İslâm Araştırmaları Dergisi最新文献

{"title":"İslam Araştırmalarına Adanan Bir Asırlık Hayat: Fuat Sezgin (1924-2018)","authors":"T. Arslan","doi":"10.26570/ISAD.514037","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.514037","url":null,"abstract":"Fuat Sezgin 24 Ekim 1924 tarihinde Bitlis’te dogdu. Babasi âlimdi. Ilkokulu Dogubayazit’ta, ortaokul ve liseyi Erzurum’da okudu. Universite egitimi icin 1943 yilinda Istanbul’a gitti. Sezgin, Istanbul’a ilk gittiginde matematik okuyup muhendis olmak istedigini, fakat bir yakinin yonlendirmesiyle Alman sarkiyatci Hellmut Ritter’le tanisip ondan cok etkilenerek ilgisini sarkiyata yonlendirdigini ifade etmistir. Bu itibarla Istanbul Universitesi Şarkiyat Arastirmalari Enstitusu’nde Ritter’in ogrencisi oldu. Ayni yil Nazi Almanyasi’nin Bulgaristan’a kadar ilerlemesi sonucu teyakkuza gecen Turkiye’de universitelerin guvenlik sebebiyle kapatilmasi, onun icin bir firsata donustu. Hocasinin tavsiyesi uzerine Arapca ogrenmeye yogunlasan Sezgin, alti ay boyunca olaganustu bir ozveri gostererek Arapca’ya asinalik kazandi. Bireysel tesebbusle surdurdugu Arapca ogrenimini, Muhammed et-Taberi’nin (o. 310/923) tefsirini, Turkce meallerle karsilastirmali okuyarak gerceklestirdigini bizzat soylemistir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129627583","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Müteahhirîn Dönemi Mâtürîdî Kelâmında İradenin Ontolojisi Sorunu: Saçaklızâde’nin Risâletü’l-irâdeti’l-cüz’iyye’sinin Tahlil, Tahkik ve Tercümesi","authors":"H. Güdekli","doi":"10.26570/isad.513141","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/isad.513141","url":null,"abstract":"Bu makalede XVIII. yuzyil Osmanli âlimlerinden Sacaklizâde Mehmed Efendi’nin (o. 1145/ 1732) Risâletu’l-irâdeti’l-cuz’iyye’sinde Tanri’nin her seyi yaratmasiyla insanin ozgurlugu arasindaki ikilemi, iradenin ontolojisine yonelik bir sorusturma uzerinden nasil cozume kavusturdugu ele alinacak, ayrica soz konusu risâlenin tahkik ve tercumesi yapilacaktir. Kelâmin, baslangic doneminden itibaren tartismali konularindan birini olusturan insanin fâilligi sorunu, muteahhirin donemi Mâturidi kelâminda, Sadrusseria Ubeydullah b. Mes‘ud (o. 747/1346) tarafindan gelistirilen ve fiilin anlamlari arasindaki ayirima ve bu iki anlamin varlik tarzlarina iliskin sorusturmaya dayanan yeni bir fiil teorisiyle ele alinmistir. Buna gore fiilin mastar anlami, fiilin “sey olmayan yonu”nu; mastarla hâsil olan anlami ise, “sey olan yonu”nu teskil etmektedir. Boylece geleneksel bir bicimde “Insan fiilleri seydir” / “Her sey Tanri tarafindan yaratilmistir” / “Oyleyse insan fiilleri de Tanri tarafindan yaratilmistir” seklinde kurulan bir kiyasin sonucu olarak karsimiza cikan, insanin fiillerinin nihai tahlilde Tanri’ya dayaniyor olusunun doguracagi cebir problemi, fiilin sey, dolayisiyla mevcut olmayan bir yonunun tespit edilmesiyle cozulmeye calisilmis olmaktadir. Sacaklizâde Risâletu’l-irâdeti’l-cuz’iyye’de, Sadrusseria tarafindan ileri surulen soz konusu fiil teorisini alimlamis; onun “fiilin anlamlari arasinda yaptigi ayirimin, bir fiil olarak “irade” icin de gecerli olacagini one surmustur. O, iradenin, fiilin iki tarafindan birine yonelik belirleyici sifat (es-sifatu’l-muhassisa) ve soz konusu belirleyici sifatin var edilmesi (ikā‘) seklindeki iki anlamini ayirarak, birincisinin sey; ikincisinin ise varlik ve yoklukla nitelenemeyip hal oldugunu, dolayisiyla Tanri tarafindan yaratilmis (mahluk) olamayacagini ileri surmustur. Bunun yani sira Sacaklizâde, soz konusu ikinci anlamin insan fiillerinin nihai dayanagini teskil eden tercihe karsilik geldigini belirtir. Ona gore Tanri’nin her seyin yaraticisi olusuna halel getirmeden insanin ozgur oldugunu ileri surmenin yolu irade, ihtiyar ve tercihin varlik, yokluk, sey ve mahluk olmadigini tespit etmekten gecmektedir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"59 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123137115","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İslâm Bilim Tarihi: İslâm Coğrafyasının Bilim Mirası Üzerine Konuşmalar","authors":"Canan Ağyürek","doi":"10.26570/ISAD.517444","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.517444","url":null,"abstract":"Islâm bilim tarihi ya da Islâm tip tarihi gibi bu basligin daha spesifik turlerine ve Islâm bilim tarihi yaziciligina hayli uzun bir zamandir Bati akademyasinin dikkatle egildigi bilinmektedir. Farkli teoriler ve soylemler cercevesinde ortaya cikmis devâsâ literaturden sonra Fuat Sezgin, George Saliba ve Rusdi Râsid gibi bilim tarihcilerinin onculugunde Islâm bilim tarihi calismalari farkli bir evreye girmistir. Ilim dunyasinin Islâm bilim tarihine yonelik algisinin degismesinde merhum Fuat Sezgin’in olaganustu gayretlerini ve ozellikle onun Wissenschaft und Technik im Islam (Islâm’da Bilim ve Teknik, I-V, Istanbul: Istanbul Buyuksehir Belediyesi Kultur A.Ş. Yayinlari, 2008) ile muhallet eseri Geschichte des arabischen Schrifttums’u, yaygin olarak bilinen kisaltmasiyla GAS’i zikretmek gerekir. Toplam on yedi cilt olan GAS’in ilk cildinin Turkce’ye cevrildigini de hatirlatalim (Arap-Islâm Bilimleri Tarihi, I, Istanbul: Prof.Dr. Fuat Sezgin Islam Bilim Tarihi Arastirmalari Vakfi Yayinlari, 2015). Diger yandan daha mutevazi eserlerin de alana olan katkisi yadsinamaz. Rusdi Râsid’in editorlugunde yayimlanan uc ciltlik Encyclopedia of History of the Islamic Sciences (London&New York: Routledge, 1996) ile George Saliba’nin Islamic Science and the Making of the European Renaissance (Cambridge: The MIT Press, 2007) adli eserini de bu halkaya ekleyebiliriz. Turkce’de ise Islâm bilim tarihinin ozellikle Osmanli donemi icin IRCICA tarafindan yayimlanmis literatur calismalari buyuk bir hizmet olarak gorulmeli, ayrica Ihsan Fazlioglu’nun bircok calismasi bu alanda yapilan yontem yanlislarina, eksikliklere dikkat cekmesi acisindan onemli olmalarinin otesinde bilhassa Secluklu ve Osmanli bilim mirasinin bilinmeyen mumtaz sahsiyetlerini ve eserlerini ilim dunyasinin dikkatlerine sunmus, kavram ve teori duzeyinde yeni ufuklar acmistir. Nihayet Islâm Dusunce Atlasi’nin (ed. Ibrahim Halil Ucer, I-III, Konya: Konya Buyuksehir Belediyesi Kultur Yayinlari, 2017) Islâm dusunce ve ilim tarihinin donemlendirilmesi uzerine yaptigi oneriler, cografyalar arasindaki etkilesimler ve âlimlerin iliskilerine yonelen bakisi basta olmak uzere bircok acidan heyecan verici bir calisma oldugunu ifade etmek gerekir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"45 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131690773","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Tasavvufun Teşekkül Sürecine Yeni Yaklaşımlar: Başer, Karamustafa ve Green Örnekleri","authors":"A. Orhan","doi":"10.26570/isad.513175","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/isad.513175","url":null,"abstract":"Turkiye’de tasavvufun akademik bir disiplin olarak kabul gormesinden bu yana yapilan akademik uretimin daha ziyade tasviri calismalardan ibaret ve metin nesrine yonelik oldugu bilinmektedir. Bununla beraber tasavvuf tarihinin belirli donemlerinin tasvir duzeyinde dahi yeterince ele alinmadigi da bir gercektir. Bu donemlerin basinda hicri ilk dort asir, yani tasavvufun tesekkul donemi gelir. Metin nesri ve tercumeler acisindan dahi yeterince uzerinde durulmayan bu donemin sufi/muellif, eser ve fikir haritalari cikarilmadan tasavvufun olusumunu tam manasiyla idrak etmek mumkun gorunmemektedir. Oryantalistlerin tasavvufa dair calismalari ilk once tasavvufun kokenini anlamaya yogunlasmisken ulkemizde henuz bu sorun ciddi olarak ele alinmamistir. Halen genel kabul goren zuhd donemi, tasavvuf donemi ve tarikatlar donemi seklindeki donemlendirme de sorgulanmali ve yeni arastirmalar isiginda gozden gecirilmelidir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122761573","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Yehuda Halevi’nin el-Kitâbü’l-Hazerî’de (Kuzari) Ortaya Koyduğu Yahudilik Savunusu ve İslâm’a Yönelik Eleştirileri","authors":"Salime Leyla Gürkan","doi":"10.26570/ISAD.476254","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.476254","url":null,"abstract":"Ortacag Yahudi dusuncesinde akilci cizgiye karsi gelenekci cizginin en onemli savunucularindan olan Enduluslu Yahudi sair ve dusunur Yehuda Halevi (o. 1141), Siyon uzerine yazdigi dini-milliyetci mahiyetteki siirlerinin yani sira el-Kitâbu’l-Hazeri ya da Sefer ha-Kuzari adli polemik kitabiyla, hem kendi doneminde hem de sonraki donemlerde Yahudiler uzerinde etkili olmus bir sahsiyettir. Halevi, Turk akademyasinda fazla taninmasa da, gerek siirleri gerekse Kuzari ’de ortaya koydugu gorusleri uzerine Bati’da onemli calismalar yapilmistir. Bu makale, konu uzerine olusturulmus zengin ikincil literaturu dikkate alacak sekilde, Halevi’yi ve Kuzari ’sini tanitmayi ve Kuzari ’de ortaya konan Yahudilik savunusu ve Islâm elestirisini temel noktalar uzerinden degerlendirmeyi amaclamaktadir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"299 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122811536","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Şerhu Hal‘i’n-na‘leyn Hal‘u’n-na‘leyn Şerhi","authors":"Ali İhsan Kılıç","doi":"10.26570/isad.513788","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/isad.513788","url":null,"abstract":"Tasavvuf tarihinde daha cok serhe konu olan etkili eserleriyle taninan Muhyiddin Ibnu’l-Arabi’nin bir sârih kimligi ile eser yazmasi literatur acisindan dikkate deger bir durumdur. Ibnu’l-Arabi’nin uzerine serh yazdigi Hal‘u’n-na‘leyn’in gerek muhtevasi gerekse muellifi Ebu’l-Kāsim Ibn Kasi’nin siyasi ve toplumsal sureclere onculuk etmesi, hem klasik donem yazarlari hem de modern donem arastirmacilari arasinda esere donuk ilgiyi canli tutmustur. Ne var ki Turkce’de Endulus’u merkeze alan tasavvuf calismalari henuz cok az sayidadir. Aslinda Hal‘u’n-na‘leyn muellifi Ibn Kasi’nin siyasi faaliyetleriyle irtibatli olarak, konunun tarih calismalarinda daha cok siyasi yonuyle ele alinisi, boyle bir calisma alaninin tasavvuf arastirmalariyla sinirli kalmadigini ve karsilastirmali bir baglam gerektirdigini gostermektedir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"38 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130288766","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Sünnî-Şiî İkilemine Farklı Bir Bakış: Yeniden İnşa Edilen Hadis Bağlamları","authors":"M. Topgül","doi":"10.26570/isad.513132","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/isad.513132","url":null,"abstract":"Şii cemaatlerin hicri ilk uc asir boyunca Islâm toplumunun ana bunyesini teskil eden ehl-i hadisten ayrisma ve mezheplesme surecinde yasananlar sadece bir dini yapinin kimlik bulma sureciyle degil ayni zamanda Sunni hadis tarihi ile de pek cok acidan ilgilidir. Bu calisma bir acidan Sunni-Şii rivayet geciskenliklerine dair birtakim yargilarda bulunsa da temelde rivayet gecisleri esnasinda vuku bulan baglam degisimlerini tespit etmeyi hedeflemektedir. Bu tespit, uydurma faaliyetleri ve mesru bir zemini bulunmayan tevil cabalari kadar olmasa da yeniden insa edilen hadis baglamlarinin mezhebi kabulleri desteklemedeki rolu hakkinda fikir verecektir. Baglam degisimleri birden fazla surette gerceklesmektedir. Oncelikle bir kaynaktaki rivayet, farkli bir kaynakta bambaska bir arka plan bilgisiyle sunulabilmekte, uzun bir rivayetin bir kismi ayristirilarak bir veya ayni anlatinin icerisine yerlestirilen birden fazla rivayetle yan yana anilabilmekte veya ayni baglamla aktarilsa da kendisine yuklenen yeni anlam dolayisiyla asli kastindan uzaklasabilmektedir. Ozellikle fezâil ve mesâlib turu rivayetler ile polemik turu anlatilar bu takibi yapmak acisindan hayli islevseldir. Mezkur geciskenligi temin eden ve buyuk oranda Şii egilimlere sahip olmakla itham edilen râvilerin belirlenmesi ise Şii cemaatlerin ehl-i hadisten bagimsiz olarak ilim yapma becerisini kazanma donemlerine isik tutabilir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"44 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115089333","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Hicret Bağlamında Tarih ve Hadis Metodolojileri","authors":"Harun Yılmaz","doi":"10.26570/isad.461145","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/isad.461145","url":null,"abstract":"Eser, 2016 yilinda Dicle Universitesi Ilâhiyat Fakultesi Hadis Anabilim Dali’inda, “Hadis ve Tarih Metodolojilerinin Karsilastirilmasi (Hicret Rivayetleri Ornegi)” adiyla hazirlanmis olan doktora tezinin kitaplastirilmis halidir. Gerek akademik anlamda siyer ve megāzi gerekse hadis alaninda calisanlarin cokca dile getirdikleri ve onemsedikleri bir meseleyi mustakil arastirma konusu olarak ele alma iddiasindaki eserin Turkiye’de bu alandaki ilk calismalar arasinda yer aldigi soylenebilir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"50 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124051063","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Alâüddevle-i Simnânî’nin el-Vâridü’ş-şâridü’t-târid şübhete’l-mârid Adlı Risâlesinin Tahkikli Neşri","authors":"Kübra Zümrüt Orhan","doi":"10.26570/isad.461572","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/isad.461572","url":null,"abstract":"Bu calisma, Kubreviyye tarikati seyhlerinden Alâuddevle-i Simnâni’nin (o. 736/1336), muhtelif konulari ele aldigi el-Vâridu’s-sâridu’t-târid subhete’l-mârid adli Arapca risâlesinin tahkik ve incelemesinden meydana gelmektedir. On bes yaslarinda iken Ilhanli Hukumdari Argun Han’in hizmetine girerek yaklasik on sene kadar onun yakininda bulunan muellif, daha sonra yasadigi birtakim mânevi haller neticesinde icinde bulundugu hayati terkederek tasavvufa yonelmistir. Bir muddet tasavvuf buyuklerinin eserlerini okuyarak kendi kendine riyâzetle mesgul olduktan sonra Kubrevi seyhi Nureddin Abdurrahman el-Isferâyini’ye (o. 717/1317) intisap ederek ondan irsat icâzeti alan Simnâni, bu eserini kirk yasindayken kaleme almistir. Eserde birbirinden bagimsiz dort fasil bulunmakta ve her fasilda birden fazla konu ele alinmaktadir. Ruh, ruh beden iliskisi, kiyamet, latife-i enâiyye, kalbin onemi, mursidin onemi, firka-yi nâciyenin hangisi oldugu eserde yer alan konulardan bazilaridir. Eserde muellifin hayatina dair baska eserlerinde bulunmayan ayrintilarin olmasi, Simnâni’nin Ibn Sinâ (o. 428/1037) ozelinde filozoflara bakisini ortaya koymasi, muellifin doneminde mevcut olan itikadi firkalari ihtiva etmesi ve tasavvufun cesitli alanlarina dair goruslerini icermesi eseri onemli kilan hususlardandir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131340018","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Toplumsal Bedenin Yetkinliği: Nasîrüddîn-i Tûsî’de İdeal Yönetim Ontolojisi","authors":"Kamuran Gökdağ","doi":"10.26570/ISAD.459783","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.459783","url":null,"abstract":"Bu calismadaki maksat Nasiruddin-i Tusi’nin, alisilagelindigi uzere, erdemli devlet(ler) - erdemli olmayan devletler, baska bir ifadeyle ideal devlet(ler) - ideal olmayan devletler tasnifini bir defa daha aktarmak degildir. Şuphesiz Tusi’nin bu konudaki tasnifleri en iyi bicimiyle yine kendi metinlerinden, ozellikle Ahlâk-i Nâsiri ’den okunabilir. Aksine buradaki amac, ister erdemli olsun ister erdemli olmasin, Tusi’nin metinlerindeki butun iktidar bicimlerini ortak kesen ontolojik ilkenin ne oldugunu tespit etmek, bu ilkenin hem askinlik hem de ickinlik duzlemleriyle ya da salt bilgi ve salt eylem alanlariyla ayni anda kesisen bir metafora nasil donustugunu ve Tusi dusuncesinde bu metaforun normatif bir teleoloji baglaminda ideal olan isleyisini gostermektir. Kavramsal cercevesi bakimindan insan dogasi geregi toplumsal bir varliktir seklinde Aristo’ya referansla kullanilan bu ilkeye mahiyeti bakimindan ise, Aristo’nun oncesi ve ozellikle hocasi Eflâtun da (Platon) dahil olmak uzere, hemen hemen butun klasik siyaset dusunurleri muracaat ederler. Basvurulan bu mahiyet, en kaba haliyle, insani varolusun ancak toplumsal bir bedende mumkun oldugu dusuncesidir. Tusi dusuncesinde ise bu ilkenin ozellikle belirledigi sey, insana ozgu siyasi eylemin bir toplum icinde ya da butun bireyleri askin toplumsal bir bedende tahayyul edilebilecegidir. Ancak Tusi literaturunde, bu bedenin organlarini veya bilesenlerini butunluklu bir birlige kavusturarak yetkinlestiren surecin ne oldugu, bu surecin siyaset felsefesinin Aristocu kurucu ilkesiyle iliskisinin nasil kuruldugu sorusu henuz aciklikla sorulmus degildir. Tusi’nin anlasilmasinda oldukca onemli olan bu sorunun mumkun cevabi, onun, soz konusu kurucu ilke baglaminda her biri insan dogasinda koklenen bazi ikilikler arasindaki gerilimleri nasil astigini ya da eledigini ve butun bu ikilikleri veya cokluklari birbirini onaylayarak butunleyen bir birlige nasil kavusturdugunu gostermekle bulunabilir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123942935","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}