{"title":"“DA DONA QUE RESULTOU SERE BONECA”: O EPISÓDIO DO XARDÍN DOS ANDRADA E OS CORPOS IMPRÓPRIOS NA NARRATIVA DE A ESMORGA","authors":"Fernanda Gappo Lacombe","doi":"10.9771/ell.i71.48227","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48227","url":null,"abstract":"O presente artigo tem por objetivo principal analisar o papel dos corpos impróprios dentro de A Esmorga, de Eduardo Blanco Amor, a partir do episódio do Xardín dos Andrada. Para tal, serão apresentadas as definições de Silvia Federici (2017) de corpos indisciplinados, assim como o conceito de “the self’s clean and proper body” de Margritt Shildrick (2002). Também será utilizado a definição de homossexualidade marginal de Alberto Mira (2007), com o objetivo de relacionar as ideias de corpos fora da norma, apresentadas por Federici (2017) e Shildrick (2002), com a personagem de Milhomes, de modo que, ao final deste trabalho, seja possível perceber, não somente a crítica à lógica homofóbica da sociedade galega e espanhola, que Blanco Amor, ironicamente, apresenta no romance, como também, a importância do episódio do Xardín pelo paralelo que estabelece com os desejos reprimidos de Bocas por Milhomes.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41739898","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Bárbara Patoléa Monteiro, Pedro Camargo Rodrigues Uzêda
{"title":"A INFLUÊNCIA DA FIGURA E OBRA DE ROSALÍA DE CASTRO NA GALÍCIA ALÉM-MAR E A PARTICIPAÇÃO FEMININA NO CONTEXTO DA EMIGRAÇÃO","authors":"Bárbara Patoléa Monteiro, Pedro Camargo Rodrigues Uzêda","doi":"10.9771/ell.i71.48223","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48223","url":null,"abstract":"O presente artigo, parte importante da pesquisa de mestrado de ambos os pesquisadores, visa compreender a influência histórica do processo migratório que assolou a Galícia entre o final do século XIX e início do século XX sob os olhares de Rosalía de Castro. Apesar de sua obra estar datada até finais do século XIX, as consequências de suas produções foram além, afetando o processo de construção da migração para os galegos no novo mundo, os quais consideram Rosalía um símbolo da narrativa das dores e consequências da fuga na região. Verificamos, também, como a autora dedica uma parte de Follas Novas às mulheres galegas, tópico importante em sua obra. A metodologia utilizada passou pela análise bibliográfica de diferentes autores e temas, levando em consideração as distintas visões sobre o processo migratório galego e as construções das obras rosalianas.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46646717","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ALFREDO GUISADO E A GALIZA: DE EL TEA A XENTE D’A ALDEA","authors":"F. Gebra","doi":"10.9771/ell.i71.48224","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48224","url":null,"abstract":"O presente artigo centra-se nas relações dialógicas estabelecidas pela poética de Alfredo Pedro Guisado (1891-1975) com o emergente sistema literário galego, consolidado pelo grupo das Irmandades da Fala e pela Xeración Nós. Tomo como corpus de análise textos do autor publicados nos periódicos galegos El Tea e A Nosa Terra, laboratórios de criação do livro Xente d’Aldea (1921). Utilizo conceitos de dialogismo de Mikhail Bakhtin, segundo o qual todo enunciado responde a discursos anteriores, estabelecendo com eles relações vivas e tensas; bem como de sistema literário, presente em autores como Antonio Candido e Itamar Even-Zohar, que entendem a literatura como uma rede de elementos interdependentes. A partir dessa proposta metodológica, analiso três importantes aspectos da produção guisadiana, conectados entre si: o repertório rural-panteísta, tributário de Rosalía de Castro (1837-1885) e Teixeira de Pascoaes (1877-1952); a atuação no semanário agrarista e republicano El Tea como arena discursiva para uma poética de reivindicação dos trabalhadores rurais; as aproximações com os artistas galegos e a consequente construção do imaginário das relações de união entre Galiza e Portugal, na esteira da filosofia da Saudade de Teixeira de Pascoaes.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45862723","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Silvana Soares Costa Ribeiro, J. Mota, Aparecida Negri Isquerdo
{"title":"DENOMINAÇÕES EM GALEGO E EM PORTUGUÊS PARA A BRINCADEIRA DE “PEGAR COM OLHOS VENDADOS”","authors":"Silvana Soares Costa Ribeiro, J. Mota, Aparecida Negri Isquerdo","doi":"10.9771/ell.i71.48188","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48188","url":null,"abstract":"O artigo analisa denominações, em galego e em português do Brasil (PB) e europeu (PE), para “a brincadeira em que uma criança, com os olhos vendados, tenta pegar as outras”, com base em dados extraídos do Tesouro do léxico patrimonial galego e português, de cinco atlas linguísticos, e de outras cinco obras originadas de trabalhos de pós-graduação. A amostra reuniu formas lexicais como cabra-cega, cobra-cega, gata-cega, pita-cega, galinha-cega, compostas, em sua maioria, com nomes de animais, razão de terem sido examinadas sob o ponto de vista motivacional, com ênfase na perspectiva do zoomorfismo. O estudo demonstrou a importância de bases lexicais que incorporam léxicos produzidos em diferentes sincronias da história da língua, o que permite a comparação, a análise da natureza linguística e das motivações semânticas identificadas na forma de nomear, no caso, a brincadeira “cabra-cega”.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43387339","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"PALAVRAS COMPOSTAS DO TIPO VERBO + SUBSTANTIVO EM GALEGO, COMPARAÇÃO COM O PORTUGUÊS E O ESPANHOL","authors":"Ildikó Szijj","doi":"10.9771/ell.i71.48195","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48195","url":null,"abstract":"O objetivo deste artigo é estudar o inventário das palavras compostas do tipo verbo + substantivo (p. ex. port. arranha-céus) no galego, no português e no espanhol para averiguar com qual das duas línguas o galego apresenta maior semelhança. Como corpus foram utilizados dicionários monolingues das três línguas. O resultado da pesquisa é que há mais casos de coincidência com o espanhol. Existem diferenças semânticas entre o grupo dos elementos que coincidem com o espanhol e os que coincidem com o português.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47176533","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"PEDAGOXÍA QUEER E EDUCACIÓN LINGÜÍSTICA: UNHA APROXIMACIÓN A TRAVÉS DA REFLEXIÓN","authors":"Daniel Amarelo","doi":"10.9771/ell.i71.48202","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48202","url":null,"abstract":"Este traballo visa reflexionar sobre a integración na aula de lingua(s) dunha pedagoxía queer e emancipadora que cuestione a heteronormatividade e o binarismo sexo-xenérico. Ao longo destas páxinas, realizamos unha incursión pola teoría queer aplicada á docencia e contextualizada no sistema educativo da Galiza e propomos algunhas intervencións didácticas a modo de propostas performativas que poderían ser testadas no futuro. Presentamos esta aproximación como un ensaio que tenta incorporar ao ensino secundario unha forma de ser docente e de ser alumnx que se centre no fluído, na (procura da) pregunta máis do que na resposta clara e unívoca e na experimentación por medio do xogo lingüístico. Para iso, repasamos os principais fundamentos das pedagoxías queer en articulación coa lingüística e co ensino de linguas, para fecharmos con algunhas actividades posidentitarias para as aulas de galego/portugués.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44293553","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Daniela Barreio Claro, Silvana Soares Costa Ribeiro, Luis Emanuel Neves de Jesus
{"title":"ANÁLISE DOS TERMOS “DOR” E “GUAPO” PRESENTES NO ATLAS LINGUÍSTICO GALEGO E SUA VITALIDADE NO TWITTER: UMA PROPOSTA METODOLÓGICA","authors":"Daniela Barreio Claro, Silvana Soares Costa Ribeiro, Luis Emanuel Neves de Jesus","doi":"10.9771/ell.i71.48189","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48189","url":null,"abstract":"O artigo tem por objetivo apresentar uma análise comparativa, com abordagem quantitativa e diatópica, referente a termos registrados no Atlas Linguístico Galego em relação aos coletados no Twitter. Especificamente, pretende-se analisar a vitalidade dos termos que constam no ALGa (volume V), verificando-se se tais termos continuam sendo utilizados para se comunicar nos tweets. Para concretização do objetivo, desenvolveu-se uma metodologia específica que foi testada com os dados selecionados. Os resultados obtidos revelam que é possível analisar a vitalidade de alguns termos, mas que alguns ajustes metodológicos são necessários a fim de alcançar o objetivo com os termos do ALGa.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44579714","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"MEMÓRIAS DA BAHIA: CARTAS DA IMIGRAÇÃO GALEGA","authors":"Lúcia Tavares Leiro","doi":"10.9771/ell.i71.48255","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48255","url":null,"abstract":"As cartas dos irmãos Leiro Duran formam um acervo importante para a memória da imigração galega em Salvador. Como gênero discursivo (BAKHTIN, 2016), as cartas são textos socialmente e historicamente produzidos na cultura. Por meio delas, os imigrantes galegos falavam com os seus familiares na Galícia e enviavam remessas financeiras e culturais. Estudá-las nos permite adentrar nos meandros dos enunciados, no repertório léxico-discursivo do escrevente, a partir de sua voz, impressões, motivações e sentimentos. As três cartas usadas neste artigo foram escritas por Candido Leiro Duran ao seu pai, durante a primeira metade do século XX. A investigação baseou-se na leitura e digitalização dos manuscritos, transcrição digitada e análise fundamentada no conceito de egodocumento (GROßE, 2015), de modalidade discursiva (BARCIA, 2012), de egosespecularidade e ancestralidade discursiva (LEIRO, 2021).","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48465350","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"LER PARA CRER: ALGUMAS REFLEXÕES SOBRE AS LEGENDAS E AS IMAGENS NAS CANTIGAS DE SANTA MARIA","authors":"Guilherme Antunes Júnior","doi":"10.9771/ell.i71.48198","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48198","url":null,"abstract":"O presente trabalho busca refletir sobre as relações entre texto e imagem nas Cantigas de Santa Maria, manuscrito em galego-português, sob patrocínio de Alfonso X, monarca de Castela e Leão do século XIII. A partir da comparação, busco demonstrar as incoerências entre as miniaturas de três cantigas com seus respectivos rótulos. A conclusão é de que os discursos visuais e textuais são dialéticos, interdependentes ou autônomos, sempre a depender dos contextos de produção e os sentidos históricos da fonte.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":"925 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41315296","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"DOS PUTOS DE PERO DA PONTE: NOTAS PARA A HISTÓRIA DE UMA PALAVRA","authors":"Arivaldo Sacramento de Souza","doi":"10.9771/ell.i71.48253","DOIUrl":"https://doi.org/10.9771/ell.i71.48253","url":null,"abstract":"A sátira medieval galego-portuguesa é fonte diversa para compreensão do significado social das relações entre homens. Embora não seja o corpus em que possamos ouvir a voz do “sodomita”, é uma vitrine ampla para o entendimento dos discursos contra a sodomia. Nessa perspectiva, tomamos a cantiga de Pero da Ponte, [Eu digo mal com’ome fodimalho] para analisar os sentidos da palavra “puto”, única ocorrência no masculino em todos os Cancioneiros. Para isso, acionamos um conjunto de elementos da prática filológica (paratextos, fontes indiretas, análise de obras lexicográficas e de edição) que possibilitaram encontrar alguns traços semânticos que nos ajudaram a entender a mudança de sentido e a polissemia do termo. Dessa investigação, pudemos chegar às seguintes questões: “puto”, na ocorrência da cantiga de Pero da Ponte, é hiperônimo para as relações sexuais entre homens (ativo ou passivo); a mudança em direção à ampliação dos sentidos sexuais da palavra “puto” aconteceu desde a Antiguidade e generaliza-se numa dimensão moral na Idade Média; “puto” parece ter mudado por meio da relação entre mocidade e pureza moral, dessa síntese emergiu a coisificação desses corpos também em contextos de prostituição.","PeriodicalId":56203,"journal":{"name":"Estudos Linguisticos e Literarios","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45163596","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}