Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University最新文献

{"title":"Celâleddîn ed-DevvânîÎ ve Fatiha Sûresi Tefsiri","authors":"M. Çi̇çek, Esat Yılmaz","doi":"10.14395/HITITILAHIYAT.449928","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/HITITILAHIYAT.449928","url":null,"abstract":"Kur’an’in tarih sahnesine inmesiyle baslayan tefsir faaliyeti, kiyamete kadar devam edecek bir eyleme isaret eder. Iste biz bu makalede Kur’an’a dair yorumlarini isâri tefsir basligi altinda degerlendirebilecegimiz bir simayi, Celâleddin ed-Devvâni’yi ele alacagiz. Makalede Devvâni’nin tefsire dair calismalarini oncelikle sunacagiz. Devaminda Fatiha suresine dair yaptigi tefsiri tespit ettigimiz yazmalar arasindan 6 tanesi isiginda tahkik edecegiz. Ayrica Fatiha suresi risalesini degerlendirmeye calisacagiz.  Devvâni’nin tefsir calismalarina baktigimizda belli bir meseleyi kendisine konu edindigini soyleyebiliriz. Inceleyecegimiz Fatiha suresi tefsiri calismasi da bundan âzâde degildir. Şoyle ki sure iki kisimdan olusmaktadir. Ilk kisminda Allah’in varlikla iliskisine isaret edilirken ikinci kisimda varligin Allah’la iliskisi ele alinmaktadir. Devvâni de surenin ilk kisminda Allah’in zâti ile sifatlarini ayirarak sifatlarin varlikla iliskisinin nasilligini incelemektedir.  Ikinci kisimda ise cokluk âleminden Allah’a ulasmanin imkânini irdelemektedir. Bu meyanda o; ariflere, seyr-i suluk sahiplerine ve isabet eden istidlal ehline nimet verildigini soylerken cokluk perdesini asamayanlari Allah’in yolundan uzaklasanlar ve sapanlar olarak nitelemektedir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"8 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89918335","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Atıf ve Şart Delilleri ve ve Ehl-i Sünnet Kelâm Ekollerinin Gelişim Sürecindeki İzdüşümü","authors":"M. Aykaç","doi":"10.14395/HITITILAHIYAT.476675","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/HITITILAHIYAT.476675","url":null,"abstract":"Hz. Peygamber’in vefatindan sonra halifelik mucadelesinin tetikledigi siyasi olaylarin inancla ilgili sorunlari yaratmasi nedeniyle iman ve kufrun tanimi, kapsami, iman-amel iliskisi gibi sorunlar tartisilmaya baslanmistir. Bu yuzden Musluman toplumun kendi icinde asmaya calistigi ilk sorunlardan biri hic kuskusuz iman-kufur meselesi olmustur. Bu itibarla geleneksel firkalarin iman-amel munasebetleri bakimindan farkli yaklasim modelleri gelistirmis oldugu gorulmektedir. Bu ekolleri ‘ameli imana dâhil eden’ ve ‘amel ile imani birbirinden ayiran’ mezhepler olmak uzere ikiye ayirmak mumkundur. Amel-iman iliskisine yonelik ileri surulen fikirler akli ve nakli delillerle temellendirilmeye calisilmistir. Amellerin imandan bir parca olmadigi gorusunu kanitlamak amaciyla kullanilan en kuvvetli deliller dil mantigina dayali olarak olusturulan ‘atif’ ve ‘sart’ delilleridir. Atif delili, matuf ile matufun aleyhin; sart delili ise sart ile mesrutun dil kaideleri geregi birbirinden farkli oldugu esasina dayanan iki delildir. Bu iki delil, zaman bakimindan farkliliklarla beraber Ehl-i Sunnet ekolu tarafindan kullanilmis delillerdir. Biz makalemizde hem iman meselesinin temellendirilmesinde belirleyici rol oynayan atif ve sart delillerinin tarihi surecini hem de bu delillerin Ehl-i Sunnet’in iki kelam ekolunun iman gorusu uzerindeki etkilerini ele almayi ve analiz etmeyi hedefledik.  Calismamizin sonunda ise bu iki delilin kaynaginin Murcie mezhebi oldugu, tum Mâturidilerin de bu delili kullandigi, ancak ilk Es’arilerin bu delilleri kullanmayip sonraki Es’arilerin kullandigi ortaya cikmistir. Bu delillerin kullanilmasi ile imanin artip eksilmesi meselesi arasinda baglanti oldugu ortaya cikmistir. Murci ve Mâturidilerin bu delilleri her zaman kullanmalari onlarin imanda artma ve eksilmeyi reddettiklerini gostermektedir. Onceki Es’arilerin bu delilleri kullanmayip sonrakilerin kullanmalari ise, Es’arilik’te imanin artma ve eksilmesi meselesinde farkli goruslerin varligini ve bu konuda bir tekâmul sureci yasandigini gostermistir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75861984","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Kader İnancının Savunma Mekanizması ve Dini Başa Çıkma Kavramları Açısından Değerlendirilmesi","authors":"Cüneyd Aydın","doi":"10.14395/HITITILAHIYAT.469645","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/HITITILAHIYAT.469645","url":null,"abstract":"Oz Modern psikoloji ile din psikolojisinin onemli kavramlarindan olan savunma mekanizmalari ve (dini) basa cikma ile dini inanc ve pratikler arasindaki iliskilere yonelik teorik ve iliskisel calismalar artarak devam etmektedir. Ancak dini inanc ve uygulamalarin inanan bireyler nezdinde bir tur savunma mekanizmasi mi yoksa (dini) basa cikma stratejisi mi oldugunun tespit edilmesi gerekmektedir. Cunku dini inanclar soz konusu oldugunda adi gecen kavramlarin tanimlari ve kapsamlari dikkate alinmaksizin, bazi islevsel benzerlikleri dolayisiyla, birbirlerinin yerine kullanilmalarinin din psikolojisi bilimi cercevesinde uygun olup olmayacaginin belirlenmesinin olasi bir kavram kargasasinin onlenmesi ve bu konularda yapilan calismalarin dogru yonde ilerlemesi icin onem arz ettigi dusunulmektedir. Bu makalede, Islam dininin onemli inanc esaslarindan sayilan kader inancinin bireyler tarafindan ne sekilde kullanildiginda savunma mekanizmasi hangi sekilde ise dini basa cikma yolu oldugu yapilan calismalar isiginda degerlendirilmeye calisilmistir. Yapilan degerlendirmelerin sonucunda, kader inancinin aslina uygun anlasilmadiginda bir tur savunma mekanizmasi ve duygu odakli basa cikma stratejisi; dogru bir kader inanci gelistirilmesi halinde ise, problem cozmeye dayali basa cikma stratejisi ile isbirligine dayali ve kendi kendine yeten dini basa cikma yolu olarak kullanildigi tespit edilmistir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"75 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86164856","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Manevi Bakımı Destekleyici Bir Uygulama: Müzik Terapi","authors":"Necmi Karslı","doi":"10.14395/HITITILAHIYAT.506665","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/HITITILAHIYAT.506665","url":null,"abstract":"Insanoglunun duygu, dusunce ve davranislarini mucizevi bir sekilde etkileme gucune sahip olan muzik, eski caglardan gunumuze kadar farkli cografya ve kulturlerde tedavi amaciyla kullanilagelmistir. Muzik terapi ve manevi bakim hedef kitlesi ve amaclari acisindan benzer ozelliklere sahiptir. Bu nedenle ciddi saglik sorunlarina sahip bireylerin maddi ve manevi tedavilerinde benzer amaclara sahip bu uygulamalarin birlikte kullanilmasi butuncul bir tedaviye olanak saglamasi acisindan onem arz etmektedir. Muzik terapi manevi bakim hizmetlerinde yasli ve hastalarin, rahatlatilmasi, teskin ve tedavi edilmesinde cok onemli destekleyici bir uygulama olmakla birlikte, ulkemizde muzik terapinin yeterli seviyede uygulandigini soylemek mumkun degildir. Bu arastirmada muzik olgusunun tarihsel arka plani, ilahi ve dunyevi dinlerin muzige yonelik yaklasimlari, sekuler veya dini muzigin dunyadaki saglik hizmetleri ve manevi bakim faaliyetlerindeki kullanimi ve psikolojik/bedensel sagliga olan etkileri ele alinmistir. Arastirmada cesitli bedensel ve psikolojik hastaliklarin tedavisinde olumlu katkilar sagladigi tespit edilmis olan muzigin ulkemizde yeni yeni gelismekte olan manevi bakim hizmetlerinde kullaniminin onemine dair farkindaligin olusturulmasi amaclanmistir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"11 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78233141","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Hicrî Beşinci Asra Kadar Kuzey Afrika’da Hanefîlik","authors":"Bekir Karadağ","doi":"10.14395/HITITILAHIYAT.465909","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/HITITILAHIYAT.465909","url":null,"abstract":"Bu calismada Hanefi mezhebinin hicri besinci asra kadar Kuzey Afrika’daki durumu ele alinmaktadir. Bu baglamda Hanefi mezhebinin bolgede nasil yayildigi, onemli Hanefi fakihleri ve bolgede nasil son buldugu hakkinda bilgi verilmistir. Bircogu kadilik ve yoneticilik yapmis onemli fakihlerin muntesip oldugu Hanefilik Kuzey Afrika’da ogrenci faaliyetleri ve devlet destegiyle yayilmistir. Hicri besinci asra kadar bolgede varligini devam ettiren Hanefilik siyasi tercihler, mihne olayi ve Mâliki fakihlerin aleyhte calismalari gibi bircok etkenden dolayi sona ermistir. Bu calisma, Hanefi mezhebinin farkli bir bolge olan Kuzey Afrika’daki durumunu incelemesi nedeniyle fikih tarihi acisindan onem arz etmektedir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"19 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85604829","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Nahiv İlminde Amel Şartı Olarak İhtisâs (Özgülük) Olgusu","authors":"Yunus İnanç","doi":"10.14395/HITITILAHIYAT.484742","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/HITITILAHIYAT.484742","url":null,"abstract":"Oz Cumledeki degisikliklere yol acan neden arayisinin sonucunda ulasilan ‘âmil olgusu, nahiv ilminin en temel kavramlarindan sayilmis, nahvin butun cercevesini sekillendirmistir. ‘Âmil olgusu nahivdeki pek cok tartismali noktada gundeme gelmistir. Nahiv eserlerinin buyuk bir kisminin ana temasi ‘âmil merkezli olarak sekillenmis ve bu eserlerin teorik cercevesi ‘âmil nazariyesi uzerine oturmustur. Nahivdeki bircok meseleye ‘âmil kavramindan hareketle cozum bulunmaya calisilmistir. Ancak gerek klasik donem dilcileri ve gerekse modern donem dilcileri ‘âmil kavramini ve buna bagli olarak sekillenen nahvi cokca elestirmislerdir. Ote yandan nahiv eserlerinde ‘âmil kavrami ile irtibatli olarak ele alinan bir diger kavram da “ihtisâs” kavrami olmustur. Burada ihtisâstan kastedilen, bir ogenin baska ogeler uzerinde etkin olmasi icin sadece o ogenin bagli oldugu kelime gurubuna ozgu olmasidir. Bir ogenin ‘âmil olmasi icin on sart niteliginde gorulen ihtisâs olgusu nahivdeki tartismali konularda dile getirilmis ve tartismanin yonunu degistirmistir. Bu bakimdan bu calismada oncelikle ‘âmil ile ilgili temel hususlara temas edilecek, ardindan ‘âmil olmanin temel sarti olarak gorulen ve nahiv eserlerinde bu baglamda ele alinan ihtisâs olgusu uzerinde durulacaktir. Nahiv eserlerinde yer alan ve ihtisâs olgusunun belirleyici oldugu dil kurallarinin ornekleri irdelenecektir. Nahivcilerin buyuk oranda ittifak ettigi ilkeler arasinda onemli bir ilke vardir ki calismamizin konusu ile dogrudan irtibatli oldugundan burada ayrica ele alinacaktir. Bu da isim ve fiillerin ‘âmillerinin kendilerine ozgu oldugu, isimlerin ‘âmillerinin fiiller uzerinde, fiillerin ‘âmillerinin de isimler uzerinde amel etmeyecegi ilkesidir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"10 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88588129","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İngiltere'de Din Eğitiminin Statüsü ve Önemi","authors":"Abdurrahman Hendek","doi":"10.14395/hititilahiyat.477503","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.477503","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"72542780","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Esraru'l-Arabiyye","authors":"Abdulkareem Mohammad Hafidh Alabeydi","doi":"10.14395/hititilahiyat.505077","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.505077","url":null,"abstract":"Bu calisma, Abdurrahman bin Muhammed b. Ubeydullah el-Enbari'nin Esraru'l Arab adli kitabin degerlendirmesidir. Kitap, dil felsefesi alaninda yazilmis onemli eserlerdendir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"11 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82017883","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Nihâyetü’l-Îcâz fî Dirâyeti’l-İ‘Câz","authors":"Esra Hacımüftüoğlu","doi":"10.14395/hititilahiyat.505165","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.505165","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"46 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78567767","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Sarı Abdullah Efendi ve Mesnevî-i Şerîf Şerhi","authors":"Esma Öztürk","doi":"10.14395/hititilahiyat.499095","DOIUrl":"https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.499095","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"58 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84892582","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}