Agronomski glasnik最新文献

{"title":"Degradacija tla u svijetu i Hrvatskoj","authors":"Andrija Špoljar, Stjepan Husnjak","doi":"10.33128/ag.85.1-2.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.85.1-2.3","url":null,"abstract":"Pod degradacijom tla podrazumijevaju se procesi koji dovode do smanjenja njegove plodnosti ili proizvodne sposobnosti te drugih korisnih uloga koje tlo ima u ekosustavu zbog ljudske aktivnosti ili prirodnih uvjeta. Tlo je izloženo procesima fizikalne, kemijske i biološke degradacije. Od fizikalnih procesa degradacije mogu se izdvojiti: gubitak plodnog tla zbog erozije vodom i vjetrom, kvarenje strukture i zbijanje tla, te dezertifikacija. Kemijski procesi degradacije tla odnose se na: ispiranje hraniva i toksičnost zbog kisele ili bazične reakcije tla (zaslanjivanje ili alkalizacija) i štetne tvari u tlu. Smanjenje sadržaja organske tvari i biološke raznolikosti tla pripadaju biološkim procesima degradacije. Svi ovi procesi, koje ponajprije uzrokuje čovjek, a manje su rezultat prirodnih uvjeta, nepovoljno se odražavaju na plodnost, produktivnost, kakvoću i zdravlje tla. U radu su detektirani uzroci i posljedice ovih degradacijskih procesa te se daju odgovarajuće smjernice za kvalitetnije gospodarenje tlom i preporučuju se mjere njegove sanacije.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"21 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139340240","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Razina biogenih elemenata i teških metala u jezgri bajama u ekološkim uvjetima Dalmacije (Hrvatska)","authors":"Anđelko Vrsaljko","doi":"10.33128/ag.85.1-2.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.85.1-2.2","url":null,"abstract":"Jezgra bajama, kao i drugi orašasti plodovi sadrži znatne razine biogenih elemenata neophodnih za ljudsko zdravlje. U ekološkim uvjetima Ravnih kotara provedena su istraživanja razina devet biogenih elemenata (N, P, K, Ca, Mg, Mn, Zn, Cu i Fe) i tri teška metala (As, Cd i Pb). Temeljem rezultata istraživanja, razine biogenih elemenata su u suglasju s istraživanjima u glavnim proizvodnim područjima u svijetu, osim za P i Fe, kojih su razine u našem proizvodnom području značajno više. Glede teških metala, razine Cd i Pb s u ispod točke detekcije, a As niža no u ostalim proizvodnim područjima. Kod razina određenih biogenih elemenata i teških metala dolazi do izražaja genetska specifičnost usvajanja istih. Dobiveni rezultati nam potvrđuju da se jezgra bajama iz proizvodnog područja Ravnih kotara odlikuje visokim sadržajem biogenih elemenata i zanemarivom razinom teških metala. Istraživanja dodatno pridonosi boljoj valorizaciji jezgre bajama proizvedenih u ekološkim uvjetima Ravnih kotara, cjenovnoj stimulaciji za proizvođače i zdravstvenoj dobrobiti za konzumente.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"26 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139340086","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Vegetable seeds in the Republic of Croatia in the period 2018-2022","authors":"Goran Jukić, Ivan Varnica, K. Šunjić","doi":"10.33128/ag.85.1-2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.85.1-2.4","url":null,"abstract":"U Republici Hrvatskoj provodi se priznavanje novih sorti povrća na osnovi dvogodišnjeg DUS ispitivanja, a za cikoriju i gospodarske vrijednosti. Kod čuvanih sorti povrća postupak priznavanja je pojednostavljen priznavanjem neslužbenog ispitivanja i podatcima o stečenom znanju. Nakon priznavanja sorta se upisuje na Sortnu listu nakon čega kreće nadzor sjemenske proizvodnje. Proizvodnja sjemena povrća u Republic Hrvatskoj u prosjeku 2018. - 2022. godine odvija se na 56,78 ha. Nakon proizvodnje sjemena kreće se u postupak izdavanja certifikata. U prosjeku 2017/2018. - 2021/2022. godine certificirano je 513.478,30 kg sjemena povrća. Certifikat o sjemenu iznimno je bitan jer jamči poljoprivrednom proizvođaču željenu sortnost i kakvoću sjemena.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"2016 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139340172","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Morfo-fiziološki i hormonski odgovor različitih sorti ozime pšenice na sušni stres u fazi klijanja i klijanaca","authors":"Jurica Duvanjak, Lidija Brkljačić, Branka Salopek Sondi, Valentina Španić","doi":"10.33128/ag.84.6.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.84.6.2","url":null,"abstract":"Drought stress can have a significant influence on the reduction of wheat (Triticum aestivum L.) growth and development. This study investigated morpho-physiological, abscisic (ABA) and salicylic (SA) acids' responses of six winter wheat varieties (Rujana, Silvija, Fifi, Bubnjar, Anđelka and Pepeljuga) during the germination and seedling stage. Plants were exposed to 10 and 20% polyethylene glycol (PEG) solution for seven days. Certain morphophysiological changes were observed under stress condition in comparison to controls, such as a reduction of germination energy (GE), shoot length, relative water content (RWC), increase of root growth, depending on varieties and stress intensity. ABA was increased in all cultivars confirming stress status of the plants. SA showed a tendency to decrease depending on the concentration of PEG and was positively correlated with shoot length and shoot dry weight. In the varieties Rujana, Anđelka, Fifi and Bubnjar a less significant decrease in germination energy was recorded, compared to Pepeljuga and Silvij","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"65 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130817176","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Maize (Zea mays L.) irrigation scheduling depending on climate conditions and sowing date in Orahovica region","authors":"Antonija Kojić, M. Josipović, Božica Japundžić Palenkić, Ž. Barač, Irena Rapčan, Kristijan Bičanić, M. Marković","doi":"10.33128/ag.84.6.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.84.6.1","url":null,"abstract":"Kukuruz (Zea mays L.) je najzastupljenija ratarska kultura na području Republike Hrvatske. Ostvarivanje visokih prinosa i dobre kvalitete zrna kukuruza moguće je ukoliko se poljoprivredna proizvodnja prilagodi klimatskim uvjetima i potrebama uzgajane kulture. Cilj rada bio je odrediti osnovne elemente navodnjavanja kukuruza na području Orahovice (Hrvatska), uzimajući u obzir klimatske čimbenike kao što su: oborine, temperatura zraka, vjetar, relativna vlaga zraka i insolacija, ovisno o rokovima sjetve te podatke o tlu (volumna gustoća i hidropedološke konstante). Analizom podataka u razdoblju od 2011. do 2020. godine utvrđena je potreba za navodnjavanjem kukuruza. U prosječnim godinama sa stajališta proizvodnje kukuruza norma navodnjavanja iznosi 132 mm, a u sušnim 268 mm. Norma navodnjavanja postrnog kukuruza u sušnim godinama iznosi 98,9 mm. Biljkama pristupačna voda i prinos kukuruza su proporcionalno promjenjive vrijednosti, što znači da manjak oborina negativno utječe na prinos i obrnuto. Kako bi se smanjenje prinosa zbog abiotskog stresa izazvanog sušom smanjilo na najmanju moguću mjeru, nedostatak vode je potrebno nadoknaditi agrotehničkom mjerom navodnjavanja. Osim osiguravanja dovoljne količine vode za razvoj kukuruza, navodnjavanjem se može proširiti i raspon sjetvenih rokova.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128089516","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Sadašnje stanje i prijedlog uređenja parka Sv. Marina na Loparu-otok Rab","authors":"Ž. Španjol, Ivan Gašparović, Boris Dorbić, Dominik Paparić, R. Rosavec, Mario Šango","doi":"10.33128/ag.84.6.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.84.6.3","url":null,"abstract":"U današnje vrijeme građani i turisti sve više vole što prirodniji krajobraz za svoj odmor i rekreaciju. To mogu biti šumski predjeli, park šume, parkovi i druge površine s određenim više ili manje uređenim biljnim pokrovom. Nekim takvim predjelima je zbog posljedica neodržavanja smanjena ukupna estetska i funkcionalna vrijednost. Cilj ovog rada je inventarizacija sadašnjeg stanja dendroflore te dati prijedlog uređenja cjelokupnog prostora s prijedlogom kao dopuna postojećoj dendroflori parka Sv. Marina koji predstavlja značajni, dijelom antropogenizirani prirodni krajobraz koji se nalazi u istočnom dijelu općine Lopar na otoku Rabu i zauzima površinu od 4,75 ha. To je područje koje je prije jednog stoljeća pošumljeno i danas dijelom u funkciji urbane šume i parka. U njemu se ne provode šumarske hortikulturne mjere održavanja i njege što je dovelo do prirodne sukcesije šumske vegetacije. Cijelo područje predstavlja veliki prostorni i prirodni potencijal da ga se uredi i određenim sadržajima osmisli. Na osnovi biološko-ekološke i prostorne analize i mogućim funkcionalnim gospodarskim razvojem ovog prostora analizirano je ranije izrađeno idejno rješenje cjelokupnog prostora koji je definiran u tri funkcionalne, ali povezane zone: hotel, plato (trg), park. Novo uređenje cjelokupnog područja i parka kroz dano idejno rješenje prožeto je tradicionalnim mediteranskim duhom uz upotrebu lokalnih stilskih obilježja (biljni materijali i vrtno-građevinski elementi). Ono se također poklapa s namjenom sukladno prostorno planskim rješenjima. Uređenjem ovog područja dobiva se prostor od turističkog i sociološkog značaja.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"71 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126084129","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Uporabna vrijednost i uzgojni potencijal smrdljike (Pistacia terebinthus L.)","authors":"Nina Jeran, Martina Grdiša, Tamara Raguž, Frane Strikić, Filip Varga, Tatjana Klepo","doi":"10.33128/ag.84.4-5.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.84.4-5.5","url":null,"abstract":"Pistacia terebinthus L. ili smrdljika je listopadni grm ili nisko stablo iz porodice Anacardiaceae. Autohtona je vrsta Mediterana, a u Hrvatskoj je široko rasprostranjena od Istre, preko Hrvatskog primorja, Dalmacije, Dalmatinske zagore do krajnjeg juga. Kserofitna je vrsta, koja raste na osunčanim položajima u makijama i šikarama eumediteranske i submediteranske zone na suhim, toplim, kamenitim i stjenovitim mjestima. Na području prirodne rasprostranjenosti tradicionalno se koristila u prehrani, kao i u liječenju mnogih zdravstvenih tegoba, kao što su respiratorne i urinarne infekcije, želučane tegobe, reumatizam, itd. U novije vrijeme, analize kemijskog sastava vrste upućuju na znatan sadržaj mnogobrojnih aktivnih sastojaka visoke nutritivne vrijednosti i ljekovitog djelovanja (npr. eterična ulja, proteini, tanini, nezasićene masne kiseline, flavonoidi), a najpoznatija je po sadržaju smole iz koje se izdvaja terpentin. Zbog veće otpornosti na sušu, temperaturne ekstreme, bolesti i štetnike te s obzirom na rasprostranjenost na našem području, smrdljika ima najveći potencijal kao podloga za cijepljenje prave tršlje ili pistacije (P. vera L.), cijenjene zbog svojih plodova, što danas predstavlja upotrebu od najvećeg gospodarskog značaja, a prvi nasadi već se podižu u srednjoj Dalmaciji. Najčešći način cijepljenja je okuliranje koje se provodi na dobro razvijenim dvogodišnjim podlogama smrdljike. Izvjesni problem koji se javlja kod proizvodnje podloga je niska klijavost sjemena smrdljike zbog fiziološke i fizikalne dormantnosti, partenokarpije i abortiranja sjemenki. Dostupna znanstvena i stručna literatura kao i rezultati preliminarnih terenskih istraživanja upućuju na postojanje velikog potencijala upotrebe smrdljike u agronomiji, šumarstvu, farmaciji i prehrambenoj industriji.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"100 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132293181","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The role of silicon (Si) in increasing drought tolerance in wheat","authors":"J. Duvnjak, V. Španić","doi":"10.33128/ag.84.4-5.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.84.4-5.2","url":null,"abstract":"Global warming reduces surface water and dries out soils thus affecting wheat production by decreasing its grain yield and quality. Therefore, for ensuring global food security it is important to enhance drought tolerance in wheat. In this context, the alleviating effects of Silicon (Si) on drought stress has been observed in wheat. It has been reported that Si is also involved in physiological functions of wheat where it may improve antioxidant defense. Accordingly, Si fertilization could provide a relatively cheap method of improving wheat drought tolerance although Si is the second most abundant element, it is not readily available for uptake by plants. This study provides an overview of the currently available information on Si-mediated defense responses under drought stress.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116742178","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Vineyards of the Marija Bistrica region and Marija Bistrica wine growers' association","authors":"Ž. Vidaček","doi":"10.33128/ag.84.4-5.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.84.4-5.4","url":null,"abstract":"U radu raspravljamo o veličini i starosti nasada vinove loze, zemljišnim uvjetima i pogodnosti tla za uzgoj vinove loze, o uzgojnom obliku trsa, sortimentu, prinosima grožđa i uspješnom utjecaju Udruge vinogradara Marija Bistrica na unapređenju uzgoja vinove loze, proizvodnje vina i stolnog grožđa. Programske aktivnosti Udruge vinogradara, sadrže znanstveno stručna predavanja, posjete u tuzemstvu i inozemstvu, okrugle stolove i rasprave, obred blagoslova trsja na Vincekovo i ceremoniju Martinja u Mariji Bistrici.","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125320723","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Turistička valorizacija prirodne baštine Parka prirode Hutovo blato","authors":"Anđelko Vrsaljko","doi":"10.33128/ag.84.4-5.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.33128/ag.84.4-5.1","url":null,"abstract":"Hutovo blato je 1995. godine proglašeno parkom prirode u Bosni i Hercegovini. U radu je dan pregled ekoloških obilježja Parka, s posebnim osvrtom na krajobraznu, biološku i hidrološku raznolikost, kao paradigme razvoja posebnih oblika turizma primjerenih Parku prirode Hutovo blato. Analizirana je dostupna literatura, podatci dobiveni iz samog parka, provedeno anketno ispitivanje, dana SWOT analiza i napravljen intervju s ravnateljem parka Turizam divljine, turizam temeljen na prirodi, pustolovni turizam i ekoturizam snažno su motivirani time. Međutim, postoje ograničenja za ekoturizam, jer su dva od pet čimbenika niska (interakcija između posjetitelja i lokalnog stanovništva te financijska i ekonomska održivost), te je te probleme potrebno riješiti ukoliko se želi razvijati ekoturizam. U promidžbi i informiranju o krajobraznoj, biološkoj i hidrološkoj raznolikosti Parka, kao glavni promidžbeni alati su se pokazali internet i usmena predaja kao i leci koji se dijele u Parku, dok su turističke zajednice i agencije zakazale, što nije dobro i to treba popraviti, potrebno je povezati sve dionike u stvaranju autentičnog i prepoznatljivog turističkih proizvoda parka, gdje je holistički pristup prioritet. Istraživanje je provedeno putem on-line obrasca namijenjenog ispitivanju mogućnosti razvoja posebnih oblika turizma na Hutovom blatu, gdje su obuhvaćeni ispitanici koji su već posjetili park. Sudjelovalo je 240 ispitanika, od toga 134 žene i 106 muškaraca. Anketa o razvoju turizma u Parku prirode Hutovo blato sadrži 24 pitanja kojim su prikupljeni demografski podaci posjetitelja, podaci o mišljenju posjetitelja Hutova blata te krajobraznoj, biološkoj i hidrološkoj raznolikosti ovoga kraja, odnosno koliko ta raznolikost pridonosi i koliko bi mogla pridonijeti razvoju specifičnih oblika turizma u Hutovom blatu. Glede valorizacije biološke baštine, biljnog i životinjskog svijeta 53,3 % posjetitelja daje prednost Wildlife tourism koji obuhvaća promatranje rijetkih, ugroženih i zanimljivih biljnih ili životinjskih vrsta, dok je 46,7 % posjetitelja izabralo ekoturizam koji uključuje elemente edukacije i očuvanja/zaštite. Gledajući pak krajobraznu i biološku raznolikost 63 % ispitanika odgovorilo je kako smatraju da je Nature based tourism onaj specifični oblika turizma koji treba razvijati, dok 36,7 % daje prednost Adventure tourism za koji smatraju da bi se mogao razvijati s obzirom na krajobraznu i hidrološku raznolikost parka. Nadalje, istraživanje pokazuje kako najveći broj ispitanika (40 %) želi edukacijski program o krajobraznom bogatstvu parka uvrstiti u turističku ponudu, trećina (26,7 %) smatra kako bi bilo dobro u ponudu uvrstiti edukacijski program o fauni parka, 23 % pokazuje zanimanje za edukacijski program o hidrološkoj raznolikosti parka i 20 % bi željelo u turističku ponudu uvrstiti edukacijski program o flori Parka prirode. Svi ovi odgovori nam sugeriraju kako bi se trebalo ozbiljno pozabaviti osmišljavanjem jedinstvenog turističkog proizvoda","PeriodicalId":412251,"journal":{"name":"Agronomski glasnik","volume":"148 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123405052","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}