İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi最新文献

{"title":"Türkiye’de Kitle İletişim Etki Araştırmaları Üzerine Yayımlanan Makaleler Bibliyografyası (2007-2017)","authors":"Öznur Nalçinkaya","doi":"10.15869/itobiad.1179553","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1179553","url":null,"abstract":"Kitle iletişim araçları 19. yüzyıldan itibaren önce siyasi erklerin dikkatini çekmiş, ardından radyo ve televizyonun gelişmesiyle birlikte bireysel ve toplumsal yaşamı kapsayarak adeta tüm insanlığı etkisi altına almıştır. Medyanın git gide artarak büyüyen bu çekim gücü araştırmacıların da dikkatini çekmiş özellikle bu araçların bireyler ve toplumlar üzerinde yaratmış olduğu etkiler bilimsel olarak incelenmeye çalışılmıştır. Ticaretten siyasete, psikolojiden sosyolojiye varana kadar birçok yöne etkisi bulunan bu araçlar üzerine yapılan bilimsel araştırmalara olan ilgi, artan bir hızda günümüz de devam etmekte, iletişim bilimleri konusunda akademik araştırmalarda bulunacak olanlara büyük bir kaynak yaratmaktadır. Ancak kitle iletişim araçlarının etkileri konusunda yapılan çalışmaları tespit etmek de bu bakımdan git gide zorlaşmaktadır. Çünkü bilimsel bir araştırmaya başlandıktan sonraki ilk aşamalardan biri literatür taramasının tamamlanmasıdır. Bu tarz araştırmalarda bulunan bilim insanlarının çalıştıkları alanla ilgili olarak daha önce yapılmış olan bilimsel çalışmaları tespit etmek ve alanlarıyla ilgili bağlantı kurmaları kaçınılmaz bir zorunluluktur. Bu çalışmada iletişim araştırmalarında önemli konulardan biri olan “Kitle İletişim Etki Araştırmaları” başlığında yapılan çalışmaların yakın geçmişteki alan yazın tabanını oluşturmak maksadıyla 2007-2017 yılları arasında Türkiye’de bulunan 132 akademik dergi ve bu mecralarda yayınlanan makaleler üzerinde doküman incelemesi yapılmıştır. Çıkan sonuç doğrultusunda iletişim bilimlerinde toplam 205 adet araştırma çalışması tablo haline getirilerek makaleler bibliyografyası dizinleri oluşturulmuştur. Çalışma sadece bir bibliyografya denemesi olmakla kalmamakta aynı zamanda 2000’li yıllardan itibaren ulusal ve uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan eserlerin akademik yükselmelerde önem kazanmasıyla birçok derginin bu niteliği kazanmaya çalıştığını ve son yıllarda akademik ilerlemede önemi artan hakemli dergilerin dağılımın da ortaya koyması açısından önem arz etmektedir.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"178 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131580640","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Bakara ve Âl-i İmrân Sûrelerinde Mücâhid b. Cebr’in İbn Abbas’a Dayandırdığı Rivayetler -Taberî Tefsiri Özelinde-","authors":"Davut Şahi̇n, Esra Ertekin","doi":"10.15869/itobiad.1166327","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1166327","url":null,"abstract":"Çalışmada tâbiîn müfessiri Mücâhid b. Cebr’in, hocası İbn Abbas’tan naklettiği tefsir rivayetleri konu edilmektedir. Söz konusu rivayetler; içeriği, Mücâhid’in görüşüyle uyuşması, Taberî’nin bunları tercih etmesi açısından incelenmektedir. Çalışma Taberî’nin Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân adlı tefsiri özelinde, Bakara ve Âl-i İmrân sûrelerinde yer alan rivayetler üzerinden yürütülmektedir. Söz konusu eserin ilgili bölümü tarandığında Mücâhid’in, bazı âyetlerin tefsirindeki açıklamayı sahâbeden naklettiği görülür. Görebildiğimiz kadarıyla onun, sözünü aktardığı sahâbiler farklılık arz etmektedir. Ancak bu aktarımların birçoğunun Abdullah b. Abbas’a dayandığı anlaşılmaktadır. Bunun nedeni, kanaatimizce ikisi arasındaki hoca öğrenci ilişkisidir. Mücâhid’in hocasından yaptığı aktarımları âyetleri açıklamaya ve Kur’ân ilimlerine dair nakilleri biçiminde iki başlıkta inceledik. İlk başlığı; fıkhî ve kelime izahına ilişkin nakilleri biçiminde ikiye ayırdık. Mücâhid’in hocasından aktardığı fıkhî açıklama içerikli aktarımlar diğerlerine nispetle çoktur. Hakkında rivayet aktardığı âyetlerin bazısı için Mücâhid’in kendi açıklamaları da vardır. Bu açıklamaların bir kısmında Mücâhid hocasıyla aynı düşünmekteyken bir kısmında hocasına itiraz etmektedir. Bazen de Mücâhid’in yaptığı izah, hocasından naklettiği bilgiyi tamamlama şeklinde olmaktadır. Mücâhid’in İbn Abbas’tan kelime izahı içerikli aktarımlarına gelince, bu tür rivayetlerde bazen âyetin bir kelimesi bazen de bir ibaresi açıklanmakta, kelimenin sözlük anlamı veya kastedilen mana üzerinde durulmaktadır. İkinci başlığı ise üç alt başlık altında sunduk. Esbâb-ı nüzûl rivayetleri diğerlerinden fazla olduğu için müstakil olarak ele aldık. Nesh, muhkem – müteşâbihi bir başlıkta, gramer, darb-ı mesel ve mübhemâtı ise diğer bir başlıkta örneklerle inceledik. Çalışmada incelediğimiz bazı nakillerde, Mücâhid’in hocasıyla aynı görüşte olduğunu bazısında ise farklı düşündüğünü tespit ettik. Aynı şekilde Taberî’nin de bu aktarımlarda kimi rivayetleri tercih ederek kimini de etmeyerek seçici davrandığını gördük.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122325078","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Factors Influencing The Entrance of Turkish Multinational Enterprises to Foreign Markets","authors":"Metin Çakıroğlu","doi":"10.15869/itobiad.1165723","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1165723","url":null,"abstract":"The number of corporations operating in both developed and developing economies is increasing, which means that the factors that influence entering international markets are becoming increasingly diverse. The primary significance of the research and how it differs from earlier studies is the examination of the factors impacting access to foreign markets as a whole and the justification of their relative importance and effectiveness. This study's main objective is to explain the relative significance of various elements influencing the market entry process, as well as the extent to which they impact the process. It is based on a questionnaire with 12 sub-criteria in addition to its four primary criteria, which are all interrelated. The information was gathered from five senior managers of Turkish Multinational Enterprises (TMNEs) as well as five academics who are employed in Turkish educational institutions. An Analytical Hierarchy Process (AHP) and a Decision Making Trail and Evaluating Laboratory (DEMATEL) were both used to assess the relative weights of the sub-criteria in the overall evaluation. According to the findings of the study, the criteria for investment risk are the most critical component, followed closely by market cirsumstances. It was also discovered that these two sub-criteria had the greatest effect value on a TMNE's ability to enter international markets. The research makes a contribution to the existing body of literature on international management and marketing, specifically in the area of the infleunce of criteria on market entry strategies. In addition, TMNES will be able to analyze and improve the situation of the host country or countries in relation to their rivals on international markets with the assistance of the results of this study.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"48 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124817680","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi","authors":"Yıldırım Demir","doi":"10.15869/itobiad.1138419","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1138419","url":null,"abstract":"İhracat, bir ülkenin ekonomik gücünü gösteren önemli parametrelerden birisidir. Her ülke sahip olduğu ürün yelpazesine göre ihracat yapmaktadır. Sanayi sektöründe güçlü olan ülkeler endüstriyel ürünler, petrol ya da yeraltı kaynakları bakımından zengin olan ülkeler petrol, tarımsal ürünlerde zengin olan ülkeler ise tarımsal ürün ihracatı yapmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin ham tarım ürün ihracatı ile ürün ve hizmet ihracatının ekonomik büyümesi üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Ancak bu tür ilişkilerin belirlenmesinde ve daha sağlıklı tahminlerin yapılabilmesinde doğru model seçimi önemlidir. Bu nedenle, Türkiye’ye ait 1988-2018 yılları arasındaki veriler Dünya Bankası’ndan alınmıştır. Yöntem olarak lineer ve kantil regresyon yöntemleri ve verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini test etmek için ise Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk testleri kullanılmıştır. Bootstrap yöntemi kullanılarak verilere %25, %50 ve %100 bootstrap uygulanmıştır. Gerçekleştirilen uygulamalarda, doğrusal regresyon, , ve kantil regresyon modelleri arasından en uygun modelin seçimi için ortalama mutlak sapma ve kök ortalama kare hata değerleri kullanılmıştır. Bootstrap uygulamasından önce ve %25 bootstrap uygulamasında kantil regresyonun; %50 ve %100 bootstrap uygulamasında ise doğrusal regresyonun daha iyi sonuç verdiği gözlemlenmiştir. Normallik varsayımının geçerli olduğu durumlarda, EKK yaklaşımıyla normallik varsayımının geçerli olmadığı durumlarda ise kantil regresyon yaklaşımı ile daha iyi tahminlerin yapılabileceği görülmektedir. Ayrıca, ham tarım ürünleri ihracatının Türkiye ekonomisi üzerinde önemli bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle tarımsal üretimde iç talebin yanı sıra dış talebin de dikkate alınması, mevcut sorunların verimliliği artırarak acilen çözülmesine yönelik adımların atılması sadece sektör için değil, Türkiye ekonomisi için de büyük önem taşımaktadır.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"58 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126770219","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Development of a New Language Learning Motivation Scale for Medical Students","authors":"Bora Demir, Bahattin Hamarat","doi":"10.15869/itobiad.1146278","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1146278","url":null,"abstract":"This study aims to develop a scale determining the extrinsic, integrative, and intrinsic factors that motivate medical students learning English as a foreign language in an ESP context. Derived from Gardner and Lambert’s socio-educational model (1972) and Deci and Ryan’s self-determination theory (1985), the study is based on the motivational framework of Noels et al. (2000) which categorizes the three main motives as intrinsic, instrumental and integrative. With the participation of 320 medical students, a 14-item scale was developed with satisfactory internal consistency. Four different methods were used to create the motivation scale. First, a focus group interview was conducted with the participation of randomly selected medical students, and 22 items were determined as a result of the content analysis and were sent to five medical doctors for their opinions, and 6 items were removed from the pool upon their feedback. Next, the literature was reviewed and comparisons were made between existing scales. Finally, based on the opinions of 3 English for Specific Purposes (ESP) experts from the field, the concept of extrinsic motivation was used instead of instrumental motivation, and a 16-item five-point Likert type scale was decided. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) statistical procedures were also utilized. Principal Components Factor Analysis (PCA) was applied to reveal the construct validity of the motivation scale, and Direct Oblimin with Kaiser Normalization method was applied as the rotation method. In order to calculate the adequacy of the sample, the Kaiser-Mayer-Olkin (KMO) coefficient was calculated. Finally, as a result of Bartlett sphericity tests to detect correlations between the items, it was determined that the norm values were provided for all statistical processes for the 3-factor structure explaining 64.62% of the total variance. Finally, this study presents a new data collection tool that is statistically valid and reliable to measure medical students’ motivational factors.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"234 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130620477","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Doğu Akdeniz’in Değişen Jeopolitiği ve Türk Dış Politikası","authors":"Emre Ozan","doi":"10.15869/itobiad.1141014","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1141014","url":null,"abstract":"Doğu Akdeniz tarih boyunca önemli bir bölge olmakla birlikte Soğuk Savaş döneminden bu yana Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinin bir uzantısı olarak kabul edilmiştir. Son yıllarda ise kendi dinamikleri ile önem kazanmış ve bağımsız bir alt-bölge haline gelmiştir. Doğu Akdeniz jeopolitiğinde yaşanan bu yapısal dönüşümden en çok etkilenen ülkelerin başında Türkiye gelmektedir. Doğu Akdeniz Türk dış politikasında büyük bir önem kazanmış ve Türkiye’nin güvenlik söyleminde geniş bir yer kaplamaya başlamıştır. Doğu Akdeniz’de yaşanan önemli jeopolitik kırılmalar bölge devletleri arasındaki güvenlik ilişkilerinin dönüşümüne yol açmakta ve Türkiye bu dönüşüme yanıt verme ihtiyacı duymaktadır. Bu çerçevede, bu makale realist uluslararası ilişkiler yaklaşımlarının ittifak oluşumlarına dair açıklamalarını temel alarak Doğu Akdeniz’deki ittifak oluşumlarını ve Türkiye’nin bu sürece nasıl bir yanıt verdiğini tartışmayı amaçlamaktadır. Söz konusu dönüşüm başlıca üç boyuta sahiptir. Birincisi bölgede keşfedilen hidrokarbon kaynakları bölge ülkeleri arasında hem iş birliği için fırsatlar yaratmış hem de çeşitli uyuşmazlıklara yol açmıştır. Enerji faktörü ittifak yapılarının temel değişkenlerinden biri haline gelmiştir. İkincisi Arap Baharı sonrasında artan bölgesel güvensizlikler ve istikrarsızlık tüm bölge ülkelerinin ittifak tercihlerini etkilemiştir. Üçüncüsü Doğu Akdeniz ve çevresinde artan büyük güç rekabeti bir yandan bölgenin askerileşmesine yol açmakta diğer yandan bölge ülkelerinin ittifak tercihlerini etkilemektedir. Yapısal dönüşümün bu üç boyutu birbirlerinden bağımsız süreçler değildir. Tam aksine birbirleriyle bağlantılı karmaşık süreçlerdir. Bu çalışmada, Doğu Akdeniz’in birbirleriyle bağlantılı üç dinamik çerçevesinde tanımlanan jeopolitik dönüşümünün Türk dış politikası üzerindeki etkileri tartışılmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışmanın temel argümanı Doğu Akdeniz’de yaşanan jeopolitik dönüşümün Türkiye’yi güvenlik odaklı bir dış politikaya yönelttiği ve Doğu Akdeniz’in yeni jeopolitik yapısına uyum sağlama ihtiyacının Türk dış politikasındaki yeni denge arayışları ile eşzamanlı ortaya çıktığıdır.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129728252","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Türkiye’de Bulunan Geçici Koruma Statüsündeki Suriyelilerin Türkiye’deki Din Eğitimi Deneyimlerinin Değerlendirilmesi","authors":"Öznur KALKAN AÇIKGÖZ, Ahmet Yemeni̇ci̇","doi":"10.15869/itobiad.1138106","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1138106","url":null,"abstract":"Evrensel bir gerçeklik olan göç, insanlığın varoluşundan bu yana ülkelerin geleceklerini etkileyen sosyal bir vakıa olmuştur. Türkiye bu tarihi gerçeklik ile zaman zaman yüzleşse de 2011 yılı itibariyle 21.yy’nin en ciddi göç hareketliliğine kapılarını açmıştır. Dolayısıyla, bu kitlesel göç hareketinin Türkiye’ye birçok etkisinden söz etmek kaçınılmaz olmuş ve göçün etkilerini incelemek büyük önem arz etmiştir. Bu çalışmada ülkemize zorunlu göç yapmış olan geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin aldıkları din eğitiminin onların gözünden irdelenmesi hedeflenmiş, Türkiye’ de verilen din eğitimini örgün ve yaygın boyutlarıyla ne şekilde deneyimlediklerinin ve din ile ilgili deneyimledikleri bu eğitimin onların anlam dünyasında nelere karşılık geldiğinin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Makalemizde yöntem olarak, savaş ve göçü yaşamış bireylerin tecrübelerini derinlemesine anlamak adına ve bu tecrübelerin derinlerinde oluşturduğu ihtiyacı belirlemek için fenomenolojik yöntem kullanılmıştır. Araştırmamız, Ankara’nın Altındağ İlçesi – Ulubey ve Önder mahallelerinde Suriyeli mültecilerin yoğun bir şekilde yaşadığı “Küçük Halep” olarak da adlandırılan bölgede gerçekleşmiştir. Çalışmamızda amaçlı örneklem türlerinden maksimum çeşitlilik örneklem ile çalışma grubu oluşturulmuştur. Yetişkin, çocuk ve eğitimcilerden oluşan 24 Suriyeli ile derinlemesine mülakatlar yapılarak veriler toplanmıştır. Veriler üzerinde yapılan çözümlemelerden; 1. Savaş, Göç ve Din, 2. Türkiye’ de Suriyeli Olmak, 3. Örgün Eğitim Deneyimleri, 4. Türkiye’de Din Eğitimi Deneyimleri olmak üzere dört ana boyuta ulaşılmış, 19 alt tema- kodlama oluşturulmuştur. Sonuç olarak, hem mülteciler hem de ülke vatandaşları açısından pek çok zorluğu beraberinde getiren göç olgusu karşısında, Suriyeli mültecilerin aldıkları din eğitiminin Türkiye’ye uyumlarında önemli etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Yaygın din eğitiminde karşılaştıkları bazı din görevlilerinin hayatlarında olumlu yönde dönüm noktası oluşturduğu, buna karşın öz veriye dayanmayan ve önyargı barındıran yaklaşımların ise Suriyeli bireylerin topluma uyumlarını zorlaştırdığı, karşılıklı olarak uyumu reddetme eğilimini arttırdığı görülmüştür. Suriyeli yetişkin, genç ve çocukları anlamanın ve verdikleri kayıplarının farkında olmanın örgün ve yaygın eğitim için son derece belirleyici olduğu sonucuna ulaşılmıştır.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"14 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126732972","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Kontrol Teorisi ile Müşteri Tatmini Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli (Yem) ile Analizi: Karaman’da Hizmet İşletmesinde Bir Uygulama","authors":"Murat Bay, Muhammet Payli","doi":"10.15869/itobiad.1175267","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1175267","url":null,"abstract":"Bu araştırmada, Kontrol teorisi ile müşteri tatmini arasındaki etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma çalışmasında verilerin elde edilmesinde anket tekniği yöntemi kullanılmıştır. Anket çalışmasında ulaşılabilirlik ilkesi kapsamında gönüllü katılım ile seçilen çalışma grubu, Karaman da hizmet işletmesi olarak faaliyet gösteren otel işletmesinden hizmet alan 241’sı erkek (%65), 130’u kadın (%35)olmak üzere toplam371katılımcıdan (müşteri) oluşmaktadır. Araştırmanın amacı; Karaman İlinde hizmet işletmesi anlamında faaliyet gösteren işletmeden (dört yıldızlı bir otel) hizmet alan müşterilerin, kontrol teorisi bileşenleri olan davranışsal kontrol, karar kontrolü ve bilişsel kontrollerinin müşteri tatmini üzerindeki etkisinin tespit etmektir. Hizmet işletmelerinin amacı müşterileri memnun edebilmek ve müşteri, marka sadakati oluşturabilmektir. Müşteri hizmeti alırken risk algılaması düşük düzeyde olursa müşterinin tatmin olabilmesi ve olası hizmet hatalarında kendine atfetmesi mümkündür.Verilerin analizinde hizmet işletmesinden hizmet alan müşterilerin, kontrol teorisi bileşenleri olan davranışsal kontrol, karar kontrolü ve bilişsel kontrollerini ile müşteri tatmini arasındaki etkisini tespit etmek için Yapısal Eşitlik regresyon temelli etki analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, işletmeden hizmet alan müşteriler açısından davranışsal kontrolün, müşteri tatminini olumsuz yönde ve anlamsız düzeyde, karar kontrolünün müşteri tatminini olumlu yönde ve anlamlı düzeyde ve bilişsel kontrolün, müşteri tatminini olumsuz yönde ve anlamlı etkilemediği tespit edilmiştir.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"105 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115240327","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Okul Müdürlerinin Teknolojik Liderlik Düzeylerinin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi","authors":"E. Töre, İrfan Kirlioğlu","doi":"10.15869/itobiad.1090149","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1090149","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı, okul müdürlerinin teknolojik liderlik düzeylerinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesidir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2020-2021 eğitim öğretim yılında Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesindeki 16 devlet lisesinde görev yapmakta olan 635 öğretmen, örneklemini ise 8 devlet lisesinde görev yapmakta olan 348 öğretmen oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında “Yöneticiler İçin Ulusal Eğitim Teknolojileri Standartlarını” (NETS-A) içeren “Eğitim Yöneticilerinin Teknoloji Liderliği Yeterlilikleri Ölçeği” kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, öğretmenlerin okul müdürlerinin teknoloji liderliklerini “orta” düzeyde algıladıkları bulunmuştur. Öğretmenler, okul müdürlerini dijital vatandaşlık alt boyutunda en yüksek, sistematik gelişim alt boyutunda ise en düşük düzeyde teknolojik lider olarak görmektedirler. Öğretmenlerin cinsiyetlerine göre okul müdürlerinin teknolojik liderliklerine ilişkin algıları anlamlı farklılık göstermezken; öğretmenlerin hizmet sürelerine ve yaşlarına göre okul müdürlerinin teknolojik liderliklerine ilişkin algılarının anlamlı farklılık göstermektedir. Araştırma sonuçlarından yola çıkılarak okul müdürlerinin güncel teknolojik liderlik standartlarını gözden geçirmeleri, kurumlarında uygulayacakları çağdaş yönetim anlayışlarıyla teknolojik liderliği birlikte uygulamaları önerilmektedir.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"210 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132020235","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Türkiye’de Enerji Tüketimi, İktisadi Büyüme ve Cari Açık Arasındaki İlişki","authors":"Barış Ayhan, Selim İnançlı","doi":"10.15869/itobiad.1162491","DOIUrl":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1162491","url":null,"abstract":"birbirleri ile ilişkisi ve etkileme düzeyleri incelenmiştir. 1980-2017 yıllarını kapsayan yıllık veriler kullanılarak yapılan analizde iki zaman serisi modeli uygulanmıştır. Zaman serisi modellerinde Türkiye’nin net enerji ithalatçısı olması nedeniyle enerji kullanımında petrolün ve dolayısıyla cari açığın etkisinin yanı sıra GSYH ve enerji tüketimi arasındaki ilişki düzeyi incelenmiştir. Değişkenler arasında uzun dönemli ilişkiler için ilk zaman serisi değişkenlerinden olan GSYH, enerji tüketimini en çok etkileyen değişkendir. GSYH’de %1 düzeyinde bir artış petrol tüketimini %0.691, cari açıkta %1’lik bir artış ise petrol tüketimini %0.066 oranında arttırmaktadır. İkinci zaman serisi modelinde de GSYH’de görülen %1 düzeyinde bir artış toplam enerji tüketimini %0.77, cari açıkta %1 düzeyinde bir artış ise toplam enerji tüketimini %0,012 düzeyinde arttırmaktadır. Modeller sonucunda kısa dönemli ilişkiler de bulunmaktadır. İlk zaman serisi modelinde hata terimi adaptasyon katsayısı -0.268 çıkmaktadır. Bu uzun dönemde her yıl yaklaşık %26,8 oranında dengeden sapmaları azaltarak dengeye yönelimi sağlamaktadır. İkinci zaman serisi modeli için hata terimi adaptasyon katsayısı -0,413 çıkmaktadır ve uzun dönemde dengeden sapmaları her yıl yaklaşık %41,3 oranında azaltmaktadır. Yine, ilk modelde, GSYH’de görülen %1 düzeyinde bir değişme toplam enerji tüketiminde (petrol) %0,75 artışa yol açmaktadır. İkinci modelde ise bu artış %0,72 düzeyindedir. Her iki modelde de değişkenler arasında nedensellik ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. İlk zaman seri analizinde sadece milli gelir enerji tüketiminin nedeni değildir sonucuna ulaşılmıştır. Diğer değişkenler arasındaki nedensellik ilişkilerinde enerji tüketiminin milli gelirin nedeni olmasının yanı sıra cari açığında nedeni olduğu görülmektedir. Cari açık hem milli gelirin hem de enerji tüketiminin nedeni olduğu tespit edilmiştir. Milli gelir de cari açığın nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İkinci zaman serisinde ise nedensellik ilişkileri daha kısıtlı düzeydedir. Cari açığın milli gelirin nedeni olmamasının yanı sıra enerji tüketimi de cari açığın nedeni değildir.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121972604","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}