Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg最新文献

{"title":"Boekbesprekings: J Grogan: Dismissal","authors":"MJ Van Staden","doi":"10.47348/tsar/2023/i1a12","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i1a12","url":null,"abstract":"<jats:p>None</jats:p>","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79549444","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Regspraak: ’n Tydige waarskuwing dat waaksaamheid van sowel deelnemers as omstanders by padwedlope – ’n oënskynlik nie-riskante sportsoort – verwag kan word","authors":"J. Scott","doi":"10.47348/tsar/2023/i2a9","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i2a9","url":null,"abstract":"In South Africa road-running has developed into a very popular sport over the last few years. Those participating in it range from novices to professionals, the homeless to billionaires. Notwithstanding the vast numbers of participants, spectators and other bystanders present at road-running events, very few injuries and fatalities have thus far been recorded, and then exclusively in respect of participants. Cases of injuries or fatalities to spectators and bystanders can rather be expected in other forms of sport and recreation such as cricket, rugby, golf and car races, although our jurisprudence is devoid of any such examples, with one exception, namely Clark v Welsh (1975 4 SA 469 (W); 1976 3 SA 484 (A)), containing extensive obiter dicta applicable to spectator injuries. In the USA there have been some development regarding the law applicable to spectator injuries, while English law contains only a few judgments dealing specifically with this topic. In both American and English law it would appear that delictual liability for the causing of injury to spectators and other bystanders is mostly dependent on a finding of negligence, although the doctrine of volenti non fit iniuria also features in some cases. In the case at hand, Kalmer, a well-known top South African Olympian, seriously injured a spectator/bystander, Salie, who had negligently stepped into the runners’ path, by running into her at full speed during the annual Spar ladies’ race in Cape Town. In the Cape Town high court Salie failed in her damages claim against both Western Province Athletics who had organised the event, and Kalmer. The court found no negligence in the conduct of both defendants. Salie subsequently passed away and her appeal to the full Cape court was brought by Davids in her capacity as executrix of the latter’s deceased estate. The appeal partially succeeded, as the court found Kalmer to have been negligent. The court issued an order based on section 1(1)(a) of the Apportionment of Damages Act in terms of which the appellant could recover only 30 per cent of proven damages in view of a finding of 70 per cent contributory negligence on Salie’s part. Gamble J first dealt with the claim against Kalmer. After meticulously analysing the evidence, he found that she had been negligent because she could have avoided the accident by keeping a better lookout – based on case law applicable to the drivers of motor vehicles in collision cases, with reference inter alia to drivers’ reaction times. Furthermore, it was held that the injured Salie had not been a spectator in the strict sense of the word, but an occasional bystander, rendering the case law applicable to spectators useless. It is argued that the court erred in this regard, mainly because the analogy drawn between the conduct of an athlete such as Kalmer and the driver of a motor vehicle in ordinary traffic is a strained one. A better analogy would have been that of a racing driver during the Monte Carlo F1 race, ","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82748523","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Man’s best friend: what damages can you get for the loss of your pet?","authors":"S. Fick","doi":"10.47348/tsar/2023/i1a3","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i1a3","url":null,"abstract":"’n Hond is die mens se beste vriend. Mense is mal oor hulle troeteldiere. Baie mense ag hulle troeteldiere as deel van die familie. Hulle neem dikwels die rol van kinders aan. Nietemin, wanneer so ’n geliefde troeteldier beseer of gedood word, sal baie eienaars geskok wees om te vind dat hulle nie die miljoene kan eis wat hulle glo hulle troeteldier werd is nie. Ingevolge die huidige Suid-Afrikaanse reg sal ’n eienaar van ’n troeteldier waarskynlik met min wegstap. Troeteldiere word as regsobjekte of eiendom geklassifiseer. ’n Persoon kan gewoonlik slegs vermoënskade (ekonomiese verlies) vir die verlies van hulle eiendom eis. Dit word bepaal deur objektiewe faktore, soos markwaarde en herstelkoste. Die markwaarde van ’n gesin se troeteldier is gewoonlik min. In Suid-Afrika is daar geen gerapporteerde regspraak waarin persone skadevergoeding probeer eis het vir die verlies van hulle troeteldiere nie. Die howe kon dus tot dusver nie die huidige reg in hierdie gebied toets of ontwikkel nie. In die Verenigde State van Amerika het howe egter al talle sulke sake aangehoor. Gevolglik het die reg in hierdie area ontwikkel. In hierdie bydrae ondersoek die outeur die huidige regsposisie in sommige van die Amerikaanse deelstate om te bepaal waarop eisers daarvolgens geregtig sou wees ingevolge die Suid-Afrikaanse reg. Daar word in die besonder gelet op die vraag of eisers soortgelyke skadevergoeding sou kon eis (of behoort te kan eis) as wat in van die Amerikaanse deelstate beskikbaar is. Die outeur meen dat die ondersoek belangrik is aangesien Suid-Afrikaanse howe moontlik binnekort sulke eise sal moet aanhoor. In die artikel word gefokus op drie soorte skadevergoeding beskikbaar in van die Amerikaanse deelstate: skadevergoeding vir vermoënskade, emosionele skadevergoeding en bestraffende skadevergoeding. Ten opsigte van vermoënskade vind die outeur dat eienaars van troeteldiere in die ondersoekte Amerikaanse deelstate by verlies van hulle troeteldiere, meer as bloot die markwaarde van hulle troeteldiere kan eis. Hulle word toegelaat om die “werklike” waarde van hulle troeteldiere te eis, wat insluit die vervangingswaarde, koste van inenting en sterilisasie. Geen sodanige eis is klaarblyklik in Suid-Afrika beskikbaar nie. Die outeur stel voor dat in die Suid-Afrikaanse reg ’n soortgelyke vorm van skadevergoeding erken behoort te word. Ten opsigte van emosionele skadevergoeding, vind die outeur dat sodanige skadevergoeding selde toegestaan word in die ondersoekte Amerikaanse regspraak, veral wanneer die nadeel nalatig veroorsaak is. Dit is grootliks as gevolg van die feit dat troeteldiere as eiendom geklassifiseer word. In die Suid-Afrikaanse reg word ’n soortgelyke eis vir emosionele skadevergoeding erken as skadevergoeding vir emosionele skok. Soortgelyk aan die regsposisie in Amerika, is dit onwaarskynlik dat in die Suid-Afrikaanse howe skadevergoeding vir emosionele skok weens die verlies van ’n troeteldier erken sal word – veral wanneer die skade nalat","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88484649","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The use of artificial intelligence in international commercial arbitration in South Africa: prospects and challenges","authors":"Solomon Okorley","doi":"10.47348/tsar/2023/i3a2","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i3a2","url":null,"abstract":"Sedert die opkoms van kunsmatige intelligensie is die impak daarvan in die meeste sektore van die ekonomie gevoel, wat die gesondheidsektor, media en kommunikasiesektor, finansies, landbou en, mees opvallend, die motorbedryf insluit. Dit word gemanifesteer in die vervaardiging van outonomiese voertuie wat as noodsaaklik beskou word in die Vierde Nywerheidsrevolusie. Die regsprofessie is geen uitsondering tot die impak van kunsmatige intelligensie nie. Suid-Afrika se strewe om kunsmatige intelligensie in sy ekonomie te integreer, word gesien in die vestiging van die Presidensiële Kommissie oor die Vierde Industriële Rewolusie. Suid-Afrika se oogmerk om die voorkeur bestemming te wees vir die oplossing van internasionale kommersiële geskille via arbitrasie het gelei tot die afkondiging van die Wet op Internasionale Arbitrasie 15 van 2017. Hierdie artikel oorweeg die gebruik van kunsmatige intelligensie in internasionale handelsarbitrasie in Suid-Afrika. Dit kan die vorm aanneem van kunsmatige intelligensie wat óf as die arbiter óf as deel van die arbitrasiepaneel dien. Daarbenewens kan kunsmatige intelligensie-gebaseerde toestelle help met die arbitrasieproses, soos: die keuse van arbiters; die samevatting en analisering van partye se indienings en die wet; regsnavorsing en die opstel van arbitrasie-uitsprake. Die beoogde probleme wat met hierdie inisiatief gepaard gaan, sluit in die skep van tegnologiese werkloosheid, die probleem van vooroordeel, delegering en moeilikheid in die toewysing van aanspreeklikheid. Om hierdie probleme op te los, word aanbeveel dat die huidige regsraamwerk van internasionale kommersiële arbitrasie gewysig word om kunsmatige intelligensie in sy regsargitektuur op te neem. Op nasionale vlak sal dit die wysiging van die Wet op Internasionale Arbitrasie behels. Alternatiewelik kan die Modelwet van die Verenigde Nasies se Kommissie vir Internasionale Handelsreg van 1985 op internasionale vlak gewysig word om hierdie moontlikheid te weerspieël. Daar is ook die behoefte aan die opvoeding van burgers oor kunsmatige intelligensie, die toerusting van die werksmag met kunsmatige intelligensie-vaardighede, en die belegging in kunsmatige intelligensie-infrastruktuur. Dit sal help om die volle voordele van die gebruik van kunsmatige intelligensie in internasionale kommersiële arbitrasie te benut en die struikelblokke wat met hierdie innovasie gepaard gaan te verminder.","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"91241032","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Regspraak: Transmissibility of claims for general damages – steps back in the right direction","authors":"J Neethling","doi":"10.47348/tsar/2023/i4a11","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i4a11","url":null,"abstract":"Hierdie bespreking fokus op die vraag na die oordraagbaarheid, in die sin van oorerflikheid, van die aksie weens pyn en lyding, dit wil sê, waar die eiser (slagoffer) sterf, of die aksie in sy boedel val en deur die eksekuteur ingestel mag word (aktiewe oordraagbaarheid); of waar die verweerder (dader) sterf, en of die aksie dan teen sy boedel ingestel mag word (passiewe oordraagbaarheid). Gemeenregtelik was die aksie sowel aktief as passief net na litis contestatio (sluiting van die pleitstukke) oordraagbaar. Die aksie verval dus as die eiser of die verweerder voor litis contestatio sterf. In die Nkala-saak, wat oor ’n deliktuele klasaksie gehandel het, beslis die hof dat weens ’n verskeidenheid redes die gemenereg ontwikkel moet word om voorsiening te maak vir die oordraagbaarheid van die aksie weens pyn en lyding na die boedel of die eksekuteur van ’n oorlede eiser selfs al is litis contestatio nog nie bereik ten tyde van sy of haar dood nie. Hierdie ontwikkeling behoort ook van toepassing te wees waar die verweerder pre-litis contestatio gesterf het aangesien dieselfde beginsels op hulle van toepassing is. In haar minderheidsuitspraak was regter Windell egter van mening dat onderhawige feite net voldoende was om die ontwikkeling van die gemenereg ten aansien van klasaksies te regverdig. Teen hierdie agtergrond moet die Nortje-, Ngubane- en Olivier-sake van nader beskou word waar die ontwikkeling van die gemenereg in die Nkala-saak aandag geniet het. Alhoewel die hof in die Nortje-saak uitvoerig na die beslissing in die Nkala-saak verwys en oënskynlik in beginsel sy ontwikkeling van die gemenereg onderskryf het, kan sy opmerkings oor die Nkala-saak net as obiter geag word aangesien die aangeleentheid in laasgenoemde saak heeltemal verskillend van die in die Nkala-saak was. Anders as in laasgenoemde saak het die oorledene in die Nortje-saak gesterf vóór die instel van sy eis om genoegdoening. Die hof se beslissing om nie die gemenereg te ontwikkel nie, kan gesteun word aangesien, in navolging van regter Windell se beslissing in die Nkala-saak, wetgewende ingryping meer gepas sou wees en daar bowendien onvoldoende feitelike ondersteuning vir die ontwikkeling van die gemenereg was. In die Ngubane-saak weier die hof om die Nkala-saak te volg en verkies die konserwatiewe benadering van regter Windell. Dit behels dat die hof se omvattende benadering tot die ontwikkeling van die gemenereg met betrekking tot die oordraagbaarheid van eise om genoegdoening voor litis contestatio, die toelaatbaarheid van regterlike ontwikkeling van die gemenereg oorskry en sodoende die regbank in staat stel om ongeoorloof op die terrein van die wetgewer inbreuk te maak. ’n Hof moet ’n aansoek om ontwikkeling van die gemenereg omsigtig benader en die wyer gevolge van die verandering oorweeg, wat in die Nkala-saak nie gedoen is nie. Voorts beslis die hof dat alhoewel daar ’n behoefte kon wees om die gemenereg ten aansien van klasaksies te ontwikkel, dit nie noodwendig van ","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135442147","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The essential religious practices test used by the judiciary in India: restricting or advancing the constitutional protection of religious freedom?","authors":"R. Henrico","doi":"10.47348/tsar/2023/i1a5","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i1a5","url":null,"abstract":"Godsdiensvryheid word in Indië, onderhewig aan bepaalde beperkings soos openbare orde, sedelikheid en gesondheid, grondwetlik beskerm. Die ryk kulturele samestelling van die Indiese gemeenskap, deurtrek van ’n menigte godsdienstige gelowe en praktyke, het aanleiding gegee tot kommer dat sekulêre aangeleenthede wat met godsdienstige praktyke geassosieer kan word, nie van regulering deur die staat vrygestel moet word nie. Die uitdrukking “wesenlik godsdienstig”, wat bedoel was om die sekulêre van die godsdienstige aangeleenthede te onderskei, moes die basis vorm vir wat bekend sou word as die noodsaaklike godsdiensbeoefeningstoets. Die Indiese hooggeregshof is die beskermheer van die grondwet. Ten spyte daarvan dat dit geen regsplegingsmagte ten opsigte van sosio-ekonomiese regte het nie, het die hof die voormelde oor die jare afgedwing, en daardeur bygedra tot maatskaplike hervormings. Aanvanklik aangewend as “wesenlik godsdienstig”, was die toets later toegepas as “noodsaaklik vir godsdiens”. Toepassing van die toets deur die howe het in sekere gevalle ook bygedra tot verskeie sosiale hervormings, alhoewel die legitimiteit van die toets steeds ’n bron van onsekerheid is. In watter vorm ook al toegepas, bevraagteken dit die nimlike basis waarop die howe – as beskermers van die grondwetlike reg op godsdiensvryheid – wettig ’n teologiese of kerklike rol kan aanvaar deur aan hulself die mag, kundigheid en wysheid toe te eien om te besluit wát wel deel behoort te vorm van ’n godsdienstige geloof en oortuiging, en wat ’n noodsaaklike of nie-noodsaaklike gebruik van ’n sekere godsdiens is. Godsdienstige oortuigings en gelowe is subjektief van aard. Hulle kan vreemd, onlogies, irrasioneel, onrealisties of selfs bygelowig wees. Tensy in stryd met ander fundamentele menseregte, verdien dit grondwetlike beskerming. Die grondslag waarop ’n hof voorgee om irrasionele verskynsels te beoordeel deur sy eie siening op die geval af te dwing met verwysing na rasionele beginsels, letterkundige en skriftuurlike bronne, laat ruimte om die regsgeldigheid van howe en hul betrokkenheid by leerstellige aangeleenthede te bevraagteken.","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83908935","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"An analysis of the preclusion rule in documentary credit practice with specific reference to the position of nominated and confirming banks","authors":"Charl Hugo, C. Lupton","doi":"10.47348/tsar/2023/i2a3","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i2a3","url":null,"abstract":"’n Dokumentêre kredietbrief (ook bekend as ’n kredietbrief) is ’n betaalmetode wat wyd in internasionale handelstransaksies gebruik word. Die hoofpartye tot ’n dokumentêre kredietbrief is die aansoeker (tipies die koper in die handelstransaksie), die begunstigde (verkoper) en die uitreikingsbank. Weens die internasionale aard van die transaksie kan verdere banke egter betrokke raak, insluitend ’n genomineerde bank en ’n bevestigende bank. Betaling in dokumentêre kredietpraktyk kan op verskeie maniere gereël word. In alle gevalle spruit dit egter voort uit die aanbieding van dokumente in ooreenstemming met die vereistes van die dokumentêre kredietbrief. Die aanbieder van die dokumente kan die begunstigde van die dokumentêre kredietbrief wees, of dit kan ’n genomineerde of bevestigende bank wees. Wanneer ’n bank dokumente ontvang (of dit nou die uitreikende bank, genomineerde bank of bevestigende bank is) moet dit die dokumente ondersoek om te bepaal of dit aan die vereistes voldoen. Indien die dokumente nie daaraan voldoen nie, kan die bank weier om te betaal. So ’n weiering moet by wyse van ’n kennisgewing van weiering aan die aanbieder van die dokumente gekommunikeer word. Voorgaande blyk uit die internasionale reëls wat altyd kredietbriewe beheer, naamlik die Eenvormige Gebruike en Praktyke vir Dokumentêre Krediete wat deur die bankkommissie van die Internasionale Kamer van Koophandel geformuleer is. Die reëls gaan egter verder en maak voorsiening vir ’n sogenaamde “uitsluitingsreël” wat in wese inhou dat, indien ’n bank nie sy weiering binne die gespesifiseerde tyd aan die aanbieder meedeel nie, die bank verhinder word om te beweer dat die dokumente nie voldoen aan die vereistes vir aanbieding nie. In sodanige geval is die bank aanspreeklik teenoor die begunstigde van die dokumentêre krediet ten spyte van die onvoldoende aanbieding. In gevalle waar op die uitsluitingsreël deur die begunstigde vir betaling onder die dokumentêre krediet staatgemaak word, kan die reël relatief maklik toegepas word. Dit raak egter problematies wanneer daarop staatgemaak word deur ’n genomineerde of bevestigende bank wat terugbetaling van ’n uitreikende bank soek vir ’n betaling wat deur die genomineerde of bevestigende bank aan die begunstigde van die dokumentêre kredietbrief gemaak is. Die outeurs ondersoek hierdie kwessie teen die agtergrond van ’n stel feite wat onlangs in Suid-Afrika na vore gekom het.","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84883618","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Augmenting ethics and the normative value system in the regulation of emerging technologies","authors":"M. Van Eck","doi":"10.47348/tsar/2023/i3a5","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i3a5","url":null,"abstract":"Ontwikkelde en opkomende tegnologieë (soos kunsmatige intelligensie en robotika) is onvoorspelbaar en het in uiterste gevalle die vermoë om quasi-onafhanklike besluite te neem sonder die betrokkenheid van mense. Die onvoorspelbaarheid van ontwikkelde en opkomende tegnologieë maak dit moeilik om sodanige tegnologieë te beheer. Twee oplossings is aanvanklik deur kundiges in die bedryf en sekere akademiese skrywers voorgestel vir die beheer van sodanige tegnologieë, soos om selfregulasie asook die drie wette van robotika van die wetenskapfiksie-outeur, Isaac Asimov, te gebruik as die etiese en normatiewe raamwerk vir die regulering van ontwikkelde en opkomende tegnologieë. In hierdie bydrae argumenteer die outeur dat sodanige oplossings ’n konseptueel foutiewe benadering bevat en dat tradisionele reguleringsmeganismes voldoende is om die beheer van ontwikkelde en opkomende tegnologieë asook die etiese en normatiewe raamwerk van sulke tegnologieë aan te spreek. Sodanige tradisionele reguleringsmeganismes bevat sowel ex ante-kontroles (wat in plek gestel is voor die aanvang van ’n aktiwiteit, soos lisensiëring, registrasie en goedkeuringsvereistes) asook ex post-kontroles (wat ingestel word na die begin van ’n aktiwiteit, soos om ’n bedryf of ’n spesifieke produk se nakoming van wetgewende reëls en regulasies te verseker en te monitor). Wetgewende en regulatoriese raamwerke van ’n land inkorporeer in ’n groter of mindere mate, beide ex ante en ex post-kontroles en ’n mens kan verwag dat ’n kombinasie van die twee tipes beheermaatreëls gebruik mag word in die beheer van ontwikkelde en opkomende tegnologieë. Hierdie kontroles strek oor drie gebiede, naamlik die ontwikkeling, die gebruik en die funksionering van die tegnologie. Dit is die derde kategorie wat ’n twispunt geword het aangesien ontwikkelde en opkomende tegnologieë die vermoë van quasi-onafhanklike besluitneming het en in sommige gevalle op onvoorspelbare maniere optree. Hierdie onvoorspelbaarheid skep spanning met die tradisionele manier waarop tegnologieë beheer en gereguleer word. In werklikheid is die wetgewende en regulatoriese beheermaatreëls in Europa, Kanada en in die Verenigde State van Amerika nie beduidend anders as die huidige benadering tot tradisionele beheermaatreëls nie en sodanige raamwerke berus op ’n risiko-gebaseerde benadering. Die outeur kom tot die gevolgtrekking dat dit maklik is om vasgevang te word in die fantasievolle wêreld van wetenskapfiksie asook spekulatiewe en filosofiese debat oor ontwikkelde en opkomende tegnologieë. Die regsreaksie en die deelnemers aan die regsdiskoers moet hul egter weerhou van fantasievolle en fiktiewe benaderings. Die werklike kwessies behoort eerder bespreek te word want ’n ernstige regsdebat word vereis op hierdie gebied van die reg. Die relatief konserwatiewe benadering wat in Europa, Kanada en die Verenigde State van Amerika in dié verband gevolg word, behoort as voorbeeld te dien vir die Suid-Afrikaanse wetgewer vir die ontwikkelin","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84680992","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Lessons to be learned from Only Fools: the protection of fictional characters, parody and pastiche","authors":"S Karjiker","doi":"10.47348/tsar/2023/i4a2","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i4a2","url":null,"abstract":"Die uitspraak in die Engelse saak Shazam Productions v Only Fools The Dining Experience (“Shazam-saak”) was in twee opsigte ’n grensverskuiwende kopiereg-uitspraak. Dit was die eerste keer dat kopieregbeskerming aan ’n fiksiekarakter onder Engelse reg erken is, en dat sodanige beskerming buite die werk waarin daardie karakter oorspronklik verskyn het, kon bestaan. Tweedens was dit moontlik die eerste keer dat die billike handeling-verwere van parodie en nabootsing teen ’n eis van kopieregskending deur ’n Engelse verhoorhof oorweeg is. Die uitspraak is noemenswaardig aangesien ’n Suid-Afrikaanse hof tot op hede nog geen erkenning gegee het dat ’n fiksiekarakter ook kopieregbeskerming kan geniet nie. Daardie moontlikheid is nie oorweeg in Rapid Phase Entertainment CC v SABC nie. Die Shazam-saak bied verdere ondersteuning vir die geskiktheid van ’n fiksiekarakter vir kopieregbeskerming, onafhanklik van die werk waarin die karakter voorheen verskyn het. Daar word vertrou dat dit in die Suid-Afrikaanse reg erken sal word. Die saak is ook om ’n ander rede leersaam, naamlik die voorgestelde invoering van die billike handeling-verwere van parodie en nabootsing, en ’n Amerikaanse-styl stelsel vir billike gebruik, in Suid-Afrikaanse kopieregwetgewing in die Wysigingswetsontwerp op Outeursreg. Die Shazam-saak verskaf ’n paar nuttige kriteria vir die oorweging van daardie spesifieke verwere, en die toepaslikheid van die stelsel van billike gebruik. Die Shazam-saak is egter nie bo kritiek verhewe nie. Dit lyk of die hof ’n arbitrêre onderskeid getref het deur bepaalde kopieregwerke as literêre werke of dramatiese werke te klassifiseer. Dit is te wyte aan die vreemdheid van Britse kopiereg, waarvolgens literêre werke en dramatiese werke onderling in verskillende kategorieë in die Britse outeursreg val. Hierdie uitgangspunt van die Britse kopieregwetgewing is beslis effe vreemd. Die Suid-Afrikaanse kopiereg is anders in hierdie verband. Die hof het ook beslis dat, vir die toepassing van die billike handeling-verwere van parodie en nabootsing, dit nie ’n tweeledige toets behels nie. Eerstens, of die inbreukmakende gebruik vir die uitgesonderde doel is, en tweedens, of hierdie tot billike handeling van die werk aanleiding gee. Die hof het bevind dat die ondersoek een saamgestelde beoordeling is, naamlik of die dade waaroor gekla word (dit wil sê parodie of nabootsing) neerkom op billike handeling vir die spesifieke doel. Daar word aangevoer dat dit nie korrek is nie. Verder word aangevoer dat dit nie nodig is vir ’n hof om direk, as ’n afsonderlike ondersoek, die drie stap-toets te oorweeg benewens ’n spesifieke billike handeling-uitsondering nie.","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135441915","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Regspraak: An unwarranted extension of the entitlements of holders of the real servitude of right of way","authors":"Johan Scott","doi":"10.47348/tsar/2023/i4a10","DOIUrl":"https://doi.org/10.47348/tsar/2023/i4a10","url":null,"abstract":"Die Suid-Afrikaanse reg rakende erfdiensbaarhede is goed gevestig en verskaf normaalweg weinig probleme wanneer ’n mens die inhoud van ’n bepaalde reël of die toepassingsgebied daarvan moet bepaal. Daar is deesdae egter ’n tendens om die stewige grondslae van hierdie tak van die sakereg te bevraagteken deur diegene wat die mening toegedaan is dat dit nie voldoende in ooreenstemming met die gees, strekking en oogmerke van die grondwet is nie en wat ’n entoesiastiese strewe openbaar om gevestigde reëls te ontwikkel om dit in ooreenstemming met die sogenaamde beskouing van ’n “single system of law dominated by the constitution” te belyn met wat as grondwetlike waardes voorgehou word. Die saak onder bespreking is juis een waarin die eisers daarin geslaag het om die hof te oortuig om die inhoudsbevoegdhede van die houers van ’n erfdiensbaarheid van weg op blote billikheidsgrondslag uit te brei. In hierdie geval was die eisers die eienaars van etlike eiendomme wat ’n erfdiensbaarheid van weg oor die verweerder se eiendom gehad het om hulle in staat te stel om ’n openbare weg te bereik. In ’n stadium het die eisers met die verweerder ’n tydelike reëling getref wat hulle in staat gestel het om ’n veiligheidshek oor die serwituutpad op die verweerder se eiendom aan te bring ten einde hulle teen misdaad te beskerm. Die plan was om dit later na ’n permanente reëling oor te skakel. Weens onderlinge struwelinge wat mettertyd ontwikkel het, het die verweerder op ’n tydstip die eisers versoek om die hek te verwyder. Die eisers het die hof genader om ’n bevel waarvolgens hulle die bevoegdheid sou verkry om ’n permanente hek op die verweerder se eiendom oor die pad aan te bring. Hulle sou sorg dat dit elektronies beheer kon word en dat die verweerder se vrye bewegings op haar erf nie daardeur belemmer sou word nie. In die hof a quo het regter Pillay in die eisers se guns beslis. Sy het deur die loop van haar uitspraak telkemale daarop gewys dat dit ingevolge die bestaande reg nie moontlik was om die bevel ten gunste van die eisers uit te brei nie, maar het uit die staanspoor laat blyk dat sy die reg wou ontwikkel om hulle tegemoet te kom. Sy het veral klem daarop gelê dat bure redelik teenoor mekaar behoort op te tree en laat blyk dat sy deur bureregbeginsels beïnvloed is. Sy was veral beïndruk deur die Skotse saak Moncrieff v Jameson (2007) waarin die house of lords bevind het dat die serwituut van weg ook ’n aanvullende (“ancillary”) bevoegdheid tot parkering insluit, ofskoon sy wel erken het dat die geval voor haar nie oor bykomende regte gehandel het nie. In ’n afsonderlike afdeling waarin sy spesifiek ons reg rakende die oprigting van veiligheidshekke onder die loep geneem het, blyk dit dat regter Pillay sterk deur die mening van Van der Walt (The Law of Servitudes) beïnvloed is dat ons waar enigsins moontlik ’n sogenaamde “utilitêre” metodiek moet aanwend ten einde die doeltreffende gebruik van grond te bewerkstellig. Verder het sy bevind dat daar wel in on","PeriodicalId":53590,"journal":{"name":"Tydskrif Vir Die Suid-Afrikaanse Reg","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135442145","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}