BELLETEN Yearbook of Turkic Studies最新文献_第5页

Eski bir tıp el yazması "Tabibnâme"de bitki adları 古老医学笔迹的植物名称“符号”

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2020-06-01 DOI: 10.32925/tday.2020.37

Ahsen Ayan, H. Karpuz

引用次数: 1

Tek dilli özel alan sözlüklerinde yapı ve içerik 单一语言特定词汇的结构和内容

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2020-06-01 DOI: 10.32925/tday.2020.42

Engin Yılmaz

{"title":"Tek dilli özel alan sözlüklerinde yapı ve içerik","authors":"Engin Yılmaz","doi":"10.32925/tday.2020.42","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2020.42","url":null,"abstract":"Genel sozlukler, kullanicilarin dil ogrenme ihtiyaclari ile ilgili metinlere odaklanmaktadir. Ozel alan sozlukleri ise kullanicilarin belirli bir konu alanindaki ogrenme ve bilimsel metin uretme ihtiyaclari ile ilgili metinlere odaklanmaktadir. Ozel alan sozlukleri, daha deneyimli sozluk kullanicilari icin bir referans kaynagi olarak kabul edilmektedir. Belirli bir konu alaninin ogrenicisi, genel sozlukteki sinirlamalarla yetinmeyip ozel alan sozlugunun sundugu veriler araciligiyla ilgili alandaki ust dili daha iyi kavrar. Ozel alan sozlugu hazirlanmasinda, “dis metin” ve “sozcuk listesi” olusturulmasi oncu adimlar olarak degerlendirilebilir. Bu asamada sozluk hazirlayicisi, hedef kullanicinin bilgi duzeyi, dil yeterliligi ve ihtiyaclarina uygun hareket etmek zorundadir. Bergenholtz ve Gouws, ozel alan sozlukleri ile ilgili uc kullanici tipinden soz eder: i) Uzmanlar, ii) Yari uzmanlar, iii) Uzman adaylari. Kaldi ki bu uc grubun dil yeterlilikleri de farkli duzeylerde olabilir. Sozluk hazirlayicisi, farkli kullanici gruplarina gore sozluksel metnini tasarlamalidir. Arastirmada; ozel alan sozluklerinin hazirlanmasindaki asamalar, izlenmesi gereken yaklasim ve yontem, hedef kullanici profili vb. kuramsal konular ele alinmis ve secilen terimler (ari, dogru ve ek) farkli ozel alan sozluklerindeki tanimlariyla karsilastirmali olarak incelenmistir. Inceleme, TDK’nin genel ag sayfasindaki (http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanatv Fuertas-Olivera’nin editorlugunu yaptigi Specialised dictionaries for learners adli kitapta yer verilen cerceveye uygun bir sekilde yapilandirilmistir. Inceleme, betimsel bir arastirma niteligindedir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48487892","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Nüshaları ışığında Kitâbu l-İdrâk li-Lisâni l-Etrâk 根据中华人民共和国的法律

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.20

Ünal Aldemir

引用次数: 0

Yenisey yazıtlarında geçen adrıl- seçlin- ikilemesi üzerine 以上登录新字体

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.17

A. Karaman

引用次数: 2

Türkçe ilk Kur ân tercümelerinden Meşhed nüshasının (293 no.) Türk dili tarihindeki yeri ve önemi 该市第一个土耳其语库尔德语译本（293号）的重要性和重要性

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.21

Yaşar Şimşek

{"title":"Türkçe ilk Kur ân tercümelerinden Meşhed nüshasının (293 no.) Türk dili tarihindeki yeri ve önemi","authors":"Yaşar Şimşek","doi":"10.32925/TDAY.2019.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/TDAY.2019.21","url":null,"abstract":"Bu makalede, Iran’in Meshed kentinde Âstan-i Quds-i Razavi Kutuphanesinde muhafaza edilen 3 tercumeden biri olan 293 numarali Kur’an tercumesinin Turk dili tarihindeki yeri ve onemi uzerinde durulacaktir. Makale, daha once Prof. Dr. Osman Fikri Sertkaya ile TEKE Uluslararasi Turkce Edebiyat Kultur Egitim Dergisi’nin 4/4 2015 sayisinda “Horezm Turkcesi ile yapilan Kur’ân tercumelerinden Meshed nushasi uzerine ilk bilgiler-I” basligi ile yayimladigimiz yazinin devami olup Meshed nushasinin tercume yontemi, nushanin kaynaklari, nushanin diger tercumeler ile ilgisi, metnin eskicilligi ve Turk dili tarihindeki yeri konularini ele almaktadir. Seyyidi’l-Hattât unvanli Şeyh Yusuf el-Ebâriyy oglu Muhammed tarafindan Hicri 10 Şaban 737 / Miladi 14 Mart 1337 Cuma gunu tamamlanan nusha, Sâd suresinden baslayip Kur’an-i Kerim’in sonuna kadar olan tercumesidir. Bu tercumede, daha onceki nushalarda gorulmeyen iki husus dikkat cekmektedir. Bunlardan ilki, nushanin hem kelime kelime satir arasi tercumeyi ihtiva etmesi hem de sure ve ayetlerle ilgili tefsirli hikâyelere yer vermesidir. Satir arasi tercumelerde Arapca sozcuklerin birden fazla karsiliginin bulunmasi nushanin ilgi cekici ozelliklerden biridir. Verilen karsiliklar, yer yer lehce farklarini da gostermektedir. Karsiliklardan biri Dogu Turkcesini digeri Oguz Turkcesini isaret etmektedir. Ayrica nushada cok sayida hapax ornegi de karsimiza cikmaktadir. Karahanli Turkcesi Kur’an tercumelerinden TIEM 73 nushasindan sadece 3 yil sonra istinsah edilen bu nusha, Turk dili tarihi icin son derece ehemmiyetlidir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47434229","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 8

Vatikan Kütüphanesinde Türkçe bir tıp metni: Ecza-yı Lokman Hekim 梵蒂冈图书馆的土耳其医学文献：药品办公室

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.22

Meryem Arslan

引用次数: 0

Macar arşiv belgelerinin ışığında I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan topraklarında bulunan Tatar esir kamplarında yaşam, Türkoloji çalışmaları ve Ignác Kúnos (1915-1918) 根据匈牙利档案，在第一次世界大战期间，土耳其和伊格纳克·库诺斯（1915-1918）的鞑靼监狱生活营地位于奥匈帝国境内。

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.26

M. Çolak

{"title":"Macar arşiv belgelerinin ışığında I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan topraklarında bulunan Tatar esir kamplarında yaşam, Türkoloji çalışmaları ve Ignác Kúnos (1915-1918)","authors":"M. Çolak","doi":"10.32925/TDAY.2019.26","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/TDAY.2019.26","url":null,"abstract":"I. Dunya Savasi sirasinda Avusturya Macaristan Imparatorlugu topraklarinda bulunan Kenyermező ve Eger (Cheb) kamplarina Rus ordusunda gorev yapan ve esir dusen Tatar askerler yerlestirildi. Esir kamplarinin kurulmasi, bilim adamlarinin antropoloji, dil bilimi, folklor arastirmalari yapmalari icin bir firsatti. Dogulu milletlerin Macarlarla akrabaliginin arastirilmasini ve iliskileri siklastirmayi amac edinen Macar Turan Dernegi, Macar Bilimler Akademisi ile is birligi yapti. Bu kamplara bazi bilim adamlarini gonderildi. Bu bilim adamlarindan Macar Turkolog Ignac Kunos, 1915-1918 yillari arasinda kamplara girerek folklorik malzeme topladi. Izlenimlerini Macar Bilimler Akademisine rapor etti. I. Dunya Savasi’nda esir kamplarinin tanigi durumunda olan Kunos’un sahsinda, savasin en kanli doneminde cephe gerisinde Turkoloji calismalarinin surdurulmesi, kamplarin arastirmacilar icin bir okul gorevini gordugunu gostermektedir. Ayrica, Macar Turkolojisinin onemini ortaya koymakta, sadece Turkoloji acisindan degil diger disiplinler acisindan da onemli veriler icermektedir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469798","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

(Güney Azerbaycan) Urmiye ağzında fiillerin birleşik çekimi ve -(y)(A)rdlA(r) biçimi （南阿塞拜疆）世界上统一的拍摄和-（y）（A）rdlA（r）格式的文件

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.25

Talip Doğan

{"title":"(Güney Azerbaycan) Urmiye ağzında fiillerin birleşik çekimi ve -(y)(A)rdlA(r) biçimi","authors":"Talip Doğan","doi":"10.32925/TDAY.2019.25","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/TDAY.2019.25","url":null,"abstract":"Urmiye agzinin fiil birlesik cekimi, bagli oldugu dil alanina, dil iliskilerine ve kendine ozgu sistemine gore sekillenmistir. Urmiye agzinda birlesik kipli fiillerin hikâyesi ve rivayeti yer almaktadir. Gorulen gecmis zaman ve emir kipi haric, butun kiplerin hikâye birlesik cekimi vardir. Rivayet birlesik cekimine sadece 3. sahislarda rastlanmaktadir. Birlesik kipli fiillerin sarti ise Urmiye agzinda kalmamistir. Bunun yerine Farscadaki es degerlerine benzer yapilar kullanilmaktadir. Urmiye agzinda yer alan -(y)(A)rdlA(r) bicimi, genis zaman kipinin hikâyesi icin kullanilmaktadir. Bu bicim, heceleme isleyisi sonucunda olusmustur. Fiillere -(y)(A)rdIlAr bicimi getirildiginde -dI ekinin bulundugu acik hecedeki /i/ ~ /i/ unluleri dusmektedir. Geriye kalan -d unsuru ise hece kuramadigi icin bir onceki heceye katilmaktadir. Unluyle biten tek heceli fiillerde -(y)(A)rd-lA(r); unluyle biten cok heceli fiillerde fiilin son hecesinin de alinmasiyla -(KV)rd-lA(r) sekillerinde bir bolumlenme olmaktadir. Unsuzle biten fiillerde ise fiilin son unsuzunun de heceye katilmasiyla -(K)Ard-lA(r) seklinde bolumlenme olmaktadir. Bunun sonucunda da unsuz-unlu-unsuz-unsuz dizilisinde bir hece meydana gelmektedir. Ortaya cikan bu hece, kelimede vurguyu da uzerine almaktadir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47881699","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 2

Çinçavat kelimesinin etimolojisi 中国传统

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.23

İrfan Çağatay

{"title":"Çinçavat kelimesinin etimolojisi","authors":"İrfan Çağatay","doi":"10.32925/TDAY.2019.23","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/TDAY.2019.23","url":null,"abstract":"Cincavat kelimesi Turkiye’nin ozellikle Kars, Igdir, Ardahan ve Artvin bolgelerinde kullanilan “kotu huylu, cimri, bencil, kavgaci, mizikci, gecimsiz, yuzsuz, pasakli, dedikoducu” gibi menfi birtakim anlamlara sahip bir sozdur. Kelime, sadece Turkiye ve Turkcede degil, Ermenice basta olmak uzere, Azerice ve Gurcucede de benzer anlamlarda kullanilmaktadir. Cildir-Igdir hattinda, yerlesik koy hayati yasayan, meyvecilik ve sebzecilik yapan halka, konargocerlerin asagilayici bir tabir olarak Cincavat dedikleri, XVII. yuzyildan bu yana takip edilebilmektedir. Bu kelime, Turkiye’de Igdir ve Cildir’da, Ermenistan’da ise Vedi bolgesinde koy adi olarak da karsimiza cikmaktadir. Bolge tarihi hakkindaki iddiali calismalariyla bilinen M. Fahrettin Kirzioglu, Cincavatlarin 1071 oncesinde bolgeye yerlesen Kipcak Turkleri oldugunu iddia etmekte ve kelimeyi “Cin+Cavat” seklinde bolerek birinci unsuru malum Cin ulkesine baglamaktadir. Ikinci unsuru ise Cavak (Cavax) ile birlestiren Kirzioglu, kelime bitimlerindeki -t ve -k seslerinin cogul eki oldugunu ileri surmustur. Kirzioglu, neticede kelimeyi “Cin-Cav-lar”, yani “Cin’den gelen Cav’lar” olarak aciklamis ve Cav adini “Cavuldur” ya da “Cavdar-Tatar” adli Turk boylarina baglamistir. Kirzioglu’nun bu onerisi ekseri tarihciler ve arastirmacilar tarafindan kabul gormus ve bolgenin 1071 oncesi Turklugu icin arguman olarak kullanilmistir. Ancak onun bu onerisi acikca bir halk etimolojisidir. Cincavat kelimesi Ermeni dilinden odunclenmistir. Ermenice cʿncʿahavat չնչահավատ “imansiz, inancsiz” anlaminda olup, bu kelimenin yerel agizlarda farkli telaffuzlarinin yaninda direkt cʿincʿavat չինչավատ formu da mevcuttur. Bu Ermenice kelime cʿncʿ- ve havat հավատ unsurlarindan olusmustur (*cʿncʿ-a-havat). cʿncʿ- unsuru bir tur privatif on ekidir, havat ise “faith, belief, creed; trust, confidence; fidelity, faithfulness, good faith, sincerity; proof, testimony, evidence; creed” anlamina gelmektedir. Kelime anlaminin “imansiz”dan, Turkce agiz derleme calismalarinda karsilastigimiz “cimri, bencil, gecimsiz, pasakli” vs.ye dogru evirilmesinin sebebi, kelimenin ayni zamanda etnonim olarak da kullanilmasidir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48041784","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Eş-şifâ nın Türkçe tercümeleri ve Tâlib Hocazâde İshâk Necîb Karsî nin Terceme-i Şifâ-i Şerîf i 警长的解说是土耳其语，卡尔斯一世的解说之子伊沙克是拉比。

BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2019-06-01 DOI: 10.32925/TDAY.2019.24

Muhittin Eli̇açik

{"title":"Eş-şifâ nın Türkçe tercümeleri ve Tâlib Hocazâde İshâk Necîb Karsî nin Terceme-i Şifâ-i Şerîf i","authors":"Muhittin Eli̇açik","doi":"10.32925/TDAY.2019.24","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/TDAY.2019.24","url":null,"abstract":"Tâlib Hocazâde Hâfiz Ishak Necib, Karsli bir âlim olup 1798 yilinda Kâdi Iyâz’in Es-Şifâ adli eserini Turkceye tercume etmistir. Es-Şifâ, Islam dunyasinda cok taninip sevilmis bir eser olup uzerine bircok serh, tercume ve ozet yazilmistir. Bu eser, Hz. Peygamber’in ornek hayatini tum yonleriyle anlatmak amaciyla Enduluslu âlim Kâdi Iyâz tarafindan kaleme alinmis bir eserdir. Farkli kisilerce defalarca Turkceye cevrilmis olan bu eserin mutercimlerinden birisi de Tâlib Hocazâde Hâfiz Ishak Necib-i Karsi’dir. Eserin on sozunde mutercim “kitabinin elli besinci babinda bazi velilerin kerametlerini anlatmak istediginde oncelikle Hz. Peygamber’in mucizelerini nakletmenin uygun olacagini dusundugunu ancak Hz. Muhammed’in mucizeleri de cok olup onu mustakil bir kitapta anlatmak daha uygun dustugunden; hadis kitaplarindan, Hz. Muhammed’in vasiflarinin cogunu icerip herkesce sevilen bir eser olan ama dili Arapca olup seviyesi de halka uygun olmayan Kâdi Iyâz’in Şifâ-i Şerif’ini Turkceye tercume etmenin daha faydali olacagini gordugunu ve boylece Şifâ-i Şerif’i tercume etmeye basladigini” soylemistir. Bu bolumde mutercim daha sonra Kâdi Iyâz ve ailesi hakkinda ayrintili bilgiler verip tahsil durumu ve ortaya koydugu eserlerini tanitmistir. Eser dort kisimla bunlarin icindeki baplar ve fasillardan olusmustur. Bu makalede Es-Şifâ’nin Turkce tercumeleri ve Ishak Necib Efendi’nin tercumesi analitik bicimde incelenerek tanitilmaktadir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469791","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0