İnsan ve İnsan Dergisi最新文献

{"title":"Ekonomik Kalkınma ve İnsani Kalkınma İlişkisi: Kırılgan Beşli Ülkeleri Üzerine Ampirik Bir Analiz","authors":"Ozan Gönüllü","doi":"10.29224/insanveinsan.1368996","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1368996","url":null,"abstract":"Kalkınma kavramı, özellikle gelişmekte olan ülkeler için, salt ekonomik gelişmeyi içerecek şekilde daraltılamayacak kadar önemli bir kavramdır. Son yıllarda yapılan çalışmalar sürdürülebilir ekonomik gelişme için insani gelişmeye odaklanılması gerektiği sonucuna ulaşmıştır. Kalkınmayı etkileyen faktörlerin ve ilişkilerin belirlenmesi, sürdürülebilir kalkınma hedefine ulaşmak isteyen ülkelerin sorunlarına ışık tutması ve çözüm yolu önermesi açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada kalkınmanın iki boyutu olan ekonomik kalkınma ve insani kalkınma arasındaki ilişkiler incelenmiştir. 1990-2022 yılları arasındaki 32 yılı kapsayan çalışmanın insani kalkınmayı temsil eden bağımlı değişkeleri Yaşam Süresi (YS), Eğitim Süresi (ES) ve Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi (CEE)’dir. Ekonomik kalkınmayı temsil eden değişken ise Kişi Başına Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH)’dır. Veriler homojenlik, yatay kesit bağımlılığı, birim kök sınamalarına tabi tutulduktan sonra Westerlund Panel Eşbütünleşme Testi ile ekonomik kalkınma-insani kalkınma ilişkileri araştırılmıştır. Test sonuçlarına göre YS ile GSYİH arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamsız bulunurken, ES ve CEE’nin GSYİH arasındaki ilişki ise %95 güven aralığında (p","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"87 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139151717","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"LIMITATIONS OF ECONOMIC DEVELOPMENT IN TERMS OF THE DETERMINING CHARACTERISTIC OF THE INSTITUTION OF STATE AND RELIGION","authors":"M. Halis, Ayhan Hi̇ra, Ahmet Faruk Göksün","doi":"10.29224/insanveinsan.1363864","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1363864","url":null,"abstract":"Din, genel olarak bir grup insan tarafından benimsenen ve genellikle dua, ritüel ve dini hukuk olarak kodlanan bir dizi ortak inanç ve uygulamaların yanında kültürel gelenekleri, yazıları, tarihi ve mitolojiyi, kişisel inancı ve mistik deneyimi de kapsar. Ekonomi üzerine ilk yazılar dini her zaman dışsal bir faktör olarak değerlendirmiş ve din ile bir ülkenin büyümesi ve kalkınması arasında herhangi bir nedensel bağlantı olduğunu varsaymamıştır. Daha sonraları din ve kalkınma arasındaki bağlantıları açıklamak için çeşitli teoriler ileri sürülmüştür. Rasyonel seçim yaklaşımı dinin esnekliğini, dinlerin faaliyet gösterdiği siyasi, ekolojik ve ekonomik ortamlardaki değişikliklere rasyonel bir ekonomik tepki olarak değerlendirmektedir. Bunun yanında, aile, sosyal ağlar ve diğer dünyevi veya doğaüstü unsurlara olan inancı kapsayan yaklaşımlar da din ve ekonomi ilişkisini belirlemektedir. Artık çağdaş ekonomi, dini bir ülkenin ekonomik kalkınmasının önemli bir belirleyicisi olarak dikkate almaktadır. Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde dinin artan esnekliği, küresel olarak hem siyasi iradeyi hem de popüler tartışmaları etkilemesi, din ekonomisini araştıran akademisyenler tarafından gözlemlenmiştir. Ekonomik büyümenin belirleyicileri üzerine yapılan araştırmalar genellikle dinin etkisini ihmal etmiştir. Bu boşluğu doldurmak için, dini pratiklere ve kurumlara katılım ve dini inançların ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini dinin ekonomik faaliyete bakışında aramak üzerinde düşünülmesi gereken bir husus olarak dikkat çekicidir. Tarihsel süreç içerisindeki gelişmelere bakıldığında, dindarlık ile ekonomik performans ilişkisine dair kurgulanacak bir nedenselliğin yönünü, dini öğretinin ve inançların bağımsız değişkenler olarak ekonomik faaliyete yönelik tutumları belirlediği görülmektedir. Devlet dininin varlığı ve dinin piyasa ilişkilerine dair tutum ve davranışlarda belirlediğine dair kapsamlı bir literatür analizinin deneysel araştırmalara ilham kaynağı olacağı varsayımıyla, bu makale devlet, din ve ekonomi ilişkisinin tüm boyutlarını literatüre dayalı olarak ortaya koymak amaçlanmıştır.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"20 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139148588","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Human Capital, Physical Capital, Economic Complexity, and Economic Growth Nexus in Türkiye: New Evidence from Bootstrap Fourier Granger Causality in Quantiles Approach","authors":"Tunahan Hacii̇mamoğlu, Oğuzhan Sungur","doi":"10.29224/insanveinsan.1369367","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1369367","url":null,"abstract":"Economic development is an important indicator demonstrating the increases in societies’ socioeconomic welfare levels. Countries need to advance in economic, social, cultural, and political domains in order to achieve economic development. From this aspect, Türkiye is far from having a developed country profile at this moment. Accordingly, the present study aims to analyze Türkiye’s underdevelopment issue for the period 1970-2017. For this purpose, the effects of human capital, physical capital, and economic complexity index on economic growth in Türkiye are analyzed using the bootstrap Fourier Granger causality in quantiles (BFGC-Q) test recently recommended by Cheng et al. (2021). The results of the analysis indicate that human capital, physical capital, and economic complexity indices have a positive causal effect on economic growth. For sustainable development, Türkiye needs foreign capital investments in a stable economic model. Furthermore, it is recommended that Türkiye should pay importance to education, science, and technology at both theoretical and practical levels, and increase the value-added and technology level in exports by diversifying its high-tech product range.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"39 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139150408","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Industrialization of Sustainability, Upcycling of Capitalism and Postdigital Sustainability: A Descriptive Analysis in the Metaverse Universe","authors":"Derya Nil Budak","doi":"10.29224/insanveinsan.1283999","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1283999","url":null,"abstract":"Postdijital teori, postmodernizmin etkisiyle dijitalleşmeyi öteye taşıyan kavramsal bir zemindir. Dijital sonrası dönem olarak ifade edilen bu çağ, dijitalleşmenin ötesinde postmodern dijital ürünlerin ve teknolojilerin tüm boyutları ile fiziki dünyayı sardığı ve fiziki dünya ile iç içe geçtiği yeni bir aşamayı işaret etmektedir. Metaverse ise içinde bulunduğumuz postdijital çağı tüm boyutları ile ortaya koyan bir ürün olmasının yanı sıra ekonomik, toplumsal, çevresel ve kültürel boyutları ile de ileri kapitalizmi gözler önüne sermektedir. Bu çalışma, sürdürülebilirliğin endüstrileşmesini ve kapitalizmin ileri dönüşümünü, gerçek ve sanal evrenlerin uzamında postdijital teori bağlamında tartışarak postdijital sürdürülebilirlik kavramsallaştırması ile bir örnek üzerinden betimlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, dijital ve fiziksel çevre sorunlarına yönelik yapay zekâ sanatçısı Tilda tarafından sürdürülebilir bir şekilde hazırlanan ve Dünya Çevre Günü’nde Metaverse’de lanse edilen dijital ileri dönüşüm projesi betimsel analiz yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmanın; günümüz insan, toplum ve doğa sorunsalının postdijital durumunu ortaya koyması açısından alana katkı sunacağı düşünülmektedir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"247 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116413337","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Metaverse’te Beyin-Bilgisayar Arayüzleri Kullanımına Yönelik Sağlık, Oyun, Pazarlama ve Reklam Sektörleri Bağlamında Bir Değerlendirme","authors":"Zaliha İnci Karabacak","doi":"10.29224/insanveinsan.1283933","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1283933","url":null,"abstract":"Metaverse, yapay zekâ, blok zinciri, genişletilmiş gerçeklik teknolojileri temelinde, Web 3.0 alt yapısıyla, avatarları ile temsil edilen kullanıcılara hayatın her alanında farklı deneyimler sunan kurgusal sanal evrenler topluluğudur. Ekonomi perspektifinden bakıldığında Metaverse; sanal ekonomi, yeni iş modelleri, güncel sağlık uygulamaları, yeni ürünler, yeni bir pazarlama ve reklam kanalı sunmaktadır. Çalışma, Metaverse’te Beyin-Bilgisayar Arayüzleri kullanımını bu alanda öne çıkan sektörlerden olan sağlık, oyun, pazarlama ve reklam açısından değerlendiren güncel literatür taramasına dayanan betimsel bir incelemedir. Ulusal ve uluslararası alanyazında Metaverse’te Beyin-Bilgisayar Arayüzleri kullanımının farklı sektörlerdeki avantajlarının yanı sıra dezavantajları da ele alınmaktadır. Çalışmalarda Metaverse bağlamında ön plana çıkan çeşitli avantajlar (sürekli etkileşim, avatar ile hareket aksiyonu, meta-tıp, biyolojik katılım, sürükleyici ve öğretici kullanıcı deneyimi vb.) olmakla birlikte en sık vurgulanan dezavantajları mahremiyet ve siber güvenliktir. Ayrıca erişebilirlik, kullanıcı entegrasyonu, nöral siber saldırılar, kullanım maliyeti, sanal bağımlılık, davranış bozuklukları, sosyal izolasyon vb. sıralanan dezavantajlar arasında yer almaktadır.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"116 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132351443","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Kavram Karmaşasının Gölgesinde Blokzincirinin Matruşkası: Bitcoin, Blokzinciri, Web 3.0 ve Metaverse","authors":"İ. Arvas, Rabia ZAMUR TUNCER","doi":"10.29224/insanveinsan.1274819","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1274819","url":null,"abstract":"Metaverse teknolojisinin insanların hayatında ne gibi değişiklikler yapabileceğini tartışmadan önce, bu kavramın günümüz sosyal medya uygulamaları gibi Web 2.0’a mı, yoksa inşa sürecinde olan Web 3.0’a mı özgü olduğunu anlamak gerekmektedir. Metaverse konusunda yapılacak olan değerlendirmelerin günün teknolojik gelişmeleriyle uyumlu olması ancak bu şekilde sağlanabilir. Metaverse, henüz inşası tamamlanmamış olan Web 3.0 ağının erken uygulamalarından biridir. Bu nedenle özellikle sosyal bilimler alanındaki metaverse konulu akademik çalışmaların çoğu ihtimallerin, beklentilerin ve temennilerin ötesine geçememiştir. Metaverse konusunu sağlam bir zemine oturtmadan önce asıl yapılması gereken, Web 3.0 kavramını incelemektir. Literatürde kavramın tanımına ilişkin her geçen gün büyüyen ciddi bir karmaşa bulunmaktadır. Bu çalışmada öncelikle söz konusu karmaşanın nedenleri literatür taraması aracılığıyla araştırılmıştır. Daha sonra birbirinin içerisinden doğan Bitcoin, blokzinciri, Web 3.0 ve metaverse kavramlarına ilişkin teknolojik gelişmeler, özellikler incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Web 3.0’a ait yeni kavramların açıklanması ve bu açıklamaların metaverse gibi henüz doğum aşamasında olan bir mecranın geleceği konusunda fikir vermesidir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"46 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115941317","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Veriye Dayalı Sanal Bir Evren Modeli Olarak Metaverse","authors":"Zübeyde Demi̇rci̇oğlu","doi":"10.29224/insanveinsan.1283746","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1283746","url":null,"abstract":"Teknolojideki son gelişmeler fiziksel dünyayla etkileşimimizi değiştirmekte, dijital dönüşüm bu süreci daha da hızlandırmaktadır. Yakın dönemde yaşanan COVID-19 pandemisi de fiziksel ve dijital dünyanın yakınsamasına vesile olarak dijitalleşmeyi bir adım öteye taşımış, verinin merkezi hale gelmesini mümkün kılmıştır. Dijital dönüşümün mevcut nihai aşaması olarak Metaverse ise, sanal dünya ile fiziksel dünya arasındaki karşıtlığı ortadan kaldırarak dijital zaman ve mekân deneyimini fiziksel olana yaklaştırma misyonuyla ortaya çıkmıştır. Öte yandan bu yeni gerçeklik evreninin merkezinde kullanıcıların davranışlarını bilinebilir, öngörülebilir ve hatta kontrol edilebilir kılan, günlük yaşam deneyimini prosedürlere ve hesaplamalara indirgeyen veri odaklı bir anlayış bulunmaktadır. Bu çerçevede, bu çalışma Metaverse giden yolu açan dijitalleşmenin ve zihniyet olarak veri odaklılığın yükselişinde COVID-19 pandemisinin önemli bir etkisi olduğunu, Metaverse’ün veri odaklı anlayışının mahremiyet, gözetim ve kontrol gibi etik sorunları derinleştireceğini ileri sürmektedir.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114931498","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Metafizikten Metaverse: Sanal Çağ Yeni Bir Orta Çağ Mı?","authors":"Murat Bahadir","doi":"10.29224/insanveinsan.1277808","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1277808","url":null,"abstract":"Var olduğu ilk günden bugüne kadar insan, çevresini ve kendisini bilmeyi, değiştirmeyi, geliştirmeyi amaçlamıştır. Bu süreçte insanın elde ettiği bilgi ve teknolojiler ile şekillenen her çağ, sergiledikleri özelliklere göre karanlık, aydınlık ve modern gibi farklı adlar ile nitelendirilmiştir. Her çağdan diğerine geçişte, insanın içinde bulunduğu çağda arzu ettiği ideallere ulaşamamanın yaratmış olduğu hayal kırıklığı etkili olmuştur. Bugün gelinen noktada teknolojilerin şekillendirdiği sanal çağın eşiğinde bulunan insanda ise aklı ile yaşadığı çevreyi ve kendisini geliştirme noktasında başarısız olmanın neden olduğu hayal kırıklığı etkili olmaktadır. Bu hayal kırıklığı, insanın sahip olduğu bedensel ve zihinsel kusurlardan dolayı kendisinden ve dengesini bozduğu çevreden ümidini kesmesine neden olmuştur. Dolayısıyla yıllardır gerçekleştirmeye çalıştığı ideallerini siborg, yapay zeka ve metaverse gibi kavramlar ile karakterize edilen sanal çağın ele alındığı bu çalışmada, sanal çağın yeni bir Orta Çağ olup olmadığı tartışılmaktadır.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"38 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129625708","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Pandemi Sonrası Toplumda Belirsizliğe Tahammülsüzlüğün Psikolojik Etkileri","authors":"Banu Sayiner","doi":"10.29224/insanveinsan.1188128","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1188128","url":null,"abstract":"Hayatımızın özellikle son iki yılı bir virüsün etkisi altında geçmiştir. Bu virüsün hızlı yayılması ile tüm dünyada \"pandemi\" dönemi oluşmuştur. Ölüm vakalarının görülmesi sonucu karantina ve izolasyon süreçleri yaşanmıştır. Pandeminin başladığı günden bugüne kadar ölen kişi sayısının çok yüksek olduğu açıklanmıştır. İnsanlık birçok alanda ilerleme göstermesine rağmen hastalık ve salgın karşısında çaresiz kalmaktadır. Bu salgın durumu toplumu birçok yönden olumsuz etkilemektedir. Pandemi'nin meydana getirdiği olumsuzluklardan biri de belirsizlik kavramıdır. Kişiler yaşamlarına yönelik belirsiz durumlardan etkilenerek, belirsizliğe tahammülsüzlük göstermektedir. Belirsizliğin yarattığı durumlara yönelik olarak oluşan duygusal, bilişsel ve davranışsal tepkiler belirsizliğe tahammülsüzlük olarak açıklanmaktadır. Bu çalışmada, Pandemi sürecindeki belirsizliğe tahammülsüzlüğün pandemi sonrasında da psikolojik etkilerinin toplumdaki olumsuz yansımaları vurgulanarak, müdahale programlarının önemine dikkat çekilmesi amaçlanmaktadır.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130845062","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"COVID-19 Pandemisi Türkiye’nin Yeşil Büyüme Göstergeleri Bakımından OECD Karşısındaki Performansını Değiştirdi mi?","authors":"Melike Atay Polat, Ş. Ergün","doi":"10.29224/insanveinsan.1185722","DOIUrl":"https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1185722","url":null,"abstract":"Pandemiler başta politik, ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel olmak üzere pek çok açıdan toplumların değişim sergilemelerine neden olmaktadırlar. Bu değişimlerin muhtemel etkileri üretim ve tüketimin gerilemesi, gelirin azalması, işsizliğin artması, ticaretin düşmesi, enerji talebi ve çevre kirliliğinin azalmasıdır. COVID-19 pandemisi de küresel ekonomiyi anlamlı bir şekilde etkilemiştir. Ülkeler, gelişmişlik düzeylerine göre bu gelişmelerden farklı şekilde etkilenmiştir. COVID-19 pandemisi Türkiye ekonomisini de etkilemeye devam etmektedir. Bu çalışmanın amacı, COVID-19 pandemisinin Türkiye’nin OECD karşısındaki yeşil büyüme performansında bir etkiye yol açıp açmadığını kümeleme analizi uygulayarak belirlemektir. 46 yeşil büyüme göstergesi kullanılarak uygulanan kümeleme analizi bulguları, Türkiye’nin dahil olduğu ülke grubunun COVID-19 pandemisi sonrasında değiştiğini göstermiştir. Türkiye pandemi öncesinde Şili ve Kolombiya gibi ülkeler ile aynı grupta yer alırken, pandemi sonrasında çevresel kalitenin iyileştirilmesine katkı sunan önemli yenilenebilir enerji potansiyeline sahip Danimarka, İsveç, Norveç, Avustralya, Lüksemburg ve Finlandiya gibi ülkeler ile aynı grupta yer almaya başlamıştır.","PeriodicalId":399397,"journal":{"name":"İnsan ve İnsan Dergisi","volume":"101 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116323169","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}