{"title":"Vasıf Öngören’in Asiye Nasıl Kurtulur Piyesinde Üstkurmaca Anlatım","authors":"Özge Nur Önel","doi":"10.59902/yazit.1310757","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1310757","url":null,"abstract":"1960’lı yıllarda roman, hikâye, tiyatro gibi anlatı türlerinde kullanılmaya başlamış olan ve hikâyenin hikâyesi olarak bilinen üstkurmaca yöntemi (metafiction) edebi eserlerde kullanılan bir anlatma yöntemidir. Eserin yazılış hikâyesinin esere dahil edilmesiyle birlikte bir çerçeve hikâye oluşturup içinde bir hikâye daha anlatmaktır. Bu yöntem sayesinde okuyucu ile eser arasındaki kurgu perdesi ortadan kaldırılır. Yazarın bu yöntemi kullanmaktaki amacı eserin bir kurgu olduğunu okuyucuya hatırlatmaktır. Farklı türde yazılmış olan edebi eserlerde yazarın üstkurmaca yöntemini kullanma amacı değişiklik gösterebilmektedir. Cumhuriyet Dönemi’nde türlerin ve kullanılan yöntemlerin değiştiği ve geliştiği görülür. Bu dönemde öne çıkan yöntemlerden biri de üstkurmacadır. Genellikle tiyatroda seyirciyi de oyuna dâhil ederek, zaman zaman seyirciyle sohbet ederek ya da eserin içinde bir kurgu yaratarak oyunun içinde oyun izleterek eserin kurgu olduğunu hatırlatan üstkurmaca yöntemi seyirciye farklı bir bakış açısı kazandırmaktadır. Oyuncular, oyun, içerik, seyirci bir bütün olur ve akış tamamlanır. Bu sayede Türk tiyatrosu yöntem, üslûp, konu gibi farklı yönlerde zenginlik kazanmış olur. Makalede incelenmek istenen anlatı türü tiyatro, türe konu olan eser ise Cumhuriyet Dönemi tiyatrosuna ait epik tiyatro anlayışıyla yazılmış olan Asiye Nasıl Kurtulur adlı piyestir. Piyes, üstkurmaca anlatıma sahip olması sebebiyle bu makalenin inceleme metni olmuştur. Eserde yer alan konuşma ve oyun bölümleriyle oyun ve seyirci arasında bir etkileşim sağlandığı ve seyircinin oyuna müdahalesiyle adeta Asiye’nin hayatına yön verildiği görülmüştür. Bu üstkurmaca yönteminin kullanıldığını gösteren bir durumdur. Makalede, yazar Vasıf Öngören’den ve Vasıf Öngören’in tiyatro anlayışından, Asiye Nasıl Kurtulur adlı eserin içeriğinden bahsedilmiştir. Üstkurmaca yönteminin bir tiyatro eserinde nasıl uygulandığı anlatılmıştır. Piyesin Asiye Nasıl Kurtulur adını taşıyan iki farklı filme uyarlandığından ve bu filmlerde üstkurmaca yönteminin nasıl ele alındığından bahsedilmiştir.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"27 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139158695","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Türk Romanında Kitap ve Uyanışlar","authors":"Sultan Rabia Dervi̇şoğlu","doi":"10.59902/yazit.1381083","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1381083","url":null,"abstract":"Uyanış, Şemseddin Sâmi’nin Kâmûs-ı Türkî isimli eserinde “göz açmak; müteyakkız (dikkatli) ve bîdar (uyanık) olmak; hâb (uyku) gafletinden kurtulup, mütenebbih olmak (ibret almak); rüşd ve hidâyete nâil olmak (doğruyu bulmak/bilmek); ilim ve hüner öğrenip zulmet (karanlık) cehâletinden kurtulmak…” gibi anlamlarda kullanılan bir sözcük olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer taraftan sözcük sahip olduğu görülen tüm bu anlamlarına Türk romancılık geleneğinde yer bulmuştur. Bilhassa Yeni Türk Edebiyatı’nın ilk üç devrinde hassasiyetle işlenmiş olan uyanış temi, arz var oldukça beşerin hayatında deverân edecektir. Durum böyle iken, beşerin uyanışında kitap, dolayısıyla ilim, en temel unsur olup, hayat nizamının hıfzı ve yayılımı da yazmak, okumak fiillerinde gelişim göstermektedir. Bunun üzerine, âdemoğlunun daima zeminde bir kitabı olmuş, diğer kitaplar bu zeminin üzerine yığılmıştır. Bu yazıda, İnsanlığın zemin kitabı Kur’an ekseniyle ve uyanışa vesile olan bütün kitapların insan hayatını güzelleştirdiği ön kabulüyle, 1860 ilâ 1901 tarihleri arasında mevcut bulunan üç Türk romanı; kitap ve uyanış kavramları çerçevesinde ele alınıp değerlendirilmektedir.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"67 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139162239","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Deyim Olarak Değerlendirilen Bazı Yapılar Üzerine Bir İnceleme","authors":"Yasemin Türkmen","doi":"10.59902/yazit.1398927","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1398927","url":null,"abstract":"Dil, yalnızca iletişim için değil; aynı zamanda toplumların düşünce tarzlarını, zevklerini, inanışlarını, korkularını, gelenek ve göreneklerini kanunlarını, kısaca geçmişe ilişkin her türlü verinin günümüze aktarılmasını sağlayan özgün bir araçtır. Dil, onu kullanan ulusa özel bir kimlik özgürlüğü de sunmaktadır. Dolayısı ile her dil, kendi ulusu için büyük bir değerdir. Türkçe, geniş söz varlığı (150.000 dolayında madde başı) ile dünyanın en büyük dillerindendir. Türkçenin zenginlik göstergelerinden biri olan söz öbekleri, günlük yaşamda sıkça başvurduğumuz yapılardır. Türkçe sözvarlığı içerisinde deyimler, önemli söz öbeklerindendir. Ancak deyimler sözlüklerinde deyimlerin, yapısal ve anlamsal özelliklerine ilişkin ortak bir görüşe ulaşılamadığı açıktır. Bundan dolayıdır ki deyim özelliği göstermeyen söz öbekleri ile birçok yerde karşılaşılmaktadır. Bu çalışmanın evrenini deyimler oluşturmaktadır. Konusunu, deyim özelliği göstermeyen kimi söz öbekleri oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Mehtap Duran’ın Tarık Dursun K.’nın Çocuk Hikayelerinin Atasözleri ve Deyimler Açısından İncelenmesi (Duran, 2019) adlı yüksek lisans tezinin içeriğindeki deyimlerin doğru seçilip seçilmediği incelenmiştir. Acele etmek, akıllı uslu, aklı fikri, çeki düzen vermek vb. gibi gerçek anlamda kullanılmış yapıların deyim olarak değerlendirildiği görülmüştür. Bu bir sorundur. Bu çalışma ile deyim olmaya elverişli olmayan yapıların, neden deyim başlığı altında anılmaması gerektiği açıklanmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda deyimlerin daha net anlaşılması amaçlanmıştır. Örneklerdeki gibi deyim tanımı ile örtüşmeyen yapılar, hazırlanacak olan sonraki tezlerde deyim olarak değerlendirilmemelidir.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"1142 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139169917","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ahmet Ümit'in Bir Aşk Masalı Romanında Bulunan Kalıp Sözler Üzerine Bir İnceleme","authors":"Dilek Doğru","doi":"10.59902/yazit.1393590","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1393590","url":null,"abstract":"Kalıp sözler; bir ulusun, toplumun kendi dilsel özelliklerini yansıtan sözleridir. Türkçede, gündelik yaşamda kullandığımız; iyi akşamlar, sağ olun, hoş geldiniz, rica ederim, başın sağ olsun, Allah rahmet eylesin gibi kalıp sözler, söz varlığı içerisinde önemli bir yere sahiptir. Kalıp sözler, kişilerin gündelik ruh halini ifade eder ve bireyler arasındaki iletişimi kolaylaştırır. Kişiler arasındaki iletişimde; sevinç, üzüntü, dua, ilenç vb. durumları açık bir şekilde aktarmayı sağlar. Bu bağlamda, çalışmanın evrenini Ahmet Ümit’in Bir Aşk Masalı adlı romanında yer alan kalıp sözler oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı ve konusu ise, eserde bulunan kalıp sözlerin kullanım sıklığını ortaya koymak ve Türkçede önemli bir yere sahip olan bu yapıların, Ahmet Ümit’in eserine ne ölçüde yansıdığını değerlendirmektir. Yazar, günümüzde çok okunan bir romancı olduğu için, Bir Aşk Masalı adlı romanında, kalıp sözleri sıklıkla kullanabileceği varsayılmıştır. Eserde, gözünüz arkada kalmasın, Tanrılara ant olsun ki, sağlıcakla gidin, tasalanmayın, buyurun gibi birçok kalıp söz saptanmıştır. Yukarıda verilen örnekler, söz konusu romandan seçilmiştir. Bu çalışmanın içeriğini yansıtılan kalıp sözler, tarama ve fişleme yöntemiyle ortaya konmuştur. Ayrıca bu sözler, kullanım sıklığı çerçevesinde de değerlendirilmiştir. Bu çerçevede yazarın romanında kalıp sözleri ne denli kullandığı da belirlenmiştir.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"141 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139179825","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"An Evaluation on the Formulaic Words in Yaşar Kemal’s Novel Çıplak Deniz Çıplak Ada","authors":"Demet Özçalik","doi":"10.59902/yazit.1393577","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1393577","url":null,"abstract":"Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan önemli bir iletişim aracıdır. Yaşamın her alanında, kişiler arası iletişim için son derece önemlidir. Toplumlar, edebiyat ürünlerini de dil aracılığıyla oluşturmaktadır. Edindikleri dilin söz varlığından, ortaya koydukları roman, şiir, öykü ve makale gibi türlerde yararlanırlar. Türkçenin söz varlığı içerisinde, “Affedersiniz, Allah mesut etsin, başım üstüne, güle güle, nazar değmesin, sefalar getirdiniz, yolun açık olsun, maşallah” vb. kalıp sözler de önemli bir yer tutmaktadır. Hürriyet Gökdayı’nın Türkçede Kalıp Sözler adlı eserinde, birçok araştırmacının “Türkçenin söz varlığı, başka bazı dillere (Yunanca, İngilizce, Almanca, vb.) göre daha fazla kalıp söz içerir” ifadesi bulunmaktadır. Bu ifadeye göre denebilir ki kalıp sözler, Dünyanın diğer dillerine oranla Türkçede daha fazladır. Bu bağlamda Yaşar Kemal’in, bugüne kadar ortaya koyduğu edebi eserlerinin birçoğu, yabancılar tarafından ilgi görmüş ve o ülkelerde konuşulan dillere çevrilmiştir. Çalışmanın evrenini, Yaşar Kemal’in Bir Ada Hikayesi Dörtlemesinin son kitabı olan, Çıplak Deniz Çıplak Ada oluşturmaktadır. Bu çerçevede, romandaki kalıp sözler, tarama yöntemi ile saptanmış ve çalışmanın sonuç bölümünde sayısal verileriyle ortaya konmuştur.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"49 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139180942","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Factors Shaping North Macedonian Politics and the Representation of Turks in Country Politics","authors":"Kahraman Uzan","doi":"10.59902/yazit.1350787","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1350787","url":null,"abstract":"Kuzey Makedonya ülkesi etnik çeşitliliğin siyaset ve ülke yönetiminde hissedildiği ülkelerden biridir. Osmanlı Devleti zamanında gerçekleştirilen iskân faaliyetleri ve Osmanlı Devleti sonrasında yaşanan göçlerle bölgenin etnik yapısı değişime uğramıştır. Kuzey Makedonya, Yugoslavya’nın dağılmasından sonra bağımsızlığını elde ederek birçok etnik yapıya da ev sahipliği yapmıştır. 1991 yılında kazanılan bağımsızlık sonrası, siyasi arenada iki siyasi parti çevresinde ittifaklar kurularak hükümetler oluşturulmuştur. İttifakların kurulmasında azınlık siyasi partileri önemli rol üstlenmiştir. Türk siyasi partileri kendi kimliklerini korumak ve halklarını temsil edebilmek adına çeşitli siyasi oluşumlar kurmuştur. Bu siyasi oluşumlar iki büyük Makedon partisi ile ittifaklar kurarak yönetime dahil olmak istemişlerdir. Azınlıkların kurmuş olduğu siyasi partiler öncelikle ve doğal olarak kendi etniklerinin sahip olmadığı haklar için mücadele etmişlerdir. Bu çalışmada Kuzey Makedonya ülkesinin etnik çeşitliliği, ülke siyasetine yön veren konular, yaşanan etnik sorunlar, bu sorunlara aranan çözüm yolları, bağımsızlığından günümüze kadar kurulan önemli siyasi partiler, Türklerin kurduğu siyasi partiler ve bu partiler ile Türklerin temsil edilmesi konuları incelenecektir.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"54 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139184402","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Çambaşı Mutfak Kültüründeki Araç Gereçlerin İşlevsel Açıdan İncelenmesi","authors":"Y. Z. Sümbüllü, Emel Yaman","doi":"10.59902/yazit.1388369","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1388369","url":null,"abstract":"Varlık âleminin en temel gereksinimlerinden biri beslenmedir. Başlangıçta, hayatta kalma adına mekanik bir tutum olarak ele alınabilecek olan bu husus, insan söz konusu olunca, zaman içerisinde etrafında bir dizi eklentiye de ev sahipliği yapmaya başlar ki bu eklentilerden biri de mutfak araç ve gereçleridir. Yiyecek veya içeceklerin hazırlanmasından, saklanmasına varıncaya kadar pek çok aşamada ihtiyaç duyulan bu araç ve gereçler, ilgili toplumun üretim formlarından, coğrafyadan, değerler yığınından beslenmekle çeşitlilik arz etmekte, bu açıdan da salt bir araç-gereç olmanın ötesinde barındırdıkları biyografilerle de dikkati çekmektedir. Geleneksele ait olan pek çok hususta olduğu gibi mutfak araç ve gereçlerinde de ciddi bir değişim ve dönüşüm söz konusu olsa da an itibari ile yaşamaya devam eden, örnekleri ile karşılaşılabilen klasik mutfak araç ve gereçleri de yok değildir. Bu anlamda, Anadolu coğrafyasının doğasından menkul zenginliğe paralel olarak oldukça renkli ve çeşitli kullanım alan ve niteliğine sahip olan bu araç-gereçlerin çalışmamıza taşıyacağımız kısmı Trabzon ili Çaykara İlçesi Çambaşı köyü özelinde gerçekleştirilen gözlemler etrafında elde edilen verilerin sunumundan ibarettir. Çalışmamızda Türk mutfağı hakkında verilecek olan kısa malumatı takiben Karadeniz mutfak kültürü ve ardından Çambaşı köyü mutfak araç ve gereçlerine saha metodolojisi verileri etrafında yer verilecektir.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"37 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139184539","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"An Evaluation on Formulaic Word in Attilâ İlhan's Novel Yaraya Tuz Basmak","authors":"Fatma Yildiz, Necmi Akyalçin","doi":"10.59902/yazit.1390255","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1390255","url":null,"abstract":"Bu çalışma, Attilâ İlhan’ın Yaraya Tuz Basmak romanında kullanılan kalıp sözler üzerinedir. Türkçenin söz varlığı; deyim, atasözü, ikileme, argo, terim, kalıp sözler vb. yapılardan oluşmaktadır. Türkçenin bu geniş söz varlığı içerisinde yer alan kalıp sözlerin, yeni yeni değer kazanmaya başladığı görülmektedir. Çoğu iletişim dilinde kullanılan kalıp sözler, edebi eserlerde de kullanılmaktadır. Bundan dolayıdır ki Attilâ İlhan’ın Yaraya Tuz Basmak romanında kalıp sözleri ne ölçüde ve ne kadar başarılı kullandığı konusu, bu çalışmanın evrenini oluşturmaktadır. Yazarın, Türkçe söz varlığında bulunan kalıp sözleri eserinde iletişim dili bağlamında kullanmış olma varsayımı doğrultusunda bu araştırmaya yönelinmiştir. Tarama yöntemiyle eserdeki kalıp sözler bulunmuştur. Romanın tamamında, 354 kalıp sözün kullanıldığı görülmüştür. Bu da göstermektedir ki sayfa başına bir kalıp söz düşmektedir. Buradan hareketle yazarın, kalıp sözleri bir iletişim aracı olarak romanında başarılı bir şekilde kullandığı söylenebilir. Bu çalışmayla Türkçenin söz varlığında, özellikle iletişim dili bakımından önemli bir yere sahip olan kalıp sözlerin, söz konusu romanda ne ölçüde ve hangi durumlarda kullanıldığı ortaya konmuştur.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"40 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139185507","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kıbrıs Barış Harekatı’nın İkinci Gününde Yunan Konvoyu Meselesi ve TCG Kocatepe’nin Batışı","authors":"Güneş Şahi̇n, Emre Ahmet Korkmaz","doi":"10.59902/yazit.1343693","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1343693","url":null,"abstract":"15 Temmuz 1974’te Kıbrıs meselesi geri dönüşü olmayan bir yola girmiş, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios’a darbe düzenlenmiş ve yerine Enosis’i ilan etmek üzere Nikos Sampson getirilmiştir. Daha önce yaşanan Kıbrıs olaylarında Türk halkını katledenler arasında bulunan ve Omorfo Kasabı olarak bilinen Sampson’ın göreve getirilmesi Kıbrıs Türk halkında endişeye neden olmuştur. Türk Hükümeti Kıbrıs’ta yaşanan olaylar karşısında hemen harekete geçmiş, Garanti Antlaşması’ndan doğan haklarını kullanmak üzere önce diplomatik girişimlerde bulunmuş ancak bir sonuç elde edilememesi üzerine hızla askeri müdahale kararı alınmıştır. 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekâtı başlamış, TCG Kocatepe de Deniz Kuvvetlerinden verilen emir doğrultusunda harekata katılmıştır. Harekatın ikinci gününde alınan istihbarat doğrultusunda Yunanistan’ın Kıbrıs’a gemiler gönderdiği öğrenilmiştir. Genelkurmay Başkanlığında yapılan görüşmeler sonucunda bu gemilere müdahale edilmesine karar verilmiştir. Yapılan planlamaya göre Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri’nin ortak harekât düzenlemesi kararlaştırılmıştır. Ancak muhabere eksiklikleri ve alınan istihbaratın tam teyit edilmeden harekata kalkışılması sonucunda Türk uçakları, Türk gemilerini vurmuş ve harekât, TCG Kocatepe’nin dost ateşiyle batmasıyla sona ermiştir. Çalışma TCG Kocatepe muhribinin batışına ve Türk siyasi tarihindeki gizemine odaklanmaktadır.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139310928","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"About Necip Tosun's Glossary of Story Terms","authors":"Özlem Aslii̇pek","doi":"10.59902/yazit.1313737","DOIUrl":"https://doi.org/10.59902/yazit.1313737","url":null,"abstract":"Öykü, Tanzimat döneminden itibaren Türk edebiyatında edebi bir türün adı olarak kulla-nılan bir terim olmakla birlikte köken olarak Eski Türkçe dönemine ait, Divanü Lügat-it-Türk’te de ötkünç olarak geçen ve öykünmek, taklit etmek anlamlarına gelen bir sözcüktür. “Öykü” Arapça kökenli hikâye sözcüğüne öz Türkçe bir karşılık olarak sunulmuşsa da bugün geleneksel anlatı türlerini de kapsayacak şekilde kullanılabilen “hikaye”den yalnız-ca modern kısa hikayeyi (story) adlandırmak için kullanılmasıyla ayrılır. Öykü dendiğinde; mekân, zaman, kişi unsurlarının gerçekleşebilecek bir olayı, durumu anlatmak için işe koşulduğu edebi metin türü anlaşılır. İnsan insan olalı hikâyesi vardır, bir hikâyenin konu-sudur. Bu incelemenin konusu Öykü Terimleri Sözlüğü’nün yazarı Necip Tosun, dünyada her şeyin “hikâye” üzerine bina edildiğini, insanların hikâyelerden oluştuğunu, dünyanın bir hikâyeler toplamı olduğunu ve hikâyenin gerçek anlatıcısını bulunca tamamlandığını belirtir. Bir hikâyeyi estetik bir bütünlük içinde sanat katına yükseltmenin ise öykücünün işi olduğunu ekleyerek öykü ve hikâye sözcüklerine özgün bir anlam katmıştır. Öykü üze-rinde yapılan kuramsal çalışmaların roman, şiir gibi türlerin üzerindeki çalışmalardan daha az olduğundan yakınan Necip Tosun bu alandaki çalışmalarına bir yenisini eklemiş-tir. Ketebe Yayınlarınca yayımlanan Necip Tosun’un Öykü Terimleri Sözlüğü 525 sayfalık hacimli bir kaynak olarak edebi dünyaya öykü açısından bir katkı sunmaktadır. Sözlükte öykü terimleri kırk madde başlığı altında Türk ve dünya edebiyatından öykü örnekleriyle açıklanmaktadır. Bu yönüyle hem sözlük olarak maddeleri açıklamakta hem de iyi bir öykü seçkisi oluşturmaktadır. Bu çalışmada Necip Tosun’un öykü okuyucularına, öykü üzerinde çalışmak isteyenlere ve öykü yazmak isteyenlere dönük eseri Öykü Terimleri Söz-lüğü tanıtılacaktır.","PeriodicalId":243985,"journal":{"name":"YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi","volume":"16 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139310846","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}