Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej最新文献

{"title":"Rec.: Aleksandra Niewiara, \"Imagologia – pamięć zbiorowa – umysł i kultura\", Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2019, 320 ss.","authors":"Ewa Masłowska","doi":"10.11649/SFPS.2324","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.2324","url":null,"abstract":"Review: Aleksandra Niewiara, Imagologia – pamięć zbiorowa – umysł i kultura, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2019, 320 pp.This paper is a review of Aleksandra Niewiara’s monograph Imagologia – pamięć zbiorowa – umysł i kultura [Imagology – Collective Memory – Mind and Culture]. The volume investigates the nature of collective conceptions of nations in terms of ethnolinguistic imagology. It consists of a theoretical part (“Concepts of Nations in the Light of Cognitive Studies on Culture”), an analytical part (examining verbal and visual data) and a comparative part, which discusses ways of constructing ideas about nations as cultural conceptualisations: networks of concepts present in the minds of members of a community (and therefore also representatives of a culture). Concepts of nations have thus far been considered a static and fragmentary category. The reviewed monograph shows this category as an element of the network of culture, which reflects the basic image schemas and – like any part of culture – changes over time. Rec.: Aleksandra Niewiara, Imagologia – pamięć zbiorowa – umysł i kultura, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2019, 320 ss.Niniejszy artykuł stanowi recenzję monografii poświęconej polskim wyobrażeniom o narodach w ujęciu imagologii etnolingwistycznej. Praca składa się z trzech części: teoretycznej (Wyobrażenia o narodach w świetle kognitywnych badań kultury), analitycznej (danych werbalnych i wizualnych) oraz badawczej w formie dyskusji nad sposobem konstruowania wyobrażeń o narodach jako konceptualizacji kulturowych w postaci sieci pojęć obecnych w umysłach pojedynczych osób wybranej grupy społecznej – reprezentantów danej kultury. Kategoria wyobrażeń o narodach, uważana dotąd za specyficzną ze względu na statyczny i wycinkowy sposób konceptualizacji, przedstawiona została jako jeden z elementów sieci kultury, odwzorowujący podstawowe schematy wyobrażeniowe i podlegający – jak cała kultura – zmianom na osi czasu.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"64869860","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wybór publikacji Hienadzia Cychuna wyrazem wszechstronności zainteresowań slawistycznych autora","authors":"Jadwiga Kozłowska-Doda","doi":"10.11649/SFPS.2165","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.2165","url":null,"abstract":"A Volume of Henadzʹ Tsykhun’s Selected Studies as a Testimony to His Wide-Ranging Interests in Slavic LinguisticsThis article is a review of Henadzʹ Tsykhun’s volume of selected studies entitled Prastora movy: Moŭnyia suviazi: Historyia sloŭ: vybranyia pratsy [Language Space, Language Connections, History of Words: Selected Studies]. The reviewed work describes issues of language contact, sociolinguistics, etymology and terminology. The volume concerns widely understood Slavic studies in both diachronic and synchronic aspects, with a special emphasis on the Belarusian language. Wybór publikacji Hienadzia Cychuna wyrazem wszechstronności zainteresowań slawistycznych autoraNiniejsza publikacja stanowi recenzję monografii Hienadzia Cychuna pt. Прастора мовы. Моўныя сувязі. Гісторыя слоў: выбраныя працы [Przestrzeń języka. Związki językowe. Historia słów. Wybrane opracowania]. Recenzowana praca opisuje zagadnienia kontaktów językowych, socjolingwistyki, etymologii oraz terminologii. Dotyczy szeroko rozumianej slawistyki zarówno w aspekcie diachronicznym, jak i synchronicznym, ze szczególnym uwzględnieniem języka białoruskiego.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47824950","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Взаємодія діалектних та літературних назв речей хатнього вжитку в українських східнослобожанських говірках","authors":"Марина [Maryna] Олексіївна [Oleksiïvna] Волошинова [Voloshynova]","doi":"10.11649/SFPS.1972","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.1972","url":null,"abstract":"Peculiar Features of Names of Household Objects in the Ukrainian Eastern Slobodian Dialects This article presents an analysis of vocabulary of household objects in the Ukrainian Eastern Slobodian dialects. The area of vocabulary under discussion attracts the attention of researchers owing to its connection with material culture: it reflects human daily needs, social and economic living conditions and inter-ethnic contacts. Research on peculiarities of lexical composition of the local dialects in question remains relevant. The Eastern Slobodian dialects have emerged relatively recently and have been hardly investigated at all, which is why they are of great scholarly interest and require complex study. Special features of this dialectal system stem mainly from the fact that the area is unevenly populated by immigrants from different regions of Ukraine and Russia. The study presented in this article determined the quantitative composition of dialectal material and the functional role of particular lexical items under scrutiny; it also involved their lexical and semantic analysis. Considerable attention has been paid to tracking semantic parallels and differences between the dialects in focus and other dialectal continuums of the Ukrainian language, both the adjacent and more distant ones. In order to examine the interaction between the literary language and the Eastern Slobodian dialects, the lexical units on the record were compared with the national lexicon. The analysis revealed that most names of household objects found in the Eastern Slobodian dialects are in common general use, which indicates the influence of standard speech on the dialects under consideration. Szczegolne cechy nazw przedmiotow uzytku domowego w ukrainskich gwarach wschodnioslobodzkich Niniejszy artykul przedstawia analize slownictwa dotyczącego nazw przedmiotow uzytku domowego w ukrainskich gwarach wschodnioslobodzkich. Slownictwo z tego zakresu przyciąga uwage badaczy ze wzgledu na związek z kulturą materialną: mozna w nim dostrzec codzienne ludzkie potrzeby, spoleczne i ekonomiczne warunki zycia i kontakty miedzyetniczne. Badania nad szczegolnymi cechami zasobu leksykalnego omawianych gwar są jak najbardziej uzasadnione. Gwary wschodnioslobodzkie uksztaltowaly sie stosunkowo niedawno i są nadal slabo zbadane, co sprawia, ze są niezmiernie interesujące pod wzgledem jezykoznawczym i wymagają kompleksowych badan. W tym przypadku szczegolne cechy systemu gwarowego wynikają glownie z faktu, ze omawiany obszar jest nierownomiernie zasiedlony przez ludnośc naplywową, pochodzącą z roznych regionow Ukrainy i Rosji. Podczas badania materialu ustalono jego sklad ilościowy i funkcje poszczegolnych skladających sie nan leksemow oraz przeprowadzono ich analize leksykalną i semantyczną. Szczegolną uwage zwrocono na prześledzenie podobienstw i roznic semantycznych miedzy badanymi gwarami a sąsiednimi lub bardziej odleglymi kontinuami dialektalnymi jezyka ukrainskiego. Aby ustalic interak","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"64857772","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Особливості семантичної структури діалектних текстів про важливі історичні події початку ХХ століття","authors":"Катерина [Kateryna] Дмитрівна [Dmytrivna] Глуховцева [Hlukhovtseva]","doi":"10.11649/SFPS.1924","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.1924","url":null,"abstract":"Features of Semantic Structure of Dialectal Texts Concerning Important Historical Events of the Early Twentieth Century This article analyses the semantic structure of dialectal texts concerning important historical events of the early twentieth century, describes the characteristics of their linguistic representation and presents dynamic aspects of sense formation. The analysed material comes from the older generation of respondents interviewed in the course of fieldwork conducted in 1990–2018 in the area of Ukrainian Eastern Slobodian dialects, i.e. in the far east of Ukraine (in terms of current administrative divisions – the Luhansk region). The semantic structure of oral memory texts under consideration is reflected in conceptual clusters characterised by semantic-logical features of processuality, actionality, temporality, agentivity, denotativity and axiology. These clusters include designations of phenomena and names of their referents, linked by subject relations into a comprehensive semantic complex, a nomina­tive chain which reflects the semantic network of the text. The author argues that in the conceptual structure of a texteme concern­ing historical events of the early twentieth century we can distinguish central and secondary differential features. For example, the texteme holodivka ( голодівка ) ‘hunger, famine’ is characterised by such central differential features as ‘enumeration of plants that could be used as food’; ‘names of dishes that could be made without flour’; ‘overall assessment of the situation’; ‘enumeration of events that people had to endure’; ‘stories about how people survived in difficult conditions’; ‘how the dead were buried’; and such secondary differential features as ‘who was responsible for the famine in the country’. The components of this texteme also include reports of can­nibalism, appropriation of someone else’s property and accusations against people who deprived villagers of food, guarded kolkhoz property so that nothing would be taken away, etc. These memory texts, stories in which users of dialects of the Luhansk region assess important social events of the early twentieth century, constitute one macrotext that condemns crimes against the nation – the resettlement of farmers to Siberia, coercive collectivisation, the Great Famine of 1933, alienation from anything that is Ukrainian. The evaluation of these events is mainly verbalised by means of exclamations, words expressing a strong emotional assessment. Cechy struktury semantycznej tekstow gwarowych dotyczących waznych wydarzen historycznych z początkow XX wieku W artykule przeanalizowano strukture semantyczną tekstow gwarowych dotyczących waznych wydarzen spolecznych z początkow XX wieku, opisano cechy charakterystyczne ich reprezentacji jezykowej oraz dynamiczne aspekty ksztaltowania sensu. Analizowany material zostal zebrany drogą zapisow respondentow ze starszej grupy wiekowej w latach 1990–2018 na terenach wystepowania ukrainskich gwar wscho","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47233280","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Koncepcia \"Slovensko-poľsko-ruského slovníka jazykovedných termínov\"","authors":"Marta Vojteková","doi":"10.11649/SFPS.1992","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.1992","url":null,"abstract":"The Concept of A Slovak-Polish-Russian Dictionary of Linguistic Terms This article describes in detail the concept of A Slovak-Polish-Russian Dictionary of Linguistic Terms ( Slovensko-poľsko-ruský slovnik jazykovedných terminov ), which was compiled by a team of authors from the Faculty of Arts of the University of Presov. Three volumes of this translation-explanatory dictionary deal with the terminology of three linguistic levels: phonology, morphology and syntax, and they may be the starting point for other volumes. The paper outlines the state of Slovak-Polish-Russian translation lexicography with regard to linguistic sources, and evaluates the state of processing of Slovak, Polish and Russian linguistic terminology in the form of monolingual encyclopaedias and explanatory dictionaries. It also mentions reference sources the authors drew upon when compiling the dictionary. The article presents motivation for the compilation of a Slovak-Polish-Russian dictionary of linguistic terminology, pointing out the need for such a publication and identifying the spheres of its application. Koncepcja Slowacko-polsko-rosyjskiego slownika terminologii jezykoznawczej Niniejszy artykul szczegolowo opisuje koncepcje Slowacko-polsko-rosyjskiego slownika terminow jezykoznawczych ( Slovensko-poľsko-ruský slovnik jazykovedných terminov ), opracowanego przez zespol autorow z Wydzialu Filozoficznego Uniwersytetu Preszowskiego w Preszowie. Omawiany slownik ma charakter tlumaczeniowo-eksplikacyjny i sklada sie z trzech tomow, poświeconych terminologii badania jezyka na trzech poziomach: fonetyczno-fonologicznym, morfologicznym i skladniowym. Mogą one stanowic punkt wyjścia dla kolejnych tomow. Artykul przedstawia stan slowacko-polsko-rosyjskiej leksykografii tlumaczeniowej w odniesieniu do kompendiow jezykoznawczych oraz ocenia stan opracowania slowackiej, polskiej i rosyjskiej terminologii jezykoznawczej w formie jednojezycznych leksykonow i slownikow wyjaśniających. Omawia rowniez źrodla, z ktorych korzystali autorzy podczas opracowywania slownika. Artykul przedstawia takze motywacje dla opracowania slowacko-polsko-rosyjskiego slownika terminologii jezykoznawczej, wskazując na potrzebe takiej publikacji i obszary jej zastosowania.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47822247","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Сімейно-родові іменування, похідні від імен та прізвищ першоносіїв (на основі вибраних антропонімів сіл Антонівка та Борисковичі початку та середини ХХ століття)","authors":"Лариса [Larysa] Олександрівна [Oleksandrivna] Садова [Sadova]","doi":"10.11649/sfps.1930","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/sfps.1930","url":null,"abstract":"Family Names Derived from Given Names and Surnames: A Study of Selected Anthroponyms in the Villages of Antonivka and Boryskovychi in the Early to Mid-Twentieth CenturyThis article analyses the origins of family names and the duration of their functioning in rural anthroponymics on the basis of the anthroponymy of the south of the Volyn region in the early to mid-twentieth century. The study examines the semantic and word-formation structure of anthroponyms in the area, identifies lexico-semantic groups represented in the roots of family names, and considers different structural variants of the given names and surnames from which family names were derived, including their productivity and the most frequent cases. The semantics of roots and the word-formation structure of family names in the south of the Volyn region reflect general tendencies of the Ukrainian anthroponymic system and tendencies of the regional anthroponomy, which stem from dialectal features, influences of other languages, and historical and cultural peculiarities of the region. Nazwy rodowe pochodzące od imion i nazwisk pierwszych użytkowników (na podstawie wybranych antroponimów wsi Antonówka i Boryskowicze z początku i połowy XX wieku)W artykule przeanalizowano problem pochodzenia nazw rodowych oraz czasu ich funkcjonowania w antroponimikonie wiejskim (na podstawie antroponimów na południu obwodu wołyńskiego z początku i połowy XX wieku). Autorka analizuje strukturę semantyczną i słowotwórczą antroponimów w tym regionie, przedstawia grupy leksykalno-semantyczne reprezentowane w podstawach nazw rodowych, omawia różne pod względem strukturalnym warianty imion i nazwisk motywujące nazwy rodowe. W artykule określono produktywność imion motywujących nazwy rodowe i zidentyfikowano najbardziej aktywne imiona. Semantyka podstaw i struktura słowotwórcza nazw rodowych z południa obwodu wołyńskiego odzwierciedlają ogólne tendencje ukraińskiego systemu antroponimicznego, a także cechy regionalne antroponimii wynikające z właściwości gwarowych, wpływów innych języków oraz cech historycznych, kulturowych i obyczajowych regionu.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"64857290","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Komponent „siedem” w słowiańskiej frazeologii i paremice","authors":"Włodzimierz Wysoczański","doi":"10.11649/SFPS.2065","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.2065","url":null,"abstract":"The Component “Seven” in Slavic Phraseology and Paremical Units Units with a numeral component are clearly noticeable in phraseo-paremical resources. This is particularly the case of richly represented multiword combinations with the lexeme “seven”. The comparative analysis presented in this article considers the phrases and paremias of Slavic languages with the component “seven”. They manifest a conceptualising numerical dimension in indications of quantity and intensity by reference to the value of seven units of something, and also by variance or opposition within numerical indices with the central segment “seven”. Komponent „siedem” w slowianskiej frazeologii i paremice W zasobach frazeologiczno-paremicznych wyraźnie zauwazalne są jednostki z komponentem liczebnikowym, w szczegolności bogato reprezentowane są związki z leksemem „siedem”. W przeprowadzonym badaniu porownawczym analizie poddano frazeologizmy i paremie jezykow slowianskich ze skladnikiem „siedem”. Ukazują one konceptualizacyjny wymiar liczbowy przejawiający sie we wskazaniach na miare ilości oraz intensywnośc poprzez odniesienie do wartości siedmiu jednostek czegoś, a takze poprzez obocznośc bądź przeciwstawnośc w obrebie odniesien liczbowych z ośrodkowym segmentem „siedem”.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"64868624","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wspomnienie. Elżbieta Kędelska (16 marca 1949 – 10 listopada 2014)","authors":"A. Łuczak","doi":"10.11649/SFPS.2285","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.2285","url":null,"abstract":"In Memoriam: Elżbieta Kędelska (16 March 1949 – 10 November 2014) Throughout her professional life, Elżbieta Kędelska (1949–2014) was associated with the Institute of Slavic Studies, Polish Academy of Sciences. She made a substantial contribution to research on the history of Polish dictionary-making. Her work was focused on Polish and Slavic linguistics, mainly the history of Latin-Polish and Latin-Czech lexicography, comparative lexicography and issues of sixteenth-century Polish lexis. She also transcribed the 1532 and 1544 Latin-Polish manuscripts by Bartholomeus de Bydgostia – the most outstanding Polish lexicographer of the first half of the sixteenth century, and co-authored the recent reversed Polish-Latin edition of Bartholemeus’ dictionary. Wspomnienie. Elżbieta Kędelska (16 marca 1949 – 10 listopada 2014) Elżbieta Kędelska (1949–2014) przez całe swoje życie zawodowe była związana z Instytutem Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. Wniosła znaczący wkład w rozwój badań nad historią polskiego słownikarstwa. Skupiała się na językoznawstwie polskim i słowiańskim: głównie historii łacińsko-polskiej i łacińsko-czeskiej leksykografii, komparatystyce leksykograficznej oraz zagadnieniach XVI-wiecznej leksyki polskiej. Odczytywała łacińsko-polskie rękopisy z lat 1532 i 1544 autorstwa Bartłomieja z Bydgoszczy – najwybitniejszego leksykografa polskiego pierwszej połowy XVI wieku. Jest współautorką obecnej edycji Słownika Bartłomieja w odwróconej, polsko-łacińskiej wersji językowej.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47590059","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Jeszcze o apelatywizacji imienia „Janusz”","authors":"Justyna B. Walkowiak","doi":"10.11649/SFPS.1879","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.1879","url":null,"abstract":"Further Remarks on the Appellativisation of the Given Name Janusz The appellativisation of a given name, especially when related to its stigmatisation, is not frequent in Polish. All the more amazing is the rapid career of the name Janusz as an appellative. The phenomenon was first apparent in such phrases as janusze plazy or janusze polskiej gospodarki , used on the Internet and in the print media in the early 2010s, with a clear peak of the popularity of this type of phraseology observed in 2015. The names of Janusz’s wife Grazyna or of his son Seba (Sebastian) have not yet been appellativised, but they also create an image of “typical Poles”, overusing beach windscreens, wearing socks with sandals, stealing pencils from Ikea or trying to impress their neighbours at all costs. Based on an analysis of corpus-type data, this article attempts to explain why this name has become a symbol of the shameful traits of Poles, what associations it evokes, and to what degree it has been subject to appellativisation. Jeszcze o apelatywizacji imienia Janusz Apelatywizacja imienia, zwlaszcza wiąząca sie z jego stygmatyzacją, nie zdarza sie w jezyku polskim czesto. Tym bardziej zadziwia blyskawiczna kariera imienia Janusz jako apelatywu. Po raz pierwszy o januszach plazy czy januszach  polskiej gospodarki mozna bylo przeczytac w internecie i prasie tradycyjnej bodaj na początku drugiej dekady tego wieku, przy czym wyraźny szczyt popularności tego typu frazeologizmow przypadl na rok 2015. Żona Janusza Grazyna czy syn Seba nie doczekali sie jeszcze apelatywizacji swych imion, ale tez kreują wizerunek typowych Polakow, odgradzających swoj grajdolek plazowy parawanem, noszących skarpetki do sandalow, kradnących olowki z Ikei czy za wszelką cene starających sie zaimponowac sąsiadom. W artykule – w oparciu o analize danych o charakterze korpusowym – podjeta zostanie proba wyjaśnienia, dlaczego akurat to imie stalo sie symbolem wstydliwych cech Polakow, jakie budzi skojarzenia i w jakim stopniu uleglo apelatywizacji.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"64857123","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Status turcyzmów \"marama\" i \"maramica\" we współczesnym języku chorwackim","authors":"Przemysław Fałowski","doi":"10.11649/SFPS.1898","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/SFPS.1898","url":null,"abstract":"The Status of Turkish Loanwords marama and maramica in Modern CroatianThe present article aims to investigate the status, frequency and function of Turkish loanwords marama and maramica in modern Croatian. This study attempts to compare views of Croatian linguists on these lexemes with their practical usage recorded in online corpora. The analysis demonstrates that a purist language policy applied in Croatia, especially in the 1990s, resulted in a change of status of marama and maramica in standard Croatian: these originally stylistically neutral lexemes came to be regarded as regionalisms, “worse” words or even Serbisms. On the other hand, the corpus study under discussion indicates that the loanwords marama and maramica are still popular in journalistic and official texts, where they appear in a number of new contexts. Status turcyzmów marama i maramica we współczesnym języku chorwackimGłównym celem publikacji jest zbadanie statusu, frekwencji i funkcji turcyzmów marama i maramica we współczesnym języku chorwackim. Artykuł stanowi próbę konfrontacji poglądów na temat badanych leksemów, formułowanych przede wszystkim przez chorwackich lingwistów, z uzusem poświadczonym w korpusach językowych. Badania pokazują, że purystyczna polityka językowa prowadzona w Chorwacji, przede wszystkim w latach 90. XX wieku, skutkowała zmianą statusu wspomnianych słów w standardowym języku chorwackim: te początkowo neutralne stylistycznie wyrazy zaczęto określać mianem regionalizmów, form gorszych, a nawet serbizmów. Z drugiej strony analiza korpusu pokazuje, że leksemy marama i maramica są nadal bardzo popularne w tekstach publicystycznych i urzędowych, gdzie pojawią się w licznych nowych kontekstach.","PeriodicalId":40627,"journal":{"name":"Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"64857180","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}