Գրականագիտական հանդես=Literary Journal最新文献

{"title":"Եղիշե Չարենցի ստեղծագործությունների արձագանքը 1920-ական թվականների սփյուռքահայ մամուլում","authors":"Ժենյա Քալանթարյան","doi":"10.54503/1829-0116-2023.1-184","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2023.1-184","url":null,"abstract":"Հոդվածում քննարկվում են 1920-ական թվականներին արտերկրի տարբեր գաղթօջախներում լույս տեսնող հայկական մամուլում Չարենցի անձի և ստեղծագործության նկատմամբ դրսևորված վերաբերմունքը ևարտահայտած գնահատականները ։ Փորձ է արվել անդրադառնալ տարբեր հասարակական խավերի շահեր և կուսակցական տարբեր գաղափարախոսություն արտահայտող մամուլի տեսակետներին ։ Որպես օրինաչափություն է դիտարկվում Չարենցի՝ ազգային բովանդակություն ունեցող բանաստեղծությունների բարձր գնահատականները գաղափարական տարբեր դիրքորոշում ունեցող մամուլի կողմից ։ Հատուկ ուշադրության է արժանանում այն հանգամանքը, որ անգամ Չարենցին քննադատողները, նույնիսկ թշնամաբար տրամադրվածները, չեն ժխտում, ավելին՝ բարձր են գնահատում նրա տաղանդը ։ Հատկապես շեշտվում է այն պարբերականների և քննադատների դերը, ովքեր Չարենցի անունն ու ոգին դիտարկում են իբրև ազգային վերածննդի նախանշան, իսկ ստեղծագործությունը՝ հայ պոեզիայի զարգացման նոր փուլի սկիզբ։\u0000The article discusses the attitude towards and evaluations of the personality and work of Yeghishe Charents, as expressed in the Armenian diaspora press published in various colonies outside Soviet Armenia in the 1920s. An attempt has been made to encompass, as much as possible, the diverse views of the press expressing the interests of different social classes and party ideologies, to reveal the political and party motives that determined the evaluations of the poet. The fact that Charents’ poems of national content are highly praised by the press adhering to different ideological positions, is considered a regularity. The article pays special attention to the fact that almost all critics, including those who criticize Charents’ errors and flaws a great deal, do not deny the poet’s talent, moreover, highly appreciate it. The role of the periodicals and critics, which consider the name and spirit of Charents a sign of the nation’s rebirth is especially emphasized.\u0000В статье рассматриваются отношения к личности и творчеству Чаренца и их оценки в армянской прессе, издававшейся в различных колониях за пределами Советской Армении в 1920-е годы. Сделана попытка максимально включить разнообразные взгляды прессы, выражающие интересы разных социальных слоев и разных партийных идеологий, выявить политические и партийные мотивы, определившие оценки, данные поэту. Высокие оценки стихов Чаренца национального содержания с разных идеологических позиций рассматриваются как закономерность. В статье тот факт, что почти все авторы статьей, а также те, кто много критикует ошибки и оплошности Чаренца, не отрицают, более того, высоко оценивают талант поэта. Особо подчеркивается роль периодических изданий и критиков,, которые считают имя и дух Чаренца знаком национального возрождения, а его творчество считается началом нового этапа развития армянской поэзи.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"44 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129644913","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Բեյրութի հայկական «Սեւան» տպարանը (1955-1983թթ.) և Սիմոն Սիմոնյանի գրահրատարակչական գործունեությունը","authors":"Թեհմինա Մարության","doi":"10.54503/1829-0116-2023.1-286","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2023.1-286","url":null,"abstract":"Հոդվածը նվիրված է 1955-1983թթ.-ին Բեյրութում գործած հայկական «Սեւան » տպարանի և համանուն գրահրատարակչատան գործունեության լուսաբանմանը: Մեր նպատակն է ներկայացնել «Սեւան » տպարանի և գրահրատարակչատան հիմնադրման պատմությունը, Սփյուռքում ծավալած բազմարդյունք գործունեությունը, որը իրագործեց լիբանանահայ երախտաշատ մտավորական, գրող, խմբագիր, հրապարակախոս Սիմոն Սիմոնյանը: Հոդվածի խնդիրն է արժևորել «Սեւան »-ի կատարած կրթալուսավորական դերը սփյուռքահայ իրականության մեջ, Սիմոն Սիմոնյան գրահրատարակչի ունեցած ավանդը Սփյուռքում հայ գրքի ստեղծման, տարածման ու հանրայնացման գործում:\u0000“Sevan” printing house, Simon Simonyan, publishing house, Diaspora, book, textbook, publication, “Diaspora” weekly newspaper. The article covers the activities of the Armenian “Sevan” printing house and the publishing house of the same name, which operated in Beirut from 1955- 1983. Our goal is to present the history of the founding of the “Sevan” printing house and the book publishing house, the multi-fruitful activity in the Diaspora, which was carried out by the great Lebanese-Armenian intellectual, writer, editor and public speaker Simon Simonyan. The purpose of the article is to appreciate the educational and enlightening role played by “Sevan” in the Armenian Diaspora and the contribution of book publisher Simon Simonyan to the creation, distribution and popularization of Armenian books in the Diaspora.\u0000В статье освещается деятельность армянской типографии «Севан» и одноименного издательства, функционирующих в Бейруте в 1955-1983 гг. Наша цель – представить историю создания типографии «Севан» и книжного издательства, а также ту плодотворную деятельность в Диаспоре, которую осуществлял видный ливано-армянский интеллектуал, писатель, редактор и публицист Симон Симонян. Цель статьи – дать оценку образовательной и просветительской роли «Севана» в армянской общине и обозначить вклад книгоиздателя Симона Симоняна в формирование, распространение и пропаганду армянских книг в Диаспоре.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116403634","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The Perception Of The Philosophy Of The Absurd In Armenian And World Dramaturgy","authors":"A. Avanesyan","doi":"10.54503/1829-0116-2023.1-219","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2023.1-219","url":null,"abstract":"This study aims to examine the theoretical inquiries of the Drama of the Absurd, which directly intersects with the fundamental principles of Existentialism, within the framework of the Philosophy of the Absurd. The Literature of the Absurd is a unique response to the philosophy of Existentialism, finding its expression in the late 1940s when the French theatrical life witnessed the emergence of a groundbreaking movement known as the Theater of the Absurd, closely associated with the Drama of the Absurd. There was paramount concern for human existence, and the intellectual’s vital position, philosophical and aesthetic orientation on this issue was one: to show the mindlessness of human existence. The focus was an absurd person alienated from society, outside moral and legal standards. That pessimistic mood created a worldview where standards and values were reviewed and re-evaluated. However, the ideas and perspectives proposed by the Absurd did not align with the ideology of the Soviet Government, resulting in its classification as forbidden literature within the context of Soviet Armenian reality for an extended period. The study adopts an interdisciplinary approach, the material being analyzed in the context of mutual connections and relationships between Philosophy and Literary Studies.\u0000Այս վերլուծությունը նպատակ ունի աբսուրդի փիլիսոփայության համատեքստում քննել աբսուրդի դրամայի տեսական հարցադրումները, որոնք անմիջական աղերսներ ունեն էքզիստենցիալիզմի որոշ հիմնադրույթների հետ (գոյության անմտություն, անհատի դատապարտվածություն, մարդու անդեմացում): Աբսուրդի գրականությունը որպես փիլիսոփայական հասկացություն ուսումնասիրել ենք՝ հիմք ընդունելով էքզիստենցիալիզմի փիլիսոփայության մեջ աբսուրդ թատրոնի ստեղծման փաստը, որը ուղղակիորեն կապվում է աբսուրդի դրամային: Տրվել են նաև սպասման անհեթեթություն կամ դրամատուրգիական վակուում, աբսուրդի դրամա կամ անտիդրամա հասկացությունների սահմանումները: Համեմատական մեթոդի միջոցով անդրադարձ է կատարվել ինչպես հայ, այնպես էլ համաշխարհային (մասնավորապես, ֆրանսիական) դրամատուրգիային, որոնք ունեն աբսուրդի հատկանիշներ: Հոդվածում ընդգրկված հեղինակների ստեղծագործություններում աբսուրդը դիտարկվել է որպես փիլիսոփայական մեկնակետ: Ուսումնասիրությունը միջգիտակարգային է: Նյութը վերլուծվել է փիլիսոփայության, գրականագիտության և մարդաբանության միջև փոխադարձ կապերի ևառնչությունների համատեքստում: Հետազոտությունը չունի նախադեպ:\u0000Это исследование направлено на изучение теоретических изысканий Драмы Абсурда, которые непосредственно пересекаются с фундаментальными принципами экзистенциализма, в рамках Философии Абсурда. «Литература абсурда» — это уникальный ответ на философию экзистенциализма, нашедший свое выражение в конце 1940-х годов, когда во французской театральной жизни возникло новаторское движение, известное как «Театр абсурда», тесно связанное с «Драмой абсурда». . Первостепенной была забота о человеческом бытии, и жизненная позиция интеллигента, философско-эстетическая установка в этом вопросе была одна: показать бессмысленность человеческ","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"46 21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128270525","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Եղիա Տեմիրճիպաշյանը ժամանակի գրական բանավեճերում","authors":"Պետրոս Դեմիրճյան","doi":"10.54503/1829-0116-2023.1-162","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2023.1-162","url":null,"abstract":"Դարավերջին բորբոքված «վաղվան գրականության» շուրջ բանավեճում ևս գլխավոր թիրախներից մեկը դարձյալ Եղիա Տեմիրճիպաշյանն էր: Պատասխանելով նորերի կողմից հանդես եկող հոդվածագիրների /Ա. Անտոնյան, Հովհ. Գազանճյան, Արտ. Հարությունյան ևայլք/ ՝ նոր ժամանակի մեջ իր գործունեությանը տրվող աննպաստ գնահատականնրին, «Գրամարտ» վերնագրված հոդվածում նա կոչ էր անում չխեղաթյուրել իրականությունը, քանի որ ճիշտ ու արդարացի «գնահատումը գործունեության եթե ոչ անհրաժեշտ, այլ գոնե մեծ պայման մըն է»:\u0000Егия Темирчипашян в очередной раз стал одной из главных мишеней дискуссий о «литературе завтрашнего дня», бушевавших в конце века. Отвечая авторам выступающих на стороне нового покаления /А. Антонян, Ов. Газанчян, Арт. Арутюнян и др./, в статье «Грамарт» /«Литературное сражение»/ призвал не искажать действительность, ибо правильная и справедливая оценка деятельности писателя является если не необходимым, то, по крайней мере, важным условием.\u0000Yeghia Temirchipashyan was once again one of the main targets in the debate about the “literature of tomorrow” that raged at the end of the century. Answering the new article writers /A. Antonyan, Hovh. Gazanchyan, Art. Harutyunyan and others/, in the article titled “Literature”, he urged not to distort reality, “because a correct and fair assessment of the writer’s activity is, if not necessary, then at least an important condition”.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"11 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134009014","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Վիշապամարտի առասպելույթի հետքեր հայկական միջնադարյան գուսանաժողովրդական հայրեններում","authors":"Վանո Եղիազարյան, Թադևոս Թադևոսյան","doi":"10.54503/1829-0116-2023.1-15","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2023.1-15","url":null,"abstract":"Հոդվածի խնդրո առարկան քուչակյան անվանված հայրենների երգաշխարհում հանդես եկող վիշապամարտի առասպելույթի հետքերի բացահայտումն է: Հոդվածի նպատակն է առասպելական նախաշերտերի ու հայրենների տարբերակների գոյությամբ հիմնավորել դրանց գուսանաժողովրդական ծագումը: Հոդվածի արդիականությունը հայագիտության մեջ թյուրիմացաբար Քուչակին վերագրված հայրենների հեղինակային ծագման ճշգրտումն է: Հոդվածում կիրառել ենք հերմենևտիկայի մասնագիտական մեթոդը: Հոդվածի գիտական նորույթը խնդրո առարկա հայրեններում վիշապամարտի առասպելույթի հետքերի բացահայտումն է` դրանց փոփոխակների ու տարբերակների համեմատությամբ:\u0000The subject matter of the present article is the revelation of the traces of the mythologem of the battle of dragons appearing in the song world of the hayrens (natives) called ՛՛Kuchakian’՛. The purpose of this article is to substantiate the hayrens’ Gusan-folk origin with the existence of mythical layers and hayren versions. The relevance of the article is the clarification of the copyright origin of hayrens misattributed to Kuchak in Armenology. We’ve used the professional method of hermeneutics in our research. The scientific novelty of the article is the revelation of the traces of the mythologem of the battle of dragons in hayrens with the correspondence of their variants and versions.\u0000исследования – выявить следы мифологемы драконоборчества в песенном мире айренов (гномов), приписываемых Кучаку. Цель статьи – обосновать их народно-поэтическое (гусанское) происхождение на основе мифологических архетипов и многочисленных вариантов айренов. Актуальность статьи заключается в уточнении происхождения айренов, ошибочно приписываемых Кучаку. В статье нами был применен герменевтический метод. Научная новизна статьи заключается в выявлении следов мифологемы драконоборчества в указанных айренах с учетом сопоставления их вариантов и различных редакций.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123626888","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Երազները՝ իբրև կանխագուշակող խորհրդապատկերներ, Ղազարոս Աղայանի «Արություն և Մանվել» վեպում","authors":"Աստղիկ Սողոյան, Մերի Խաչատրյան","doi":"10.54503/1829-0116-2023.1-76","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2023.1-76","url":null,"abstract":"Հոդվածը նվիրված է Ղազարոս Աղայնաի «Արություն և Մանվել » վեպում առկա երազների ևերազատեսության դրսևորումների քննությանը: Ուսումնասիրության հիմնական նպատակն է պարզել, թե երազը՝ որպես երևակայականի դրսևորում, ինչ հարաբերության մեջ է գտնվում իրական աշխարհի հետ և դառնալով գեղարվեստական արտահայտչամիջոց և դիպաշարի հետագա ընթացքը կանխագուշակելու միջոց՝ ինչպես է բացահայտում հերոսի բնավորությունը, նվիրական զգացմունքները, ներաշխարհը, հոգեբանությունը և նախապատրաստում ընթերցողին երկի սյուժետային հետագա զարգացումներին ։ Հոդվածում երկայացվում են վեպում առկա երազների ևերազատեսության մեկնաբանությունները, որոնք նշանակալից դեր են կատարում ստեղծագործության ներիմաստի, գլխավոր հերոսի անհատականության, ներաշխարհի, բացահայտման գործում: Որպես տեսական հենք կիրառել ենք Զ. Ֆրոյդի և Կ. Յունգի՝ երազների վերաբերյալ տեսությունները, ուսումնասիրության հիմնական մեթոդը միֆաքննադատությունն է:\u0000This article is dedicated to the study of the manifestations of dreams and dream visions in the novel by Ghazaros Aghayan “Arutyun and Manvel”. The main goal of the study is to find out how a dream, as a manifestation of the imaginary, is in relation to the real world and becomes a means of artistic expression and a means of predicting the further course of the plot, how it reveals the character of the hero, intimate experiences and the psychology of the inner world, how it prepares the reader for the further development of the plot. The article presents the existing interpretations of dreams and dream visions, which were carefully analyzed to understand the role they play in the inner meaning of a literary work, the personality and inner world of the protagonist. The works on dreams by Z. Freud and K. Jung were used as a theoretical basis, the main method of research is myth criticism․\u0000Данная статья посвящена изучению проявлений снов и сновидений в романе Газароса Агаяна «Арутюн и Манвел». Основная цель исследования - выяснить, как сновидение, как проявление воображаемого, находится в отношении к реальному миру и становится средством художественной выразительности и средством предсказания дальнейшего хода сюжета, как оно раскрывает характер героя, интимные переживания, внутренний мир и психологию, подготавливает читателя к дальнейшему развитию сюжета. В статье представлены существующие разъяснение снов и сновидений, которые играют значительную роль в выявлении внутреннего смысла произведения, индивидуальности и внутреннего мира главного героя. В качестве теоретической основы были использованы работы о сновидениях З. Фрейда и К. Юнга, основной метод исследования – мифокритика.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114229342","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Նիկոլ Աղբալյանը՝ թարգմանության Տեսաբան և թարգմանիչ","authors":"Արմեն Մանուկյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-274","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-274","url":null,"abstract":"Հոդվածը նվիրված է նշանավոր գրականագետ, գրաքննադատ, մանկավարժ, հասարակական և պետական գործիչ Նիկոլ Աղբալյանի՝ գրական երկերի թարգմանությանն առնչվող խնդիրներին և կատարած թարգմանություններին: Իր գրական գործունեության հենց սկզբում երիտասարդ քննադատ Նիկոլ Աղբալյանը ցուցաբերել է գեղարվեստական ստեղծագործությունները քննելու-վերլուծելու արտակարգ տաղանդ ու վարպետություն, թարգմանական երկերի պարագայում՝ նաև դրանց թարգմանության որակը գնահատելու ունակություն՝ առաջ քաշելով մի շարք սկզբունքներ, որոնցով, նրա կարծիքով, պետք է առաջնորդվեին լավ թարգմանիչները: Քննադատը թարգմանիչներից պահանջել է հստակ պատկերացնել որևէ գրքի թարգմանության նպատակը, թարգմանել բարձրարժեք երկեր, հավատարիմ մնալ թարգմանվող երկի ոգուն և թարգմանել լավ հայերենով: Ինքը ևս, թարգմանիչ չլինելով, թարգմանել է մի շարք նյութեր, որոնք այս կամ այն առումով հետաքրքրել են իրեն և կարող էին օգտակար լինել հասարակության համար:\u0000The article is devoted to the theory of translation of literary works of the famous literary critic, teacher, public and statesman Nikol Aghbalyan and his translations. At the very beginning of his literary career, the young critic Nikol Aghbalyan showed extraordinary talent and mastery in examining and analyzing works of literature, and in the case of translated works, the ability to evaluate the quality of their translation, putting forward a number of principles that he believed should guide good translators. The critic demanded that the translators have a clear idea of the purpose of translating the book, translate high-quality works, stay true to the spirit of the translated work, and translate into good Armenian. Not being a translator, he translated a number of materials that interested him in one way or another and could be useful for the society.\u0000Статья посвящена теории перевода литературных произведений известного литературоведа, литературного критика, педагога, общественного и государственного деятеля Никола Агбаляна и его переводам. В самом начале своей литературной карьеры молодой критик Никол Агбалян проявил незаурядный талант и мастерство в изучении и анализе художественных произведений, в случае переведенных произведений он также проявил умение оценивать качество их перевода, выдвигая ряд принципов, которыми, по его мнению, должны были руководствоватся хорошие переводчики. Критик требовал от переводчиков, чтобы они имели четкое представление о цели перевода книги, переводили высокохудожественные произведения, оставались верными духу переведенного произведения и переводили на хорошем армянском языке. Не будучи переводчиком, он тоже перевел ряд материалов, которые так или иначе интересовали его и могли быть полезны обществу.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"119 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115153344","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"«Տիկին Բովարիի» ստվերը «Ապուշը» վեպի տասնմեկերորդ գլխում","authors":"Շուշանիկ Թամրազյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-292","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-292","url":null,"abstract":"Ֆրանսիական գրականության նուրբ գիտակ, Բալզակի ,Էժենի Գրանդեիե ներշնչված թարգմանիչ Ֆ. Դոստոևսկին մշտապես նույն զգայուն ուշադրությամբ է հետևել ֆրանսիական գրական դաշտը պայմանավորող իրադարձություններին: 1876 թվականին ,Հեզաբարոնե պատմվածքի հակիրճ նախաբանը դրա ամենաուշագրավ ապացույցներից է: Հղելով երիտասարդ Հյուգոյի առաջին վիպագրական փորձին՝ ,Մահապարտի վերջին օրըե երկին, գրեթե մեկ դար անց Դոստոևսկին պատասխանում է Ժյուլ Ժանենի և Շառլ Նոդյեի անհիմն քննադատություններին՝ Վիկտոր Հյուգոյի երկն անվանելով ,ամենաճշմարտացին ևիրականըե երբևէ նրա գրած վեպերիցե: Դոստոևսկու գրական նախընտրությունների վերաբերյալ ոչ պակաս հետաքրքիր մի վկայություն է ամփոփված ,Ապուշըե վեպում, որի տասնմեկերորդ գլխում հիշատակվում է Նաստասյա Ֆիլիպովնայի ընթերցած վերջին գրքերից մեկը: Ներթափանցելով հերոսուհու վարձակալած սենյակները՝ իշխան Միշկինը սեղանին բացահայտում է ,Տիկին Բովարիիե ֆրանսալեզու հրատարակությունը՝ բացված էջով: Վկայելով Դոստոևսկու գրական նախասիրությունների մասին՝ այս հիշատակումը միևնույն ժամանակ առնչությունների և տարբերությունների սքողված մի եզր է գծում երկու հերոսուհիների միջև: Սույն ուսումնասիրությունը փորձում է պարզել, թե ի՞նչ է փնտրում ռուս վիպասանը Էմմա Բովարիի ստվերում վեպի ամենավճռորոշ դրվագներից մեկում, և թե ինչպես «մատենագրական» այս մանրամասնությունը կարող է դառնալ կանացի կերպարի մեկնության բանալիներից մեկը: Անդրադառնալով երկու կանացի կերպարների ընդհանրություններին և տարբերություններին՝ ուսումնասիրությունն առաջարկում է ընթերցել վիպական այս ճակատագրերը՝ որպես հարկադիր ինքնօտարման մի պատմություն:\u0000Lecteur avisé de littérature française, traducteur inspiré d’ «Eugénie Grandet» de Balzac auquel il dédiera sa traduction à l’occasion de la visite pétersbourgeoise du romancier français, Dostoïevski sera toujours sensible aux événements qui définissent l’espace littéraire en France. En 1876, l’«Avant-propos » de « La Douce» en offre une preuve saisissante, en évoquant « Le dernier jour d’un condamné», première entreprise romanesque du jeune Hugo. Ainsi, à distance de presqu’un demi-siècle, Dostoïevski répond aux jugements arbitraires de Jules Janin et de Charles Nodier, qualifiant le roman de Hugo « de plus vrai et de plus réel de tout ce qu’il a jamais écrit». «L’Idiot » contient un autre témoignage implicite, mais non moins significatif de ses fréquentations littéraires. Ainsi, dans le onzième chapitre de « L’Idiot » (IV partie), avant l’épilogue, le récit précise l’une des dernières lectures de Nastassia Filipovna. Le prince Michkine, introduit dans les chambres louées par l’héroïne, découvre sur la table de nuit l’édition française de « Madame Bovary », à la page ouverte. Témoignage des goûts littéraires de Dostoïevski, cette évocation crée en même temps un lien implicite entre les deux héroïnes. En partant de ce détail « bibliographique », la présente étude cherche à montrer pourquoi Dostoïevski, à l’un des moments les plus décisifs du récit, a recours au célèbre roman de Flaubert, comment cette évocation pourrait devenir l’une des clefs d’interprétation du personnage féminin","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"40 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125589699","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Մոռացված մի էջ Եղ. Չարենցի գրական ժառանգությունից","authors":"Ռուզան Արիստակեսյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-123","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-123","url":null,"abstract":"Խորհրդային Հայաստանե թերթի 1928 թ. հունվարի 28-ի (թիվ 23) համարում տեղ է գտել Չարենցի մի նամակ, որը դուրս է մնացել ուսումնասիրողների տեսադաշտից։ Այն մի դրվագ է Չարենց-Վշտունի հակամարտության պատմությունից, որի արմատները խորանում են մինչև ,Երեքի դեկլարացիաե-ի շրջան՝ մինչև 1922-ի հունիս-հուլիս ամիսներ, երբ աղմկոտ շեփորահանդեսներից, գրական սուր բանավեճերից, դասախոսություններից, երեկույթներից, բյուլետենների հրապարակումից հետո ,Երեքե-ի գրական խմբակը պառակտվում է։ Պառակտման պատճառը անդամների (Չարենց, Աբով, Վշտունի) անձնական և գրական-ստեղծագործական տարաձայնություններն էին, ինչի մասին վկայում են նաև հուշագիրները (տե՛ս Աբով. ,Մի քանի համառոտ դրվագներ Չարենցի վերաբերյալ իմ հուշերիցե (,Հիշողություններ Եղիշե Չարենցի մասին…ե, Ե., 1961, էջ 127), Ալազան. ,Հուշերե, Ե., 1967, էջ 36, Նորենց. ,Հուշեր ևարձագանքներե, Ե., 1968, էջ 96)։ Չարենցը և Աբովը մեկնում են Մոսկվա՝ սովորելու, Վշտունին Երևանում հիմնադրում է պրոլետգրողների ,Մուրճե ամսագիրը, ապա նաև՝ Հայաստանի պրոլետարական գրողների միությունը և սկսում սուր, անզիջում պայքար Չարենցի դեմ։\u0000A letter by Yeghishe Charents can be found in the newspaper “ Soviet Armenia” released on 28 January 1928 (issue 23), which has been left out of the sight of researchers. It is an episode from the conflict between Charents and Vshtuni, which roots deeply into the period of “The Declaration of Three”, until the months of June-July of 1922, when after the noisy presentations, heated literary debates, lectures, parties, newsletter publications, the literary group of “TheThree”disunited. The main reason for the disunion was the interpersonal and literary–creative disagreements among the members of the group (Charents, Abov and Vshtuni). Charents and Abov left for Moscow for studies, Vshtuni founded the proletarian writers’ journal ‘’Murch’’ (“Hammer”) in Yerevan, later the proletarian writers’ association, and started a sharp, uncompromising struggle against Charents.\u0000В газете «Советская Армения» в номере от 28-ого января 1928-ого года (номер 23) своё место нашло письмо Чаренца, которое осталось вне поля наблюдения исследователей. Это – отрывок из истории противостояния Чаренц-Вштуни, чьи корни углубляются до периода «Декларации трёх», до июня – июля 1922-ого года, когда, после шумных труботоржеств, литературных острых дискуссий, лекций, вечеринок, публикации бюллетеней, литературная группа «Трёх» распалась. Причиной распада стали личные и литературно-творческие разногласия членов (Чаренц, Абов, Вштуни). Чаренц и Абов отправляются в Москву для обучения, а Вштуни становится основателем журнала пролетарских писателей «Мурч» («Молот»), а также основателем союза пролетарских писателей и начинает бескомпромиссную борьбу против Чаренца.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"65 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126551417","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Զահրատի բաբախող աշխարհը","authors":"Լիլիթ Սեյրանյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-180","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-180","url":null,"abstract":"Հոդվածում քննաբանվում է պոլսահայ բանաստեղծ Զահրատի (Զարեհ Յալտըզճյան, 1924-2007) պոեզիան՝ որպես բաբախող տիեզերքի մոդելին նմանադրվող երևույթ: Իր բանաստեղծություններում Զահրատն անդրադառնում է մեծ քաղաքի և փոքր մարդու՝ Կիկոյի թեմային: Զահրատի ընկալմամբ Կիկոն ապրում է մեզանից յուրաքանչյուրի ներսում։ Կիկոն վերժամանակային երևույթ է, որը միշտ եղել է և կլինի: Զահրատյան քրոնոտոպը ընդարձակվող-սեղմվող նկարագիր ունի, որն օրինաչափորեն հանդես է գալիս իբրև պատկերակերտման հիմնարար սկզբունք: Զահրատի գեղարվեստական մտածողությունը աշխատում է մեկնարկային կենտրոնի՝ կետ-առանցքի շուրջ հավաքվող ու պտտվող, շերտավորվող ու տարածվող, մեկնող ու այդ կետին վերադարձող շարժընթացով: Ըստ այդմ, ձևավորվում է նշանային համակարգ՝ հարացուցային միավորների շարքերի ճյուղավորումով: Մեկնարկային կետը ես-,հունտնե է, որը աճում-ծավալվում ու սեղմվում է փոքր-մեծ, ներս-դուրս, հաշվելի-անհաշվելի, վերջավոր-անվերջ, մաս-ամբողջ եզրերի սահմաններում: Այդպես Զահրատը նաև ընտրում է բանաստեղծական փոքր ձևերը, որոնք ներսում աճող-ընդարձակվող իմաստային դաշտ, տարածություն ունեն՝ ընթերցողի հոգում, ըստ յուրաքանչյուրի ընկալման սահմանների, շարունակվելու ունակ: Իր բանաստեղծական տարածության մեջ ,աճողե պատկերներն ու քերթվածները ևս հունդ-սերմեր ունեն՝ կրկնվող հնչյունակապակցությունների տեսքով:\u0000В статье рассматриваются особенности поэтического мышления видного представителя стамбульской армянской поэзии Захрата (Зарэ Ялтызчян, 1924-2007) как явление, сходное с моделью пульсирующей Вселенной. В своей поэзии Захрат затрагивает тему большого города и маленького человека ,,Кико,,. По мнению Захрата Кико живет внутри каждого из нас. Это вневременное явление, кօторое былօ и будет всегда. Захратский хронотоп имеет расширяющуюся и сжимающеуюся характеристику, которое закономерно выступает в качестве основополагающего принципа его образного мышления. Художественное мышление Захрата работает по восходящей и нисходящей динамике, собирающейся и вращающейся вокруг точки-оси, расслаивающейся и распространяющейся, отходящей и возвращающейся к этой стартовой точке. В соответствии с этим формируется знаковая система с разветвлением рядов парадигматических символов-единиц. Начальная точка вышеупомянутого процесса- я-семя,которая растет-расширяется и сжимается в пределах малого и большого, внутреннего и наружного, исчисляемого и неисчисляемого, конечного и бесконечного, части и целого. Захрат также выбирает небольшие поэтические формы, которые внутри имеют растущее-расширяющееся семантическое поле, пространство, способное продолжаться и развиваться в душе читателя, в соответствии с границами восприятия каждого из них. В его поэтическом пространстве также выявляются своеобразные семена в виде повторяющихся звукосочетаний.\u0000The article examines the peculiarities of poetic thinking of the prominent representative of Istanbul Armenian poetry Zahrat (Zareհ Yaltyzchyan, 1924-2007) as a phenomenon similar to the model of a pulsating universe. In his poetry, Zahrat touches on the theme of the big city and the little man ,,Kiko,,. According to Zahrat, Ki","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":"52 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115124811","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}