{"title":"M. Nazif Şahinoğlu Hocamın Ardından (1936-2018)","authors":"Hüseyin Elmalı","doi":"10.26570/ISAD.571992","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.571992","url":null,"abstract":"1976 yili Eylul ayinda Ataturk Universitesi Edebiyat Fakultesi Arap Fars Dilleri Bolumu’ne kayit oldugumuzda o donemin siyasi atmosferinin de etkisiyle gecikmeden hocalar hakkinda bilgi toplamaya calisirdik. Soylenenler bir hocamizi nitelendiriyor ve gozler ona isaret ediyordu: “Zamaninda derse girer, dersini dolu dolu isler ve zamaninda dersten cikar. Herkese esit davranir, ogrencileri arasinda ayirim yapmaz, asla kimseye haksizlik etmez, kimseyi kayirmaz. Islami hassasiyetleri son derece guclu, dakik, titiz disiplinli ve alanina hâkim bir hocadir. Eger iyi calisirsaniz her zaman yetismenize yardimci olur, calismayana babasinin oglu dahi olsa hak etmedigi hicbir seyi vermez. Karadenizli ornek bir hocadir. Bolumun en kalitelisidir: Doc.Dr. M. Nazif Şahinoglu.” Ben de bu vesileyle hep ona yakin olmak ve ondan istifade etmek istedim, cunku Imam-Hatip Lisesi’nde hocalarimin tavsiyesiyle sectigim bu bolumde yegâne amacim akademik calismalar yapmakti. Bu yazimda bir vefa borcu olarak dilimin dondugu ve aklimda kaldigi kadariyla hocami anlatmaya calisacagim.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130408280","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Endülüs’te Bir İlim ve Kültür Şehrinin Doğuşu: Gırnata Örneği","authors":"C. Adıgüzel","doi":"10.26570/ISAD.571574","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.571574","url":null,"abstract":"Bu makalede V. (XI.) yuzyila kadar Endulus kaynaklarinda bir sehir olarak adina rastlanmayan Girnata’nin (Granada) Endulus Emevi Devleti’nin yikilis yillari ile baslayan ve muluku’t-tavâif donemi boyunca devam eden sehirlesme sureci ilmi faaliyetler merkezinde ele alinmaktadir. Endulus’te Islam hâkimiyetinin en uzun surdugu sehir olan Girnata’nin fetihten V. (XI.) yuzyila kadarki donemde idari acidan Ilbire’ye (Elvira) bagli ve kaynaklarda adi ancak birkac yerde gecen kucuk bir yerlesim birimi oldugu gorulur. Girnata’da sehirlesme, V. (XI.) yuzyilin ilk ceyreginde, Endulus Emevi Devleti’nin yikilis surecinde one cikan Berberi ailelerden biri olan Ziriler’in, kisa bir sure once yerlestikleri Ilbire’den ayrilarak buraya yerlesmeleriyle baslamistir. Girnata’nin degisen idari ve siyasi konumu sehirde surdurulen ilmi faaliyetlere de yansimistir. Girnata’da muluku’t-tavâif donemine kadar kayda deger herhangi bir ilmi faaliyete rastlanmazken, bahsi gecen donemde Ziriler’in idaresi altinda canli bir ilmi hareketlilik baslamistir. Bu donemde Girnatali ogrencilerin Endulus icinde ve disina gerceklestirdikleri rihleler yoluyla Girnata’ya zengin bir ilmi birikim tasinmis ve Girnatali ulema aileleri ortaya cikmistir. Ziriler’in idaresi altinda Girnata, V. (XI.) asir baslarinda Ilbire’den aldigi goc sonucu ve ayni yillarda Kurtuba’da (Cordoba) yasanan sosyal problemler sebebiyle buradan ayrilan cok sayida ilim adaminin yerlestikleri sehirlerden biri haline gelmis ve suratle bir ilim merkezi olma yoluna girmistir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"28 9","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114044075","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ebû Bişr Mettâ’dan İbn Sînâ’ya Mantığın Konusu: Söz ve Lafızlar mı Yoksa İkinci Makul Anlamlar mı?","authors":"Harun Kuşlu","doi":"10.26570/ISAD.571486","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.571486","url":null,"abstract":"Bu makale Ibn Sinâ’nin “ikinci makuller” gorusunun kendinden once suregelen dil-mantik tartismasina bir cevap olarak gelistirildigini gostermeyi amaclamaktadir. Ibn Sinâ’nin yasadigi asirdan bir asir once Bagdat felsefe okulunu kuran mantikcilarindan biri olarak Ebu Bisr Mettâ’nin (o. 328/940) dilci Sirâfi ile (o. 365/977) girdigi tartismadaki durumu okulun sonraki mensuplarini tatmin etmemis gozukmektedir. Bu yuzden Mettâ’nin dogrudan ogrencileri olan Fârâbi (o. 338/950) ve Yahyâ b. Adi (o. 362/974) gibi okulun sonraki mensuplari bu tartismaya yonelik yeni cevaplar uretmeye baslamis, boylece tartisma icinde hocalarini yetersiz gordukleri hususlari tamamlamak istemislerdir. Bu baglamda onlarin cabasi, dilden ayri bir konusunun oldugunu gostermek suretiyle mantigin konumunu belirginlestirmek seklinde olmustur. Bagdat okulu mantikcilari bunu yapmak icin mantigin konusunun “tumel anlamlar ve onlara delalet eden lafizlar” oldugunu vurgulamis ve boylece mantigin, lafizlari dil biliminde oldugu gibi incelemedigini gostermek istemislerdir. Buna ragmen lafizlar hâlâ mantigin konusu olarak kalmistir. Bu ilmin konusunun belirginlestirilmesi yonundeki tutum ayniyla Ibn Sinâ’nin eserlerinde de gorulmektedir. Ancak seleflerinden farkli olarak o, mantigin konusunun lafizlarla iliskilendirilmesinden oldukca rahatsiz olmus ve onceki filozoflari bu hususta elestirmistir. Ibn Sinâ’ya gore cozum, mantigin konusu olan seyleri lafizlardan bagimsiz olarak ele almaktir ki “ikinci makuller” ogretisi, kendisinin “konusu itibariyle mantigi dilden soyutlama” dusuncesine guclu bir arguman teskil etmistir. Iste bu yazi Ibn Sinâ’nin bu ogretisini onceki filozoflara yonelik elestirisiyle birlikte yorumlamakta ve dil-mantik tartismasina bir cevap olarak degerlendirmektedir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"22 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116808030","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Hadis Alanındaki Çalışmalarıyla Tanınan Hollandalı Oryantalist: Harald Motzki (1948-2019)","authors":"R. Yılmaz","doi":"10.26570/ISAD.572003","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.572003","url":null,"abstract":"25 Agustos 1948’de Almanya’nin Berlin eyaletindeki Reinickendorf’ta dindar Katolik bir ailede dogan Harald Motzki, hayatinin ilk alti yilini burada gecirdi. Daha sonra ailesiyle birlikte Almanya ’nin guneybatisinda yer alan Saarland eyaletinin bassehri olan Saarbrucken sehrine tasindi ve orada once Katolik ilkokuluna, ardindan ortaokul ve lise egitiminin birlikte verildigi humanist liseye devam etti. Dindar Katolik bir aileden gelen, kilise âyinlerinin mudavimi hatta âyin yardimcisi olan Motzki’nin humanist ogretinin on planda oldugu bu kurumda aldigi egitim, onun hayatinda oldukca onemli bir yere sahiptir. Zira burada aldigi humanist ogretinin etkisiyle ilk defa bu donemde kiliseye yonelik sorgulamalarda bulunmustur. Saarland eyaletinin bassehri ve ayni zamanda Fransa ile Almanya sinirinda bir sehir olan Saarbrucken’de yasadigi cok kulturlu hayat ile kendisinin farkli kulturlere yonelik yogun ilgisi, Motzki’nin bu yillarinda onemli izler birakmistir. Tarihe olan meraki sebebiyle genclik yillarinda Antikcag, Ortacag tarihi, eski Misir ve baska kulturler hakkinda yogun okumalar yapti. Ozellikle lisede aldigi humanist egitimin tesiriyle Yunanistan, Roma ve felsefe hakkinda cok kitap okudugunu belirten Motzki, o donemde Yunanca, Latince ve Fransizca da bilmekteydi. 1968 yilinda tamamladigi lise egitiminin, aslinda onun hem ilgilerinde hem de universitedeki bolum seciminde etkili oldugu soylenebilir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"155 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123383616","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Letâyifü’l-hakāyik","authors":"Turgay Şafak","doi":"10.26570/ISAD.572012","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.572012","url":null,"abstract":"Ilhanli doneminin kudretli devlet adami Residuddin Fazlullah (o. 718/1318) tarih, siyaset, tefsir, tip, felsefe, ziraat, jeoloji sahalarinda muhtelif eserler telif etmis, gorevde bulundugu sure zarfinda pek cok imar faaliyetine girismis, insa ettirdigi Rab‘-i Residi gibi bir ilim merkezi ile buyuk bir ufuk sahibi oldugunu gostermistir. Insa ettirdigi bu ilim merkezi maalesef azledilip idam edilmesinin ardindan muhalifleri tarafindan yerle bir edilmistir. Tarih sahasinda kaleme aldigi Câmiu’t-tevârih , bilinen ilk dunya tarihi olarak kabul edilmektedir. Residuddin Fazlullah’in eserlerinden bir kismi muhtelif risalelerden olusmus mecmualar seklindedir. Farkli konularda kaleme alinmis risalelerden olusan eserlerinden biri olan Mecmua-i Residiyye bizzat muellifin kendisi tarafindan bir araya getirilerek tasnif edilmis dort kitaptan olusmustur. Eseri Câmiu’t-tevârih ’i tamamladiktan sonra Olcaytu’nun (1304-1316) tesvikiyle Kur’an ilimleri alaninda bazi mânalari acmak ve serhetmek maksadiyla telif ettigini kendisi bizzat belirtmistir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"122 3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128367254","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"el-Câmiu’s-sahîhu’l-müsnedü’l-muhtasar min hadîsi Resûlillâh sallallāhu aleyhi ve sellem","authors":"Mehmet Özşenel","doi":"10.26570/ISAD.571956","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.571956","url":null,"abstract":"Islâm kulturu ve medeniyetinde, bir kitabin telifi kadar, sonraki nesillere intikal sureci de buyuk onem tasimaktadir. Kitabin talebeye intikali (tedris), talebenin hocasindan kitabi okumasi (semâ/kiraat), kitabi cogaltmasi (istinsah), hocasinin nushasiyla karsilastirmasi (mukabele), sonra talebenin ayni tarzda bu nushayi talebesine okutmasi, okutma esnasinda okutulan nusha uzerine kitabi okuyanlarin isminin kaydi (semâ kaydi), nushanin ne zaman, nerede ve kimin tarafindan cogaltildigina dair tutulan kayitlar (istinsah/ferag kaydi) ve muteselsilen boylece devam edip giden tedris ve tederrus surecleriyle asirlarca suren bir intikal seruveni… Butun bunlar matbaanin bulunmadigi bir ortamda kitaplarin sahih bir sekilde nakil ve nesri icin ciddi bir caba ve ozeni gerektiren calismalar olarak islev gormus ve tarihteki yerini almistir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128049448","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Teaching and Learning the Sciences in Islamicate Societies (800-1700)","authors":"Taha Yasin Arslan","doi":"10.26570/ISAD.571965","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.571965","url":null,"abstract":"Sonja Brentjes, 1970’lerde basladigi bilim tarihi calismalarini miladi 800-1700 tarihleri arasindaki Islam toplumlarinda matematik, haritacilik ve egitim kurumlari alanlari odaginda surdurur. Bunun bir uzantisi olarak bilimsel bilginin kulturler arasi etkilesimdeki konumu meselesini de ozellikle son yirmi yilda yaptigi calismalarda ele almaktadir. Amerika Birlesik Devletleri, Almanya, Ispanya ve Ingiltere’de profesor duzeyinde cesitli akademik tecrubelerden sonra 2012’den itibaren Berlin’deki Max Planck Enstitusu (MPIWG) bunyesinde serbest arastirmaci olarak arastirmalarina devam etmektedir. Brentjes’in ozellikle kurumlarda ve sosyal yapi icerisinde bilim egitiminin yerini esas alan bircok yayini vardir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"390 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116329430","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The World in a Book: Al-Nuwayri and the Islamic Encyclopedic Tradition","authors":"Muhammet Midilli","doi":"10.26570/ISAD.571985","DOIUrl":"https://doi.org/10.26570/ISAD.571985","url":null,"abstract":"Kitap, yazarin Harvard Universitesi’nde 2012 yilinda tamamladigi Encyclopaedism in the Mamluk Period: The Composition of Shihāb al-Dīn al-Nuwayrī’s (d. 1333) ‘Nihāyat al-Arab fī Funūn al-Adab’ baslikli doktora tezinin gelistirilmis halidir. Calisma, Memlukler donemi literaturu icerisinde en hacimli ve ihtiva ettigi konular bakimindan en kapsamli eserlerden biri kabul edilen Nihâyetu’l-ereb fi fununi’l-edeb’in uretildigi kulturel ortama, kaynaklarina, konu tasnifine, insâ ve telif usullerine dair dikkatli bir inceleme sunmaktadir. Eserin muellifi Şehâbeddin en-Nuveyri’nin (o. 733/1333) ulema, ilim kurumlari, Memluk idarecileri, idari teskilati ve burokratik mansiplari arasinda gecen cok yonlu hayati da titizlikle bu incelemeye dahil edilmektedir.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"43 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114151025","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The [Oxford] Handbook of the History of Education","authors":"Tuncay Başoğlu","doi":"10.1093/oxfordhb/9780199340033.001.0001","DOIUrl":"https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199340033.001.0001","url":null,"abstract":"This handbook offers a global perspective on the historical development of educational institutions, systems of schooling, ideas about education, and educational experiences. Sections deal with questions of theory and methods, ancient and medieval education, the rise of national school systems, the development of universities in different contexts, problems of inequality and discrimination in education, and reform and institutional change. Specific chapters discuss colonialism and anticolonial struggles, indigenous education, gender issues in education, higher education systems, educational reform, urban and rural education, the education of minority groups, comparative, international, and transnational education, childhood and education, nonformal and informal education, and a range of other topics. Chapters consider changing scholarship in the field, connect nationally oriented works by comparing themes and approaches, and provide suggestions for further research and analysis. Like many other subfields of historical research and writing, the history of education has been deeply affected by international social and political upheaval occurring since the 1960s. In this regard, as chapters weigh the influence of revisionist perspectives at various points in time, they take particular note of those arising after that time. In discussing changing viewpoints, their authors consider how schooling and other educational experiences have been shaped by the larger social and political context, and how these influences have affected the experiences of students, their families, and the educators who have worked with them. Each chapter includes notes and a bibliography for readers interested in further study.","PeriodicalId":177102,"journal":{"name":"İslâm Araştırmaları Dergisi","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121377335","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
求助内容：
应助结果提醒方式：
京公网安备 11010802042870号
