{"title":"Dzieje Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej i jego rola w zachowaniu i propagowaniu kultury łemkowskiej","authors":"Roman Drozd","doi":"10.35757/stp.2023.51.1.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/stp.2023.51.1.10","url":null,"abstract":"After World War II, the Lemko population was deported from their homeland to Poland by communist authorities. Material traces of their culture were left behind exposed to intentional and unintentional devastation. Some Lemko activists could not agree with the state of affairs and decided to prevent it. To this end, they set up a museum in an abandoned Lemko farm in the village of Zyndranowa. In the beginning, it was called the Hall of Lemko Culture Memorabilia but the name was later changed to the Museum of Lemko Culture. Their activity encountered difficulties from the communist authorities, particularly the local ones, who aimed to liquidate the museum. Among the main obstacles to achieving their goal were that the museum belonged to Teodor Gocz and the Lemko activists were determined to save the material traces of Lemko culture. The transformation of the Polish political system into a democratic one meant better times for the Lemko museum though it still faced problems to obtain money for its ongoing activity and overcome the reluctance of the local authorities and other museums. Nevertheless, the Museum of Lemko Culture has developed into an open-air museum and constitutes a connecting link between the deported Lemkos and their descendants with their old homeland.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135960509","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"U.S. National Interests and Strategic Objectives Pursued in Iraq at the Beginning of the Twenty First Century","authors":"Ewelina Waśko-Owsiejczuk","doi":"10.35757/stp.2023.51.1.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/stp.2023.51.1.05","url":null,"abstract":"In the early 21st century, the foreign policy of the United States (US) towards Iraq was intensifi ed and certain American national interests and strategic goals were pursued in this area. The article analyses three groups of objectives: political, economic and geostrategic (military), which, with varying levels of intensity, the US government pursued in Iraq during that period. At the same time, the author focuses not only on the declared goals but also on those actually implemented. She outlines the main US national interests (divided into vital, very important, important and secondary interests) that determine its goals and strategies. Finally, the effects of the US strategic goals in Iraq are referred to, showing which actions have brought the expected results, and which have not been very effective.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135960514","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Deinstytucjonalizacja jako ruch społeczny","authors":"Mikołaj Rakusa-Suszczewski","doi":"10.35757/stp.2023.51.1.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/stp.2023.51.1.02","url":null,"abstract":"The article describes the history of the idea and phenomenon of deinstitutionalisation, that is, the process of transforming care institutions, in particular transferring their competences to local communities. These processes are illustrated using examples from the United States and Europe, discussions that have been going on there for decades, and the experiments and solutions being implemented in those regions. In this study, however, the phenomenon of deinstitutionalisation goes beyond a purely technical problem related to a change in the concept of managing the fate of people who are ill, disabled or affected by various social problems, such as homelessness. Here, deinstitutionalisation is above all a manifestation of the activities of social actors; that is, a social movement. The movement is not so much of a consensual nature, focused on the rationalisation of aid, as it is an ethical and even a conflict-oriented movement, in other words, a ‘new social movement’. The movement : (1) is represented by specific social actors: organisations and their leaders; (2) has its resources, values and identity to lobby for new legislation, implementation of new care and health practices, as well as shaping political and social attitudes in this sector; and, finally, (3) performs evaluative and critical functions, and is, therefore, a kind of ‘epistemic community’ that disseminated certain knowledge and demanded the implementation of the resulting practices.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"45 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135960715","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rola Straży Granicznej w kontekście funkcjonowania umów o małym ruchu granicznym. Casus pogranicza polsko-rosyjskiego","authors":"A. Bieńkowska","doi":"10.14746/ssp.2023.1.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/ssp.2023.1.8","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest analiza roli Straży Granicznej w kontekście funkcjonowania umowy o małym ruchu granicznym z Rosją w latach 2012–2016 oraz wpływu tej formacji na stan bezpieczeństwa wschodniej granicy RP. Zwrócono uwagę na konieczność zmian, jakim (po akcesji Polski do struktur unijnych) ulec musiał cały system ochrony granic, w tym służb porządku publicznego. Analizie poddano instytucję małego ruchu granicznego obowiązującego na pograniczu polsko-rosyjskim. Na podstawie danych statystycznych zarejestrowanych przez Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej przedstawiono zakres zmian w intensywności ruchu granicznego odbywającego się przez przejścia graniczne podległe Warmińsko-Mazurskiemu Oddziałowi Straży Granicznej oraz wskazano system naruszeń wynikających z niedostosowywania się do przepisów regulujących zasady reżimu.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66621787","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Academic Cooperation Between Poland and Germany – Example of Collegium Polonicum as a Joint Institution of Adam Mickiewicz University in Poznań and European University Viadrina in Frankfurt (Oder)","authors":"Tadeusz Wallas","doi":"10.14746/ssp.2023.1.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/ssp.2023.1.10","url":null,"abstract":"In the EU, advanced international cooperation is a characteristic feature of relations between neighbouring states. The idea behind cross-border cooperation spreads into various fields, including daily life, common programmes, priorities, and strategies. The primary motives behind it include the will to communicate with your neighbours, overcome hostility and prejudice between the two co-existing nations, enhance democracy and develop local administration structures, overcome isolation and remoteness, and quickly merge with the integrated Europe. The article discusses cross-border cooperation between universities in Poland and Germany, with particular attention paid to cooperation taking place between neighbouring cities of Słubice, Poland, and Frankfurt (Oder), Germany. However, before the cross-border cooperation is addressed, the article elaborates on a broader context.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"4 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66621575","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zarządzanie kryzysem wywołanym pandemią COVID-19 w czasie jej pierwszej fali w wybranych państwach europejskich","authors":"Lucyna Rajca","doi":"10.14746/ssp.2023.1.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/ssp.2023.1.2","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest zbadanie sposobów zarządzania kryzysem wywołanym pandemią COVID-19 w czasie jej pierwszej fali w wybranych państwach europejskich i udzielenie odpowiedzi na pytanie: Jaki wpływ na zastosowane podejście w zarządzaniu kryzysem (centralizacja versus decentralizacja) miał system administracji publicznej? Przeprowadzona analiza pokazuje, że strategie zarządzania kryzysem w dużej mierze zależały od cech instytucjonalnych i kultur administracyjnych danego państwa, odziedziczonych i zakorzenionych w przeszłości.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66621583","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Monitorowanie jakości powietrza w Polsce w świetle koncepcji smart city","authors":"M. Tomala","doi":"10.14746/ssp.2023.1.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/ssp.2023.1.3","url":null,"abstract":"Do skutecznego zarządzania inteligentnym miastem władze regionów potrzebują danych, pozwalających na monitorowanie np. stanu gleby, powietrza, i in. czynników. Dlatego w takim mieście instaluje się wiele czujników, kamer i mierników. Pozwalają one na analizowanie i reagowanie w czasie rzeczywistym na problemy, występujące w mieście, takie jak np. analiza płynności ruchu samochodowego, dostępność miejsc parkingowych i in., pozwalające władzom regionów prowadzenie właściwej polityki miejskiej. Wśród wielu czynników, które można monitorować w przestrzeni miejskiej na uwagę zasługuje kwestia zanieczyszczenia powietrza. To jeden z najważniejszych problemów, z którymi borykają się władze miast. Skutki zanieczyszczenia powietrza są szeroko omawiane w literaturze zarówno przez badaczy nauk społecznych, jak i medycznych. W tym kontekście można postawić pytanie badawcze: w jakim stopniu prowadzone działania przez polskie miasta przyczyniają się do zmniejszenia pyłu PM10 w powietrzu? Czy działania w ramach polityki ochrony środowiska są skuteczne i czy następuje poprawa sytuacji w badanym obszarze w okresie od 2010 r. do 2020 r. Celem pracy jest zbadanie polityki monitorowania stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 w polskich miastach. Stan monitorowania powietrza zbadano za pomocą statystyki opisowej. Do zbadania zróżnicowania między przestrzenią miejską i wiejską wykorzystano analizę wariancji. Wybrano próbę metodą losową po 24 stacji pomiarowych reprezentujących przestrzeń miejską i podmiejską i pozamiejską. Następnie uwzględniając zmienne towarzyszące jak: PKB na osobę, liczba ludności zastosowano analizę kowariancji do zbadania ich wpływu na jakość powietrza. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej części dokonano analizy literatury przedmiotu, w drugiej części przedstawiono podejście metodologiczne i w ostatniej przedstawiono wyniki analizy.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66621642","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Reakcje wybranych podmiotów na zniszczenie gazociągów Nord Stream. Problem jakości informacji obecnej w przestrzeni publicznej","authors":"Ł. Wojcieszak","doi":"10.14746/ssp.2023.1.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/ssp.2023.1.5","url":null,"abstract":"Zniszczenie gazociągów Nord Stream we wrześniu 2022 roku spowodowało pojawienie się w światowych mediach bardzo zróżnicowanych opinii dotyczących sprawców tego ataku. Według autora, można postawić tezę, że w bardzo zróżnicowanym przekazie płynącym od wielu podmiotów bardzo trudno jest próbować wskazać sprawców tego czynu. Oprócz, co naturalne, sprzecznych ze sobą poglądów przedstawicieli poszczególnych zainteresowanych państw, w cyberprzestrzeni pojawia się bardzo wiele informacji mających nie tyle przekazać stanowisko określonych graczy, ile wprowadzić w błąd odbiorców. Zachodnie media najczęściej winą za atak obarczają Rosję, jednak przeciwnicy tego poglądu wskazują jego słabe strony. W pracy przedstawiono przykłady dezinformacji zawartych w przekazie medialnym w sprawie ataków na Nord Stream, w tym rolę fake newsów, niekiedy stosunkowo łatwych do wychwycenia, lecz niewątpliwie wpływających na kształtowanie się poglądów opinii publicznej. W artykule zastosowana została metoda czynnikowa, a także metoda prognostyczna.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66621703","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rozwój rynku elektromobilności w Polsce. Dylematy i wyzwania","authors":"T. Hoffmann","doi":"10.14746/ssp.2023.1.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/ssp.2023.1.6","url":null,"abstract":"Artykuł podejmuje zagadnienia związane z dylematami i wyzwaniami stojącymi przez Polską w zakresie rozwoju elektromobilności w naszym kraju. Uwaga badawcza skoncentrowana jest na rozwiązania prawne, które nie funkcjonują w społecznej rzeczywistości, a także problemy, na jakie natrafiają potencjalni właściciele pojazdów elektrycznych.","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66621721","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Przestępstwa o charakterze terrorystycznym w polskim prawie","authors":"Remigiusz Rosicki","doi":"10.14746/ssp.2023.1.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/ssp.2023.1.1","url":null,"abstract":" Zakres przedmiotowy problemu badawczego prezentowanego w tekście obejmuje kwestie związane z istotą i sensem definicji legalnej przestępstwa o charakterze terrorystycznym w polskim prawie karnym. Polski ustawodawca zaimplementował definicję przestępstwa o charakterze terrorystycznym w ramach art. 115 § 20 Kodeksu karnego w 2014 roku, co wynikało z konieczności dostosowania polskiego prawa do regulacji Unii Europejskiej. Stosując metaforę uznać należy, że definicja ta stanowi swoisty rodzaj modyfikatora czynu zabronionego i zakresu odpowiedzialności karnej. Struktura definicji legalnej przestępstwa o charakterze terrorystycznym skalda się z dwóch elementów, będących zarazem przesłankami, które wypełnić ma sprawca. Pierwsza przesłanka ma charakter formalny, i dotyczy wysokości sankcji przypisanej głównemu czynowi sprawcy, z kolei druga przesłanka ma charakter motywacyjny, i dotyczy szczególnego rodzaju celu jaki przyświeca w działaniu sprawcy. Niewątpliwie instytucja przestępstwa o charakterze terrorystycznym w polskim prawie karnym pełni funkcje odstraszającą i represyjną w stosunku do sprawców tego typu przestępstw.\u0000 W celu uszczegółowienia zakresu przedmiotowego podjętej analizy w tekście przedstawiono następujące pytania badawcze: (1) W jakim stopniu definicja legalna przestępstwa o charakterze terrorystycznym jest efektywna w polityce karnej w zakresie przeciwdziałania i zwalczania zjawiska terroryzmu?, (2) W jakim stopniu treść definicji legalnej przestępstwa o charakterze terrorystycznym może naruszać zasadę nullum crimen sine lege certa?\u0000 Analiza zawarta w tekście ma głównie charakter poglądowy, w ramach, którego wykorzystano ujęcie instytucjonalno-prawne. W ramach tego ujęcia treść definicji legalnej przestępstwa o charakterze terrorystycznym poddano interpretacji tekstualnej, doktrynalnej i funkcjonalnej. W związku z rozbieżnościami wynikającymi z niejednoznaczności terminów użytych w tej definicji stosunkowo duży nacisk położono na interpretację językową.\u0000 \u0000 ","PeriodicalId":34824,"journal":{"name":"Srodkowoeuropejskie Studia Polityczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66621536","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}