DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.30.4.1
Ivan Bodrožić
{"title":"Od mitološkoga prema kršćanskomu poimanju bolesti: povijesno-kritički pristup","authors":"Ivan Bodrožić","doi":"10.31823/d.30.4.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.30.4.1","url":null,"abstract":"Autor se u ovom istraživanju u trima cjelinama bavi promjenom paradigme u kasnoantičkom svijetu u poimanju bolesti. Najprije će istražiti pristup bolesti u antici i kasnoj antici kada su dominirala dva osnovna pristupa: medicinski i religijski (poganski, mitološki). U drugoj cjelini bavi se teorijama o uzrocima bolesti, pri čemu je imao potrebu istaknuti tri temeljna načina njihova tumačenja: filozofski, medicinski i religijski. Posljednje poglavlje posvetio je istraživanju kršćanskoga stava prema bolesti, prateći tekstove i svjedočanstva svetih otaca u prvih nekoliko stoljeća. Svoje tvrdnje rasporedio je u tri dijela: najprije je pokušao odgovoriti na pitanje što je bolest i koji su joj uzroci iz kršćanske perspektive, potom je nastojao definirati ulogu Boga u liječenju bolesti, a naposljetku je istaknuo ulogu Krista kao liječnika prema poimanju u ranokršćanskoj teologiji. Glavni je autorov zaključak da su kršćani napravili najveću promjenu paradigme i životnih stavova prema medicini zahvaljujući drukčijem poimanju Boga, a sve što je bilo u skladu s njihovom svijesti o Bogu ostalo je nepromijenjeno. Upravo zato nisu osporili ni filozofiju ni medicinu kao znanost, premda su napravili određene zaokrete i unijeli novosti.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69509583","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.30.4.6
Ivica Pažin
{"title":"Evangelizacijska i katehetska dimenzija Maloga koncila","authors":"Ivica Pažin","doi":"10.31823/d.30.4.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.30.4.6","url":null,"abstract":"Više od pedeset godina postojanja Maloga koncila pruža mogućnost istražiti njegovo značenje u vjerskom odgoju mnogih generacija. Mali koncil promatra se u kontekstu života Crkve nakon Drugoga vatikanskoga koncila, pri čemu je, nakon uklanjanja katoličkoga vjeronauka iz javnih škola, taj časopis na određeni način preuzeo ulogu katehete. U sladu s njegovim ciljevima, časopisu se pristupa kao mediju, koji ima funkciju podržavanja postojećega vjerskoga odgoja ili ga se sagledava kao periodiku koja ima zadaću njegova nadopunjavanja. Najznačajnija za Mali koncil jest njegova evangelizacijska i katehetska dimenzija, kojom tumači život u svjetlu vjere, a vjeru razumije u kontekstu života. Kratka usporedba Maloga koncila s drugim postojećim časopisima za djecu i mlade još jednom pokazuje važnost toga vjerskoga časopisa za djecu i mlade.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69509653","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.31.2.3
Josip Jagodar
{"title":"A Contribution to the Biography of Ivan Šalić","authors":"Josip Jagodar","doi":"10.31823/d.31.2.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.31.2.3","url":null,"abstract":"Contemporary historiography, so far, has not engaged in researching the biography of Ivan Šalić, the personal secretary of the Archbishop of Zagreb Alojzije Stepinac. Since the communist system was averse to Šalić and the Catholic Church in Croatia, it is not surprising that, to date, no one has made a critical review and analyzed his life and priestly service. This paper aims to show the life and significance of Ivan Šalić based on archival documents held in the Croatian State Archives in Zagreb and Šalić's birthplace in Bebrina (near Slavonski Brod). Numerous postal cards and letters testify to his life, especially the period when he was imprisoned in the Stara Gradiška Penitentiary (1946–1953). The paper will present his life from birth to death and analyze the correspondence with his family to emphasize his importance for the Catholic Church in Croatia.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69510124","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.31.3.2
Slavica Blažeka Kokorić, Antun Volenik, Maja Laklija
{"title":"Procjena različitih dimenzija kvalitete partnerskih odnosa kod polaznika zaručničkih tečajeva","authors":"Slavica Blažeka Kokorić, Antun Volenik, Maja Laklija","doi":"10.31823/d.31.3.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.31.3.2","url":null,"abstract":"U radu su prikazani rezultati istraživanja provedenoga anketiranjem 245 zaručnika koji su pohađali zaručnički tečaj kao sastavni dio bliže pripreme za sklapanje sakramentalnoga braka u Katoličkoj Crkvi. Cilj istraživanja bio je ispitati kako zaručnici procjenjuju različite dimenzije kvalitete svoga partnerskoga odnosa (zadovoljstvo odnosom, učestalost partnerskih sukoba, stilovi i efikasnost rješavanja sukoba) te koliko su motivirani za uključivanje u dodatne aktivnosti usmjerene na jačanje kvalitete partnerskoga odnosa. Rezultati upućuju na spolne razlike u određenim dimenzijama procjene te na povezanost procjene važnosti vjere u osobnom životu sa spremnošću na uključivanje u dodatne aktivnosti. Zaključno, ponuđene su praktične smjernice za daljnji razvoj predženidbenogq pastorala.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"115 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136372343","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.31.1.4
N. Kovač, Josip Vrsaljko
{"title":"Ambivalentnost recepcije Drugoga vatikanskoga koncila u svjetlu prosudbe Josepha Ratzingera / Benedikta XVI.","authors":"N. Kovač, Josip Vrsaljko","doi":"10.31823/d.31.1.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.31.1.4","url":null,"abstract":"Tijekom više desetljeća Joseph Ratzinger kritički se osvrtao na problem recepcije Drugoga vatikanskoga koncila u Crkvi i u svijetu. Autori izdvajaju i proučavaju šest njegovih relevantnih tekstova te su u svakome od njih uočili misao vodilju njegove kritike: posljedice liturgijske reforme, odnosa Crkve prema svijetu i ekumenski pokret u poslijekoncilskoj provedbi; nepomirljivost pluralnosti mišljenja i jedinstva tumačenja Koncila; vidljivi pothvati nakon Koncila s početnim oduševljenjem i kasnijim razočarenjem; Koncil kao jedan od čimbenika poslijekoncilske krize; prednost hermeneutike reforme i kontinuiteta pred hermeneutikom diskontinuiteta i loma. Na temelju navedenih tekstova i tema autori uočavanju Ratzingerovu glavnu tezu da su pogrješne prevladavajuće tendencije prilagođavanja Crkve modernomu svijetu te da se prava reforma odvija samo ako se slijedi hermeneutika reforme i kontinuiteta.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69509515","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.30.4.5
Christopher Naseri
{"title":"Jesus and the Leper in Mark 1:40-45: A Biblical Theology Index for the Management of COVID-19 Pandemic","authors":"Christopher Naseri","doi":"10.31823/d.30.4.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.30.4.5","url":null,"abstract":"Jesus’ response to the leper’s request in Mark 1:40-45 tempers the harsh reality of laid down protocols for the management of leprosy. Against the physical distance of the time, Jesus takes the risk of touching the leper. He restores his battered dignity, heals him, and shows solidarity. The COVID-19 pandemic has stigmatized the human person as a weapon of infection. This situation has questioned the nature of man as a social being and impeded inter-human relationships. Using the synchronic approach of the historical critical method for the study of this text of Mark, this work compares the challenges of the leper in the ministry of Jesus with the threats posed by COVID-19. It concludes that both situations stereotype the human person and affect interpersonal relationships. It proposes Jesus’ compassionate disposition and sense of solidarity as indices for the management of the COVID-19 crisis.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69509645","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.31.1.6
Bruno Petrušić
{"title":"Neki momenti u teološkom čitanju znakova vremena","authors":"Bruno Petrušić","doi":"10.31823/d.31.1.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.31.1.6","url":null,"abstract":"Predloženi teološki model čitanja znakova vremema sastoji se od promatranja sadašnjega trenutka Crkve i suvremenoga društva. Crkva koju se ima pred očima poslijekoncilska je Crkva, a društvo je poslijemoderno društvo. U članku se uzima u obzir razmišljanja i uvide nekolicine suvremenih autora, različitih svjetonazora, prepoznavajući u njima znakove vremena i izazove suvremenoj teološkoj misli. Među takvim znakovima vremena posebno se ističe nezadovoljstvo spomenutih mislilaca s posvemašnjim materijalizmom, s izostankom nutarnjega života, s onesposobljenošću za transcendentno. Unutar globalnoga liberalnoga kapitalizma takvi oblici duhovnoga nezadovoljstva imaju nultu toleranciju prema fizičkom izvanjskom nasilju i nasilju sustava, kao i težnju prema multikulturalnosti, pa se vide kao posebni znakovi pogodni za teološko čitanje. U zaključku članka ističe se da na isti način valja i kršćanskoj teologiji vratiti proročku dimenziju koja će biti temeljna i u gajenju suvremenih oblika svetosti.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69509717","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.31.3.4
Joshua Farris
{"title":"Duševni identitet: dekondicioniranje filozofije i neuvjetovana teologija","authors":"Joshua Farris","doi":"10.31823/d.31.3.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.31.3.4","url":null,"abstract":"The nature of personal identity is ultimately theological in nature. Through a survey of some of the recent philosophical evidence for the soul (in the analytic philosophical tradition), the following lays out reasons for why personal identity is accounted for by a soul because of the nature of phenomenal consciousness as essentially descriptive of persons. Yet, this conclusion is buttressed by theological reflection on personal origins and the end of life. Through a guided reflection on the origins of persons and the end of life (through the lens of dementia case studies), further suggested information about the person as a substance of consciousness reveals more than what is uncovered through philosophical or scientific analysis alone. In this way, and building on Priest’s recents work, the following is a sketch of personal identity as ensouled identity that moves beyond what Priest calls the ‘conditioned’ mode to the ‘unconditioned’ mode of theology.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136373839","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.30.4.2
Boris Vulić
{"title":"»Srdili ste Jahvu.« (Pnz 9, 22)","authors":"Boris Vulić","doi":"10.31823/d.30.4.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.30.4.2","url":null,"abstract":"Člankom se želi pokazati da je biblijski govor o Božjoj srdžbi konstitutivan za istinsku kršćansku sliku o Bogu i da se takav govor ne smije zanemariti, jer je sastavni dio kršćanske vjere. Rad upozorava na to da obilni biblijski zapisi o božanskoj srdžbi otkrivaju Boga koji je zahtjevan Bog – i to radi nas i našega spasenja – te da Božja srdžba ne isključuje Božju ljubav i milosrđe, nego upravo iz njih proizlazi kao radikalni način njihova iskazivanja i poziva na obraćenje. Članak je podijeljen u četiri dijela. U prvom se dijelu prikazuju suvremeni konteksti zbog kojih govor o Božjoj srdžbi postaje neprihvatljiv. Potom se dva poglavlja bave sintezom biblijskoga govora o Bogu, uz uvodne naznake o razlikovanju božanske i ljudske srdžbe. U trećem dijelu izvode se teološki zaključci biblijskoga nauka o Božjoj srdžbi, pri čemu postaje razvidno da se Bog srdi na čovjeka jer je njegov stvoritelj, jer postoji grijeh, jer Bog nije ravnodušan spram čovjekova stanja, jer želi dijalog s čovjekom i ne čeka da čovjek sam spozna grijeh. U konačnici, Bog se srdi na čovjeka grješnika i na narod jer je milosrdan.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69509592","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
DiacovensiaPub Date : 2023-01-01DOI: 10.31823/d.30.4.3
Sanja Matković
{"title":"Magic, Conversion,\u0000and Prayer in Shakespeare’s The Tempest","authors":"Sanja Matković","doi":"10.31823/d.30.4.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.31823/d.30.4.3","url":null,"abstract":"This paper deals with the concepts of magic, conversion to Christianity, and prayer in Shakespeare’s play The Tempest. Employing New Historicism and using Christian writings, it analyses Prospero’s prayer and conversion, which have so far been neglected by scholars in favor of magic, and juxtaposes them to magic. This reading supports the underrepresented view of Prospero’s magic as heretical and punishable, suggests that Prospero’s abjuration of magic is comparable to the deliverance from the occult and conversion to Christianity, and reveals the first interpretation of Prospero’s prayer. Namely, prayer, following Prospero’s conversion, is represented by Shakespeare as the true and ultimate value of human life and the antithesis to magic.","PeriodicalId":37626,"journal":{"name":"Diacovensia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69509601","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}