{"title":"Prilog irskim studijama","authors":"Stipe Grgas","doi":"10.15291/radovifilo.1861","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/radovifilo.1861","url":null,"abstract":"Neposredan povod ovog članka jest objavljivanje djela The Field Day Anthology of Irish Writing (1991) pod urednikovanjem Seamusa Deanea. Autor obrađuje antologizirane tekstove usredotočujući pozornost na ona djela ili odlomke u kojima se predočuje prostorna prisutnost Irske ili pojmovno-emotivne konstrukcije tog geografskog entiteta. On izlaže svoje nalaze kroz dvanaest načina kako se Irska ili njene konstrukcije pojavljuju u obrađenom materijalu: počeci, slike, religijska podjela, izvlašćenja, izvlašćeni, zemljište, imenovanje, buđenje, protumjere, država, iseljeništvo, grad. U zaključnim opaskama, autor je stajališta da poznavanje irske problematike ima barem dvije posljedice. Na pedagoškoj ravni, smatra se da njena obradba nalaže nužnost preispitivanja uvriježenih načina izvođenja anglističkih studija i drugo, kao analogija, irska nam problematika treba pripomoći razumjeti ponašanje jednog broja političkih čimbenika koji arbitriraju dramu koja se odvija na našim prostorima.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"37 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115447744","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Linguistic stereotypes: crosscultural analysis of proverbs","authors":"D. Škara","doi":"10.15291/radovifilo.1845","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/radovifilo.1845","url":null,"abstract":"Polazišnu osnovu ovoga rada čine rezultati kontrastivne analize poslovica koje pripadaju različitim jezicima i kulturama. Ispitivanja rečenične strukture poslovica pokazuju da različiti jezici dijele neke zajedničke karakteristike. Sve to upućuje na postojanje jedne univerzalne strukture koja je imanetna poslovičnom načinu izražavanja. Zadatak je ovoga rada istražiti moguće univerzalije kao i specifičnosti koje su uvjetovane jezičnim i kulturnim nasljeđem.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132066514","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Djevica i bludnica","authors":"Daniel Nečas Hraste","doi":"10.15291/RADOVIFILO.1853","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/RADOVIFILO.1853","url":null,"abstract":"Vestina djevica Gaia Taracia i prostitutka Acca Larentina po rimskim su pričama oporučile svoju imovinu rimskom narodu i time zaslužile posebne nagrade: prva božanske počasti i obred Larentalia 23. XII., a druga pravo svjedočenja, postavljanja kipa i razne olakšice koje su u Rimu pripadale Vestinim djevicama. Kako je Gelije jedini autor koji ih spominje na jednom mjestu (VII 7), postavlja se pitanje da li su one i kako povezane. Rimske su naime legende znale i za drugu Accu Larentinu, također prostitutku, koja je dojila Romula i Rema, rođene od Vestine djevice Ilije ili Reje Silvije. Da je u rimskim pričama postojao motiv zajedničkog djelovanja Vestine djevice i bludnice u korist Rima dokazuje Livijev prikaz događaja poslije prisilnog povratka Kapue u rimski državni sustav 210. g. pr. Kr. Tada je u senat stiglo poslanstvo moliti za prekid odmazdi nad građanima Kapue, ali je u Rimu otkriveno da su od svih njenih žitelja Rimu ostale vjerne samo dvije žene - Vestia Oppia i prostitutka Faucula Cluvia, koja je rimskim zarobljenicima donosila hranu. Budući da je Livijev prikaz vjerodostojan u svemu ostalom osim u tom detalju, u njemu autor vidi odraz spomenutog motiva. Na kraju se daje kratak osvrt na pitanja povezana s motivom djevice i bludnice: o njegovu \"indoeuropskom\" podrijetlu, na što bi ukazivale paralele u irskim i velškim pričama.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"6 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124258297","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Čakavske antologije","authors":"Glorija Rabac - Čondrić","doi":"10.15291/radovifilo.1852","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/radovifilo.1852","url":null,"abstract":"Antologija sastavljene po analektičkim pravilima i starim uzancama, otvaraju vrata civilizatorskom procesu u onim predjelima zemlje koji imaju svoj specifičan jezik, svoje kulturno obilježje s konotativnim povijesnim oznakama. Mnogi teoretičari, kritičari, lingvisti već dugo vremena pokušavaju raščlaniti pojavu čakavštine tražeći odgovor na pitanje da li ona ima svoje mjesto, i kakvo, u hrvatskoj književnosti. Međutim, naša analitička istraživanja su usmjerena na sagledavanje uloge čakavskih analektičkih zbirki, posebno onih općeg karaktera, priređenih s težnjom da budu egzemplarne, a ujedno poticajne za one koje prožima stvaralačka ambicija. Kritičari nam pomažu u tvrdnji da pjesnik ne može zatajiti sebe u svom djelu bez obzira na izražajna sredstva kojima se koristi i da i u dijalektalnoj poeziji može strujiti duh općeljudskih tema. U regionalnoj motivici, u antejskoj predanosti rodnoj zemlji, u privrženosti zavičaju, u etičkim, psihološkim i domoljubnim osjećajima i pomoću duhovnih sklonosti, čakavci otkrivaju istine, pišu pjesme pune euritmije, estetski dotjerane, ne rijetko s dobro artikuliranim glasovima, a ponekad skovane na precac bez formalno - tehničke vještine, eksperimentalno odnosno avangardno sročene, ali usmjerene prema budućnosti. Prema svojem kriteriju, antologičari su imali namjeru da predoče kronološki pregled najvrijednijih čakavskih ostvarenja svjedočeći da su antologije bile putokaz jedna drugoj a također i pjesnicima kojima je “ča“ “najslaji“ monosilab, simbol njihovog entiteta.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"131 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124042451","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Das agressive wort im Deutschen","authors":"Pavao Mikić","doi":"10.15291/radovifilo.1846","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/radovifilo.1846","url":null,"abstract":"Psovka kao govorni čin verbalne agresije upotrebljava u svojoj realizaciji agresivne riječi koje nose u sebi neko negativno značenje, te stoga vrijeđaju, umanjuju ugled i nanose moralnu štetu onima na koje se odnose. Podastrti članak opisuje bit agresivne riječi i navodi ona jezična područja iz kojih se agresivna riječ regrutira.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115983519","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sociolingvistički status hrvatskih iseljenika u Quebecu","authors":"Vjekoslav Ćosić","doi":"10.15291/radovifilo.1840","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/radovifilo.1840","url":null,"abstract":"Autor prikazuje rezultate ankete provedene u tri grada kanadske pokrajine Québec (Montreal, Québec, Sherbrook). Cilj je bio utvrditi osnovne karakteristike jezičnog ponašanja hrvatskih iseljenika u sredini koja je od nedavno (1977) de iure jednojezična a de facto već dva stoljeća dvojezična (pogotovo Montréal). Anketa (27 pitanja) obuhvatila je 59 ispitanika raznih dobi i zanimanja, svi pripadnici prve generacije osim 5 djece od 10-15 godina koji pripadaju drugoj generaciji. Svi ispitanici govore hrvatski ali ih 10 uopće ne govori, a 6 slabo francuski. Na radnom mjesto 35 ih govori francuski, najčešće u kombinaciji s engleskim koji je u 12 slučajeva jedini jezik posla. U obitelji 22 ispitanika govore samo hrvatski, 4 samo engleski, 1 samo francuski, ostalo je višejezično. U 13 od ukupno 17 anketiranih obitelji djeca govore hrvatski (od toga su 3 mješovita braka) a u 4 obitelji (sve mješoviti brakovi) ga ne govore. Vrlo česta trojezičnost (Montréal) ne pogoduje očuvanju materinskog jezika, što će posebno doći do izražaja u drugoj generaciji. Tu pojavu trebat će pažljivo pratiti i sistematski istražiti.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115228316","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Franjevački siromaški rigorizam u pjesmi \"S(vè)t se kon'ča\"","authors":"Slavomir Sambunjak","doi":"10.15291/RADOVIFILO.1848","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/RADOVIFILO.1848","url":null,"abstract":"Rad je pokušaj da se stožernoj hrvatskoglagoljskoj pjesmi \"S(vè)t' se kon'ča\" odredi mjesto i doba nastanka. Svrhu autor postiže analizom sadržajnoga, prvenstveno mitskoga sloja pjesme. Pošto ustvrđuje da je pjesma stanovito prenje, uspostavlja tematsko-motivske veze s Otkrivenjem, a arhetipove koji su u pjesmi našli odraza prepoznaje kao krivovjeme, apostoličke i spiritualističke, osobito franjevačke, trećoredačke i apokaliptičke. Mitski je sloj u pjesmi najuže povezan s ideološkim i političkim događanjima i osobama s prijelaza iz srednjega u novi vijek, osobito stoga što su tadanje franjevačke siromaške borbe bile protkane apokaliptičkom simbolikom, dakle i simbolikom brojeva. Upravo je analiza toga, brojevnoga simboličkoga sloja, omogućila Autoru da ustvrdi kako je pjesma nastala u prvoj trećini 14. stoljeća u krugu hrvatskih franjevaca trećoredaca. Budući da su u to doba glagoljaški franjevci trećoredci smješteni u Zadru, gdje im je ishodište, to autor zaključuje da je Zadar mjesto nastanka pjesme \"S(ve)t' se kon'ča\". Tomu zaključku ne protive se jezične osobitosti pjesme, nego ga, naprotiv, osnažuju.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"173 5-6","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120985595","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Daniil Harms: \"...i sva književnost Ruska...\" (uvod u Harmsovo osporavanje ruske književnosti 19. stoljeća)","authors":"Zdenka Matek","doi":"10.15291/RADOVIFILO.1856","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/RADOVIFILO.1856","url":null,"abstract":"Daniil Harms pripadao je grupi umjetnika iz zalaznice ruske avangarde - grupi Oberiu. Rad govori о osnovnim odrednicama oberiutske poetike na osnovi programatskih iskaza i njenom odnosu prema ruskoj kanoniziranoj književnosti, koja na hijerarhijskoj ljestvici kulture zauzima izrazito visoko mjesto. Oberiuti, \"ljudi konkretnog svijeta, predmeta i riječi\" (kako se predstavljaju u Manifestu), svoju poetsku koncepciju (\"realna umetnost''; odatle i naziv grupe - Udruženje Realne Umjetnosti) ističu kao suprotnost \"zastarjeloj\" literaturi \"trošne pozlate\" i njenim vrijednostima. Oberiuti, ipak, nisu totalni rušitelji - oni negiraju, ali i nanovo afirmiraju rusku književnost 19. stoljeća. Harms/Oberiuti osporavat će tradiciju pretežno parodiranjem \"velike\" književnosti (iz čega nisu izuzeti ni sami pisci, Kao ni njihova svagdašnjost, \"byt :), dakle - preosmišljavaniem starih smislova, ali će i, uz pomoć semantičkih srazova, težiti stvaranju novog \"stvarnog\" (\"zdravog\") smisla svijeta. Osnovni Harmsovi motivi zakodirani su u citiranom estetski-etičko provokativnom tekstu, pjesmi, upravo zato izabranoj kao epigraf radu.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133196311","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Slika djeteta u Njemačkoj kratkoj priči nakon 1945. godine: djetinjstvo bez djetinjstva","authors":"Slavija Kabić","doi":"10.15291/RADOVIFILO.1860","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/RADOVIFILO.1860","url":null,"abstract":"Njemačka kratka priča (njem. die Kurzgeschichte) doživljava nakon 1945. procvat, a aktualnom tematikom i angažiranošću postaje “ponosom njemačke poslijeratne književnosti“ (Reich-Ranicki). U poglavlju Djetinjstvo bez djetinjstva obrađene su pojavne slike djeteta u svijetu čiji su normalni poredak i mir narušeni užasom rata i njegovim posljedicama (smrt, ruševine, glad). Preuzimajući uloge odraslih (oca) na sebe mali junaci suprotstavljaju se zlu braneći integritet obitelji, ali i ostvaruju partnerstvo sa zajednicom odraslih bez čije pomoći njihov spas iz pogibeljnih situacija ne bi bio moguć. Međutim, društvo odraslih funkcionira i kao prijetnja djeci svojom egoističnom težnjom ka blagostanju i brzo zaboravlja tragediju ne shvaćajući da “rat neće završiti sve dok bilo gdje krvari neka rana koju je nanio“ (Boli). Šest antologijskih kratkih priča nastalih između 1945. i 1950. godine na dirljiv način pokazuju ljubav autora (Borchert-Rinser-Böll) prema djetetu kao njihov osnovni stav prema temi što dijelom proizlazi iz njihove biografsko-autobiografske vezanosti za tematiku ranjenog i nezaštićenog djetinjstva ugroženog ratom. Premda je rat kao vanjski uzročnik prepoznat i optužen, ne nudi se alternativa fizičkom uništenju i psihičkom poremećaju dječje psihe, osim u smrti kao izlazu iz patnji na ovom svijetu.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"78 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116256886","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Paremiološki jezični izraz u aktualnom političkom kontekstu u Hrvatskoj","authors":"Željka Matulina","doi":"10.15291/RADOVIFILO.1842","DOIUrl":"https://doi.org/10.15291/RADOVIFILO.1842","url":null,"abstract":"Polazeći od neophodnosti identificiranja i inventariziranja hrvatskih poslovica kao dijela nacionalne kulture i nacionalnog jezika u ovome se radu na temelju govorenih i pisanih masmedijskih tekstova korištenih u Hrvatskoj u protekle četiri ratne godine (1991-1994) želi pokazati (1) koja je tematika u političkim rubrikama opisana paremiološkim izrazom, te kakva je njena komunikacijska namjera, (2) о kakvom se fundusu poslovica radi, te koje se poslovice najčešće koriste i (3) na koji način. (1) U političkim rubrikama prevladavaju one poslovice koje metaforički aludiraju (a) na političko stanje u bivšoj Jugoslaviji iz hrvatske perspektive, (b) na karakteristike agresora, te (c) na procjenu svoje vlastite situacije kao i na kvalifikacije о sebi samima. (2) U ustanovljenom korpusu od stotinjak poslovica, od kojih su 82 poslovice različite, najčešće se javlja šest poslovica: “Povijest je učiteljica života“, “Oko za oko, zub za zub“, “Kako posiješ, onako ćeš i žeti“, “Tko se mača laća od mača će i poginuti“, “Vuk dlaku mijenja, al ćud nikada“ i “Prostri se onoliko koliko ti pokrivač doseže“. (3) Što se pak načina upotrebe poslovica tiče, ovim radom se potvrđuju već ranije opažene tendencije u upotrebi poslovica, tj. da se u masmedijskom tekstu poslovica najčešće koristi formalno preinačena, a preinačavanje se vrši na 9 načina. U radu se opisuje svaki od navedenih 9 načina, a sve se u korpusu konstatirane i analizirane poslovice shodno tome svrstavaju u 9 strukturnih klasa.","PeriodicalId":213861,"journal":{"name":"Radovi. Razdio filoloških znanosti","volume":"27 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126375513","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
求助内容：
应助结果提醒方式：
京公网安备 11010802042870号
