BİTKİ ADLARININ ANLAM OLAYLARI VE ANLAM DEĞİŞMELERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Abstract

Anlam degismesi, cesitli kelimelerin birtakim sebeplerle ve olaylarla birlikte farkli bir anlam kazanmasi ile meydana gelir. Dolayisiyla bu degisimlerin gerceklesmesinde temel etken dilin kendisidir. Dil, degisime ve gelisime acik canli bir unsurdur. Bu sebeple, meydana gelen sosyal ve kulturel degisimlerden en cok etkilenen de dil olmustur. Butun bunlar bir anlam bilimci titizligiyle incelendiginde kelimelerin gecirdikleri anlam olaylari ile anlam degismeleri arasinda siki bir iliski oldugu acik bir sekilde gorulmektedir. Anlam iyilesmesi, anlam kotulesmesi, baska anlama gecis vb. anlam olaylari anlam degismelerini beraberinde getirmistir. Sesler, kelimelerin soylenis sekli, aktarmalar, benzetmeler vb. dilsel unsurlarin yaninda dil disi unsurlar da anlam olaylarinda ve anlam degismelerinde oldukca etkili olmustur. Kisacasi; anlam olaylari anlam degismelerini etkilemis, anlam degismeleri de anlam olaylari ile birlikte farkli bir nitelik kazanmistir. Anlam olaylari ve anlam degismeleri bitki adlari acisindan ele alindiginda, pek cok faktorun bu alanda belirleyici oldugundan bahsedebiliriz. Ancak genel olarak bakildiginda temel iki faktor goze carpar. Ilk faktor olarak dil icinde var olan dilsel unsurlari (benzetmeler, aktarmalar, eksiltmeler, argo vs.) soyleyebiliriz. Sonrasinda ise sosyal ve kulturel etmenler gelir. Dilsel unsurlarin icerisinde ozellikle vurgulanmasi gereken konu ise agiz ozellikleridir. Aslinda bu kisimda dilsel unsurlarin on planda olmasinin yaninda, sosyal ve kulturel etmenlerin de etkisi vardir. Agiz ozelliklerinin ortaya cikmasinda dil kadar cografya faktoru de etkilidir. Ayrica anlam olaylarinda ve degismelerinde zaman kavrami da oldukca onemli bir yere sahiptir. Bir kelimenin, bir anlam olayi gecirmesi, anlam degisimine ugramasi ve toplum tarafindan bu anlamin benimsenmesi oldukca uzun bir zaman gerektirmektedir. Yani gerek dilsel gerekse dil disi pek cok etken anlam olaylarinin ve degisimlerinin sekillenmesinde rol oynar. Bu calismada butun bu konularla birlikte, anlam degismeleri uzerine arastirma yapan arastirmacilarin goruslerine ve tasniflerine de yer verilecektir. Bununla birlikte bazi bitkilerin anlamlari cesitli kaynaklardan arastirilarak mukayese edilecek ve kelimenin hangi anlam olayiyla birlikte nasil bir anlam degisimine ugradigi aciklanmaya calisilacaktir.