{"title":"Alert w XXI wieku. Zmiany teorii ochrony dzieł dziedzictwa w znaczeniu materialnym, niematerialnym i cyfrowym","authors":"I. Szmelter","doi":"10.35784/odk.2872","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2872","url":null,"abstract":"‘Alert’ przedstawia potrzebę rozszerzenia teorii ochrony dziedzictwa kultury w znaczeniu nie tylko materialnym, ale i niematerialnym oraz cyfrowym. Wobec przemian we współczesnym świecie stoimy w obliczu wszechogarniających zmian obszaru dziedzictwa, które modyfikują misję „chronić i przekazywać”. Zastana sytuacja ukazuje nieadekwatność dawnych teorii konserwatorskich i fragmentację doktryn. Autorka przedstawia w czytelnej strukturze możliwe scenariusze rozwiązania kryzysu w teorii i systemie ochrony. Nowe zagadnienia obejmują zarówno teorię konserwacji tradycyjnych dyscyplin przez jej rozszerzone rozpoznanie i dokumentację, jak i innowacyjną ochronę rozszerzonego obszaru dziedzictwa, wraz z paradygmatami współczesnej teorii. Kolejne zagadnienia dotyczą potrzeby reformy istniejących procedur w instytucjach kulturalnych. Uczestnicząc w przełomie kulturalnym nie powinniśmy być ani bierni, ani rewolucyjni, lecz adekwatnie dostosowywać teorię, projekty i prawodawstwo. Aktywna postawa wymaga odpowiedzi na podstawowe pytania: co chronimy w obliczu rozszerzenia obrazu dziedzictwa kultur? Jak dokonać łącznego (holistycznego) zachowania dotychczasowego prymatu kultury materialnej i jednocześnie potrzebnego usankcjonowania ochrony dziedzictwa niematerialnego? Czy w porę dostrzegamy i reagujemy na rosnące znaczenie cyfryzacji objawów sztuki i powstającego jej dziedzictwa? Jak sprowokować optymalne uczestnictwo odbiorców w ochronie dziedzictwa? Odpowiedzi na te pytania okazują się bardzo ważne, bowiem mogą być pomocnym drogowskazem zmian i analizy wartościującej w dwóch uzupełniających si kategoriach: kulturalno-historycznych i społeczno-ekonomicznych, które w rzeczywistości wzajem się przenikają.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"57 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127478734","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"System ochrony zabytków archeologicznych. Pomiędzy teorią a praktyką konserwatorską","authors":"Agnieszka Krawczewska","doi":"10.35784/odk.2870","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2870","url":null,"abstract":"Początki konserwatorstwa archeologicznego w Polsce to przede wszystkim proces identyfikacji zasobu zabytków i jego inwentaryzacja, będące fundamentalnym wyznacznikiem skutecznej ochrony pozostałości dawnej kultury materialnej człowieka. \u0000W ostatnim czasie pojawienie się w obszarze nauki nieinwazyjnych metod badań i ich wykorzystywanie w archeologii polskiej spowodowało, że dotychczas przeprowadzana inwentaryzacja źródeł archeologicznych powiązana ze żmudnymi standardowymi badaniami terenowymi, może być szybko i spektakularnie wykonywana. O ile potrzeba dzisiaj stosowania nowoczesnych technik badawczych jest niepodważalna i niezbędna w każdej dyscyplinie naukowej, to za nie mniej ważne uważa się niepoprzestawanie wyłącznie na etapie pozyskiwania danych, które przyczyniają się do tworzenia bazy obiektów archeologicznych podlegających ochronie, ale nie przynoszą spodziewanej odpowiedzi na postawione pytanie: jak je chronić? \u0000Podczas zabiegów konserwatorskich inwentaryzacji zabytków archeologicznych rodzą się kolejne pytania: gdzie i jakie są czasowe oraz materialne granice ochrony dziedzictwa archeologicznego? Różnorodność zarejestrowanych przykładów reliktów form terenowych począwszy od śladów dawnej orki, poprzez negatywy historycznych obiektów architektury po linie okopów wojennych czy sporządzone wykazy nowożytnych przedmiotów pozyskanych w toku poszukiwań zabytków wymagają od konserwatora podjęcia właściwych decyzji, które nierzadko wzbudzają skrajne reakcje. Czy zatem ochrona zabytków archeologicznych jest sprawnie wypełniana? \u0000Konserwatorstwo archeologiczne winno być postrzegane jako złożony proces składający się z trzech elementów: „inwentaryzacji, ochrony, zarządzania”, gdzie zarządzanie jest rozumiane pod pojęciem długotrwałych programów konserwatorskich opracowanych dla określonych grup zabytków archeologicznych. Obowiązująca w naszym kraju Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami umożliwia zastosowanie szeregu efektywnych działań, jednakże aktualny system ochrony zabytków jest nadal skoncentrowany na „inwentaryzacji” i „ochronie”, a trzeci element „zarządzanie” jest wciąż niezwykle trudny w realizacji.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132691855","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Urban Conservation in International Charters","authors":"R. Stoica","doi":"10.35784/odk.2789","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2789","url":null,"abstract":"This paper will present an analytical review of doctrinal texts that have been key for the shaping of integrated urban conservation practice internationally: from the Athens Charter to the Historic Urban Landscape Convention. \u0000The 1931 Athens Charter for the Restoration of Historic Monuments was published at the same time when the Congres Internationaux d’Architecture Moderne was summing up its controversial urbanist ideology in its own Charte d'Athènes of 1933. Whilst the Athens Charter focused on technical aspects of monument restoration, the preceding debate showed a raising interest in historic urban areas. CIAM’s Charter too, despite including a section regarding historic urban areas, limited its recommendations to the protection of individual monuments or ensembles. \u0000Substantial research of historic centres in European countries preceded the first national legislations and international charters targeted specifically at urban areas in 1960s and 70s. Notably, the 1964 Venice International Charter for the Conservation and Restoration of Monuments and Sites finally extended the concepts of restoration and rehabilitation of monuments to protected areas such as historical city centres, recommending expanded heritage protection legislation worldwide. European national legislations followed suit. In 1975, the European Architectural Heritage Year had seen also the first charter promoting the conservation of the historic built environment as a whole. \u0000However, by the end of the 20th century, despite a good number of further doctrinal texts being adopted internationally, and the publication of numerous books, articles and reports touching on the problematic of urban conservation, the paucity of theoretical and conceptual advance of this field remained evident. The delay in giving a sound theoretical structure to the field of urban conservation has been, quite understandably, due to the complexity of the urban environment and the ensuing difficulty of separating out the effects of different variables at work within it. \u0000Charters over the past three decades call for an integration of planning and urban conservation based on an appraisal of the historic urban fabric and its community, an approach which should eventually provide a more sustainable urban development. This means understanding and evaluating the significance of place, on one hand, and drawing out management implications for protecting this significance and identifying opportunities for change, on the other. The 2011 Historic Urban Landscape Recommendation goes some way to internationalise the theory and practice that has been developed so far predominantly within the European context. \u0000There are many issues that have been raised through charters over the last hundred years, and many still need a proper theoretical framework that can allow them to be used in practice widely, beyond the places with strong heritage conservation traditions and legislations.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"206 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122607326","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Reflections on integral and integrated heritage care at the threshold of the third millennium","authors":"Marc Laenen","doi":"10.35784/odk.2881","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2881","url":null,"abstract":"Our living environments are being affected by climate change, increased migrations, aggression due to political conflicts and by new real estate developments which cause new challenges to their cultural heritage resources. The “reflection” attempts to promote an integral and integrated approach for cultural heritage enhancement, integral because all heritage sectors should join forces and integrated in planning following an agreed vision on man and society, guided by the principles of sustainability and standards of quality. Especially the problem of integration of different cultures in an agreed “consociation” is being analysed. Three paths of strategic action are suggested to create the right environment for such approach: a strong advocacy and educational strategy with convincing arguments as an answer to the “why” question, a methodology to implement UNESCO’s HUL Recommendation as an answer to the “how” question and a system of interpretation and presentation of cultural heritage as a basis for mutual understanding, respect leading to comparative heritage understanding. The “reflection” is intended to initiate discussions.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122120592","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"\"Miejsca pamięci\" Pierre'a Nory i społeczny aspekt zagadnień konserwacji dziedzictwa budowlanego","authors":"J. Krawczyk, Małgorzata Balcer","doi":"10.35784/odk.2673","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2673","url":null,"abstract":"Poniższy artykuł dotyczy przydatności koncepcji \"miejsc pamięci\" Nory w zachowaniu i interpretacji tych historycznych budynków i struktur, które już korzystają z ochrony prawnej jako zabytki. Po pierwsze, zestawiono denotacje pojęcia lieux de mémoire Pierre'a Nory i pojęcia Denkmal (lub monumentu) Aloisa Riegla. Po drugie, w artykule przedstawiono problemy metodologiczne związane z badaniem miejsc pamięci i zaproponowano wskazówki inspirowane pracami Aleidy i Jana Assmanów na temat pamięci kulturowej. Po trzecie, te teoretyczne koncepcje są następnie odnoszone do praktycznych doświadczeń zebranych podczas realizacji projektu \"Kościół Pokoju w Jaworze jako miejsce pamięci\"; spostrzeżenia z projektu prowadzą do wniosków dotyczących możliwości badania społecznych aspektów konserwacji dziedzictwa budowlanego. W podsumowaniu artykułu wskazano cechy i właściwości lieux de mémoire, które mogą być pomocne w identyfikacji miejsc pamięci z perspektywy ochrony dziedzictwa.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"188 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132746785","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Doktryny konserwatorskie a paneuropejska idea Nowego Europejskiego Bauhausu i Europejskiego Zielonego Ładu","authors":"M. Włodarczyk, M. Włodarczyk","doi":"10.35784/odk.2869","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2869","url":null,"abstract":"Współcześnie dominuje ekonomia i globalna gospodarka oraz sprawy kryzysu energetycznego i klimatycznego. Sprawy dziedzictwa kulturowego odeszły na plan dalszy. Przykładem mnogość deklaracji i konferencji versus NextGenerationUE, Zielony Ład, Fala Rewaloryzacji i Nowy Bauhaus.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"327 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125187411","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Conservation Practice and the Future of Doctrinal Texts","authors":"Nigel Walter","doi":"10.35784/odk.2792","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2792","url":null,"abstract":"2021 marks the 90th anniversary of the adoption of the Athens Charter. This, the first international conservation charter, now forms part of the rapidly expanding collection of ‘doctrinal texts’ which undergirds modern conservation. Whatever its strengths and weaknesses, this collection provides a marker of collective identity and is crucial to the self-definition of our discipline. \u0000While they are rightly held in great affection, this paper argues that to approach this collection of texts uncritically risks producing unintended consequences, potentially including the destruction of important heritage. Precisely because of their enduring influence, it is essential that as a discipline conservation engages in knowledgeable criticism of its doctrinal texts, through an appropriate and hermeneutically literate reading. \u0000This paper first considers the nature of doctrinal texts, before using the notion of ‘doctrine’ to explore some of the parallels and differences between doctrinal texts of a religious nature and those of conservation, and so to introduce the question of hermeneutics. This then leads to a discussion of the relation between theory and practice, and the notion, from Aristotle, of phronesis or practical wisdom. The paper then concludes with consideration of some of the implications conservation of adopting this approach.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"82 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114169295","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Learning from the Abode of Chaos : institutions, stakeholders and contemporary challenges of conservation doctrine","authors":"C. Houbart","doi":"10.35784/odk.2809","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2809","url":null,"abstract":"The Abode of Chaos is a complex and atypical site located in Saint-Romain-au-Mont-d'Or, France. Dating back to the XVIIth century, the site, composed of vernacular buildings and the remains of a Protestant temple demolished following the Edict of Nantes, has been the subject of a creative process for the past twenty years aimed at transforming it into a sort of “mirror of the anthropocene”. Its owner, hierry Ehrmann, has been recording the often tragic events of our world in real time, through sculptures, installations, murals or injuries inflicted on existing buildings. For the past fifteen years, the site has been threatened with disappearance by the municipal authorities, who refuse to recognise its artistic or heritage character and oppose it to town planning regulations. However, the site is very popular with a wide and diverse public. The Abode of Chaos is therefore an interesting case to ask the following question : “Does current conservation theory strike the right balance between stakeholder rights and heritage rights“?","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"37 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117123372","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The climate change related adaptation and resilience of traditional tradicional dwellings: the case of Yucatan Penisula","authors":"J. Audefroy, B. N. Cabrera Sanchez","doi":"10.35784/odk.2589","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2589","url":null,"abstract":"Mexico has been affected by extreme events such as storms, hurricanes, floods, and wildfires in the past ten years. In this paper, we will attempt to respond to the following questions: What are the climate change effects on the architectural heritage of Maya housing, and what are the adaptation and resilience practices of Maya housing and its environment? \u0000Maya houses have major climate variability adaptation potential. The building of a Maya home is conducted without architects, but with the intensive labor required for the planning, organization, technology and systematic knowledge of the climate on the part of the various artisans involved. These efforts, which we can observe to this day, implied invention, innovation and adaptation, as well as the oral transmission of knowledge for locating and orienting the home, preparing the terrain, seeking out and preparing construction materials, the actual work of building the house and conducting the related construction rituals. There exist various forms of adaptation, among them the form, design, materials and technology used. Here we review the housing’s adaptation and resilience to floods, and both water management and control. \u0000The principal objective of this text is to evaluate the adaptative and resilient processes of Maya housing to the effects of climate change, considering the principal criteria / indicators that might affect the habitat’s internal environment, its constructive structure, the materials and the inhabitant’s comfort, but without changing the Maya house’s basic design patterns.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130989009","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ocena oddziaływania na dziedzictwo (OOD) ICOMOS – zastosowanie w krajowej praktyce konserwatorskiej","authors":"M. Górski","doi":"10.35784/odk.2797","DOIUrl":"https://doi.org/10.35784/odk.2797","url":null,"abstract":"Zagadnienie intensyfikacji przekształceń obiektów zabytkowych stanowi od wielu lat globalne wyzwanie w praktyce konserwatorskiej. Proces ten zauważalny jest na przestrzeni ostatnich lat także w Polsce. Adaptacja i przekształcanie zabytków jest dziś zjawiskiem powszechnym. \u0000Procesy przekształcające na skalę masową zasób dziedzictwa architektonicznego w Polsce nie idą jednak w parze z wypracowaniem narzędzi umożliwiających w praktyce konserwatorskiej określanie zasad ochrony oraz sporządzania programów i projektów zagospodarowania obiektów i zespołów zabytkowych. Taka sytuacja nie ułatwia prowadzenia skutecznej polityki konserwatorskiej w kraju. Artykuł ma na celu przybliżenie metody przeprowadzania ocen oddziaływania na dziedzictwa dla obiektów światowego dziedzictwa opracowanej w 2009 roku na międzynarodowych warsztatach zorganizowanych przez ICOMOS (metoda OOD) jako przyczynku do wykorzystania doświadczeń międzynarodowych w polskiej rzeczywistości. \u0000Od 2013 roku autor podjął szereg działań związanych z przystosowaniem metody OOD, opracowanej dla obiektów światowego dziedzictwa, do polskiej praktyki konserwatorskiej. Treść referatu stanowi zbiór doświadczeń zebranych przy opracowywaniu opinii konserwatorskich opartych na metodzie OOD.","PeriodicalId":273645,"journal":{"name":"Protection of Cultural Heritage","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126883110","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}