An Odd Coincidence: Leo III, Yazid II and Iconoclasm

Abstract

Bizans tasvir karşıtlığı ve İslam tasvir karşıtlığı birbirinden tamamen farklı iki olgudur. İçerisinde birçok unsur ve dinamiği barındıran Bizans İkonoklazm hareketi köklerini dayandığı Greko-Romen gelenekten almaktadır. Bizans’ta başlayan bu hareketi, İslam dininin etkilediği iddia edilse de bu oldukça sorunlu bir önermedir. İslam dini ortaya çıkmadan çok önce de Bizans toplumunda zaten tasvir karşıtı bir tutum bulunmaktaydı. III. Leo döneminde devlet politikası haline dönüştüğü düşünülen tasvir karşıtı tutumun, Emevi Halifesi II. Yezid döneminde çıkarılan bir fermana dayandırılması bir tesadüften öteye gitmeyecektir. Çünkü İslam dini ortaya çıktığında tasvir karşıtı bir tutuma sahip değildi ve Bizans Tasvirkırıcılık hareketinin bundan çok daha önde de var olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, İslam dininin Bizans Tasvir kırıcılığı üzerine bir etkisi bulunduğu iddia edilemez. Ancak Bizans Tasvir kırıcılığının İslam’daki tasvir karşıtı tutumu etkilediği ileri sürülebilir. Bu yüzden Bizans tasvir kırıcılık hareketinin, İslam tasvir karşıtı tutumu üzerinde bir etkisi olup olmadığını sorgulamak daha akılcı olacaktır.