DiacovensiaPub Date : 2020-12-30DOI: 10.31823/d.28.4.2
Hrvoje Mandić
{"title":"Odnos NOVJ-a prema hrvatskom stanovništvu i poraženim vojnicima oružanih snaga NDH-a u Mostaru krajem Drugoga svjetskoga rata i u neposrednom poraću","authors":"Hrvoje Mandić","doi":"10.31823/d.28.4.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.28.4.2","url":null,"abstract":"Zauzimanjem Mostara NOVJ je uspostavio nadzor nad donjim tokom rijeke Neretve i ostvario jedan od dvaju preduvjeta za uspostavu revolucionarne komunističke vlasti na tom prostoru. Drugi preduvjet bio je obračun sa svim potencijalnim političkim protivnicima, odnosno klasnim neprijateljima u Mostaru. Problematika stradanja hrvatskoga stanovništva u veljači i neposrednom poraću 1945. godine u Mostaru nedovoljno je istražena. Komunističke vlasti svjesno su zanemarivale hrvatske civilne žrtve u veljači i poraću 1945. s pomoću režimske historiografije. Rad predstavlja doprinos istraživanju hrvatskih žrtava u Mostaru. U radu je korištena deskripcija, povijesno-narativna metoda, metoda analize sadržaja, metoda brojenja/nabrajanja i metoda oralne (usmene) povijesti. OZNA i KNOJ počinili su planski, provedbom metode razdavanja i likvidacije, niz ubojstava hrvatskoga stanovništva i pripadnika oružanih snaga NDH-a u Mos-taru u veljači te neposrednom poraću 1945. godine. Najveća stratišta pobijenih civila i vojnika nalaze se ispod partizanskoga spomenika u Mostaru, u jami Novakuša prema Nevesinju i lokalitetu Radimlja kod Stoca.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43109113","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2020-12-30DOI: 10.31823/d.28.4.7
Stjepan Damjanović
{"title":"Samardžijini pogledi na hrvatski jezik u prvoj Jugoslaviji","authors":"Stjepan Damjanović","doi":"10.31823/d.28.4.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.28.4.7","url":null,"abstract":"U utorak 19. veljače 2019. godine umro je u Zaprešiću kolega i prijatelj akademik Marko Samardžija, rodom iz Vođinaca, jedan od najboljih poznavatelja povijesti hrvatskoga standardnoga jezika, a kada je riječ o najnovijoj povijesti, dakle onoj u 20. i 21. stoljeću, može se mirno reći da to razdoblje nitko nije poznavao kao on. Jedna od najboljih njegovih knjiga zove se Hrvatski jezik i pravopis od ujedinjenja do kraja Banovine Hrvatske (1918. – 1941.), objavila ju je Školska knjiga 2012. godine i u njoj se nalaze sve bitne spoznaje o tome što se s hrvatskim jezikom događalo u prvoj Jugoslaviji i sve one, mada po naravi jezikoslovne i filološke, imaju svoju kulturološku i političku vrijednost. Moj pisani tekst jest dakle pregledni rad, pokušaj da iz Samardžijine knjige izvadim i ponudim najvažnije njegove misli.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41417241","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2020-12-30DOI: 10.31823/d.28.4.8
Drago Tukara
{"title":"Kršćanske poruke u pismima sv. Jeronima","authors":"Drago Tukara","doi":"10.31823/d.28.4.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.28.4.8","url":null,"abstract":"Ovaj članak nastaje povodom 1600 godina od smrti sv. Jeronima, a bavi se Jeronimovim pismima, odnosno nekim kršćanskim porukama u tim pismima. U prvom dijelu svetac stavlja naglasak na izgradnju vlastite osobnosti i odnosa prema Bogu. Kao zaljubljenik u Sveto pismo Jeronim se ispovijeda pred Bogom; susreće Boga u svojoj nutrini i u tumačenju Svetoga pisma, a svi oni koji su lijeni upoznati Boga i tajnu Riječi podvrgnuti su njegovoj kritici. Drugi dio rada bavi se isticanjem međusobne suradnje unutar crkvene zajednice, ponajprije među svećenicima, đakonima, monasima. U tom kontekstu vrijednost prijateljstva i čuvanje mira unutar crkvenih službenika prevažna je tema za Jeronima. Treći dio posvećen je dostojanstvu i ulozi žene. Činjenica je da su Jeronimov život i djelovanje obilježeni komunikacijom sa ženama. To su prije svega udovice, monahinje, djevojke, majke, supruge, bogate i ugledne rimske građanke. Autor u radu želi istaknuti kako se iz svih Jeronimovih korespondenata, izravno ili neizravno, jasno ili zatamnjeno, zrcale kršćanske poruke netom spomenute.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41596183","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2020-09-16DOI: 10.31823/D.28.3.1
S. Horvat, Richard Pavlić
{"title":"Teološka antropologija pred izazovom (evolutivne)\u0000kognitivne znanosti o religiji","authors":"S. Horvat, Richard Pavlić","doi":"10.31823/D.28.3.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/D.28.3.1","url":null,"abstract":"Autori u radu analiziraju osnovne odrednice relativno mladih znan-stvenih disciplina nazvanih kognitivna znanost o religiji i evolutivna kognitivna znanost o religiji, koje su postale nezaobilazne pri pokušaju ostvarenja znanstvenoga objašnjenja religije. Cilj je članka pružiti širi okvir razumijevanja mogućega budućega razvoja interdisciplinarnoga i transdisciplinarnoga dijaloga između novih disciplina i teološke antropologije.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-09-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44741756","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}