Zaburzenia poznawcze i neuropsychiatryczne w chorobie Parkinsona

Abstract

Celem pracy jest zwrocenie uwagi na znaczenie objawow poznawczych i neuropsychiatrycznych w chorobie Parkinsona (PD, Parkinson’s disease ). Nalezą one do grupy objawow pozaruchowych. Uwzglednienie ich w calościowym, interdyscyplinarnym procesie diagnostyczno-terapeutycznym zwieksza szanse na optymalne fizyczne, psychiczne, poznawcze oraz spoleczne funkcjonowanie chorych i zachowanie przez nich ogolnej dobrej jakości zycia. Choc zburzenia neuropsychiatryczne i funkcji poznawczych mogą byc bardziej uciązliwe dla chorych niz zaburzenia ruchowe, to czesto są one pomijane w procesie diagnostycznym i leczeniu. Ich wspolwystepowanie obniza efektywnośc leczenia podstawowego, przyspieszając proces deterioracji fizycznej i poznawczej, i prowadząc do wiekszej niepelnosprawności i śmier telności. Profil objawow neuropsychologicznych w PD jest specyficzny, odmienny niz w innych chorobach neurozwyrodnieniowych (np. chorobie Alzheimera), i obejmuje zaburzenia w zakresie pieciu podstawowych obszarow poznawczych, tj.: funkcji wykonawczych z bradyfrenią, pamieci, sprawności wzrokowo-przestrzennej, procesow uwagi, sprawności jezykowej. W momencie rozpoznania lagodne zaburzenia poznawcze wystepują u 30% chorych, po 3 latach — u 50%, natomiast po kilkunastu latach u 80–90% pacjentow z PD rozpoznaje sie otepienie. W populacji ogolnej osob w wieku powyzej 65 lat rozpowszechnienie otepienia w przebiegu PD wynosi 2–4%. Wzrastająca dlugośc zycia chorych oraz potr zeba podnoszenia jakości zycia pacjentow z chorobami neurozwyro dnieniowymi sklaniają do poszukiwania bardziej efektywnych metod wczesnej diagnostyki i wielostronnego leczenia, z uwzglednieniem oddzialywan farmakologicznych i niefarmakologicznych.