Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi最新文献

{"title":"ANKARA AHİLERİ YÖNETİMİNDEN ÖNCE TÜRKİYE SELÇUKLU ŞEHZADELERİNİN ANKARA’DAKİ FAALİYETLERİ VE MÜCADELELERİ","authors":"Rıfat İlhan Çeli̇k","doi":"10.47088/utad.1387258","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1387258","url":null,"abstract":"Ankara şehri ilk kuruluş yıllarından itibaren Anadolu’daki jeostratejik konumu dolayısıyla bu bölgeye hâkim olmak isteyen güçlerin hedefi olmuş ve birçok devlet tarafından ele geçirilmiştir. Selçuklu Türklerinin Anadolu’ya sefer düzenledikleri XI. yüzyıldan itibaren Ankara siyasî olarak Bizans’a bağlı önemli bir merkez idi. Büyük Selçuklu hükümdarı Sultan Alparslan önderliğinde 26 Ağustos 1071 tarihinde Bizans Devleti’ne karşı kazanılan Malazgirt Meydan Muharebesi, tarihin akışını ve yönünü Türkler lehine değiştirir. Sultan Alparslan savaştan sonra yaptığı anlaşmanın yeni Bizans İmparatoru VII. Mikhael Dukas tarafından tanınmaması üzerine, Türk beylerine ve boylarına Anadolu’yu fetih emrini verir. Anadolu akınlarının başında Artuk, Tutak gibi ünlü Selçuklu beyleri bulunur. Bu beyler Malazgirt Savaşı’ndan sonra bir yıl gibi kısa bir sürede Batı Anadolu ve Marmara sahillerine kadar olan bölgeleri ele geçirirler. Ayrıca Süleyman-şâh ve Mansur kardeşler, Gümüştekin Ahmet Gazi, Mengücük Gazi, Ebû’l-Kasım ve Emir Boldacı gibi Türkmen beyleri de Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde faaliyetlerde bulunur. 1073 yılına kadar Türkler, Anadolu’nun kilit noktaları kabul edilen Sivas, Kayseri, Konya, Ankara, Eskişehir, Amasya ve Sakarya şehirlerine hâkim olurlar. Bu şehirlerden Ankara güçlü istihkâmları sayesinde 1071-1073 yılları arasında Türk hâkimiyetine girmez ve Bizans’ın ileri karakolu vazifesini yürütür. Tarihi kaynaklarda Ankara’nın Türk hakimiyetine girişi kesin olarak belli olmadığı gibi şehri ele geçiren ilk Türk komutanın da kim olduğu da belli değildir. Bu dönem Anadolu tarihinin karanlıkta kalmış bir devridir. Muhtemelen 1073 yılı ve sonrasında bu bölgelerde faaliyetlerde bulunan Selçuklu beylerinden Süleyman-şâh ve Mansur kardeşler veya komutanlarından Eksükoğlu Artuk Bey ve Danişmendli beylerinden Ahmed Gazi tarafından ele geçirilme ihtimalleri üzerinde durulabilir","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"65 24","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139130951","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"MALAZGİRT SAVAŞI’NIN İSLAM SAVAŞ HUKUKUNA GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ","authors":"Esra Çiplak","doi":"10.47088/utad.1401762","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1401762","url":null,"abstract":"Türk tarihinin mihenk taşlarından olan Malazgirt Meydan Muharebesi gerek tarihi gerek askeri gerekse ekonomik bakış açısıyla değerlendirilmiştir. 952 yıl önce Selçukluların galibiyetinin aksine Doğu Roma İmparatorluğunun ciddi anlamda prestij kaybına uğradığı ve akabinde İslam dünyasının ise Haçlı Seferleri ile boğuştuğu bir silsilenin başlangıç noktasıdır. Galibiyetin sebep, sonuç ve önemi ile ilgili söylenebilecek onca cümlenin ardından olayın matematiği ile ilgili değerlendirmeyi İslam savaş hukuku nazarından da yapmak gerekir. İslam ülkesine saldırı, zulmü ortadan kaldırıp hakkı çiğnenene yardım etmek, tebliğ fonksiyonunu engelleyenleri bertaraf etmek, dine yönelik fitneyi yok etmek, vatanından haksız yere çıkarılmak, inananların ibadet özgürlüğünü garanti altına almak, anlaşmaları bozup birliğin ihlaline, toplum huzurunun kaybolmasına çalışmak ve hıyanet gibi sebepler gayrimüslimlerle yapılan savaşlara yol açan faktörlerdendir. Malazgirt savaşı başlamadan az evvel bu faktörlerden örneklerin yer aldığı muahhar Arapça kaynaklar neden? sorusunun cevabını bize vermektedir. Uluslararası ilişkilerde barış, adalet ve ahde vefa ilkesini benimseyen İslam hukuku, savaş sonrası anlaşmalarda tarafların dört ay ile on yıl arasında bir zaman dilimine işaret eder ki bu durum da yine İslam devletler hukukunda manası olan zaman ölçütleridir. Malazgirt savaşını anlatan Arapça yazılmış kaynaklarda hüdne olarak da gördüğümüz anlaşmanın İslam hukuku literatüründe farklı isimleri vardır. Galip bir sultan ile mağlup ve esir bir hükümdarın diyaloglarını ve muamelatı anlatan bu kaynaklardan ibnü’l-İbrî’nin (ö.1286) Târihu muhtasâri’d-düvel’inde Sultan Alparslan’ın “Sana barış teklifi sundum da sen reddetmedin mi?” ifadesinde savaştan önce sulh tercihini; ibn Vâsıl’ın (ö.1298)’ın Târihu’s-sâlihî’sinde Müslüman esirlerin serbest bırakılması şartında esaret hukukunu, Baybars el-Mansûrî’nin (ö.1325) Zubdetü’l-fikre fi târihi’l-hicre adlı eserinde Ebu Nasr Muhammed b. Abdülmelik el-Buhârî el-Hanefî’nin, sultana sen, Allah’ın inayetiyle din için savaşıyorsun… motivasyonunda yine İslam savaş hukukunun tezahürünü görmekteyiz. Selçuklu komutanı Gevherâyîn’in gulâmının esir ettiği imparatorun, sultana ulaştırılması sorumluluğu da İslam savaş hukukunun uygulama örneklerindendir. Bizans İmparatorunun esareti ve serbest bırakılışı ile ilgili hadiseler de gayrimüslimlerle yapılan savaşların hukuku ile şekillenmiştir. Hudeybiye anlaşmasında olduğu gibi anlaşmalar yapmak suretiyle Müslümanlarla gayrimüslimlerin tanışması ve onların İslam’ı öğrenerek Müslüman olmalarına vesile olmak da yine hedefler arasında yer almaktadır.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"20 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139132855","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"MUCUR İLÇESİNİN İDARİ YAPISI (OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE KADAR)","authors":"H. Karaköse","doi":"10.47088/utad.1353906","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1353906","url":null,"abstract":"Mucur’un tarih öncesi dönemlere uzanan bir tarihi vardır. Eski Hitit Krallığı, Frigler, Pers Krallığı, Makedonyalılar ve Kapadokya Krallığı hakimiyetinde kalan Mucur, Bizans İmparatorluğu hakimiyetinden sonra, uzun yıllar Anadolu Selçuklu Devleti idaresi altında bulunmuştur. Bu devletin zayıflaması üzerine Eratnaoğulları, Karamanoğulları, Kadı Burhaneddin Ahmet Devleti ve Dulkadiroğulları’ndan sonra Fatih döneminde Osmanlı idaresi altına girmiştir. Bu tarihten itibaren köy statüsünde olan Mucur’un Sultan Abdülaziz döneminde idari yapısı farklılık arz etmektedir. Sultan Abdülaziz döneminin en önemli gelişmelerinden birisi 1864 tarihinde ilan edilen “Vilayetler Nizamnâmesi”dir. Bu tarihlerden önce Osmanlı idari yapısı eyâlet yapısı esası üzerine binâ edilmişti. Avrupaî tarzda idârî yapılanmayı esas alan “Vilâyet Nizâmnâmesi” ile Osmanlı merkez ve taşra teşkilatlarında yeni idârî düzenlemeler yapıldı. Yeni düzenlenen idârî yapılanmaya göre kaynaklarda daha önceleri köy statüsünde olan Mucur 1868 yılında bucak olmuştur. Osmanlı dönemi tapu kayıtlarına göre 1310 (1892-1893) tarihlerinde kaza olarak gözükmektedir. Fakat muhtemeldir ki başka kaynaklar bu tarihi değiştirebilir ve Mucur’un kaza olmasını daha da önceki bir tarihe getirebilir. Bu bakımdan Mucur idari yapılanmasında sağlıklı bilgiye ulaşmak için diğer arşiv kaynaklarından faydalanma yoluna gidilecek, Cumhuriyet öncesi ve sonrası Mucur’a bağlı köylerdeki idari değişiklikler incelenecektir. Mucur’un 1864 Vilâyet Nizamnâmesi’nden önceki Osmanlı dönemlerinde idarî konumu, tarihi önemi, hangi eyalet veya vilayete bağlı olduğu, bu dönemlerde idari yapılardaki değişiklikler üzerinde çalışma yapılacak,1864-1927 tarihli İl İdaresi Kanunu ile taşra yönetim kanunlarına kadar idârî düzenlemelerin nihâî değişiklikleri açıklığa kavuşturulacaktır.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"13 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139149926","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"SULTAN MUİZZEDDİN MUHAMMED DÖNEMİNDE GURLU/GAKHAR MÜNASEBETLERİ","authors":"İsa Eryilmaz, Erkan Korkmaz","doi":"10.47088/utad.1329481","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1329481","url":null,"abstract":"Afganistan’ın dağlık kesimlerinde Gur denilen bölgede yaşayan Gurlular ile Kuzey Hindistan’ın Pencap eyaletinin dağlık kesimlerinde yaşayan Gakhar kabilesi, birbirinden çok farklı olsalar ve farklı kökenden gelseler de benzer yanları da bulunan milletlerdir. Yaşadıkları coğrafyaya ve genlerinden gelen niteliklere binaen savaşçı ve mücadeleci yapıdaki bu iki halk, dönemin süper güçleri Gazneliler ve Selçukluların zayıflaması neticesinde Gur devletinin güçlenmesi ve Hindistan’a doğru genişlemesiyle tarihte bir dönem karşı karşıya gelmişlerdir. Bu iki millet arasındaki en çetin mücadeleler Gurlu Sultanı Muizzeddin Muhammed döneminde gerçekleşmiştir. Bu temas ve mücadele, etkisi günümüze kadar süren neticeler doğurmuştur.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121919512","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"An Odd Coincidence: Leo III, Yazid II and Iconoclasm","authors":"Hüseyin Sali̇koğlu","doi":"10.47088/utad.1296536","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1296536","url":null,"abstract":"Bizans tasvir karşıtlığı ve İslam tasvir karşıtlığı birbirinden tamamen farklı iki olgudur. İçerisinde birçok unsur ve dinamiği barındıran Bizans İkonoklazm hareketi köklerini dayandığı Greko-Romen gelenekten almaktadır. Bizans’ta başlayan bu hareketi, İslam dininin etkilediği iddia edilse de bu oldukça sorunlu bir önermedir. İslam dini ortaya çıkmadan çok önce de Bizans toplumunda zaten tasvir karşıtı bir tutum bulunmaktaydı. III. Leo döneminde devlet politikası haline dönüştüğü düşünülen tasvir karşıtı tutumun, Emevi Halifesi II. Yezid döneminde çıkarılan bir fermana dayandırılması bir tesadüften öteye gitmeyecektir. Çünkü İslam dini ortaya çıktığında tasvir karşıtı bir tutuma sahip değildi ve Bizans Tasvirkırıcılık hareketinin bundan çok daha önde de var olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, İslam dininin Bizans Tasvir kırıcılığı üzerine bir etkisi bulunduğu iddia edilemez. Ancak Bizans Tasvir kırıcılığının İslam’daki tasvir karşıtı tutumu etkilediği ileri sürülebilir. Bu yüzden Bizans tasvir kırıcılık hareketinin, İslam tasvir karşıtı tutumu üzerinde bir etkisi olup olmadığını sorgulamak daha akılcı olacaktır.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126359246","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"THE MEANING ATTRIBUTED TO NATURE IN SHAMANISM","authors":"İlker Türkmen, Yasin Mehmet Saylam","doi":"10.47088/utad.1303713","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1303713","url":null,"abstract":"Göçebe Bozkır Kültürünü hayat tarzı edinen Türkler için doğa her zaman vazgeçilmez bir unsur olmuştur. Doğa ile iç içe yaşayan ve her türlü ihtiyacını doğadan karşılayan bir toplumun inancı da buna göre şekillenecektir. Şamanizm inancının Türkler tarafından benimsenmesiyle birlikte doğaya birtakım kutsiyetler de atfedilmeye başlanmıştır. Türkler, doğada var olan dağ, ay, güneş, ağaç, taş ve su gibi varlıkların bir ruhunun (iyesinin) olduğuna inanarak onları canlı bir varlık olarak düşünmüşlerdir. Doğadaki varlıklara yılın belirli günlerinde kurbanlar kesip, onları hoşnut ettikten sonra, kendileri için huzur ve sağlık dilemeyi de ihmal etmemişlerdir. Bunun yanında doğanın zengin kaynaklarını hor kullanmayarak gelecek nesillere de doğaya karşı saygılı olmayı aşılamaya çalışmışlardır. Biz bu çalışmamızda Şamanizm inancını benimsemiş Türklerin doğadaki varlıklara karşı tutumunu ve ne tür inançlara sahip olduğunu çeşitli kaynaklardan elde ettiğimiz bilgiler ışığında değerlendirmeye çalışacağız.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115372992","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"DEPREMLER VE ARKEOLOJİK MİRAS ALANLARI: TÜRKİYE’DE 6 ŞUBAT DEPREMİ ÖRNEĞİ","authors":"Aysun TOPALOĞLU UZUNEL","doi":"10.47088/utad.1308570","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1308570","url":null,"abstract":"Earthquakes are among the most destructive disasters worldwide, and they have had aserious impact on many civilizations and cultural heritage sites throughout history. Archaeological sites, in particular, are highly vulnerable to the effects of earthquakes, which could threaten their integrity. Turkey is a home to numerous important archaeological heritage sites, but as being one of the countries with a high earthquake risk, these sites are also at risk of earthquake damage. The recent earthquake that occurred on February 6, 2023, was one of the most significant earthquakes to hit Turkey. The affected region has a long history of cultural continuity, and its archaeological sites have also damaged from the earthquake. In this study, the effects of earthquakes on archaeological heritage sites are examined through open source data and it is aimed to evaluate the situation of archaeological heritage sites in the earthquake zone in the case of the February 06, 2023 Earthquakes.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115113217","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"OSMANLI DEVLETİ’NİN MİLLİ İKTİSAT POLİTİKASI ARAYIŞI BAĞLAMINDA AYDIN VİLAYETİ SEYYAR ZİRAAT VE RENÇBERLİK SERGİSİ","authors":"İbrahim Berci̇","doi":"10.47088/utad.1213824","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1213824","url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti’nde 20. yüzyıl başları, siyasi ve iktisadi düşünce değişimlerinin hız kazandığı bir dönem olmuştur. Özellikle II. Meşrutiyet’in ilanından sonra bu değişimler toplum tabanında etkisini göstermeye başlamıştır. Bu dönemde açılan sergiler arasında Aydın Vilayeti Seyyar Ziraat ve Rençberlik Sergisi, hem ilk demiryolu ziraat sergisi olması hem de köylünün zirai makineleri öğrenip kullanması bakımından diğer sergilerden farklıdır. Üstelik bu sergi, Osmanlı Devleti’nde Türkçülük akımı ve milli iktisat düşüncelerinin hararetle tartışıldığı ve bu tartışmaların toplum tabanında karşılık bulmaya başladığı bir dönemde gerçekleşmiştir. Bu çalışmada dönemin değişen düşünce yapısına bağlı olarak Osmanlı Devleti’nin milli iktisat politikasına geçişi anlatılmıştır. Ayrıca Aydın Vilayeti Seyyar Ziraat ve Rençberlik Sergisi tanıtılmış ve toplum tabanındaki yansımaları tartışılmıştır. Bu çalışmanın ana kaynaklarını İzmir şehrinde yayımlanan Türkçe süreli yayınlar ve dönemle ilgili yazılmış olan araştırma eserler oluşturmaktadır.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"92 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134454764","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"IN THE SHADOW OF REACTIONS TO THE THEATER IN THE LATE OTTOMAN CONSTRUCTION PROCESS OF MASONRY THEATER BUILDINGS IN ŞEHZADEBAŞI","authors":"Oya Şenyurt","doi":"10.47088/utad.1286874","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1286874","url":null,"abstract":"Osmanlı döneminde 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında sansür uygulamaları ve halkın tiyatroya olan tepkilerinin gölgesinde tiyatro binalarının inşaatları gerçekleştirilmiştir. Tepkiler ve sansüre rağmen tiyatro seyircisi tiyatroya gitmekten vazgeçmemiş ve özellikle 1886 yılından itibaren Şehzadebaşı tiyatroları Ramazan eğlenceleri ile özdeşleşen ve Ramazan gecelerinin en vazgeçilmez mekânları haline gelmiştir. Şehzadebaşı bölgesinde geçici, kaldırılabilir ve çoğunlukla “palanka” ya da “salaş” olarak ifade edilen strüktürler tiyatro olarak kullanılmıştır. Bu yapılar insan yüküne ve yangına karşı devamlı kontrol altında tutulmuşlar ve süreleri Ramazan ayıyla sınırlı olduğundan zaman geçirilmeden yıkılmaları istenmiştir. Salaş yapıların etrafının kâgir duvarlarla çevrilerek ve mevcudu genişletmeden kullanılması ve yangın önlemlerinin alınması gerekmiştir. Ancak 1899 yılındaki bir kararla kâgir olarak yeniden inşaları gündeme gelmiş, pek çok tiyatro sahibinin maddi güçlükler içinde olmasına rağmen 20. yüzyılın ilk çeyreğinde yapıların kâgir olarak inşası gerçekleşmiştir. Bu çalışmada tiyatro seyircisinin yoğun ilgi gösterdiği Şehzadebaşı bölgesinde bulunan geçici ve salaş tiyatroların yapısal denetimleri ve kâgir olarak yeniden inşalarına ilişkin süreç arşiv belgeleri ışığında incelenmiştir.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123971024","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"1960’LARDAN GÜNÜMÜZE İÇ ANADOLU BÖLGESİNDE MENARŞ YAŞINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM","authors":"Duygu Hilal AKCA YEDİDAĞ, Başak KOCA ÖZER","doi":"10.47088/utad.1205300","DOIUrl":"https://doi.org/10.47088/utad.1205300","url":null,"abstract":"Büyümenin ve olgunlaşmanın takip edilebilmesi, çocuk ve ergenlerin sağlıklı gelişimi için büyük önem taşımaktadır. Menarş yaşı da genç kızlarda olgunlaşmanın takibi açısından çok önemli bir belirteçtir. Bu takibin yapılmasında genellikle uluslararası standartlar kullanmaktır. Bölgesel ve etnik farkları göz önünde bulundurduğumuzda, her toplumun kendi referans değerlerinin belirlenmesi ve güncel tutulması gerekmektedir. Ülkemizde bölgesel olarak değerli veriler bulunmasına karşın henüz tek ve tüm bölgeleri kapsayıcı bir ulusal referans oluşmamıştır. Bu çalışmanın amacı ülkemizde menarş yaşındaki bölgesel değişimleri ve kuşaklar arası ilişkiyi değerlendirmektir. Bu bağlamda, 1960’lardan günümüze İç Anadolu Bölgesi temel alınarak menarş yaşındaki değişim trendi incelenmiştir. Araştırmamız sonucunda, 1960’lı yıllarda menarş başlangıç yaşının yaklaşık 13,31 yıl iken, günümüzde bu yaşın 12,8 yıla düştüğü ve pozitif yönde bir seküler değişim olduğu tespit edilmiştir. Son 150 yıl içerisinde birçok ülkede menarş yaşının önemli oranda düştüğü bilinmektedir. Ülkemizde de görülen bu düşüş, yaşam koşulları, eğitim, sağlık durumu gibi birçok sosyo-ekonomik faktörün olumlu yönde gelişmesi ile açıklanmaktadır.","PeriodicalId":433388,"journal":{"name":"Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi","volume":"120 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116635447","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}