{"title":"Carl Wernicke i jego wkład w rozwój neurologii","authors":"Dariusz Lewera","doi":"10.5603/PPN.2019.0029","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0029","url":null,"abstract":"Celem niniejszej publikacji jest przyblizenie dorobku naukowego Carla Wernickego (1848–1905), jednego z najwybitniejszych neurologow XIX wieku. Wernicke urodzil sie w Tarnowskich Gorach, jednak wiekszośc swojego doroslego zycia spedzil we Wroclawiu, gdzie studiowal na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma, a potem — po kilku latach pracy w berlinskim szpitalu Charite — piastowal stanowisko prymariusza we wroclawskim Szpitalu Wszystkich Świetych i dyrektora Kliniki Psychiatrycznej i Chorob Nerwowych. Jako lekarz i naukowiec wniosl znaczący wklad w rozwoj owczesnej neurologii i psychiatrii. Jego doskonala znajomośc anatomii mozgu pozwalala na formulowanie śmialych tez, znacznie wyprzedzających twierdzenia wspolczesnych mu badaczy. Jego nazwisko wiąze sie z wieloma nazwami eponimicznymi; najbardziej znane z nich to „afazja sensoryczna Wernickego” i „ośrodek mowy Wernickego”. Pozostawil po sobie bogaty dorobek naukowy w postaci licznych publikacji o pionierskim charakterze. To wlaśnie jemu przypisuje sie stworzenie tak zwanej wroclawskiej szkoly neuropsychiatrii, ktorej inicjatorem byl jego nauczyciel Heinrich Neumann.","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"45 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-10-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123780860","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Anartria jako powikłanie radiochirurgicznego leczenia nerwobólu nerwu trójdzielnego — opis przypadku","authors":"Paulina Krasnodębska, Agnieszka Bućko-Jarzyńska, Ludmiła Czarkwiani-Woźniakowska, Agata Szkiełkowska","doi":"10.5603/PPN.2019.0031","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0031","url":null,"abstract":"Badania neurofizjologiczne umozliwiają dokladną analize czynności badanych nerwow i mieśni, a takze prześledzenie drog przewodzenia. Wedlug algorytmow postepowania Europejskiego Towarzystwa Laryngologicznego są zalecane jako badania uzupelniające szczegolnie wtedy, gdy standardowo stosowane procedury nie przynoszą rozstrzygniecia. Celem pracy bylo przedstawienie trudności diagnostycznych u pacjentki z trwającą od roku anartrią po 2-krotnym naświetlaniu promieniami gamma z powodu lekoopornego nerwobolu prawego nerwu trojdzielnego, u ktorej badania neurofizjologiczne pozwolily na ustalenie przyczyn dolegliwości oraz zaplanowanie terapii.","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-10-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127631320","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
K. Markowska, Paulina Papier, J. Bladowska, Sławomir Budrewicz
{"title":"Pułapki leczenia trombolitycznego","authors":"K. Markowska, Paulina Papier, J. Bladowska, Sławomir Budrewicz","doi":"10.5603/ppn.2019.0028","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/ppn.2019.0028","url":null,"abstract":"Autorzy przedstawili opis przypadku 55-letniego mezczyzny z prawostronnym niedowladem polowiczym o naglym początku, u ktorego wysunieto podejrzenie udaru niedokrwiennego mozgu oraz zastosowano leczenie trombolityczne zgodnie z aktualnymi kryteriami kwalifikacji, natomiast ostatecznie, na podstawie wynikow badan pomocniczych, rozpoznano u niego wyściolczaka rdzenia kregowego.","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-10-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125263711","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Izabella Tomaszewska-Lampart, M. Lisak, Halina Bartosik-Psujek
{"title":"Zespół hiperperfuzji mózgowej jako następstwo zabiegów reperfuzyjnych","authors":"Izabella Tomaszewska-Lampart, M. Lisak, Halina Bartosik-Psujek","doi":"10.5603/PPN.2019.0026","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0026","url":null,"abstract":"Zespol hiperperfuzji mozgowej jest rzadkim, ale powaznym powiklaniem, ktore moze wystąpic w nastepstwie przywrocenia doplywu krwi do mozgu po zabiegach rewaskularyzacyjnych. Dotychczas byl on najlepiej poznany u chorych poddawanych zabiegom endarterektomii i stentowania. Po wprowadzeniu do terapii udaru mozgu leczenia swoistego zespol hiperperfuzji zaczeto rowniez obserwowac u pacjentow leczonych trombolitycznie lub za pomocą trombektomii mechanicznej. Nalezy go zawsze rozwazyc u pacjentow z pogorszen iem klinicznym po udanej rekanalizacji, gdyz w przypadku niewlaściwego postepowania moze prowadzic do powaznych konsekwencji. Dlatego tez tak wazne są jego wczesne rozpoznanie i szybkie wdrozenie leczenia. W pracy przedstawiono aktualne doniesienia dotyczące zespolu hiperperfuzji ze szczegolnym uwzglednieniem jego wystepowania po leczeniu udaru niedokrwiennego mozgu.","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"28 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-10-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116701687","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Neurologiczne powikłania po radioterapii nowotworów ośrodkowego układu nerwowego","authors":"Jakub Rymarowicz, Halina Bartosik-Psujek","doi":"10.5603/PPN.2019.0017","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0017","url":null,"abstract":"Radioterapia jest uznaną metodą leczenia nowotworow ośrodkowego ukladu nerwowego. W trakcie terapii napromienia sie tkanki patologiczne oraz prawidlowe. Mechanizm powstawania odczynow popromiennych polega na pośrednim i bezpośrednim uszkodzeniu struktur naświetlanej komorki. Poźne efekty radioterapii zalezą od zastosowanej dawki promieniowania, miejsca naświetlania oraz poddanej naświetlaniu objetości tkanek mozgu. Jednym z poźnych odczynow popromiennych jest martwica popromienna. Stanowi ona powazny problem, gdyz nalezy ją roznicowac ze wznową guza bądź pseudoprogresją. Dostepne metody lecznicze pozwalają ograniczyc skutki martwicy popromiennej. Istnieją takze metody profilaktyczne zapobiegające niekorzystnym skutkom radioterapii. Pojawiają sie badania kliniczne, w ktorych są opisywane korzystne efekty leczenia nowymi metodami.","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115884561","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Piotr Alster, M. Kaliszewska, Katarzyna Tońska, L. Królicki, Dariusz Koziorowski
{"title":"Trudności w diagnostyce zespołu ataksja–neuropatia uwarunkowanego zaburzeniami podjednostki polimerazy DNA gamma (POLG) — prezentacja dwóch przypadków","authors":"Piotr Alster, M. Kaliszewska, Katarzyna Tońska, L. Królicki, Dariusz Koziorowski","doi":"10.5603/PPN.2019.0019","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0019","url":null,"abstract":"Rodzinne wystepowanie ataksji jest wskazaniem do poglebiania diagnostyki w ramach badan genetycznych. Obecnośc objawow wśrod rodzenstwa, a jednocześnie ich brak u rodzicow moze sugerowac dziedziczenie autosomalne recesywne. Przypadki przedstawione w niniejszej pracy wskazują na zasadnośc uwzglednienia w diagnostyce roznicowej chorob mitochondrialnych. Mimo ze są one związane z wariantami mitochondrialnego DNA (mtDNA), niektore z nich mogą byc dziedziczone w sposob autosomalny, tak jak w przypadku spektrum chorob wynikających z zaburzenia funkcjonowania mitochondrialnej polimerazy DNA gamma. W przedstawionej pracy korelacja obrazu klinicznego oraz hiperintensywnośc w obrebie wzgorza w badaniu rezonansu magnetycznego byly przeslankami do wysuniecia podejrzenia zespolu ataksja–neuropatia spowodowanego wariantami w obrebie genu POLG kodującego podjednostke katalityczną polimerazy gamma (POLG).","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"20 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121269504","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Piorunujący ból głowy — etiologia, diagnostyka, leczenie","authors":"Magdalena Hellmann, P. Rychlik, M. Siemiński","doi":"10.5603/PPN.2019.0016","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0016","url":null,"abstract":"Określenie „piorunujący bol glowy”, pierwszy raz uzyte w 1986 roku, jest obecnie szeroko stosowane, szczegolnie w warunkach oddzialow ratunkowych, w celu opisania bolu glowy o roznej etiologii. Przez pacjentow bol ten określany jest jako najsilniejszy w zyciu, przypominający uderzenie pioruna albo silny uraz. Zgodnie z miedzynarodową klasyfikacją bolow glowy opublikowaną przez Miedzynarodowe Stowarzyszenie Bolow Glowy (IHS, International Headache Society) — International Classification of Headache Disorders 3 rd edition (ICHD-3), pierwotnym piorunującym bolem glowy nazywa sie silny bol glowy trwający powyzej 5 minut o naglym początku osiągającym maksymalne nasilenie w czasie krotszym niz 1 minuta. Chorzy zglaszający sie do Oddzialu Ratunkowego z piorunującym bolem glowy powinni byc traktowani jako pacjenci w stanie zagrozenia zycia z powodu mozliwej etiologii piorunującego bolu glowy jaką moze byc: krwawienie podpajeczynowkowe, odwracalny skurcz naczyn mozgowych, zakrzepica naczyn zylnych mozgu i inne. Po wnikliwej diagnostyce mozliwe jest rozpoznanie pierwotnego piorunującego bolu glowy, ktore powinno byc jednak rozpoznaniem z wykluczenia.","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"279 ","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114059350","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Renata Wallner, Adrianna Senczyszyn, Sławomir Budrewicz, J. Rymaszewska
{"title":"Zaburzenia poznawcze i neuropsychiatryczne w chorobie Parkinsona","authors":"Renata Wallner, Adrianna Senczyszyn, Sławomir Budrewicz, J. Rymaszewska","doi":"10.5603/PPN.2019.0018","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0018","url":null,"abstract":"Celem pracy jest zwrocenie uwagi na znaczenie objawow poznawczych i neuropsychiatrycznych w chorobie Parkinsona (PD, Parkinson’s disease ). Nalezą one do grupy objawow pozaruchowych. Uwzglednienie ich w calościowym, interdyscyplinarnym procesie diagnostyczno-terapeutycznym zwieksza szanse na optymalne fizyczne, psychiczne, poznawcze oraz spoleczne funkcjonowanie chorych i zachowanie przez nich ogolnej dobrej jakości zycia. Choc zburzenia neuropsychiatryczne i funkcji poznawczych mogą byc bardziej uciązliwe dla chorych niz zaburzenia ruchowe, to czesto są one pomijane w procesie diagnostycznym i leczeniu. Ich wspolwystepowanie obniza efektywnośc leczenia podstawowego, przyspieszając proces deterioracji fizycznej i poznawczej, i prowadząc do wiekszej niepelnosprawności i śmier telności. Profil objawow neuropsychologicznych w PD jest specyficzny, odmienny niz w innych chorobach neurozwyrodnieniowych (np. chorobie Alzheimera), i obejmuje zaburzenia w zakresie pieciu podstawowych obszarow poznawczych, tj.: funkcji wykonawczych z bradyfrenią, pamieci, sprawności wzrokowo-przestrzennej, procesow uwagi, sprawności jezykowej. W momencie rozpoznania lagodne zaburzenia poznawcze wystepują u 30% chorych, po 3 latach — u 50%, natomiast po kilkunastu latach u 80–90% pacjentow z PD rozpoznaje sie otepienie. W populacji ogolnej osob w wieku powyzej 65 lat rozpowszechnienie otepienia w przebiegu PD wynosi 2–4%. Wzrastająca dlugośc zycia chorych oraz potr zeba podnoszenia jakości zycia pacjentow z chorobami neurozwyro dnieniowymi sklaniają do poszukiwania bardziej efektywnych metod wczesnej diagnostyki i wielostronnego leczenia, z uwzglednieniem oddzialywan farmakologicznych i niefarmakologicznych.","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"90 41 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129879652","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
A. Hirschfeld, Daniel Lubiński, Łukasz Szumerowicz
{"title":"Przypadek seronegatywnej ostrej fazy autoimmunologicznego zapalenia mózgu z przeciwciałami przeciwko receptorom NMDA (anti-NMDAR encephalitis), z obecnością przeciwciał dla HSV","authors":"A. Hirschfeld, Daniel Lubiński, Łukasz Szumerowicz","doi":"10.5603/PPN.2019.0020","DOIUrl":"https://doi.org/10.5603/PPN.2019.0020","url":null,"abstract":"Od 2007 roku, czyli momentu opisania przeciwcial przeciwko receptorom N-metylo-D-asparaginianowym (NMDA, N-methyl-D-aspartate ) obecnym w jednym z autoimmunologicznych zapalen mozgu ( anti-NMDAR encephalitis ), rozpoznawalnośc tego zespolu systematycznie sie zwieksza. Nadal jednak nie ma wystandar yzowanych kryteriow diagnostycznych ani schematu leczenia. Kolejne przypadki tej choroby pozwalają uzyskiwac coraz wiecej informacji niezbednych do jej lepszego zrozumienia. W artykule opisano przypadek 19-letniej chorej z rozpoznanym anti-NMDAR encephaliti s. Rozpoznania dokonano po wykryciu przeciwcial przeciwko receptorom NMDA w plynie mozgowo-rdzeniowym, pr zy ich jednoczesnym braku w surowicy krwi — zarowno w fazie ostrej choroby, jak i w jej poźniejszym etapie. Ponadto u chorej nie zidentyfikowano potencjalnej zmiany nowotworowej. Jest to zgodne z opinią niektorych badaczy, zgodnie z ktorą u mlodych osob manifestacja choroby czesto nie jest polączona ze zmianą nowotworową lub odnajduje sie ją dopiero w poźniejszych badaniach obrazowych. Zwieksza sie rowniez liczba doniesien o z wiązku zachorowan na te chorobe z obecnością przeciwcial dla wirusa opryszczki pospolitej — stwierdzono je takze u opisanej pacjentki. W artykule dokonano tez przeglądu aktualnego piśmiennictwa dotyczącego diagnostyki i leczenia anti-NMDAR encephalitis .","PeriodicalId":423915,"journal":{"name":"Polski Przegląd Neurologiczny","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121084546","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}