{"title":"Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yönergesi","authors":"Yayın Kurulu","doi":"10.18505/CUIFD.38977","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.38977","url":null,"abstract":"yontemleri kullanilarak hazirlanmis, alaninda bir boslugu dol- duracak arastirmaya dayali ozgun calisma kosullarini tasimali, daha once herhangi bir yerde yayinlanmamis olmalidir","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"19 1","pages":"293-303"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-12-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68179503","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"XVIII. Yüzyılda Kuzey Irak’ta Faaliyet Yürüten Kadirî Şeyhleri","authors":"Abdulcebbar Kavak","doi":"10.18505/cuifd.48981","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/cuifd.48981","url":null,"abstract":"Kuzey Irak, tasavvufun kurumsallastigi donemden bugune yogun tasavvufi hareketlilige sahne olmustur. Bu bolgede, Kadiriyye basta olmak uzere Kubreviyye, Suhreverdiyye, Naksbendiyye, Halvetiyye, Mevleviyye ve Bektasiyye gibi tarikatlar faaliyette bulunmuslardir. XVIII. Asra gelindiginde Kuzey Irak’ta tekke faaliyetleri en yaygin tarikatin Kadiriyye oldugu gorulur. Bu asirda en cok taninan Kadiri seyhleri icinde Şeyh Muhammed en-Nudehi (o. 1126/1714), Şeyh Ismail el-Vulyâni (o. 1158/1745), Şeyh Hasan Gelezerdi (o. 1175/1762 ), Şeyh Dervis Mustafa el-Bilbâsi (o. 1172/1758), Şeyh Osman b. Yusuf el-Kadiri, Şeyh Tâhâ b. Yahya el-Kurdi (o. 1205/1790), Şeyh Mahmud Zengeni (o. 1215/1800), Şeyh Ebubekir b. Hidir el-Âlusi, ve Şeyh Ma’ruf el-Berzenci (o. 1254/1839) yer almaktadir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"19 1","pages":"29-47"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68180032","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kur’an’a Göre Üstünlük Duygusunun Düşünce ve Davranışlara Etkileri","authors":"Harun Savut","doi":"10.18505/CUIFD.55617","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.55617","url":null,"abstract":"Ustunluk duygusu insanin tum davranislarini etkisi altina alan, dusunce ve davranislarda sapmalara sebep olan bir tavirdir. Dogruyu kendisini merkeze koyarak degerlendiren insanin tum kutsali yine kendisi olur. Şayet cevredekiler bu kutsali onaylarsa kabul edilir ve deger gorurler. Aksinin soz konusu oldugu durumlarda ise karsi durulmasi gereken dusman seklinde algilanirlar. Bu ise akli melekelerin onunde set olusturan, dogru dusunmeyi negatif yonde etkileyen, bu sebeple de yanlislari tetikleyen bir durumdur. Bunun neticesinde hakkin kabulu zorlasir, hatta imkansiz bir hal alir. Insani kendi algisi ile celisen gercekleri, dogrulari inkara surukler. Benlik kaynakli bu savrulma kufur ve sirkin kapilarini acar. Bu makalede ustunluk hissinin yol actigi algi ve dusunme hatalariyla tebaruz eden kisilerin dusuncelerinde ortaya cikan savrulmalar, yanilsamalar analiz edilmistir. Ustunluk algisinin gerekcelendirilmesinde kisi veya toplumun sahip oldugu imkanlarin rolu degerlendirilmistir. Ustunluk hissinin neden oldugu tahammulsuzluk ve algi kapanmasi uzerinde durulmustur.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"19 1","pages":"221-248"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68181168","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"İbrahim Sûresi 34 ile Nahl Sûresi 18. Ayetlerin Tefsir ve Belağat Yönünden Değerlendirilmesi / The Verses 34th Of Surah Ibrahim and 18th Of Surah Nahl Evaluation In Terms Of Interpretation And Rhetorics","authors":"R. Şahan","doi":"10.18505/CUIFD.81464","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.81464","url":null,"abstract":"Bu calismada Ibrahim suresinin 34. ayeti ile Nahl suresinin 18. ayeti tefsir ve belagat acisindan incelenmistir. Kur’an’in bircok ayetinde oldugu gibi bu iki ayet arasinda da lafiz ve mana yonuyle bazi benzerlikler ve nuanslar tespit edilmistir. Arastirmada bu iki ayetin mana ve muhtevasi incelenirken, kullanilan kelime ve terkipler Arap edebiyati acisindan ele alinarak, Kur’an’in edebi ozelligine vurgu yapilmistir. Nimet konusuyla alakali bu iki ayetten biri insanin nimetler karsisindaki zalimce ve nankorce tavrini anlatirken, digeri nimetleri veren yaraticinin ne kadar sefkatli ve merhametli oldugunu bildirmektedir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"19 1","pages":"315-346"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68181453","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kelâmî Ontoloji Açısından Vahdet-i Vücutçu Tevhit Anlayışına Bazı Eleştiriler / Some Critics to Understanding of Tawheed Based on Wahdat al-Wujud in Terms of The Theological Ontology","authors":"F. İbi̇ş","doi":"10.18505/CUIFD.24442","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.24442","url":null,"abstract":"Islam dusuncesinin iki ana damarini olusturan kelam ve tasavvuf, tarihsel surec icinde sahip olduklari tevhit tasavvurlariyla birbirine benzesen yonleri oldugu kadar aralarinda olusan zitliklarla da dikkat ceken iki disiplindir. Felsefi acidan Ibn Arabi’nin referans gosterildigi vahdet-i vucut doktriniyle tasavvuf, kendi icinde nazari bir boyut kazanmasiyla guclenmesi yaninda, kimi zaman bu durum teolojik anlamda ileri uclu fikirlerin dogmasina sebebiyet vermistir. Oyle ki, ilerleyen surecte vahdet-i vucutcu gelenegin onculuk ettigi anlayis, tasavvuftaki tevhit algisina da dogrudan etki etmistir. Mutekellimler, Allah’in ve insanin zât, sifat ve fiillerini ve bu baglamda tevhit konusunu islerken, mumkun mertebe insanin varliksal gercekligini muhafaza ederek, irade ve sorumluluk alanlarini dikkate alarak ele almaya calismislardir. Vahdet-i vucutcu gelenekte ise bu konularin birlikte ele alindigi, varligin bir butun olarak tevhit nazariyesi icinde mutalaa edildigi gorulmektedir. Boyle bir yaklasimin genel olarak varligin, ozelde ise insanin ontolojik gercekligini sarstigi aciktir. Diger yandan varlik uzerinden elde edilecek bilginin sihhat ve mesruiyetini de tartismaya acan vahdet-i vucut, epistemolojik bir takim problemlere kaynaklik etmektedir. Dini alana donuk olarak, vahdet-i vucut nazariyesiyle sekillenen tevhit anlayisinin tasidigi itikadi ve uhrevi sorunlar ise insanin irade ve sorumluluk alanina terettup etmektedir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"19 1","pages":"63-86"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68174828","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sebep-Sonuç İlişkisi Açısından Hidâyet Ve Dalâletin Allah’a Nispeti Meselesi / The Question of Basing on The Guidance and Astray to Allah From The Aspact of Causal Relationship","authors":"Vezir Harman","doi":"10.18505/cuifd.93041","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/cuifd.93041","url":null,"abstract":"Hidâyet ve dalâlet konusu insan yasaminda kulun Allah ile kurdugu iliskide one cikan bir konudur. Allah'in diledigini hidâyete iletmesi veya diledigini dalâlete dusurmesi ne demektir? Bu hukum, bazi kullarin irâdesini yok mu saymaktadir? Bu konudaki ayetleri anlarken asil yapilmasi gereken sey, bu dilemesinin ne ifade ettigini ve bu dilemenin sebep mi sonuc mu oldugunu arastirmaktir. Bu makalede meseleyi insan irâdesi, Allah’in irâdesi ve hidâyet-dalâlet olmak uzere uc baslik altinda ele alacagiz.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"19 1","pages":"249-286"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68182099","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Hasan Basri Çantay’ın “On Kere Kırk Hadis” Adlı Eserinde Ahkâm Hadislerine Getirdiği Fıkhî Yorumlar / Hasan Basri Çantay’s Fiqh Interpretations on Ahādīth Ahkām In The Entitled Book ‘On Kere Kırk Hadis’","authors":"M. Özkan","doi":"10.18505/CUIFD.07688","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.07688","url":null,"abstract":"Milli mucadele yillarinin one cikan isimlerinden biri olan Hasan Basri Cantay yazarlik, gazetecilik, ogretmenlik ve milletvekilligi gibi bircok alanda faaliyet gostermis, cesitli konularda yazilar yazmis, eserler kaleme almistir. Islami ilimler alaninda da kendini yetistiren Cantay’in bu alandaki en onemli eseri “Kur’an-i Hakim ve Meal-i Kerim” adli Kur’an mealidir. Ikinci onemli eseri, “On Kere Kirk Hadis” adli kitabidir. 1955-1962 yillari arasinda uc cilt halinde basilan bu kitap iman, ibâdet, temizlik, ahlak, muâmelat, evlenme, bosanma, suc ve cezalar, sura, askerlik ve cihat, savas hukuku, helal, haram gibi bircok konuyla ilgili bin iki yuz hadisten olusmaktadir. Bunlarin yaklasik dort yuz yirmisi ahkâm hadisidir. Cantay, hadisleri tercume etmekle kalmamis yeri geldikce izahlarda da bulunmustur. Bu calismada Cantay’in yaklasik yuz otuz ahkâm hadisine yaptigi izah ve fikhi degerlendirmelerden orneklere yer verilecektir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"19 1","pages":"287-314"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68172583","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Salâhî-i Uşşâkî’nin Manzum Kasîde-i Münferice Tercümesi","authors":"Y. Yildirim","doi":"10.18505/CUIFD.20149","DOIUrl":"https://doi.org/10.18505/CUIFD.20149","url":null,"abstract":"Ibnu’n-Nahvi’nin ism-i a’zami muhtevi olduguna inanilan Kaside-i Munferice adli manzumesi, Arap ve Fars muellifler tarafindan kaleme alinan tercume, serh ve tahmis turu bircok calismanin konusu olmustur. Sikintili ve kederli insanlarin virdi haline gelen ve okuyan kisinin duasinin kabul olduguna inanilan kaside, Turk ediblerinin de yakindan tanidiklari ve uzerinde serh ve tercumeler yazdiklari bir manzumedir. Bu makalede sozkonusu kasidenin Turkce yazilmis serh ve tercumeleri hakkinda bilgiler verilmis, ardindan Salâhaddin-i Ussâki’nin kasideye yazdigi manzum tercumenin kutuphanelerde tespit edilen alti nushasindan istifade edilerek karsilastirmali metni hazirlanmistir.","PeriodicalId":30887,"journal":{"name":"Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"25 1","pages":"87-108"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68175062","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}