{"title":"1742-1754 Yıllarında Vergi Tahsilatındaki Usulsüzlüklere Dair Bazı Tespit, Teşhis ve Tahliller: Diyarbakır Vilayeti Örneği","authors":"İbrahim Özgül","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.516626","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.516626","url":null,"abstract":"Diyarbakir vilayetinde vergi toplama islemleri sirasinda toprak tasarrufu ve ona bagli uretim iliskileri, sosyal zumreler, sahislar ve yerlesim birimlerinden halk ile askeri sinif arasinda ortaya cikan anlasmazliklar; Diyarbakir Ahkâm defterleri incelenerek ve bu konudaki diger kaynaklardan istifade edilerek ortaya konulmaya calisilmistir. Calismamizin konusu olan donem incelendiginde Osmanli Devlet anlayisinin kanun riayeti, kanunlarin uygulanisi, halkin karsilastigi haksizliklari ust mercilere ve idareye karsi dava hakki olan reayanin rahatlikla sikâyetlerde bulundugu belirtilmeye calisilmistir. Yetkililerin ise sikâyetleri kanun, adalet ve ahlak prensipleri baglaminda icra etme zorunda olduklari ve bu konularda sik sik adaletnameler ve fermanlar yayimladigi gercegi belirtilmistir. Vergi duzenini teferruatli bir sekilde kisim, siniflar, zumreleri en ince ayrintisina kadar kayit altina alarak ve kayitlar dogrultusunda yapilan is ve islemlerin suiistimallerin nasil engellendigine vurgu yapilmistir. Ehli orfun vergi tahsilati sirasinda fazladan vergi tahsili ile vergi muafiyeti olan zumreleri ve gorevlilerden fazla para ve diger haksiz kazanc elde etme yoluna gidenlere de deginilmistir .","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"32 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126040738","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kamusal Alanın Kavramsal Sınırları","authors":"Mustafa Ali Minarli","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.471081","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.471081","url":null,"abstract":"B u calismanin amaci cagdas sosyal teoride siklikla deginilen bir tema olan kamusal alanin kavramsal sinirlarini ortaya cikarmaktir. Kamusal alanin fenomenolojik olarak ihtiva ettigi ogelerin ne oldugu, nasil bir islev sergiledigi incelemenin temel sorunsalini teskil etmektedir. Bu baglamda, calismada oncelikle kamusal alana gunumuz anlamini kazandiran teorik cabalara deginilmistir. Hannah Arendt, Jurgen Habermas, Oskar Negt-Alexander Kluge, Richard Sennett ve Nancy Fraser’in kavramin politika teorisine dahil olmasinda oynadiklari rol incelenmistir. Takiben, kavramin gunumuz ve onceki tarihler arasinda ihtiva ettigi anlamda herhangi bir degisiklik olup olmadigi sorgulanmaya calisilmistir. Bu dogrultuda kavramin semantik kokleri ve islevsel nitelikleri arastirilmistir. Daha sonra, kamusal alanin ozel alandan farklari incelenerek aleniyet ve cogullugun kavramsal olarak kurucu nitelikler sergiledigi tespit edilmistir. Calismada, son olarak, kamusal alanin politika ve demokrasiyle iliskisine deginilmistir. Boylelikle, kavramin fenomenolojik butunlugu acisindan aleniyet ve cogullugun yani sira demokrasiye de gereksinim duydugu anlasilmistir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"32 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129450671","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Müzik ve Siyaset: Duygu ve Düşüncenin Etkileşimsel İşbirliği","authors":"İ̇rfan Paçaci","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.505323","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.505323","url":null,"abstract":"Oz: Insanligin ortak kultur mirasini olusturan duygu ve dusuncenin “paylasimci ve etkilesimsel isbirligi”nin ortaya ciktigi alanlardan biri olarak muzik; baris ve ozgurlugun birlestigi bir faaliyet alanidir. Ancak muzik bu islevin de otesine gecen islevlere sahiptir. Uyum, isbirligi, ahenk, uzlasi, aklin ve duygunun isbirligi, ortak degerleri yasatmanin, madde ve mananin birlikte uretim yaptigi, soz ve ezgi olarak somutlastigi bir faaliyet alanidir. Bu ozellikleri tasiyan diger bir toplumsal faaliyet olan siyaset ile ortak ozelliklere sahiptir. Siyaset hem birlikteligi hem de farkli olmayi ortaya koymanin mekanizmalarini ve degerlerini temsil etmektedir. Cagdas devletlerde demokratik toplumun gerekleri arasinda yer alan muzik ve siyaset kulturel bir gosterge olusturmanin otesinde toplumun gelisiminde iki onemli katalizor olma potansiyeline sahiptir. Her ikisi de isbirligi ve uyumun islevsel ve kulturel malzemelerinin uretildigi ve toplumsal hayata kazandirildigi alanlardir. Bu calismanin temel hipotezini; muzik ve siyasetin toplumu ozgurluk ile besledikleri oranda demokrasinin yasamasina ve gelismesine pozitif katki saglayacaklari yaklasimi olusturmaktadir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"74 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132688386","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Hukuk Felsefesine Neden İhtiyacımız Var?","authors":"M. Satıcı","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.518261","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.518261","url":null,"abstract":"Hukuka dair algi, ilk ve sorgulanmamis bir bakisla, sirasiyla anayasa-yasalar-mahkeme suc- ceza gibi somut hukuksal metin, uygulama ve kavramlarla sinirlidir. Bu durum, sadece hukukun kurumsal, normatif ve adli yanini one cikartir ve hukukla ilgili sorulari ve hukuk felsefesine neden ihtiyac duyuldugunu aciga cikaran felsefi kadim sorulari sormayi zorlastirirlar: Hukukun ve icerdigi adalet, hak, ozgurluk kavramlarinin kaynagi nedir? Ikinci olarak da hukukun mesruiyetinin kaynagi veya dayanagi nedir? Bu kadim iki sorunun hem sorulmasi hem de yanitlanmasi, hukuk felsefesine duser. Bu calismada hukukun algilanisinda hakim olan yasalci paradigmanin yol actigi sorunlarin cozumunde hukuk felsefesinin onemi vurgulanacaktir. Ilk olarak dogal hukuk geleneginde hukukun ahlak ile olan kesisimine deginecegiz. Daha sonra hukuksal pozitivizmin acmazlarini vurgulayacagiz. Son olarak hukuk biliminin yaninda bir hukuk felsefesine neden ihtiyacimiz oldugu sorusuna yanit arayacagiz.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"24 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123170278","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Türk Kültür ve Devlet Geleneğinde Kadın","authors":"H. Acar","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.536610","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.536610","url":null,"abstract":"Insanoglunun atalari olarak kabul edilen Âdem ile Havva’dan beri “kadin” dunya uzerinde var olmustur. Doganin ve yasam sartlarinin tum zorluklarina ragmen “kadin”, dunyada kendi varligini surdurmek icin surekli bir mucadele icerisinde bulunmustur. Bu mucadelenin boyutu, her toplumun kadina olan farkli yaklasimiyla belirginlesmistir. Dunya medeniyeti icerisinde, Turk kultur ve devlet geleneginde “kadin” onemli bir degere sahiptir. Bu degerin ortaya cikmasinda suphesiz Turk kulturunun sahip oldugu geleneksel bakis acisi buyuk rol oynamistir. Turk kultur ve devlet geleneginde kadinin toplum icerisindeki rolu, gecmisten gunumuze bircok degisiklik gostermistir. Yasanan bu degisim dini, sosyal ve kulturel degisimlerle birlikte sekillenmistir. Gunumuz dunyasinda ortaya cikan teknolojik ve toplumsal degisimlerin etkisiyle Turk kultur ve geleneginde “kadin”, toplumun saglam temeller uzerinde insa edilmesi ve aile yapisinin saglikli bir sekilde devam etmesi icin onemli role sahiptir. Bu calisma, Turk kultur ve devlet geleneginin bir unsuru olan “kadin”in, Eski Turklerle baslayip cumhuriyet’in ilan edilmesine kadar gecen surede, devlet ve toplum acisindan tasidigi onemi ifade etmeyi amaclamaktadir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"143 4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124891558","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"12 Temmuz Beyannamesinin Gölgesinde Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün Yurt Gezileri","authors":"A. Ateş, Onur Gökçeler","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.527594","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.527594","url":null,"abstract":"Cok partili donemde Cumhurbaskani Ismet Inonu’nun ciktigi yurt gezileri, onun yonetim anlayisinin nasil degistigini gostermektedir. 1946’nin basinda cok partili sistemin bir deneme olarak goruldugu donemden, 12 Temmuz Beyannamesinin yayinlanmasiyla bu sistemin artik kalici oldugunun anlasildigi doneme kadar olan surecte Cumhurbaskani Ismet Inonu’nun de yonetim anlayisi degismistir. Iste bu degisim onun ciktigi yurt gezilerinden takip edilebilmektedir. Yapilan calismada yurt gezileri, Cumhurbaskani Ismet Inonu’nun yonetim anlayisinin degistigini gosteren siyasi davranislar ve olaylar uzerinden aciklanacaktir. Ayrica bu donemde Cumhurbaskani Inonu’nun cok partili hayatla ilgili olarak attigi siyasi adimlarin etkileri de yurt gezileri icerisinde tartisilacaktir. Bu baglamda once, cok partili sistemin baslangicinda Milli Şef ve partili kimliginin on planda oldugu yurt gezileri degerlendirilecektir. Sonrasinda ise partili kimligini geride birakip partilere gorece esit uzaklikta oldugunu gosterdigi ve 12 Temmuz Beyannamesinin etkilerinin goruldugu yurt gezileri incelenecektir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127606579","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Milliyetçiliğin Kökenleri: Etnisite/Ulus (Millet) İlişkisi","authors":"Abdulvahap Akıncı","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.540654","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.540654","url":null,"abstract":"Fransiz Devrimi sonrasinda hizla yayilan ideolojilerin basinda yer alan milliyetcilik, haritalari ciddi boyutta degistirdi ve yeni bir dunyanin ortaya cikmasini sagladi. Devletlerin mesruiyetlerini saglamada artik geleneksel araclar yetmemeye basladi. Devletle birey arasinda geleneksel donemde soz konusu olmayan yeni bir bag ortaya cikti. Milliyetcilik modern donem devletlerinde en belirgin hâle gelen arac konumuna yukseldi. Milliyetcilik tartismalari olanca hiziyla surmektedir. Milletlerin dogal bir olgu oldugu ve koklerinin cok eski doneme kadar gittigini savunanlarin yaninda milletlerin modern donemde ortaya cikan bazi sosyal, ekonomik ve kulturel sartlar altinda insa edildigini iddia edenler de mevcuttur. Bazi dusunurler ise modern anlamda milletlerin bir insa sureci sonucunda modern doneme ait bir olgu oldugunu kabul etmekle beraber millet insa sureclerinde etnik kokenlerin buyuk bir etkiye sahip olduklarini ileri surmektedirler. Bu calismada milletlerin ortaya cikisi ile etnik kokenlerin bir baglantisinin olup olmadigi irdelenerek milletlerin insa surecleri tartisilacaktir. Etnik kokenleri ayni olan toplumlar ile farkli etnik kokenden gelenlerden olusan uluslararasinda bir durum degerlendirmesi yapilmaya calisilacaktir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130698655","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Amfitiyatro, Panoptikon ve Görme Rejimleri","authors":"Tuba Kancı","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.558757","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.558757","url":null,"abstract":"Antik Yunan amfitiyatrosu ve Bentham’in panoptikonu, farkli tarihsel ve sosyal baglamlara ait mimari yapilardir. Amfitiyatro, Antik Yunan sehir-devletinin ve panoptikon da 19. yuzyil modernitesinin bir urunuydu. Bu tarihsel ve kulturel eserlerin gorsellikle olan iliskileri de bu baglamlar icinde sekillenmistir. 19 yuzyilda, performans mekânlari, sinirlamak ve disipline etmek icin tasarlanan mekânlarla yer degistirmistir. Bu iki mimari yapinin karsilastirilmasi bize modernitenin, klasik donemden farkini gostermektedir. Bu yazi, amfitiyatro ve panoptikonun ait olduklari toplumlarin gorme bicimlerinin kulturel ve siyasal boyutlariyla iliskisini ele almayi amaclamakta ve bu iki mimari yapinin soz konusu toplumlari karakterize eden metaforlar olarak kullanilabileceklerini ileri surmektedir. Dolayisiyla, bu calisma ayni zamanda, farkli mimari bicimler ile temsil ettikleri toplumlarda hâkim olan siyaset, ozgurluk, kontrol ve disiplin anlayislari arasindaki iliskiye bakmayi amaclamaktadir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"101 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124624813","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Gramsci’nin Hegemonya Kuramı Bağlamında Nükleer Karşıtı Hareketin Milliyet Gazetesindeki Temsiliyeti (11 Ocak 1999-25 Temmuz 2000)","authors":"Mehmet Özçağlayan, Filiz Yavuz Çakıcı","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.453020","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.453020","url":null,"abstract":"Turkiye’de nukleer enerji hukumetler ustu bir konu; bir devlet politikasidir. Dolayisiyla siyasi gorusleri farkli olsa da 1970’lerden itibaren hukumetler eliyle nukleer enerjiye gecis surecinde israr edilmistir. Ote yandan nukleer enerji, basta yore insani olmak uzere tum halkin yasamini etkileyecek nitelikte bir konudur. Bu yuzden bu surecin basariya ulasmasi, halkin, Turkiye’nin nukleer enerjiye gecisine riza gostermesine baglidir. Medya ise halkin rizasini saglamak icin egemen soylemi yeniden ve yeniden ureterek yayan bir kurum olarak karsimiza cikmaktadir. Kavramsal temelini Gramsci’nin hegemonya kuraminin olusturdugu bu makalede, Teun van Dijk’in Elestirel Soylem Analizi disiplininden yararlanilarak, donemin Demokratik Sol Parti Lideri Bulent Ecevit’in basbakanlik koltuguna oturdugu 11 Ocak 1999 ile Akkuyu nukleer santral ihalesini iptal ederek nukleer enerji konusunu rafa kaldirdigi 25 Temmuz 2000 tarihleri arasinda, nukleer karsiti hareketin Milliyet gazetesindeki temsiliyetine odaklanilmis ve bu surecte, Milliyet gazetesinin nukleer enerjiyle ilgili egemen soylemi uretip uretmedigi ve bu konuda topluma karsi sorumlulugunu ne kadar ve nasil yerine getirdigi degerlendirilmeye calisilmistir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"107 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131768299","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Geleneksel Mimariye Öykünme Bağlamında Günümüz Safranbolu Sivil Mimarisi","authors":"Bülent Oral","doi":"10.29224/INSANVEINSAN.526182","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/INSANVEINSAN.526182","url":null,"abstract":"Tarihi Safranbolu kenti ulkemiz sinirlari icinde UNESCO tarafindan Dunya Kultur Mirasi olarak kabul edilen tek kentsel sit alanidir. Bu durum Safranbolu’nun modern yapi uygulamalarinda geleneksel yapiya oykunme ya da onu temsil edebilecek uygulamalar ile modern ve geleneksel mimari arasinda uyum yakalama cabalarini gorunur kilmistir. Ozellikle 2000 yili ve sonrasinda yeni insa edilen siteler ve konaklama tesislerindeki geleneksel dokuya oykunme cabalari, modern donemde insa edilmis binalarda geleneksel ogelerin mimariye secmeci anlayista tasindigi yapi tiplerini ortaya cikarmistir. Yapilarda gelenege bagli kalma istegi cephelerde yogunlasmis ancak ic mekâna bu oranda yansimamistir. Bu calismada Safranbolu geleneksel mimari uslubunun modern donemde insa edilmis yapilara etkisini ornek yapilar esliginde ortaya koymak amaclanmistir. Boylece gunumuz sanat yaklasimlarini etkileyen unsurlar, bu unsurlari ortaya cikaran etkenler ve tum bunlarin modern sanata etkisinin anlasilmasi mumkun olacaktir. Kentte geleneksel dokuya oykunme ozellikle Eski Carsi, Kirankoy ile Baglarbasi Mahallesi’ne yakin ya da o bolgeye hâkim noktalarda yer alan mahallelerde yogunlasmis olup bu yondeki egilimin artarak devam ettigi gorulmektedir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133121895","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}