Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo最新文献_第9页

Valence predikátů z oblasti „HNĚV” v hornolužické srbštině

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.648

Katja Brankačkec

{"title":"Valence predikátů z oblasti „HNĚV” v hornolužické srbštině","authors":"Katja Brankačkec","doi":"10.32798/PF.648","DOIUrl":"https://doi.org/10.32798/PF.648","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy rozwoju walencji predykatów wyrażających negatywne emocje w języku górnołużyckim. Opierając się na korpusie Hotko, porównuję zakres znaczeń dwóch najbardziej powszechnych i w dużej mierze synonimicznych rdzeni -hněw- i -mjerz-. Dane pokazują, że rdzeń -mjerz- występuje częściej w młodszych tekstach i częściej obejmuje emocje o niższym natężeniu niż rdzeń -hněw-. Specyficzne znaczenie poszczególnych predykatów można określić w tekstach m.in. poprzez różne dopełnienia walencyjne, które często mają strukturę równoległą o podobnym znaczeniu w języku niemieckim i czeskim. \u0000Abstrakt Článek se zabývá vývojem valence predikátů vyjadřujících negativní emoce v hornolužické srbštině. Na základě korpusu Hotko porovnává škálu významů dvou nejčastějších a do značné míry synonymních kořenů -hněw- a -mjerz-. Data ukazují, že kořen -mjerz- je v mladších textech častější a že častěji pokrývá emoce nižší intenzity než kořen -hněw-. Specifický význam jednotlivých predikátů může být v textech upřesněn mj. právě různými valenčními doplněními, která často mají paralelní strukturu s podobným významem v němčině i v češtině.","PeriodicalId":36185,"journal":{"name":"Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"72870136","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

The Skewed Frequency Hypothesis and the identification of valent nouns in English 偏斜频率假说与英语价名词的识别

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.672

Jakub Sláma

引用次数: 0

Jako-fraza w strukturze walencyjnej czasownika i poza tą strukturą

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.649

Magdalena Danielewiczowa

引用次数: 1

Vliv prefixace na slovesnou vazbu v češtině (na materiálu nových sloves z oblasti internetových a mobilních technologií)

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.667

Sylva Nzimba

{"title":"Vliv prefixace na slovesnou vazbu v češtině (na materiálu nových sloves z oblasti internetových a mobilních technologií)","authors":"Sylva Nzimba","doi":"10.32798/PF.667","DOIUrl":"https://doi.org/10.32798/PF.667","url":null,"abstract":"W niniejszym artykule omówiono zmiany rekcji czasowników spowodowane przedrostkami czasowników bazowych. Wiadomo, że czasowniki w wyniku użycia przedrostka uzyskują rząd biernika. Jest jednak kilka przypadków, w których nie obserwuje się tranzytywizacji czasownika, np. gdy czasownik poprzedzony jest przedrostkiem po- i za- w znaczeniu ograniczającym. Czasowniki o znaczeniu przestrzennym (a także czasowniki wyrażające ruch metaforyczny) zwykle przy prefiksacji nie są tranzytywne. Przedmiotem przedstawionej analizy jest dziewięć gniazd słowotwórczych z zakresu technologii internetowych i mobilnych oraz komunikacji. Analiza wykazała, że większość czasowników z przedrostkiem jest tranzytywna. Jednak czasowniki z prefiksami do- (co oznacza ‘zakończenie czynności – na dłuższy okres lub na stałe’), po- i za- (oba w znaczeniu ograniczającym) zwykle nie są przechodnie, nawet jeśli są derywowane od przechodnich czasowników. Ruch metaforyczny jest zwykle wyrażany przez konstrukcję „przedrostek-V se [k čemu / z čeho itd.]”, w której pozycja biernika jest blokowana przez morfem se. \u0000AbstraktTento článek se zabývá změnami slovesné vazby způsobenými prefixací základového slovesa. Je známo, že vlivem prefixace se slovesná vazba zpravidla mění ve prospěch akuzativní vazby. Existuje však několik případů, kdy k tranzitivizaci slovesa nedochází, např. při odvozování pomocí prefixů po- a za- v delimitativním významu.Také slovesa s prostorovým významem (a slovesa vyjadřující metaforický pohyb) se při prefixaci obvykle netranzitivizují. Předmětem analýzy je devět slovotvorných hnízd z oblasti internetových a mobilních technologií a komunikace. Analýza ukázala, že většina prefigovaných derivátů je tranzitivních. Slovesa s prefixem do- (ve významu ‘ukončit činnost (na delší dobu nebo definitivně)‘), po- a za- (oba v delimitativním významu) však většinou tranzitivní nejsou, i když jsou odvozena z tranzitivních základových sloves. Metaforický pohyb je typicky vyjadřován pomocí konstrukce ‘prefix-V se [k čemu/z čeho apod.]’, u níž je akuzativní pozice blokována formantem se.","PeriodicalId":36185,"journal":{"name":"Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87509394","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Błędy walencyjne w tekstach obcokrajowców uczących się języka polskiego w świetle korpusu PoLKo

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.657

E. Kaczmarska, Adrian Jan Zasina

引用次数: 0

Derived lexical reciprocal verbs in Czech 捷克语中派生的词汇对等动词

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.658

Václava Kettnerová

引用次数: 1

Zmiany wymagań syntaktycznych w procesach gramatykalizacji i postgramatykalizacji przyimków wyłączających

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.673

Piotr Sobotka, Magdalena Żabowska

{"title":"Zmiany wymagań syntaktycznych w procesach gramatykalizacji i postgramatykalizacji przyimków wyłączających","authors":"Piotr Sobotka, Magdalena Żabowska","doi":"10.32798/PF.673","DOIUrl":"https://doi.org/10.32798/PF.673","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje w ujęciu dynamicznym powstanie i rozwój tak zwanych przyimków wyłączających w języku polskim na tle słowiańskim. Autorzy kładą nacisk na procesy gramatykalizacji i postgramatykalizacji, w wyniku których powstają tak pierwotne, jak i wtórne przyimki w rodzaju bez – przez, oprócz, poza, kromia, wyjąwszy, z wyjątkiem itd. Większość tych wyrażeń powstała z rzeczowników, przysłówków lub czasowników, natomiast przyimki oprócz i poza powstały z innych przyimków, odpowiednio prócz oraz po + za. W wyniku tych procesów doszło do przekształcenia cech kategorialnych przyimków, które nasycają się nowymi treściami i przechodzą na wyższy (nieprzedmiotowy) poziom języka, by ostatecznie zmienić się w tzw. kontekstualizatory. O rekategoryzacji badanych wyrażeń świadczą m.in.: zmiany składniowe, przynajmniej w zakresie rodzaju prawostronnego argumentu i kontekstowego uogólnienia, redukcja fonologiczna (cf. proče > proč, kromia > krom), a także utrata własności składniowych charakterystycznych dla form wyjściowych. Nadal jednak zachowują (dziedziczą) one rekcję, charakterystyczną dla ich podstaw, por. krom + gen, wyjąć + acc > wyjąwszy + acc.","PeriodicalId":36185,"journal":{"name":"Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88996797","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Walencja odczasownikowych nazw wykonawców czynności

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.661

Krystyna Kleszczowa

{"title":"Walencja odczasownikowych nazw wykonawców czynności","authors":"Krystyna Kleszczowa","doi":"10.32798/PF.661","DOIUrl":"https://doi.org/10.32798/PF.661","url":null,"abstract":"Łączliwość odczasownikowych derywatów zdradza ich status w obrębie kategorii nazw wykonawców czynności. Derywat może być elementem deskrypcji określonej, ta w sposób bezpośredni wskazuje na desygnat (odkrywca Ameryki = Krzysztof Kolumb; twórca Facebooka = Mark Elliot Zuckerberg). Osobną klasę stanowią nazwy specyfikujące wartość finalną czasownika, uzyskując tym samym sens jednokrotności: odkrywca penicyliny (Alexander Fleming), twórca Symfonii Patetycznej (Piotr Czajkowski). Jednak większość nazw wiąże obiekt wyznaczony konkretnym kontekstem bądź konsytuacją, nie znaczy to oczywiście, że ten obiekt stoi przy nazwie agentywnej, por. Jeżeli komuś sprzedaję obraz, to nabywca [obrazu] otrzymuje gwarancję trwałości mojego wyrobu. Nazwy zawodów zazwyczaj blokują wskazanie obiektu czynności, jest on wpisany w znaczenie derywatu, nie mówimy *piekarz chleba. Choć z innych powodów, blokady w ujawnianiu obiektu dotyczą również nazw osób o określonych skłonnościach bądź umiejętnościach (rozrabiacz, majsterkowicz,szperacz). Nazwy te dotyczą ugólnionych obiektów, wskazanie jednego z elementów zbioru tworzy wyrażenie nieakceptowalne, por. *majsterkowicz samochodzików, *żarłok kotletów, *pijak piwa. Forma obiektu czynności, który pojawia się obok derywatu, jest na ogół jednolita – to rzeczowniki w dopełniaczu, nawet wtedy, gdy w przeszłości miały inną postać (celowniki i narzędniki).","PeriodicalId":36185,"journal":{"name":"Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"76967733","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Selected constructions with nouns denoting emotions and metaphors of emotions in Czech 捷克语中表示情感的名词及其隐喻的结构选择

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/pf.671

Lucie Saicová Římalová

引用次数: 0

Spracovanie valencie substantív v Slovníku súčasného slovenského jazyka

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo Pub Date : 2020-12-15 DOI: 10.32798/PF.656

Martina Ivanová

{"title":"Spracovanie valencie substantív v Slovníku súčasného slovenského jazyka","authors":"Martina Ivanová","doi":"10.32798/PF.656","DOIUrl":"https://doi.org/10.32798/PF.656","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest walencji rzeczowników i jej opracowaniu we Współczesnym słowniku języka słowackiego (2006, 2011, 2015). Na podstawie danych z przygotowanego tomu czwartego przedstawia zasady i konwencje leksykograficzne opracowania walencji rzeczowników w aparacie gramatycznym jednostek nominalnych. Opisuje również procesy leksykalizacji, w wyniku których powstają rzeczowniki odczasownikowe, które nie są już traktowane jako formy gramatyczne w paradygmacie czasownikowym i reprezentują odrębne jednostki leksykograficzne przetwarzane w słowniku jako niezależne hasła. Jednocześnie opisano faktory procesów leksykalizacyjnych, w tym określone typy modyfikacji walencyjnych, którym podlegają rzeczowniki w porównaniu z ramami walencyjnymi ich jednostek motywujących. W końcowej części opisano najczęściej występujące uzupełnienia walencyjne rzeczowników na podstawie danych słownikowych i korpusowych z korpusu źródłowego Omnia Slovaca III Maior. \u0000AbstraktPríspevok sa venuje problematike valencie substantív a jej spracovaniu v Slovníku súčasného slovenského jazyka (2006, 2011, 2015). Na základe materiálu z pripravovaného štvrtého zväzku opisuje lexikografické pravidlá a zásady spracovania valencie substantívnych jednotiek v rámci ich gramatického aparátu vo výkladovom typeslovníka. Pozornosť sa tiež venuje procesom lexikalizácie, na základe ktorých sa utvárajú deverbatívne substantíva. Tie sa už nehodnotia ako gramatické formy v rámci slovesnej paradigmy, ale reprezentujú lexikálne jednotky, ktoré sú v slovníku spracované ako samostatné heslá. V príspevku sa tiež venuje pozornosť jednotlivým faktorom lexikalizačných procesov, v rámci nich sa zameriavame najmä na otázky modifikácií valencie, ktoré podstupujú substantívne jednotky s porovnaní s valenčnými parametrami ich verbálnychmotivantov. V poslednej časti príspevku sa sústredíme na opis najfrekventovanejších valenčných foriem, a to na základe slovníkových dát a materiálu z korpusu Omnia Slovaca III Maior.","PeriodicalId":36185,"journal":{"name":"Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83473606","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 1