Türkoloji Dergisi最新文献

{"title":"Bir Tercüme Metni Olarak Emir Buhârî'nin “Şerh-i Gazel-i Mevlânâ”'sı","authors":"Hassan Abdallah Alzyout","doi":"10.53372/turkoloji.938178","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.938178","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123202915","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"SAFA ÖNAL'IN HİKÂYELERİ","authors":"Ş. Yüce","doi":"10.53372/turkoloji.1025574","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.1025574","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"72 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132020176","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Doğu Türkçesinden Bir Dil Yadigârı: Velîd bin Saîd'in Vasiyet-nâme'si","authors":"M. Öztürk","doi":"10.53372/turkoloji.990317","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.990317","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"860 ","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120882222","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ETHEM BARAN’IN YARIM ROMANINDA İDELEŞTİREMEYEN VARLIK OLARAK İNSAN","authors":"Büşra Bora","doi":"10.53372/turkoloji.992756","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.992756","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"19 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129366267","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"MEHMED BOSNEVÎ’NİN MANZUM KIRK HADİS TERCÜMESİ","authors":"Zahide Efe","doi":"10.53372/turkoloji.938440","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.938440","url":null,"abstract":"Klasik Turk edebiyatinin dini muhtevali edebi turleri arasinda yer alan kirk hadisler, Hz. Peygamber’e ait kirk adet hadis ve izahini muhtevi eserlerin genel adidir. Ilk olarak Arap edebiyatinda mensur olarak karsimiza cikan ve erbaun hadis adini alan bu tur, Farslarin Islamiyet’i kabul etmesiyle birlikte Fars edebiyatinda manzum, mensur ve manzum-mensur sekillerde gorulmeye baslanmis ve cihl hadis adini almistir. Turk edebiyatinda ise ilk ornekleri 14. yuzyildan itibaren karsimiza cikan kirk hadisler, onceleri mensur sekilde telif edilmis ve zaman icinde evrilerek manzum veya manzum-mensur kirk hadisler ortaya cikmistir. Iranli unlu âlim ve sair, Molla Câmi’nin Tercume-i Hadis-i Erbâin’i Turk sairleri uzerinde oldukca tesirli olmus ve bircok sair bu ture ragbet gostererek eserler kaleme almistir. Şimdiye kadar yapilan calismalarda Turk edebiyatinda manzum seksen civarinda kirk hadis yazildigi tespit edilmistir. Bu eserlerden biri de Mehmed Bosnevi tarafindan kaleme alinan Manzum Kirk Hadis Tercumesi’dir. Şimdilik bilinen tek nushasi Bratislava Universitesi Kutuphanesi Tukce Yazmalari arasinda 399 numarali risale mecmuasinin icinde yer alan bu eser, manzum-mensur karisik bir mukaddime ile baslamaktadir. Şair, eserinde sectigi hadislerin ravi zincirlerini ve bu hadisleri nicin sectigini belirtmeden kirk adet hadisi birer beyit ile Turkceye tercume etmistir. Bu calismada oncelikle kirk hadis turu ile ilgili kisaca bilgi verilmis, ardindan Mehmed Bosnevi’nin Manzum Kirk Hadis Tercumesi’nin sekil ve muhteva ozellikleri uzerinde durularak eserin ceviri yazili metnine yer verilmistir.","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"14 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122897090","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"KENZÜ'L-KÜBERÂ YAYININA BAZI KATKILAR","authors":"Bilal Çakici, Ahmet Karadoğan","doi":"10.53372/turkoloji.888668","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.888668","url":null,"abstract":"Şeyhoglu (o. 817/1414?)’nun Kenzu’l-Kuberâ ve Mehekku’l-Ulemâ (Buyuklerin Hazinesi ve Âlimlerin Mihenk Tasi) adli eseri, Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig’inden sonra yazilan, siyasetname turundeki bilinen ikinci eserdir. Bu eser, Eski Anadolu Turkcesinin dil ozelliklerini yansitmasi, Anadolu nesrinin gelisimine dair veriler sunmasi ve elde bulunan tek yazma nushasinin harekeli olmasi yonuyle Turk dili tarihi acisindan onem tasimaktadir. Soz konusu eser; ceviri yazili metni, metnin gunumuz Turkcesine aktarimi, incelemesi ve tipkibasimiyla Kemal Yavuz tarafindan yayimlanmistir. Bu yayinda Kenzu’l-Kuberâ’nin yazma nushasinin 1b ve 2a sayfasindaki deformasyon sebebiyle bazi yerler okunamayarak bos birakilmis, metnin butununde ise kimi kelimeler yanlis okunmus veya atlanmistir. Bu yazida oncelikle ilk yapraklardaki okunamayan yerler, metin tamiri yontemleriyle okunmaya calisilmis; metnin tamami tarafimizca gozden gecirilerek dikkati ceken yanlis okumalar duzeltilmis, eksiklikler ise tamamlanmistir.","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115110294","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"BİTKİ ADLARININ ANLAM OLAYLARI VE ANLAM DEĞİŞMELERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ","authors":"Y. Yıldız","doi":"10.53372/turkoloji.902000","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.902000","url":null,"abstract":"Anlam degismesi, cesitli kelimelerin birtakim sebeplerle ve olaylarla birlikte farkli bir anlam kazanmasi ile meydana gelir. Dolayisiyla bu degisimlerin gerceklesmesinde temel etken dilin kendisidir. Dil, degisime ve gelisime acik canli bir unsurdur. Bu sebeple, meydana gelen sosyal ve kulturel degisimlerden en cok etkilenen de dil olmustur. Butun bunlar bir anlam bilimci titizligiyle incelendiginde kelimelerin gecirdikleri anlam olaylari ile anlam degismeleri arasinda siki bir iliski oldugu acik bir sekilde gorulmektedir. Anlam iyilesmesi, anlam kotulesmesi, baska anlama gecis vb. anlam olaylari anlam degismelerini beraberinde getirmistir. Sesler, kelimelerin soylenis sekli, aktarmalar, benzetmeler vb. dilsel unsurlarin yaninda dil disi unsurlar da anlam olaylarinda ve anlam degismelerinde oldukca etkili olmustur. Kisacasi; anlam olaylari anlam degismelerini etkilemis, anlam degismeleri de anlam olaylari ile birlikte farkli bir nitelik kazanmistir. Anlam olaylari ve anlam degismeleri bitki adlari acisindan ele alindiginda, pek cok faktorun bu alanda belirleyici oldugundan bahsedebiliriz. Ancak genel olarak bakildiginda temel iki faktor goze carpar. Ilk faktor olarak dil icinde var olan dilsel unsurlari (benzetmeler, aktarmalar, eksiltmeler, argo vs.) soyleyebiliriz. Sonrasinda ise sosyal ve kulturel etmenler gelir. Dilsel unsurlarin icerisinde ozellikle vurgulanmasi gereken konu ise agiz ozellikleridir. Aslinda bu kisimda dilsel unsurlarin on planda olmasinin yaninda, sosyal ve kulturel etmenlerin de etkisi vardir. Agiz ozelliklerinin ortaya cikmasinda dil kadar cografya faktoru de etkilidir. Ayrica anlam olaylarinda ve degismelerinde zaman kavrami da oldukca onemli bir yere sahiptir. Bir kelimenin, bir anlam olayi gecirmesi, anlam degisimine ugramasi ve toplum tarafindan bu anlamin benimsenmesi oldukca uzun bir zaman gerektirmektedir. Yani gerek dilsel gerekse dil disi pek cok etken anlam olaylarinin ve degisimlerinin sekillenmesinde rol oynar. Bu calismada butun bu konularla birlikte, anlam degismeleri uzerine arastirma yapan arastirmacilarin goruslerine ve tasniflerine de yer verilecektir. Bununla birlikte bazi bitkilerin anlamlari cesitli kaynaklardan arastirilarak mukayese edilecek ve kelimenin hangi anlam olayiyla birlikte nasil bir anlam degisimine ugradigi aciklanmaya calisilacaktir.","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"65 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124473323","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ÇAĞDAŞ ÖZBEK ŞAİRİ TAHİR KAHHAR SANATININ ÖZELLİKLERİ","authors":"Terane Heşimova","doi":"10.53372/turkoloji.640460","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.640460","url":null,"abstract":"Ozet  “Ozbek sairi Tahir Kahhar sanatinin sanatsal ozellikleri” makalesinde cagdas donemde Turk dunyasinin unlu ismi, bilim insani, cevirmen, Ozbek sairi Tahir Kahhar sanatinin sanatsal ozellikleri, Azerbaycan edebiyatindan yaptigi ceviriler arastirma objesinde donusmustur. Arastirma sonucu genel olarak sairin sanati ve faaliyeti Turk dunyasina essiz hizmetleri acisindan degerlendirilir. Belli olur ki, Ozbek halkinin ozgur bilincli sairi, ulusal geleneklere sadik kalmis, Ozbek ulusal siir geleneklerini konu, bicim ve icerik bakimindan koruyarak gelecek kusaklara aktarmistir. Yazar ayrica, Azerbaycan dilinden cevirilerin seciminde ulusal meselelere de deginmis, bununla da sanatsal iliskilere yeni mazmun asilamistir. Makalenin kaleme alinmasinda cogunlukla sairin sanati hakkinda belgeler sairin kisisel arsivinden alinmistir. Художественные особенности работ ы узбекского поэта Тахира Каххара Резюме Встатье “Художественные особенности работ ы узбекского поэта Тахира Каххарa”изуча е тся художественные особенности творчество современного узбекского поэта Тахира Гаххара, его переводы из азербайджанской поэзии. П оэт со свободным мышлением узбекского народа в своем творчестве всегда оставался вер ным национальным традициям, сохранил традиции с точки зрения узбекской национальной поэзии мотивы и содержания, стиля и формы.Автор также использовал национальные темы при вы боре произведений, переведенных с азербайджанского языка.При написании статьи были взятыматериалы также из личн ого архив а поэта. Ключевые слова; Узбекский, азербайджанский, современный, литературный, поэтический, национальный Artistic features of uzbek poet TahirGahhar's works Summary T he article \"The artistic features of the uzbek poet Tahir Gahhar's works\"examines the artistic features, translations from Azerbaijani poetryof modern uzbek poet Tahir Gahhar's works.Throughout his activity, the free thinking poet of the uzbek people remained loyal to national traditions, preserved the traditions of uzbek national poetry in terms of subject and content, style and form.The author also appealed to the national subjects in the selection of translationsfrom Azerbaijani.The materials from the poet's personalarchive were included to the article too Key words; Uzbek, Azerbaijani, modern, literary, poetry, national","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"os32 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121006225","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"“FÜYÛZAT” DERGİSİ; FÜYÛZATCILARIN SOSYOPOLİTİK YAZILARINDA MİLLÎ İDEAL KONUSU (ALI BEY HÜSEYİNZADE`NİN VE MUHAMMED HADİ'NİN SANATLARININ TEMELİNDE)","authors":"Vüsale Tağizade","doi":"10.53372/turkoloji.868624","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.868624","url":null,"abstract":"National ideas in social and political articles of “Fuyuzat” members. (based on the works by Ali bey Huseynzade, Muhammed Hadi) The article is devoted to the study the struggle of the “Fuyuzat” magazine and its employees for national ideals. The article examines their journalistic works. It is noted that at the beginning of the twentieth century \"Fuyuzat\" played a great role in the development and promotion of national ideas in the literary, cultural and social reality of Azerbaijan. “Fuyuzat” members were headed by the well-known ideologist Ali bey Huseynzade. They fought selflessly for the national awakening, progress and modernization of the people. They helped people to recognize their national identity, explained the reasons of the ignorance and backwardness, and put forward their views on the way how to achieve national progress. They helped people to recognize their national identity, explained the reasons for the current ignorance and backwardness, and put forward their views on the way to achieve national progress. The slogan \"Turkization, modernization, Islamization\", which are currently the main attributes of our statehood, also belongs to \"Fuyuzat\". They explained to the public the essence, philosophy, social and legal aspects of this slogan. National ideals were considered the main instrument for the salvation and progress of the people. The article examines the literary and social activities of \"Fuyuzat\" magazine, works and activity of Ali Bey Huseynzade, the founder of the magazine and the poet, writer, translator Mohammed Hadi, mainly their journalistic works that were important in the formation of national ideology.","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"71 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127358077","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"BAHARLA GELEN'İ VAROLUŞÇU FELSEFE VE SARTRE'IN \"ÖTEKİ\" KAVRAMI EKSENİNDE OKUMAK","authors":"Burçin Ün","doi":"10.53372/turkoloji.871967","DOIUrl":"https://doi.org/10.53372/turkoloji.871967","url":null,"abstract":"Modern hayatin en etkili ve en onemli felsefi akimlarindan biri olan varolusculuk, bireyin varolusunu somut onermeler cercevesinde irdeler. Akim, Fransa basta olmak uzere pek cok ulkede populerlik elde eder; bu popularite kurmaca metinlere de yansir. Metinlerin toplumsal degisim ve gelisimlere paralel bir duzlemde seyretmesi yasanan hayatin yansimalarini izleyebilmek acisindan onemlidir. Bu baglamda varolusculugun Turkiye’de taninmaya baslamasiyla birlikte edebi metinlerde de varoluscu felsefenin etkisini gormek mumkundur. Varolusculugun etkisi, herhangi bir akima dâhil olmayan/bagimsiz yazarimiz Erhan Bener’in eserlerinde de kendisini gosterir. Bu calismada Bener’in bahsedilen anlayis dogrultusunda kaleme aldigi Baharla Gelen romaninin baskarakteri Reha’nin ontolojik sorgulamalari, arayislari, yalnizligi, bunalimi etrafinda bir inceleme gerceklestirilecek; yani sira varolusculugun oncu ismi J. P. Sartre’in “oteki” kavramina iliskin tespitleri dogrultusunda Reha’nin cevresindeki bireyler ile kurdugu iliski irdelenmeye calisilacaktir.","PeriodicalId":266829,"journal":{"name":"Türkoloji Dergisi","volume":"107 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124862642","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}