{"title":"O Łoknickich raz jeszcze. Uzupełnienia i poprawki do artykułu Rodzina Łoknickich herbu Nieczuja na Podlasiu i w powiecie brzesko-litewskim do połowy XVII wieku („Rocznik Lituanistyczny” 5, 2019)","authors":"J. Tęgowski","doi":"10.12775/rl.2021.7.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2021.7.05","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono nowe informacje dotyczące rodziny Łoknickich uzyskane już po publikacji poświęconego im artykułu. Rzucają one światło zarówno na kwestie genealogii samych Łoknickich, jak również rodzin z nimi spowinowaconych.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"86 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-10-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130813608","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Organizacja funkcjonowania mostów i grobli w Wielkim Księstwie Litewskim od drugiej połowy XV do końca XVI wieku – zarys problematyki","authors":"Joanna Kunigielis","doi":"10.12775/rl.2021.7.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2021.7.02","url":null,"abstract":"W artykule przybliżono prawne i organizacyjne zasady funkcjonowania mostów i grobli w Wielkim Księstwie Litewskim m.in. w świetle regulacji prawnych wczesnej epoki nowożytnej. Podstawą badań były obowiązujące ogólnopaństwowe akty normatywne oraz przywileje nadawane przez władcę. Problemy te są rozpatrywane w dwóch aspektach: przestrzennym i gospodarczym.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-10-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127755093","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"W cieniu długów, sąsiedzkich sporów, zajazdów i procesów. Obraz Chryzostoma Karpia (1650–1714), posesjonata z powiatu słonimskiego","authors":"Sławomir Karp","doi":"10.12775/RL.2020.6.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/RL.2020.6.08","url":null,"abstract":"Th e article presents the fi gure of Chryzostom Karp – a rich landowner from the Slonim County. Presenting the life of Chryzostom, the author would like to draw attention to the specifi city of the attitudes of the Slonim County nobility at the turn of the eighteenth century. Słowa : Karpiowie, powiat w XVII i XVIII w.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"58 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-09-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131217598","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Początek szwedzkiej interwencji w Wielkim Księstwie Litewskim w końcu 1701 roku","authors":"Dzmitry Wićko","doi":"10.12775/rl.2019.3.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2019.3.04","url":null,"abstract":"Artykul omawia sytuacje militarną na polnocy Wielkiego Ksiestwa Litewskiego w drugiej polowie 1701 r., ze szczegolnym uwzglednieniem wspolpracy miedzy Sapiehami a Karolem XII oraz jej znaczenia w wojennych planach szwedzkiego krola.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"117 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131473643","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dokument fundacyjny Jerzego Ilinicza z 1520 roku dla kościoła w Białej Podlaskiej","authors":"Andrzej Buczyło","doi":"10.12775/rl.2019.5.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2019.5.07","url":null,"abstract":"Artykul zawiera omowienie i edycje przywileju fundacyjnego kościola w Bialej Podlaskiej wystawionego przez Jerzego Iwanowicza Ilinicza. Zawarte w nim informacje pozwalają na ustalenie m.in. nowej daty powstania parafii czy listy wezwan. W przywileju znajduje sie takze najstarsza wzmianka o Bialej Podlaskiej jako mieście.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121673489","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Metryka Litewska jako źródło do badań nad historią Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII wieku","authors":"M. Cieśla","doi":"10.12775/rl.2018.4.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2018.4.02","url":null,"abstract":"W artykule przyblizono zagadnienie przydatności Metryki Litewskiej do badan nad historią Żydow w Wielkim Ksiestwie Litewskim. Podstawą wywodow są akta z lat 1632–1764. Analizie poddane zostaly ksiegi wpisow oraz sądowe. W Metryce Litewskiej zachowany jest bogaty zbor przywilejow dla gmin zydowskich w miastach krolewskich oraz akta wielu procesow miedzy Żydami a chrześcijanami, prowadzonych przed sądami asesorskimi i relacyjnymi. Material ten moze byc podstawą do badan pozycji prawnej i struktury zawodowej Żydow, a takze pol konfliktow z chrześcijanami. The article presents the usefulness of the Lithuanian Metrica for the research on the history of Jews in the Grand Duchy of Lithuania. The study was based on records spanning the period between 1632 and 1764, and an analysis of the books of entries and court registers was made. There is in the Lithuanian Metrica a rich collection of privilege charters issued for Jewish communities of royal towns together with records of numerous lawsuits between Jewish and Christian people before assessory and relational courts. The material gathered could form a basis for research into the legal situation, occupational structure, and conflicts between Jews and Christians.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128520059","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Witebsk w XVIII wieku: historia i „historycy” (dawne kopiariusze miasta, Kronika Pancyrnego i Awierki)","authors":"Maksim Makarau","doi":"10.12775/rl.2018.4.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2018.4.05","url":null,"abstract":"W artykule podjeto probe wyjaśnienia – na podstawie źrodel zachowanych w archiwach Bialorusi, Litwy i Polski – okoliczności pojawienia sie w Witebsku w XVIII w. zainteresowania przeszlością miasta, ktore doprowadzilo do powstania wielu lokalnych dziel o charakterze historycznym. Poniewaz glownym czynnikiem pobudzającym owo zainteresowanie źrodlami i historią stala sie walka o wladze, przedstawiono przeslanki i przebieg konfliktow o wojtostwo witebskie z lat 1729–1730 i 1748–1750. Szczegolną uwage w artykule zwrocono na okoliczności zalozenia, redagowania i kopiowania Ksiegi przywilejow Witebska oraz ściśle związanej z nią Kroniki Pancyrnego i Awierki. On the basis of sources preserved in archives of Belarus, Lithuania and Poland, the author seeks to explain in what way the eighteenth-century city of Vitsyebsk got interested in its history which led to the emergence of a number of local texts of historical nature. Since the main stimulus to awaken interest in historical sources and history was the struggle for power, the article presents the determinant factors and course of conflicts over the office of mayor in 1729–1730 and 1748–1750. Special attention was paid to the circumstances of compilation, edition and copying of The Book of Vitsyebsk Privileges and Pantsyrn’ and Averka’s Chronicle closely related to it.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116544530","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Józefa Ignacego Kraszewskiego krytyczny ogląd Literatury w Wilnie w początku XIX wieku","authors":"J. Kowal","doi":"10.12775/rl.2018.4.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2018.4.06","url":null,"abstract":"Artykul poświecony jest omowieniu jednego z pierwszych krytycznych tekstow autorstwa Jozefa Ignacego Kraszewskiego, pt. Literatura w Wilnie w początku XIX wieku. Stanowi on fragment Pamietnikow oglaszanych przez bardzo jeszcze podowczas mlodego, bo zaledwie 25-letniego, przyszlego powieściopisarza na lamach „Tygodnika Petersburskiego” w 1837 r. Biorąc pod uwage wiek autora, w prezentowanej wypowiedzi uderza przede wszystkim dojrzalośc oraz bezkompromisowośc formulowanych ocen i opinii. Tylko bowiem taki rodzaj krytyki mial w przekonaniu Kraszewskiego racje bytu. The article presents one of the first critical texts by Jozef Ignacy Kraszewski entitled Literature in Vilnius at the beginning of the 19th century ( Literatura w Wilnie w początku XIX wieku ). The text is a part of Memoires which were being published in the Petersburg weekly Tygodnik Petersburski in 1837 by the very young at that time (twenty-five-year-old) future writer. Bearing in mind the young age of the author, what is amazing in this work is his maturity but also the intransigence of his assessments and opinions, for he was sure that these features of literary criticism were its raison d’etre.","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128771711","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Struktura i zasady kompletowania ksiąg sądowych Metryki Litewskiej Zygmunta Augusta","authors":"Irena Valikonytė","doi":"10.12775/rl.2018.4.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2018.4.01","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":280083,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130213375","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}