Farmacja Polska最新文献

{"title":"Biosynthesis of gold nanoparticles using plant extracts and their application in photothermal therapy of cancer","authors":"Ilona Szymańska, M. Richert","doi":"10.32383/farmpol/183067","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/183067","url":null,"abstract":"Nanocząstki złota (AuNPs) charakteryzują się ogromnym potencjałem terapeutycznym w różnych dziedzinach biomedycznych, jak terapia celowana, radioterapia, fototerapia czy diagnostyka chorób nowotworowych. Unikalne właściwości fizykochemiczne AuNPs zależą od rozmiaru, kształtu, agregacji, ładunku powierzchniowego oraz funkcjonalizacji ich powierzchni. Rodzaj i warunki syntezy mają tutaj istotny wpływ na te parametry. Biosynteza przy użyciu ekstraktów roślinnych pozwala na otrzymanie nanocząstek złota przyjaznych dla środowiska o większej stabilności i lepszej biokompatybilności niż uzyskane na drodze chemicznego procesu. Bioaktywne składniki ekstraktów roślinnych oprócz właściwości redukujących pełnią również rolę stabilizującą nanocząstki. Ponadto ich określona aktywność biologiczna może działać synergistycznie z właściwościami przeciwnowotworowymi AuNPs. \u0000Terapia fototermiczna (PTT) jest obiecującą metodą w leczeniu nowotworów ze względu na jej nisko inwazyjny charakter, wysoką selektywność i precyzję. Nanocząsteczki zwykle stosowane są jako czynniki fototermiczne ze względu na ich właściwości. Zastosowanie nanocząstek złota, uzyskanych i zmodyfikowanych na drodze biosyntezy z ekstraktów roślinnych, w fototermicznej terapii nowotworów (PTT) może zmniejszyć toksyczność samych nanocząstek oraz zwiększyć skuteczność terapeutyczną tej metody. Połączenie biosyntetyzowanych nanocząstek złota, które mogą pełnić rolę nietoksycznych nośników leków i biomarkerów, z terapią fototermiczną oraz technikami obrazowania (np.: tomografia komputerowa, rentgenografia) stanowi potencjalnie skuteczne środki teranostyczne w leczenia nowotworów. \u0000Celem pracy jest analiza danych literaturowych oraz przybliżenie nowatorskiej i aktualnej problematyki zastosowania biogennych AuNPs w fototermicznej terapii nowotworów. Na podstawie stanu badań opisano biosyntezę AuNPs przy użyciu ekstraktów roślinnych oraz scharakteryzowano parametry mające istotny wpływ na ich właściwości fizykochemiczne, które to decydują o toksyczności, biokompatybilności, biodystrybucji i stabilności nanocząstek. Ponadto, wykazano aktywność cytotoksyczną biogennych AuNPs na przykładowych liniach komórek nowotworowych, przedstawiono wady i zalety biosyntezy oraz obiecujące wyniki badań klinicznych nad zastosowaniem produktów z nanocząstek złota w terapiach nowotworowych.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"580 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139807733","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Pharmacist’s legal protection as if for public officer","authors":"Kamila Piątkowska","doi":"10.32383/farmpol/183069","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/183069","url":null,"abstract":"Praca z pacjentem wiąże się ze zwiększonym ryzykiem narażenia na agresję i przemoc. Narażeni na to zjawisko są nie tylko lekarze, ratownicy medyczni czy pielęgniarki ale również farmaceuci. Zjawisko to było szczególnie widoczne w okresie obowiązującego w Polsce stanu epidemii, a następnie stanu zagrożenia epidemicznego z powodu pandemii wirusa SARS-CoV-2. W takich sytuacjach swego rodzaju ochronę stanowi nadanie medykom statusu funkcjonariuszy publicznych. Powoduje to iż wszelkie przejawy agresji wobec funkcjonariuszy publicznych są penalizowane znacznie surowiej, a zagrożenia karne są wyższe. Również farmaceuci korzystają z ochrony należnej funkcjonariuszowi publicznemu. \u0000\u0000Celem niniejszej pracy jest analiza przepisów prawnych dotyczących ochrony prawnej farmaceutów jako funkcjonariuszy publicznych. Przeprowadzono ją w oparciu o pierwotny projekt poselski, a następnie przepisy uchwalone jako nowelizacja do ustawy o zawodzie farmaceuty z dnia 10 grudnia 2020 roku (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1873 z późn. zm) oraz uregulowania wynikające z ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.). Objaśniono na czym polega status funkcjonariusza publicznego oraz należny funkcjonariuszowi publicznemu z uwzględnieniem specyfiki polskiej legislacji. W polskim systemie prawnym uregulowania nadające status należny funkcjonariuszowi publicznemu wynikają z ustaw szczególnych, tak jak ma to miejsce wobec przedstawicieli zawodów medycznych. Nadto ze statusu tego wynika tylko dodatkowa ochrona, a ustawodawca nie nakłada dodatkowej odpowiedzialności. W pracy przeprowadzono również porównanie stanu prawnego obowiązującego farmaceutów oraz tego dotyczącego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych. Uregulowania dotyczące lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych obowiązują w Polsce od lat, dlatego też możliwe jest przeanalizowanie ich funkcjonowania w ujęciu praktycznym. \u0000\u0000Przepisy nadające farmaceutom status należny funkcjonariuszowi publicznemu stanowią dobry początek i nadają specjalną ochronę prawną części farmaceutów, ale wymagają poszerzenia dlatego też sformułowano postulaty de lege ferenda.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"42 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139867798","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Anti-inflammatory effects of ketamine in the treatment-resistant depression: a narrative review","authors":"M. Jóźwiak-Bębenista, Paulina Sokołowska, Edward Kowalczyk, Anna Wiktorowska-Owczarek","doi":"10.32383/farmpol/183264","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/183264","url":null,"abstract":"Przedmiot badań. U części pacjentów z depresją szczególnie nie odpowiadających na leczenie standardowymi lekami przeciwdepresyjnymi lub z myślami bądź próbami samobójczymi, stan zapalny jako źródło cytokin, przyczynia się do braku odpowiedzi na zastosowane terapie. Szansą dla takich osób jest terapia przy pomocy ketaminy. S-ketamina to szybko działający lek przeciwdepresyjny o wysokiej skuteczności w leczeniu pacjentów z depresją lekooporną (ang. treatment-resistant depression, TRD). Ketamina jest pochodną fencyklidyny, substancji należącej do grupy środków psychodysleptycznych, określanych również jako halucynogeny. Mechanizm działania przeciwdepresyjnego ketaminy jest złożony i nie do końca jeszcze wyjaśniony. Uważa się, że w głównej mierze polega on na modulowaniu funkcjonowania układu glutaminergicznego, który odpowiada za szybki efekt działania przeciwdepresyjnego ketaminy oraz odgrywa znaczącą rolę w procesie neuroplastyczności w przebiegu depresji. W ostatnich latach zainteresowanie badawcze wzbudziły właściwości przeciwzapalne ketaminy i jej wpływ na metabolizm tryptofanu. \u0000\u0000Cel badań. Niniejsza praca przeglądowa skupia się na omówieniu i prezentacji obecnego stanu wiedzy na temat działania przeciwzapalnego ketaminy, które może być kluczowym elementem skutecznej terapii depresji, szczególnie w podgrupie pacjentów z TRD, u których występuje zwiększone stężenie cytokin prozapalnych. \u0000\u0000Materiały i metody. Analizy zagadnienia dokonano na podstawie aktualnego przeglądu piśmiennictwa w języku polskim i angielskim (opublikowanych pomiędzy listopadem 2006 a listopadem 2023), przeszukując naukowe bazy danych: PubMed/Medline i Google Scholar. Wyszukiwanie odpowiednich artykułów na temat działania przeciwzapalnego ketaminy przeprowadzono przy użyciu słów kluczowych: „ketamina” (ang. ketamine), „depresja” (ang. depression), depresja lekooporna (ang. treatment-resistant depression), „zapalenie” (ang. inflammation), „szlak kynureninowy” (ang. kynurenine pathway), „działanie przeciwzapalne” (ang. anti-inflammatory action). Opisana metodologia pozwoliła na uzyskanie wiarygodnych informacji.\u0000\u0000Wyniki. Jak pokazują badania przedkliniczne i kliniczne ketamina wykazuje działanie przeciwzapalne, wpływając bezpośrednio lub pośrednio (aktywując neuroprotekcyjne gałęzie szlaku kynureninowego) na stan zapalny, przynajmniej u części pacjentów z TRD. \u0000\u0000Wnioski: Publikacja ta nie tylko poszerza obecne zrozumienie mechanizmu działania ketaminy, ale także stanowi istotne uzupełnienie literatury naukowej w języku polskim, rzucając nowe światło na złożone interakcje między działaniem przeciwzapalnym, a przeciwdepresyjnym tego leku.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"59 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139868329","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Neuroprotective properties of taurine","authors":"Marcin Cieślak, Aleksandra Karmańska, J. Kaźmierczak-Barańska, Magdalena Korycka, B. Karwowski","doi":"10.32383/farmpol/181132","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/181132","url":null,"abstract":"Tauryna jest jednym z najobficiej występujących niekanonicznych aminokwasów siarkowych w organizmie człowieka, której ilość w trakcie starzenia się organizmu ulega drastycznemu obniżeniu. Najwyższe stężenia tauryny występują w siatkówce, leukocytach, sercu, mięśniach szkieletowych i mózgu. Ostatnie badania naukowe przeprowadzone m.in. na myszach i małpach wykazały, że jej suplementacja zwiększa długość życia i poprawia stan zdrowia badanych zwierząt. Na poziomie komórkowym tauryna jest zaangażowana w szereg procesów biochemicznych takich jak osmoregulacja, modulacja poziomu wapnia czy stabilizacja błon komórkowych. Ponadto, wykazuje aktywność antyoksydacyjną, antyapoptotyczną, przeciwzapalną oraz działa modulująco na centralny układ nerwowy. Powyższe dane wskazują, iż tauryna jest niezbędna do zapewnienia prawidłowej homeostazy fizjologicznej organizmu. Wraz z rozwojem cywilizacyjnym obserwuje się wzrost częstości chorób neurodegeneracyjnych, w których kluczową rolę odgrywają procesy związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem mitochondriów, stresem oksydacyjnym, rozwojem stanu zapalnego, nadmierną aktywacją jonotropowych i metabotropowych receptorów glutaminianu i apoptozą neuronów. Wyniki badań in vitro oraz in vivo wskazują, że tauryna działa hamująco na wyżej wymienione procesy, jak również wykazuje charakter neuroprotekcyjny. Antyoksydacyjne działanie tauryny związane jest głównie z neutralizacją kwasu podchlorawego, silnego utleniacza wytwarzanego przez neutrofile w miejscu rozwoju stanu zapalnego. Utworzona N-chlorotauryna hamuje stres oksydacyjny z równoczesną inhibicją procesu uwalniania prozapalnych cytokin (np. TNF-α, IL-1β, IL-6), tlenku azotu (NO) i prostaglandyny E2. Ponadto, związek ten stymuluje ekspresję enzymów antyoksydacyjnych (np. peroksyredoksyny 1, tioredoksyny-1, hemooksygenazy-1, peroksydazy glutationowej, katalazy). W obrębie tkanki nerwowej przeciwzapalne i przeciwutleniające działanie tauryny manifestuje się obniżeniem ekspresji IL-1α, IL-1β, TNF-α, IFN-γ, IL-6 czy GM-CSF, stymulacją aktywności enzymów antyoksydacyjnych (peroksydazy-, reduktazy- i S-transferazy glutationowej, dysmutazy ponadtlenkowej) oraz wzrostem stężenia zredukowanego glutationu. Ponadto, tauryna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania mitochondriów. Jej niedobór blokuje syntezę zmodyfikowanego tauryną leucynowego tRNA (τm5U-tRNALeu), co skutkuje zahamowaniem syntezy oksydoreduktazy NADH-ubichinon, nieprawidłowym funkcjonowaniem powstałego kompleksu i łańcucha oddechowego oraz wzrostem stresu oksydacyjnego. Stres siateczki śródplazmatycznej (ER) jest charakterystyczną cechą chorób neurodegeneracyjnych i może prowadzić do apoptozy neuronów. Niedobór tauryny nasila akumulację nieprawidłowo sfałdowanych białek komórkowych oraz indukuje stres ER. Suplementacja tauryny zmniejsza neuronalny stres ER w wyniku inhibicji szlaków sygnałowych zależnych od białek ATF6 i IRE-1. Ponadto, tauryna hamuje apoptozę komórek nerwowych dzięki zwiększeniu ekspresji B","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"37 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139603824","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Algorithm for pharmacists from community pharmacies who dispense over-the-counter proton pump inhibitors and histamine receptor antagonists for patients reporting symptoms of reflux","authors":"Elżbieta Jaworska, Agnieszka Skowron, Dominik Wiszniewski","doi":"10.32383/farmpol/179302","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/179302","url":null,"abstract":"Farmaceuci zostali wskazani w systemie opieki zdrowotnej jako grupa zawodowa, która powinna odpowiadać za bezpieczeństwo farmakoterapii zarówno tej wydanej na podstawie zlecenia lekarskiego, jak i tej realizowanej przez pacjenta w oparciu o konsultację z farmaceutą. Farmaceuci pełnią więc istotną rolę w nadzorowaniu procesu samoleczenia pacjentów, w tym decyzji związanych z leczeniem drobnych dolegliwości. W polskich aptekach doradztwo farmaceutyczne jest jedną z podstawowych usług świadczonych przez personel fachowy. Decyzje o wyborze leku podejmowane w ramach konsultacji farmaceutycznej powinny opierać się na dostępnych wytycznych i zaleceniach dotyczących postępowania terapeutycznego w określonych schorzeniach. Choroba refluksowa (ChRP) dotyka 20-40% populacji krajów wysokorozwiniętych. Szacuje się, że w Polsce nawet 34% osób dorosłych ma objawy tej choroby, z czego około 10% trafia do specjalisty w fazie już rozwiniętych powikłań. Leczenie ChRP opiera się na stosowaniu inhibitorów pompy protonowej (IPP) lub antagonistów receptora histaminowego (AH2). Badania przeprowadzone na świecie po wprowadzeniu IPP do sprzedaży odręcznej wskazały na skokowe zwiększenie sprzedaży tych produktów i stosowanie ich niezgodnie ze wskazaniami. IPP także w Polsce stanowią istotną część sprzedaży w aptekach, co nakłada na farmaceutów obowiązek nadzorowania prawidłowości ich stosowania. Ułatwieniem w realizacji tego obowiązku może być opracowanie algorytmów postępowania w różnych sytuacjach związanych z wydaniem IPP z apteki. \u0000Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zasad postępowania w aptece podczas wydawania bez recepty IPP dla pacjenta zgłaszającego objawy zgagi. Postępowanie obejmuje weryfikację wskazań do stosowania, dobór leku oraz przekazanie szczegółowych informacji dotyczących jego stosowania. \u0000Algorytm może stanowić narzędzie wspomagające farmaceutę w działaniach racjonalizujących i ułatwiających mu prawidłowe postępowanie. Dodatkowo farmaceuta powinien również przygotować i przedstawić pacjentowi zalecenia indywidualne opracowane w oparciu o odpowiednie dokumenty i wytyczne. Algorytm może być inspiracją do przygotowania innych narzędzi wspomagających pracę i poprawiających jakość doradztwa farmaceutycznego realizowanego w aptekach ogólnodostępnych.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"137 50","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139604831","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Evaluation of active substances and drugs in vitro - cell models and selected assays","authors":"Justyna Płonka-Czerw, Małgorzata Latocha, Wiktoria Kozłowska","doi":"10.32383/farmpol/181131","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/181131","url":null,"abstract":"Intensywne poszukiwania nowych leków, wymuszają opracowanie szybkich i wiarygodnych metod ich oceny. Metody te, już na etapie badań laboratoryjnych, mają pozwolić na pozyskanie jak najszerszej wiedzy na temat mechanizmów działania, wchłaniania, transportu leku, określenie jego stężenia terapeutycznego, czasu półtrwania czy metabolizmu, powinny też być powtarzalne i względnie tanie. Obecnie już niemal wszystkie procesy istotne w kontekście skuteczności planowanej terapii, mogą być oceniane w oparciu o hodowle tkankowe i komórkowe. Możliwe jest nie tylko utrzymanie przy życiu dowolnych komórek, ale konstruowanie hodowli przestrzennych, gdzie wzajemne oddziaływania komórek na siebie - podobnie jak in vivo - są wielokierunkowe. Udoskonalanie i dopracowanie metod hodowli ludzkich komórek – od wysoce zróżnicowanych po komórki macierzyste, pozwala na stworzenie modelu badawczego w dużym stopniu odtwarzającego procesy zachodzące w organizmie i oddającego zależności tam panujące. Dodatkowo, badania prowadzone w warunkach in vitro, umożliwiają równoczesne prowadzenie oznaczeń w różnych aspektach oceny leku i wskazanie, na które konkretnie komórki i struktury w obrębie danego narządu i organizmu, działa badana substancja. Powszechnie dostępne stały się proste metody oceny cytotoksyczności i genotoksyczności związków, doboru optymalnych stężeń substancji badanych w odniesieniu do działania na wybrane komórki i narządy, oceny zachodzących zmian na poziomie molekularnym, transportu przez błony, czy wreszcie procesów biotransformacji leku. Ocenę leku w zakresie LADME (ang. liberation, absorption, distribution, metabolism, excretion) - procesów, którym podlega każdy lek w organizmie, można już prawie w całości przeprowadzić w warunkach laboratoryjnych. Tak uzyskane wyniki są istotne zarówno w aspekcie wiedzy ogólnej dotyczącej działania danego leku, jak i dla wyznaczania kierunków rozwoju technologii otrzymywania najskuteczniejszej postaci leku. Możliwość przeprowadzenia badań in vitro w kontekście uwarunkowań osobniczych pacjenta otwiera też nowe możliwości w zakresie wprowadzenia w życie terapii personalizowanej. \u0000Celem pracy było przedstawienie czytelnikowi coraz większych możliwości w tym zakresie i pokazanie ogromnego postępu jaki, w ostatnich latach, dokonuje się odnośnie pozaustrojowych modeli badawczych odwzorowujących przebieg reakcji organizmu na potencjalny lek lub inne ksenobiotyki. Autorzy chcieli też pokazać i zestawić ze sobą informacje dotyczące nowych, na swój sposób bardzo skomplikowanych, ale i prostych w swej koncepcji modeli in vitro, z konkretnymi oznaczeniami jakie się stosuje (tak dla hodowli 2D jak i 3D) do oceny wpływu leku lub innego ksenobiotyku na komórki w hodowlach - wskazując tym samym, że nie są to niedostępne metody i technologie, których nie dałoby się wprowadzić do większości dzisiaj już funkcjonujących pracowni.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"106 24","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139606002","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The profession of pharmacy technician in the light of the Act on Certain Medical Professions","authors":"Anna Pilarska-Romanowska, Agnieszka Ewa Zimmermann","doi":"10.32383/farmpol/178519","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/178519","url":null,"abstract":"Regulacja ustawowa poszczególnych zawodów medycznych ma na celu szeroko pojętą ochronę zdrowia i ochronę pacjentów poprzez m. in. ustalanie zasad wykonywania zawodu. Dotychczas zawodami regulowanymi przepisami ustaw były zawody: lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, fizjoterapeuty, farmaceuty, ratownika medycznego, diagnosty laboratoryjnego oraz felczera. Ustawa o niektórych zawodach medycznych wprowadza ogromne zmiany w wykonywaniu piętnastu zawodów medycznych, które dotychczas w prawie polskim nie były kompleksowo unormowane. Nowym rozwiązaniem jest również ujęcie w jednym akcie prawnym tak wielu zawodów.\u0000 Nadrzędnym celem nowej ustawy jest podnoszenie poziomu bezpieczeństwa pacjenta poprzez niedopuszczanie do udzielania pacjentom świadczeń oraz innych usług przez osoby nie mające odpowiednich kwalifikacji. W związku z tym, w jej treści znajdują się konkretne wytyczne dotyczące potrzebnego wykształcenia, podnoszenia swoich kwalifikacji oraz konieczności ustawicznego rozwoju. Bardzo ważną częścią każdej z ustaw regulujących zawody medyczne, jest ta dotycząca zakresu odpowiedzialności w przypadku nienależytego wykonywania zawodu. Pozwala to na wyciąganie konsekwencji za naruszenie przepisów przez osoby wykonujące zawody medyczne niezależnie od ewentualnej odpowiedzialności ponoszonej przed sądami powszechnymi. \u0000Przepisy ustawy objęły również techników farmaceutycznych. Zgodnie z ustawą o niektórych zawodach medycznych, technik farmaceutyczny poza odpowiednim wykształceniem będzie musiał spełnić także szereg innych wymagań. Nowością dla techników farmaceutycznych będzie konieczność wpisania się do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego. \u0000Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie najważniejszych zmian zachodzących w zawodzie technika farmaceutycznego w związku z wejściem w życie ustawy o niektórych zawodach medycznych. Warto pamiętać, że regulacja ustawowa zawodu to nie tylko nakładanie przez ustawodawcę nowych obowiązków na osoby go wykonujące. To także ochrona prawna tytułu zawodowego technika farmaceutycznego.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"15 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139604325","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Berberis thunbergii (Berberis thunbergii DC.) as a little-known representative of the genus Berberis L. in pharmacy - chemical composition, biological activity and perspectives of application","authors":"Anna Och, Karolina Orzechowska","doi":"10.32383/farmpol/181148","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/181148","url":null,"abstract":"Streszczenie: Przedmiotem przeglądu były dane na temat gatunku berberys Thunberga, który jest stosunkowo słabo poznany, zarówno w zakresie składu chemicznego jak i aktywności biologicznej oraz berberyny, aktualnie intensywnie badanego alkaloidu. Przedmiotem przeglądu było również porównanie z innymi gatunkami należącymi do rodzaju Berberis L. Rodzaj obejmuje około 580 gatunków krzewów, z których stosunkowo niewiele zostało ocenionych pod kątem składu chemicznego i aktywności biologicznej. Celem pracy było uporządkowanie aktualnej wiedzy na temat składu chemicznego jak i aktywności biologicznej gatunku, który znany jest głównie tylko jako popularna roślina ogrodowa. Celem pracy była również ocena perspektyw surowca zielarskiego w farmacji jako źródła berberyny. Dokonano przeglądu baz naukowych danych SCOPUS, PubMED, PubChem, Google Scholar oraz ClinicalTrialsGov używając słów kluczowych: anticancer activity of Berberis thunbergii, biological activity of Berberis thunbergii, Berberis in traditional medicine oraz berberine. Przeszukano około stu artykułów i wybrano dane wnoszące aktualną wiedzę na temat gatunku. Berberys Thunberga jest cennym surowcem alkaloidowym. Zawiera w swoim składzie m.in. berberynę. Jest to ważny alkaloid, który budzi aktualnie spore zainteresowanie i ma coraz większe perspektywy w farmacji. Jest to związek niosący spore nadzieje dla pacjentów, jednak wciąż ograniczone jest jego stosowanie ze względu na niską biodostępność. Stąd bardzo ważne badania nad nowymi formami podania. Istnieje duża potrzeba dalszych badań nad zawartością związków czynnych w wyciągach z poszczególnych części berberysu Thunberga oraz ich działaniem farmakologicznym w wielu jeszcze niezbadanych zakresach, ponieważ ekstrakty roślinne często charakteryzują się zjawiskiem synergizmu, co może być kluczowe w przypadku problemów z farmakokinetyką berberyny i aktualną potrzebą dopracowania formy jej podania. Berberys Thunberga jest wartościowym surowcem zielarskim, szczególnie ze względu na zawartość berberyny jak również pozostałych aktywnych biologicznie alkaloidów który i powinien dalej być badany szczególnie pod kątem aktywności przeciwnowotworowej, przeciwcukrzycowej jak również chemoprewencyjnej.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"133 44","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139604914","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Improvement of handling properties of naproxen using ordered mixing method","authors":"M. Przywara, K. M. Leś, Marta Piwódzka, M. Chutkowski, I. Opaliński","doi":"10.32383/farmpol/178520","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/178520","url":null,"abstract":"Przedmiot badań: Znaczną część surowców stosowanych w produkcji farmaceutycznej stanowią materiały sypkie. Jednym z kluczowych parametrów wpływających na jakość procesu produkcyjnego oraz produktu farmaceutycznego i określającym właściwości przetwórcze surowców przy wytwarzaniu stałych form leków jest zdolność płynięcia materiału sypkiego. Zdolność płynięcia jest ważna w przypadku dawkowania objętościowego materiałów proszkowych, przy produkcji tabletek, kapsułek, czy granulatów. \u0000Cel badań: Celem pracy było opracowanie metody poprawy sypkości naproksenu z wykorzystaniem procesu mieszania interaktywnego prowadzonego w szybkoobrotowym mieszalniko–granulatorze. Naproksen mieszano z krzemionką płomieniową. Przeprowadzono proces doboru parametrów mieszania interaktywnego, tj. prędkości mieszadła głównego oraz bocznego i oceniono ich wpływ na sypkość naproksenu. Przeprowadzono również analizę wpływu czasu trwania procesu na zdolność płynięcia badanego materiału.\u0000Materiał i metody: W badaniach wykorzystywano naproksen, który domieszkowano nanometryczną krzemionką płomieniową o charakterze hydrofilowym o nazwie handlowej AEROSIL® 200. Mieszanie interaktywne prowadzono w szybkoobrotowym mieszalniko–granulatorze. Zdolność płynięcia uzyskanych mieszanek oceniano w oparciu o wybrane wskaźniki Carra.\u0000Wyniki: Uzyskano obniżenie wartości kąta nasypu o ok. 20 deg i ściśliwości o ok. 20% oraz zwiększenie wartości kąta różnicowego o ok. 8 deg w porównaniu do materiału wyjściowego. Znaczącą poprawę sypkości naproksenu uzyskuje się już po 5 min mieszania przy prędkości obrotowej mieszadła głównego 150–300 obr./min i bocznego 300–1500 obr./min.\u0000Wnioski: Metoda pozwala na ograniczenie ilości użytego środka poślizgowego w porównaniu do tradycyjnych metod mieszania wykorzystujących głównie mieszalniki przesypowe. Poprawa zdolności płynięcia wpływa korzystnie na dalsze etapy produkcji substancji leczniczych zawierających naproksen, tj. mieszanie z pozostałymi składnikami leku, tabletkowanie czy kapsułkowanie.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"132 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139604867","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"A comprehensive approach to transdermal drug delivery through the skin: Ibuprofen derivatives in semi-solid formulations","authors":"Karolina Bilska, Anna Nowak, Anna Story, Grzegorz Story, Wiktoria Duchnik, Łukasz Kucharski, Paula Ossowicz-Rupniewska","doi":"10.32383/farmpol/177315","DOIUrl":"https://doi.org/10.32383/farmpol/177315","url":null,"abstract":"W artykule omówiono wyniki kompleksowego badania dotyczącego otrzymania formulacji farmacutycznych zawierajacych ibuprofen i jego pochodne (sól sodową i esteru propylowego L-lizyny) i oceny wytworzonych formulacji farmaceutycznych do stosowania na skórę. Badanie to obejmowało zarówno analizę preformulacyjną, w której przeprowadzono testy rozpuszczalności w różnych składnikach formulacyjnych, jak i ocenę kluczowych parametrów otrzymanych formulacji, takich jak konsystencja oraz stabilność. Dodatkowo, przeprowadzono szczegółowe badania dotyczące uwalniania substancji aktywnej z postaci leku, przenikania tej substancji przez skórę oraz jej akumulację w skórze. Największe uwalnianie ibuprofenu zaobserwowano z formulacji opartej na Celugelu z dodatkiem [LysOPr][IBU] (F6) - około 7750 μg IBU/cm2, a najwyższe przenikanie substancji aktywnej uzyskano dla emulsji z dodatkiem IBU∙Na (F2) - 3300 μg IBU/cm2 po 24 godzinach badania. Warto podkreślić, że wyniki tych badań dostarczają cennych informacji na temat rozwoju efektywnych produktów farmaceutycznych przeznaczonych do aplikacji na skórę. Analizy wykazały znaczące zróżnicowanie właściwości pomiędzy różnymi formulacjami, co podkreśla znaczenie właściwego doboru składników emulsji oraz utrzymania odpowiedniej konsystencji i stabilności w procesie opracowywania tych formulacji. Jednym z kluczowych wniosków jest, że emulsje okazały się obiecującym podłożem do dostarczania substancji aktywnych przez skórę. To stanowi ważną wskazówkę dla dalszych prac nad rozwojem produktów farmaceutycznych i kosmetycznych. Warto również zwrócić uwagę, że wyniki badań sugerują, że sole ibuprofenu, zarówno sól sodowa jak i estru propylowego L-lizyny, wykazują wyższą skuteczność w przenikaniu przez skórę. To ważne odkrycie, które może mieć istotne znaczenie w projektowaniu i doskonaleniu systemów dostarczania substancji aktywnych. Natomiast niemodyfikowany ibuprofen wykazał się większym potencjałem w zakresie gromadzenia się w warstwach skóry. Wyniki tego badania stanowią istotną podstawę dla dalszych badań nad systemami dostarczania substancji aktywnych oraz doskonalenia zarówno produktów farmaceutycznych, jak i kosmetycznych, co w konsekwencji może przyczynić się do poprawy wyników terapeutycznych i satysfakcji pacjentów.","PeriodicalId":34025,"journal":{"name":"Farmacja Polska","volume":"44 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139162064","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}