Celâleddîn ed-DevvânîÎ ve Fatiha Sûresi Tefsiri

Kur’an’in tarih sahnesine inmesiyle baslayan tefsir faaliyeti, kiyamete kadar devam edecek bir eyleme isaret eder. Iste biz bu makalede Kur’an’a dair yorumlarini isâri tefsir basligi altinda degerlendirebilecegimiz bir simayi, Celâleddin ed-Devvâni’yi ele alacagiz. Makalede Devvâni’nin tefsire dair calismalarini oncelikle sunacagiz. Devaminda Fatiha suresine dair yaptigi tefsiri tespit ettigimiz yazmalar arasindan 6 tanesi isiginda tahkik edecegiz. Ayrica Fatiha suresi risalesini degerlendirmeye calisacagiz.  Devvâni’nin tefsir calismalarina baktigimizda belli bir meseleyi kendisine konu edindigini soyleyebiliriz. Inceleyecegimiz Fatiha suresi tefsiri calismasi da bundan âzâde degildir. Şoyle ki sure iki kisimdan olusmaktadir. Ilk kisminda Allah’in varlikla iliskisine isaret edilirken ikinci kisimda varligin Allah’la iliskisi ele alinmaktadir. Devvâni de surenin ilk kisminda Allah’in zâti ile sifatlarini ayirarak sifatlarin varlikla iliskisinin nasilligini incelemektedir.  Ikinci kisimda ise cokluk âleminden Allah’a ulasmanin imkânini irdelemektedir. Bu meyanda o; ariflere, seyr-i suluk sahiplerine ve isabet eden istidlal ehline nimet verildigini soylerken cokluk perdesini asamayanlari Allah’in yolundan uzaklasanlar ve sapanlar olarak nitelemektedir.