{"title":"يذمرتلا ننس يف يمرادلا للع قيقحت دعاجلاسنأ","authors":"أنس الجاعد Enes El-Caid","doi":"10.18505/cuifd.254717","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/cuifd.254717","url":null,"abstract":"et-Tirmizi’nin Suneni, hadis ilminde onemli bir kitaptir. Bu eser, Buhari, Muslim ve Ebu Davud’dan sonra dorduncu derecede kabul edilir. el-Tirmizi bu eserinde hadis ilmi, ravi ilmi ve fikih mevzularini ele almistir. el-Tirmizi, soz konusu eserini ed-Dârimi, el-Buhari, Ebu Zur’a vs. gibi bir kisim muhaddislerin sozlerini nakletmek suretiyle olusturmus, bazen onlara sual sormus ve cevaplarini yazmistir. Bu makalede Tirmizinin ed-Darimiden naklettigi illetli hadisler toplanmak suretiyle incelenmistir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"18 1","pages":"191-206"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68177918","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ehl-i Sünnet ve İmamiyye Şiasının Ehl-i Beyt Kavramına Yükledikleri Anlamlar","authors":"H. Gümüşoğlu","doi":"10.18505/CUIFD.254726","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.254726","url":null,"abstract":"Ehl-i beyt, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) aile fertlerini ifade icin kullanilmakla birlikte onun hanimlarinin Ehl-i beyt’e dahil olup olmadigi konusunda Ehl-i sunnet ile Imamiyye Şiasi arasinda gorus ayriligi meydana gelmistir. Imamiyye, Hz. Muhammed (s.a.v.), Hz. Fatima, Hz. Ali, Hz. Hasan ve Hz. Huseyin’i (r.a.) Ehl-i beyt kavramina dahil ettigi halde Ezvâc-i mutahharât’i (r.a.) onlar arasinda saymamistir. Ehl-i sunnet ise bu bes zatin yani sira Hz. Peygamberin hanimlarini da Ehl-i beyt’e dahil etmistir. Ehl-i sunnet, ashab-i kirama ve Ehl-i beyt’e sevgi ve hurmet gosterilmesi gerektigini ifade etmekle birlikte onlara insanustu vasiflar vermemistir. Imamiyye ise ashabin rivayet ettigi hadislerin sahih olmasi icin Ehl-i beyt’in rivayetine uygunlugunu sart gordugu gibi, onlarin farkli bazi hususiyetlere sahip olduklarini iddia etmis ve ozellikle de imamlarin gunahsiz olduguna inanmistir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"18 1","pages":"291-318"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68178212","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Hanefîlerin Cuma Namazını Devlet Başkanı veya İzin Verdiği Kimselerin Kıldırması Şartıyla Kayıtlamasına Usûlî Bir Bakış","authors":"Recep Çeti̇ntaş","doi":"10.18505/CUIFD.254723","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.254723","url":null,"abstract":"Allah Teâla Cuma namazini mutlak ve umumi olarak emretmis, Hz. Peygamber de sozlu ve fiili sunneti ile onun kimlere farz oldugunu ve nasil ki- linacagini beyan etmistir. Mezheb imamlari Cuma namazinin vucubu ve sihhati konusunda birtakim sartlar ileri surmuslerdir. Birinci gruba giren sartlar uzerinde ittifak edilirken ikinci gruptaki sartlar konusunda âlimler arasinda ihtilaf bulunmaktadir. Sonucu bakimindan, uzerinde ihtilaf edilen sartlarin en onemlisi Hanefiler tarafindan ileri surulen devlet baskani sarti- dir. Hanefi mezhebi imamlari Cuma namazini devlet baskani veya izin verdigi kimselerin kildirmasi halinde sahih aksi halde sahih olmayacagini; bu durumda onun yerine ogle namazinin kilinmasi gerektigini soylemislerdir. Biz bu calismada devlet baskani sartinin dayandigi delillerin Hanefi fikih usulu acisindan Kur’an’in mutlak ve umumi hukmunu takyid ve tahsis edecek nitelikte olup olmadigini ele alacagiz","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"18 1","pages":"207-240"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68178219","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Tefsîrî Mehmed Efendi","authors":"Talip Mert","doi":"10.18505/CUIFD.254584","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.254584","url":null,"abstract":"XVII. asir Osmanli ulemasi arasinda degerli bir yere sahip olan Mehmed Efendi aslen Ayintab (Gaziantep)’lidir. Dogum tarihi kesin olarak bilinme- mektedir. Yirmi yasinda Sivas’a gelmis ve Sivas’ta yerlesmistir. Yedi sene kadar da Istanbul’da bulunmus ve burada padisah IV. Mehmed’in arzusuy- la Tibyan tefsirini Turkceye tercume etmistir. Tefsir ilmine bu tercume ile buyuk katkida bulunmus, bu eser ona ilim dunyasinda buyuk bir sohret ve itibar saglamistir. Şahsen cok caliskan olan Mehmed Efendi ayni zamanda cok da comert bir kisi olarak bilinmektedir. Bu makale ile onun hic bilinme- yen bazi yonleri Osmanli arsivleri araciligiyla aciga cikarilmaktadir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"18 1","pages":"7-17"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68174879","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Boşanma Sürecinin Çocuklar Üzerindeki Psiko-Sosyal Etkileri","authors":"A. Bilici","doi":"10.18505/CUIFD.254667","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.254667","url":null,"abstract":"Anne baba ve cocuklardan olusan aile yapisi, bosanma surecinde yasanan aile ici catismalardan olumsuz etkilenmektedir. Bosanmanin sebepleri olarak eslerin birbirini aldatmasi, alkol tuketimi ve ben-merkezci modern yasam, oncelikle esler arasinda hayatin olagan akisini bozmakta ve nihayetinde aile butunlugunu parcalamaktadir. Ayet ve hadislerden anlasildigina gore bosanma, dini hayatin zayifligindan kaynaklanmakta ve hos gorulmemektedir. Bosanma surecinde yasanan olumsuzluklar, oncelikle esler arasinda kalici etkiler olusturarak onlarin hayat duzenini ve psikolojik yapilarini bozmaktadir. Bosanma surecinden en cok etkilenen cocuklardir. Her yonuyle cocuklarin en guvenli siginagi olan ailenin parcalanmasi, cocuklari derinden sarsmakta, baglanma ve guven duygularini zedelemektedir. Kendini guvende hissedemeyen ve kaygi duzeyi yukselen bir cocugun psiko-sosyal hayati, basarisizliga mahkum gibi gorunmektedir. Bu surecte ozellikle cocuklar icin manevi bir atmosfer olusturulmasi, anne babanin ve akrabalarin cocuklara yardimci olmasi, onlarin psiko-sosyal hayatlarini nispeten duzeltebilecektir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"24 1","pages":"79-110"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68176481","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Mehmed Âkif Ersoy’un Balkan Harbi Zamanında Yaptığı Vaazlarda Kullandiği Hadislerle İlgili Bir Değerlendirme","authors":"Mustafa Karabacak","doi":"10.18505/CUIFD.254672","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.254672","url":null,"abstract":"Mehmet Âkif Ersoy, Osmanli Devleti’nin sonu ile Turkiye Cumhuriyetinin ilk yillarinda yasamis munevver bir Islam sâiridir. Onun Balkan Harbi ve Milli Mucadele yillarinda verdigi vaazlarda âyet ve hadisleri kullanarak toplumun bilinclenmesine ve sorunlarin cozumune katkida bulunmaya calistigi bilinmektedir. Yaptigi vaazlar, Esref Edip tarafindan kaleme alinmis- tir. Onun yayinlanmis dokuz sohbet ve vaazi vardir. Balkan Savasi sirasinda Beyazid, Fatih ve Suleymaniye camilerinde yaptigi vaazlar Sirât-i Mustakim dergisinde nesredilmistir. Vaazlarinda toplam 12 hadis tespit ettik. Bunlari konulari itibariyle gruplandirdik ve baslik olusturduk. Hadisleri onun goruslerini esas alarak acikladik ve hadis kritigi acisindan inceledik. Şuphesiz vaazlarin yapildigi zamanlar, toplumda duygusal aklin on plana ciktigi sureclerdir. Ayni zamanda bu vaazlarin irticâli/kendiliginden konusmalar oldugunu da unutmamak gerekir. O, vaazlarinda hadislerin bazen arapca metninin tamamini, bazen bir kismini, bazen de sadece hadisin tercumesini vererek kullanmis- tir. Âyet ve hadisleri kullanmadaki mahareti onun bu konulardaki engin bilgisine isaret etmektedir. Onun mevzu haberler konusunda tepkisi bilinmekle birlikte; bazen hadislerin sihhatini arastirmadan kullandigi da muhakkaktir. Bunlari da konularina gore gruplandirarak su basliklar altinda inceledik. Kavmiyetcilik yerine Islam kardesligi, Akli kullanmak, Calismak, Guzel Ahlakli olmak ve Hz. Omer’in fazileti.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"18 1","pages":"111-135"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68176847","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"‘5N 2K’ Verimli Okuma Yöntemi","authors":"Halis Demi̇r","doi":"10.18505/cuifd.254724","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/cuifd.254724","url":null,"abstract":"Okumak hayatimizin bir parcasi haline gelmistir. Daha verimli okumak icin bir yontem olarak ‘5N 2K’ ele alinabilir. Bugun ‘5N 2K’ bir yontem olarak ders kitaplarinda yer almaktadir. Yontem, Turkce, sosyal bilgiler, hadis, tarih ve cografya metinlerinde kullanilabilir. ‘5N 2K’ ya yakin yontemlerden birisi buldurma yontemidir. Buldurma yontemi kavramlarin, ilkelerin, genellemelerin ogretimine uygundur. Ancak, tarihi olaylarin, olgularin ogretiminde, uygulanmasi oldukca sinirlidir. ‘5N 2K’ ya yakin diger bir yontem ise soru-cevap yontemidir. Bu yontem, ogrencilerin belli sorularin karsiligi olan kaliplasmis cevaplari ezberlemeleri ve o sorular sorul-dugunda cevaplari oldugu gibi soylemeleri esaslarina dayanir. ‘5N 2K’ verimli okuma yontemiyle ogrenciler Turkce dersi icin cumlenin ogelerini ogrenirler. Okuduklarini soru ve cevapla dikkatlerini topladiklari icin daha iyi anlarlar. Tarih vb. dersler icin yer, zaman ve kisi uzerinde yo- gunlastiklari icin olaylari daha saglikli bir sekilde tahlil ederler. Sebep sonuc iliskilerini daha rahat kurabilirler: Ogretmen sinif listesini kullandigi icin, kisa surede, daha cok ogrenciyi isim olarak tanir, onlara isimleriyle hitap edebilir. 5N 2K buldurma ve soru-cevap teknigine benzemektedir. Fakat metin ve okuma merkezli olmasi onu Bu ikisindenayirmaktadir. u yontemin uygulamasi icin secilen ornek bir hadistir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"18 1","pages":"241-264"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68177720","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Manevi İyi Oluş ile Dindarlık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Değerlendirme","authors":"Hatice Acar","doi":"10.18505/CUIFD.254730","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.254730","url":null,"abstract":"Bu makalede -kavramlasma sureci devam eden- manevi iyi olus ile dindarlik arasindaki iliski incelenmistir. Manevi iyi olus, insanlarin Tanri ve hayatla nitelikli iliskisini ifade etmektedir. Toplumumuzun huzur arayisi, arastirmacilari bu kavramin dindarlikla iliskisini incelemeye ve bu alanda bir farkindalik olusturmaya yoneltmistir. Neticede dinin ve dindarligin genel olarak manevi iyi olusun saglanmasinda katki sagladigi tespit edilmistir","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"143 1","pages":"391-412"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68178902","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"“Her Değişmenin Bir Nedeni Vardır” Sentetik A Priori Önermesi Doğrultusunda Kant, Hume ve Gazali’de Nedensellik İlkesi","authors":"M. Demi̇rtaş","doi":"10.18505/CUIFD.254729","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.254729","url":null,"abstract":"Nedensellik konusu, felsefe tarihinde cok onemli tartismalari beraberinde getirmistir. Bu makalede uc buyuk filozof ve dusunur olan Hume, Kant ve Gazali’nin nedensellik hakkindaki dusunceleri mukayeseli olarak incelenmeye calisilacaktir. Bu meseleyi ilk kez sistematik ve elestirel bir bicimde ele alan unlu Ingiliz emprist filozof David Hume olmustur. Neden ve sonuc arasindaki iliskiyi sorgulayan bu uc dusunure gore nedensellikle ilgili bilgilerimiz cogunlukla nesnelerin surekli birlikteliginin zihnimizde olusturdu- gu aliskanlik sonucu olusan inancla alakalidir. Ozellikle Hume, bu konuya getirmis oldugu aciklamalariyla supheci bir filozof olarak nitelendirilmistir. Felsefenin en onemli sorunlarindan biri olan nedensellik konusunun nicin cok farkli bir sekilde anlasildiginin sebeplerini bu uc dusunure gore ortaya koymak, calismanin amacini olusturacaktir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"36 1","pages":"367-390"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68179061","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}