BELLETEN Yearbook of Turkic Studies最新文献

筛选
英文 中文
Müellifi meçhul bir fetva kitabı ve içindeki imzasız manzum fetvalar üzerine bir inceleme 一本随意取书和对作者不同寻常的浏览页面的检查
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-12-01 DOI: 10.32925/tday.2022.92
Muhittin Eli̇açik
{"title":"Müellifi meçhul bir fetva kitabı ve içindeki imzasız manzum fetvalar üzerine bir inceleme","authors":"Muhittin Eli̇açik","doi":"10.32925/tday.2022.92","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.92","url":null,"abstract":"Osmanlı döneminde fetvalar manzum biçimde verilmiş ve böylece\u0000Türk edebiyatının hazinesine özgün bir tür daha girmiştir. Hukuki konuların manzum biçimde açıklanması özgün ve çok alana hitap eden bir\u0000yapı oluşturmuştur. Ancak bu özgün ürünler kendi devirlerinde gerekli\u0000tertip ve itinayı yeterince görmediklerinden günümüze tam ve doğru\u0000bir şekilde ulaşmaları mümkün olmamıştır. Gerçek sayıları elde mevcut\u0000olanlardan daha fazla olduğu tahmin edilen bu fetvaların bir kısmı da\u0000eksik veya yazarı belirsiz biçimde günümüze ulaşmıştır. Bu fetvaların\u0000belli bir kitapta toplanmamış olması istisnai bir şekilde verildiklerinin\u0000düşünülmesine sebep olmaktadır. Şu ana kadar tespit edilen yaklaşık\u000050 manzum fetvanın büyük bir kısmı, fetvayı veren şeyhülislam veya\u0000müftünün kendi fetva kitabında bulunmamakta, bir kısmı da nüshalarda\u0000rastgele veya farklı kişiler adına kaydedilmiş bulunmaktadır. Bu ise bu\u0000fetvaların sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesini güçleştirmektedir. Öte\u0000yandan bu fetvalar içinde kitap veya mecmualara özenle kaydedilenler\u0000de bulunmakla beraber onlarda da yanlış imzalı olma sorunu vardır. Bir\u0000de ismi, müellifi ve içindeki manzum fetvalar meçhul olan kitaplar vardır ki bunlarla ilgili derin ve çözümlemeli araştırmalar yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada Osmanlı manzum fetvalarında görülen eksik ve yanlış imzalılık sorununa değinilmekte ve bilinmeyen bir fetva kitabı incelenmektedir. Bu kitabın müellifi meçhul olup içinde önemli sayıda imzasız manzum fetva bulunmaktadır.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469925","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Divan şiirinde mahbup ve mesnevilerde mahbubun kullanımları 红木和纹理在墙壁艺术中的破坏性使用
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-12-01 DOI: 10.32925/tday.2022.90
A. Bi̇lgi̇n, Abdülhakim Kilinç
{"title":"Divan şiirinde mahbup ve mesnevilerde mahbubun kullanımları","authors":"A. Bi̇lgi̇n, Abdülhakim Kilinç","doi":"10.32925/tday.2022.90","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.90","url":null,"abstract":"Temelde sevilen ve sevgili anlamlarına gelen mahbup kelimesinin\u0000bir süredir anlam daralmasına tabi tutularak oğlan sevgili, erkek sevgili anlamlarıyla kavramlaştırılmaya hatta terimleştirilmeye çalışıldığı\u0000görülmektedir. Bu yaklaşım, mahbup kelimesini divan edebiyatı metinlerinde aynı şekilde ele almakta ve anlamlandırmaktadır. Bu durumun\u0000divan edebiyatı metinlerinde ne kadar karşılığı olduğunu anlamak için\u0000öncelikle mesnevilerde bir tarama yapılmasına ihtiyaç vardır. Çünkü\u0000mesnevilerde mahbup kelimesinin anlamlarını, ismi veya sıfatı olduğu\u0000şahsiyetlerin cinsiyetini çoğunlukla kesin olarak tespit etmek mümkündür. Burada aşikârdan müpheme, bilinenden belirsize doğru bir yol izlemek daha isabetli olacaktır. Elde edilen veriler ışığında kelimenin diğer divan edebiyatı metinlerindeki kullanımlarına bakmak daha sağlıklı\u0000sonuçlara ulaşılmasını sağlayacaktır. Ayrıca divan şiirinin aşk anlayışı\u0000da mahbubu anlamak için elzemdir. Buradan hareket edilerek bu makalede öncelikle divan şiirindeki aşk anlayışına kısaca değinildi. Daha\u0000sonra mahbup kelimesinin sözlüklerdeki anlamları verildi. Mahbubun,\u0000Arapçada müzekker bir kelime olması da bazı tartışmalara sebep olabilmektedir. Bu sebeple “mahbûb”un Arapça ve Türkçedeki cinsiyeti\u0000meselesi ele alındı. Son olarak mahbup kelimesinin mesnevilerdeki\u0000kullanımları üzerinde duruldu.\u0000","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48515309","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Eski Uygurca Pārāyaṇavagga ya ilişkin fragmanlar Eski Uygurca Pārāyaṇavagga ya ilişkin fragmanlar
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-12-01 DOI: 10.32925/tday.2022.83
Uğur Uzunkaya
{"title":"Eski Uygurca Pārāyaṇavagga ya ilişkin fragmanlar","authors":"Uğur Uzunkaya","doi":"10.32925/tday.2022.83","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.83","url":null,"abstract":"Sanskritçede tripiṭaka, Pāli dilinde ise tipiṭaka “üç sepet” olarak bilinen kavram Budizm’in dinî yazınsal kaynaklarına işaret eden üç ayrı tür eser için kullanılır. Bunu sūtralar, vinayalar ve abhidharmalar oluşturmaktadır. Buddha’nın vaazlarını içeren sūtralar, Sanskritçede āgama, Pāli dilinde ise nikāya olarak adlandırılan koleksiyonlardan oluşmaktadır. Esasında Sanskritçe Budist külliyatta bu koleksiyon dört ile sınırlı iken, Pāli dilindeki Budist külliyata Khuddakanikāya adında beşinci bir koleksiyon daha eklenmiştir. Khuddakanikāya’nın içerisinde bugün bilindiği kadarıyla on beş eser vardır. Bunlardan birisi de Suttanipāta “sūtraların çöküşü” adını taşımaktadır. Manzum ve mensur biçimde kaleme alınan metinlerle örülü Suttanipāta beş vagga yani beş bölümden oluşmaktadır. Suttanipāta’nın beşinci ve son bölümünü ise bu çalışmanın da konusunu oluşturan Pārāyaṇavagga teşkil etmektedir.\u0000Eski Uygurca Pārāyaṇavagga üzerine yapılan çalışmalar 1997 yılına\u0000kadar gider; fakat bugün gelinen noktada bu metnin Eski Uygurcada \u0000bütünlüklü olarak korunduğunu söylemek mümkün değildir. Eski Uygurca Pārāyaṇavagga’ya ilişkin metinler fragmanlar hâlindedir. Bu çalışmada Suttanipāta’nın beşinci bölümü olan Pārāyaṇavagga’ya ilişkin şimdiye kadar neşredilmemiş Eski Uygurca fragmanların neşri gerçekleştirilecektir. Bu yazının konusunu oluşturan fragmanlar bugün Berlin Turfan Koleksiyonu’nda şu arşiv numaralarıyla korunmaktadır: Mainz 699, U 1536, U 1539, U 1557 ve U 2044. Bu yazı mevzubahis\u0000fragmanların yazı çevirimini, harf çevirisini, Eski Uygurca metnin Türkiye Türkçesine aktarımını, metne ilişkin açıklamaları ve sözlük/dizini içermektedir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"311 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469805","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Türkiye Türkçesinde bir çokanlamlılık nedeni olarak durumsallık 由于土耳其的多样性,
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-12-01 DOI: 10.32925/tday.2022.88
Erdoğan Boz, Asiye Hande Nur Türkoluk
{"title":"Türkiye Türkçesinde bir çokanlamlılık nedeni olarak durumsallık","authors":"Erdoğan Boz, Asiye Hande Nur Türkoluk","doi":"10.32925/tday.2022.88","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.88","url":null,"abstract":"Durumsallık, insan zihninde bir durum içerisinde üç ana değişkene sahip olarak sözlü, yazılı ve işaret diliyle kurulan diyalogların nasıl işlediğine dair bir kavramdır. Bu kavramın söylem alanı, söylem biçemi ve söylem kipi olmak üzere üç ana değişkeni vardır. Bu üç değişken durumsallık kavramının yapı taşını oluşturur. Bu yapı taşları filolog M. A. K. Halliday tarafından geliştirilmiştir. Bu çalışmada, bir durum içerisinde kurulan diyaloglarda geçen sözcüklerin anlamının bu üç değişirkenden biri ya da birden fazlası aracılığıyla nasıl değiştiği kanıtlanmaya \u0000çalışılacaktır. Yani nasıl yeni anlamlar kazanarak çok anlamlı olduğu belirlenerek ortaya konacaktır. Bu minvalde M.A.K. Halliday’in durumsallık teorisi kullanılacaktır. Yani, makalede Michael Halliday’in durum teorisi bağlamının derinlemesine bir analizini içeren bir vaka çalışması tasarımı takip edilecektir. Metin olarak Reha Erdem ve Nilüfer Güngörmüş’ün 2009 yılında kaleme aldıkları daha sonra sinema \u0000filmine çevrilen Korkuyorum Anne… İnsan Nedir ki! adlı senaryo metni incelenerek metinde en sık geçen ad, sıfat ve eylemin çok anlamlılık kazanma yollarının doğası incelenecektir. Bunun için öncelikle metindeki çokanlamlı kelimeler taranacaktır. Daha sonra bu taranan kelimeler sınıflarına ayrılacaktır (isim, sıfat ve eylem). Daha sonra Halliday’in bir sözcüğün anlamını bağlam bağımlı olarak kazandığını avunan durumsallık teorisi irdelenecektir. Bu yöntem ile ad, sıfat ve eylemlerin anlamsal yapıları gereği birbirinden farklı yollarla yeni anlamlar kazandıkları kanıtlanmaya çalışılacaktır.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469873","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
16. yüzyıl transkripsiyon metinlerinden Arapça ve Farsça alıntılarda fonetik uyarlama örnekleri 阿拉伯和波斯语中语音警告的例子引用自16世纪的转录文本
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-12-01 DOI: 10.32925/tday.2022.89
Hilal Oytun Altun
{"title":"16. yüzyıl transkripsiyon metinlerinden Arapça ve Farsça alıntılarda fonetik uyarlama örnekleri","authors":"Hilal Oytun Altun","doi":"10.32925/tday.2022.89","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.89","url":null,"abstract":"Transkripsiyon metinleri adı verilen kaynaklardaki Türkçe malzeme, standart Osmanlı imlasıyla değil, yazarın duyduğu şekilde kâğıda geçirilmiş olduğu için Türkçenin tarihî ses bilgisi araştırmaları için benzersiz bir özellik arz etmektedir. Bu eserlerin karşılaştırmalı olarak ele alınmasıyla, ilgili dönemin Türkçe konuşma dilindeki fonetik varyantlar tespit edilebilmektedir. İncelemek üzere seçtiğimiz 16. yüzyıl tarihli ve Latin alfabesi ile kaleme alınmış iki sözlükte yer alan örnekler de Arapça ve Farsça alıntı kelimelerin Türkçeye uyarlanmasının farklı aşama ve biçimlerini temsil etmektedir. Pietro Lupis Valentiano tarafından 1520 civarında yazılan İtalyanca-Türkçe sözlük, Filippo Argenti’nin eseriyle beraber, İtalya menşeli en eski transkripsiyon metinlerinden biridir. Karşılaştırmada faydalandığımız diğer derleme ise 1581-1583 yıllarında Osmanlı ülkesinde seyahat eden Jean Palerne’in 6 dilli konuşma kılavuzunun Türkçe bölümüdür. Bu çalışma kapsamında,\u0000adı geçen kaynaklarda tespit ettiğimiz alıntı kelimelerde gerçekleşen a \u0000> i, -a- > -o-, -u- > -o-, -Vy- > -V-, -g- > -h-/-Ø-, -ḫ- > -ḳ- değişimi ve\u0000ünsüz benzeşmesi gibi ses olayları Türkiye Türkçesi ağızları ve diğer\u0000transkripsiyon metinlerinden tanıklarla ele alınmıştır","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49385672","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Kıpçak grubu lehçelerinde (Kırgız, Kazak, Tatar ve Başkurt Türkçesinde) “değil” kelimesinin kullanımı üzerine 关于“不”一词在山区群体中的使用(在吉尔吉斯斯坦、哈萨克斯坦、鞑靼和土耳其巴什库尔特)
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-12-01 DOI: 10.32925/tday.2022.85
Aksaamai Omuralieva
{"title":"Kıpçak grubu lehçelerinde (Kırgız, Kazak, Tatar ve Başkurt Türkçesinde) “değil” kelimesinin kullanımı üzerine","authors":"Aksaamai Omuralieva","doi":"10.32925/tday.2022.85","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.85","url":null,"abstract":"İlk olarak Dîvânu Lügâti’t-Türk’te görülen değil kelimesi, günümüzde Türk dilinin en çok Oğuz grubu lehçelerinde kullanılmaktadır. Daha yaygın olarak Türkiye Türkçesinde kullanılan bu kelime, Türk dilinin diğer lehçelerinde de çeşitli ses değişikliklerine uğramış şekilde karşımıza çıkmaktadır. Kıpçak grubu lehçelerinde tügül, tuvıl, tügěl, tügil tuvul, tüwül, dägil, dügül, tue/tuel gibi şekilleri bulunan \u0000kelime, bu lehçelerin gramer kitaplarında olumsuzluk edatı olarak ele \u0000alınmaktadır. Bazı Türk lehçelerinde ek fiilin olumsuzu olarak değil\u0000yerine emes (ET: ermez) kullanımları olduğu görülmektedir. Değil kelimesi her ne kadar Oğuz grubu lehçelerine ait bir özellik olarak kabul edilse de Kıpçak grubu lehçelerinin birçoğunda bu kelime tügül, tuvıl, tügěl, tügil vb. şekillerde aynı kullanım özelliklerini göstermektedir. Çalışmada, Kıpçak grubu lehçelerinden Kırgız Türkçesi esas alınarak Kazak, Kazan Tatar ve Başkurt Türkçesindeki kullanımları ele alınıp, karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Öncelikle Kırgız, Kazak, Tatar \u0000ve Başkurt lehçelerindeki değil kelimesinin kullanımlarının tespiti \u0000yapılacak olup, devamında bahsi geçen lehçelerdeki değil yapılarının karşılaştırılması neticesinde genel bir değerlendirme yapılmaya \u0000çalışılacaktır.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49392068","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Sözlük tanımlarında edim bilimsel bilginin sunumu 科学信息在词典定义中的表述
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-12-01 DOI: 10.32925/tday.2022.87
Bilge GÖKTER GENÇER
{"title":"Sözlük tanımlarında edim bilimsel bilginin sunumu","authors":"Bilge GÖKTER GENÇER","doi":"10.32925/tday.2022.87","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.87","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın kuramsal temelini, sözlük bilimi bağlamında edim bilimi, bir başka deyişle leksiko-pragmatik kavramı oluşturmaktadır. Leksiko-pragmatik kavramı, Wang’ın (2015) farklı bakış açılarını karşılaştırarak edim bilimsel bilgiyi yeniden tanımladığı çalışmasından hareketle ele alınmıştır. Özellikle, öğrenici sözlükleri üzerinden ele alınan edim bilimsel bilgi, sözlüklerde yer alan anlamsal ve dil bilgisel bilgi türlerine göre daha az ele alınmış ve araştırılmış bir konudur. Çalışmada, öncelikle sözlük bilimsel bir yaklaşımla edim bilimsel bilgi kavramının tanımı ve kapsamı üzerinde durulmuş, daha sonra sözlüklerde yer alan edim bilimsel özellikler ana hatlarıyla belirtilmiştir. Sözlüklerde edim bilimsel bilgi etiketler, kullanım notları, tanımlar ve örnekler vb. olmak üzere farklı sözlük bilimsel araçlarla sunulabilir. Bu araçlardan biri olan tanımlar, bir sözlük birimin anlam bilimsel içeriğinin yanı sıra edim bilimsel bilgisini de taşır. Çalışmada, sözlük bilimi ve edim bilimi ilişkisi çerçevesinde “edim bilimsel bilgi nedir, sözlüklerde yer alan edim bilimsel özellikler nelerdir, sözlüklerde bu bilgi nasıl sunulur, sözlük kullanıcısına ne gibi yararlar sağlar?” vb. sorular cevaplanmaya çalışılmış, TDK Türkçe Sözlük’ten seçilen madde başları ve Türkçe Ulusal Derlemi’nden (TUD) alınan kullanım örnekleri üzerinden sözlük tanımlarında edim bilimsel bilginin nasıl verildiği değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Türkçe Sözlük’te kimi maddelerin edim bilimsel bilgiyi verecek biçimde düzenlenmesi ve hazırlanacak bir Türkçe öğrenici sözlüğü için sözlük birimlerin edim bilimsel değerlerinin saptanması gerekliliği ortaya konulmuştur.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469863","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Sözlük tipolojileri ve tasnifleri üzerine bir değerlendirme 评估字典类型和设计
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-06-01 DOI: 10.32925/tday.2022.81
Cüneyt Akın
{"title":"Sözlük tipolojileri ve tasnifleri üzerine bir değerlendirme","authors":"Cüneyt Akın","doi":"10.32925/tday.2022.81","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.81","url":null,"abstract":"Sözlük tipolojileri, sözlük hazırlama süreçlerini ve sözlük kuramlarını belirleyen en önemli başlıklardan biridir. Bugüne kadar, sözlük tipolojilerinin incelendiği çok sayıda çalışma olması, bu hususun önemini ortaya koymaktadır. Esasen, temel bir kavram olarak sözlük tipolojileri veya türleri kavramı dahi, bugünkü literatürde kavram olarak açıklığa kavuşturulmuş değildir. Günümüz sözlük çalışmalarında belli bir sözlüğün, öne çıkan özelliğine göre tasnif edilmesi söz konusudur (eş anlamlılar sözlüğü, zıt anlamlılar sözlüğü, iki dilli veya çok dilli sözlük vb.). Bu nedenle mevcut sözlük tipolojilerinin çoğunun, önemli ölçüde, sözlük başlıklarının tipolojileri olduğu söylenebilir. Bundan dolayıdır ki, öncelikle sözlük tipolojilerini belirleyecek ölçütlerin neler olacağı belirlenmelidir. Bu bağlamda sözlük kuramı için birincil öneme sahip bir soru ortaya çıkıyor: Bir sözlük bilimsel ölçüt nasıl tanımlanabilir? Çalışmada, sözlük tipolojilerinin tarihten bugüne hangi ölçütler çerçevesinde tasnif edilegeldiği ortaya konulmaya, söz konusu sözlük tipoloji çalışmaları ve sözlük tasnifleri dikkate alınarak, bir tasnif denemesi yapılmaya çalışılacaktır.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469683","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Et-Tuhfetü z-Zekiyye fi l-Lûgati t-Türkiyye nin sözlükçülük anlayışı hakkında bir inceleme: Arapça dışındaki sözcüklerle düzenlenen madde başları örneği 对土耳其独裁统治解释的回顾:以阿拉伯语以外的单词作为独裁统治开始的例子
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-06-01 DOI: 10.32925/tday.2022.73
Ragıp Muhammed
{"title":"Et-Tuhfetü z-Zekiyye fi l-Lûgati t-Türkiyye nin sözlükçülük anlayışı hakkında bir inceleme: Arapça dışındaki sözcüklerle düzenlenen madde başları örneği","authors":"Ragıp Muhammed","doi":"10.32925/tday.2022.73","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.73","url":null,"abstract":"Türkçenin gelişim evrelerinden biri olan tarihî Kıpçak Türkçesinin \u0000Altın Ordu Kıpçak (Codex Cumanicus), Memlûk ve Ermeni harfli Kıpçak metinleri olmak üzere üç sahada yazılı eserleri bulunmaktadır. Bunlardan Memlûk Kıpçak Türkçesi, XIII–XVI. yüzyıllar arasında, Mısır \u0000ve Suriye’de hüküm süren Memlûk devletinde yaşayan Türkler ve bazı \u0000Arap filologlar tarafından meydana getirilmiştir. Memlûk Kıpçak Türkçesi ile yazılan eserler sözlük, gramer, edebiyat, din, siyaset, atçılık, \u0000okçuluk gibi çeşitli alanlarda kaleme alınmıştır.\u0000Memlûkler döneminde Türkçenin büyük bir önem kazanması sebebiyle Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla sözlük ve gramer içeren \u0000eserler hazırlanmıştır. Bunlardan Et-Tuhfetü’z-Zekiyye fil-Lûgati’t-Türkiyye, Memlûk Kıpçak Türkçesiyle yazılan en önemli eserlerdendir. \u0000Sözlük ve gramer içerikli olan bu eserde geleneksel olarak önce Arapça \u0000sözcükler verilir, sonra Türkçe karşılığı gösterilir. Bazen Arapça madde \u0000başları Farsça, Türkçe, Aramice ve Süryanice gibi dillerden alıntı sözcüklerle düzenlenebilmektedir. Bu yazıda Arapça madde başı olarak \u0000gösterilen Farsça, Türkçe, Aramice ve Süryanice gibi dillerden alıntı \u0000sözcükler üzerinde durulmuştur ve bugünkü çağdaş Arap lehçelerindeki \u0000durumu hakkında değerlendirme yapılmıştır.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69469557","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Kazakçada ḳasḳır “kurt” sözcüğü 在哈萨克斯坦,一个词“狼”
BELLETEN Yearbook of Turkic Studies Pub Date : 2022-06-01 DOI: 10.32925/tday.2022.79
Emin Oba
{"title":"Kazakçada ḳasḳır “kurt” sözcüğü","authors":"Emin Oba","doi":"10.32925/tday.2022.79","DOIUrl":"https://doi.org/10.32925/tday.2022.79","url":null,"abstract":"Kıpçak grubu Türk lehçelerinden biri olan Kazakça, Türkçe söz varlığı açısından oldukça zengin bir dildir. Söz varlığının genelini Türkçe sözcükler ve bu sözcüklerin türevleri oluşturmakla birlikte kültürel \u0000ögeler neticesinde ortaya çıkmış sözcükler de söz hazinesinde yer almaktadır. Bu çalışmada, halk kültürünün bir unsuru neticesinde ortaya \u0000çıkan ve tarihî Türk leçelerinde var olmayan bir sözcük değerlendirilecektir. Bu sözcük Kazakçada ve birçok Türk lehçesinde görülen kurt \u0000yerine kullanılan “ḳasḳır” sözcüğüdür. Çalışmada sözcüğün kökeni, \u0000türevleri ve kullanım alanları üzerinde durulmaktadır. Ayrıca sözcüğün \u0000diğer çağdaş Türk lehçelerinde görünüşleri ve anlamları hakkında da \u0000geniş bilgi verilmiştir. Bununla birlikte sözcüğün nasıl ortaya çıktığına \u0000dair bilgiler de verilmiştir.","PeriodicalId":36226,"journal":{"name":"BELLETEN Yearbook of Turkic Studies","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47917506","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
相关产品
×
本文献相关产品
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信