{"title":"Impairment of social cognition in comparative studies of patients with schizophrenia and their healthy siblings.","authors":"Rafał Łoś, Aleksandra Gajowiec","doi":"10.12740/pp/152271","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/152271","url":null,"abstract":"Poznanie społeczne jest jednym istotnym rodzajem dysfunkcji neurokognitywnych obserwowanych w przebiegu schizofrenii. Deficyty w tym zakresie stwierdzane u zdrowego rodzeństwa osób chorujących na schizofrenię mogą być potencjalnym endofenotypem. Celem pracy jest analiza piśmiennictwa, głównie z ostatniego dziesięciolecia, dotyczącego zaburzeń poznania społecznego u chorych na schizofrenię i ich zdrowego rodzeństwa. Wykorzystano artykuły z bazy PubMed, Medline oraz Polskiej Bibliografii Lekarskiej, wprowadzając słowa kluczowe: schizofrenia, zdrowe rodzeństwo, poznanie społeczne, teoria umysłu, rozpoznawanie emocji twarzy w przedziale czasowym od 2010 do 2021 roku oraz w uzasadnionych okolicznościach sięgając po prace wcześniejsze. Wyniki większości badań wskazują na pośrednie nasilenie nieprawidłowości w analizowanych obszarach funkcjonowania poznawczego, lokujące grupę zdrowego rodzeństwa osób chorujących na schizofrenię pomiędzy psychotycznym rodzeństwem a osobami zdrowymi, nie obciążonymi psychozą wśród bliskich. Grupa zdrowego rodzeństwa osób chorujących na schizofrenię jest obciążona zaburzeniami sfery poznania społecznego, które również występują w istotnie większym nasileniu u chorującego rodzeństwa. Ponadto wyniki większości badań wskazują na korelację między zaburzeniami poznania społecznego a dysfunkcjami poznawczymi i subklinicznym nasileniem objawów psychopatologicznych u zdrowych krewnych. Dokładne poznanie powyższych deficytów wymaga wykonania badań na grupach o większej liczebności.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"21 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.7,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139306364","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Psychiatria polskaPub Date : 2023-10-31DOI: 10.12740/PP/OnlineFirst/138338
Wojciech Mędrala, Patryk Rodek, Barbara Alli-Balogun, Aleksandra Barabasz-Gembczyk, Paulina Wójcik, Krzysztof Kucia
{"title":"Malignant complications of masturbation - a case study.","authors":"Wojciech Mędrala, Patryk Rodek, Barbara Alli-Balogun, Aleksandra Barabasz-Gembczyk, Paulina Wójcik, Krzysztof Kucia","doi":"10.12740/PP/OnlineFirst/138338","DOIUrl":"10.12740/PP/OnlineFirst/138338","url":null,"abstract":"<p><p>We present a case of a 32-years-old female patient diagnosed with paranoid schizophrenia for many years who has developed neuroleptic malignant syndrome (NMS) as a result of long-acting antipsychotic's injection. Since the initial ineffectiveness of benzodiazepines, the course of electroconvulsive therapy (ECT) has been carried out. In spite of the initial promising response to ECT 3 weeks after the admission her somatic and mental state deteriorated greatly, that was hardly explicable solely by the potential loss of effectiveness of ECT or laboratory tests. Diagnostics extended with imaging tests and gynecological examination revealed the connective tissue-covered cap of a popular multivitamin supplement in patient's vagina. During the following deepened interview, she admitted that in fact 6 months ago a piece had gotten stuck while masturbating. However due to the sense of shame and subjective lack of disturbing symptoms she had left it unsaid. One month after the evacuation of the foreign body she has been discharged from the hospital remaining the full remission. The presented case shows that inflammation in the body can complicate catatonia and NMS, causing a non-specific course and difficulties in diagnosis and treatment. In some patients, the inflammatory process may be caused by a foreign body located in various natural orifices in the body. It appears significant in the group of psychiatric patients. Once again it highlights the tremendous role of meticulously conducted interview including the patient's autoerotic life.</p>","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":" ","pages":"1057-1062"},"PeriodicalIF":1.7,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"10415086","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
M. Janas-Kozik, Agnieszka Słopień, Barbara Remberk, Marcin Siwek
{"title":"The place of selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) in the treatment of depressive disorders in children and adolescents. Recommendations of the Main Board of the Polish Psychiatric Association. Part 1 - Clinical efficacy and areas of application","authors":"M. Janas-Kozik, Agnieszka Słopień, Barbara Remberk, Marcin Siwek","doi":"10.12740/pp/171463","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/171463","url":null,"abstract":"W populacji dorosłych pacjentów leczeniu dużej depresji zarówno interwencje psychoterapeutyczne i farmakologiczne są skuteczne, to jednak leki przeciwdepresyjne pozostają podstawą leczenia. W przypadku psychiatrii dzieci i młodzieży istnieją nadal kontrowersje, czy stosować interwencje farmakologiczne i jaki lek preferować. Pomimo, iż leczenie psychoterapeutyczne nadal jest uważane za terapię pierwszego rzutu, to leki przeciwdepresyjne są szeroko stosowane w leczeniu depresji u dzieci i młodzieży, a liczba przepisywanych w tym wskazaniu leków z czasem wzrosła. W Polsce z refundowanych leków przeciwdepresyjnych korzysta aktualnie ok. 57 tys. pacjentów w wieku do 18. r.ż. Leki przeciwdepresyjne są na ogół skuteczne i dobrze tolerowane przez dzieci, ale od 31% do 48% nie zareaguje na nie, a do 25% doświadczy działań niepożądanych. Celem pracy był o przedstawienie skuteczności i tolerancji leków przeciwdepresyjnych stosowanych w depresji w populacji pediatrycznej. Spośród wszystkich SSRI największa ilość danych pochodzących z krótkoterminowych RCT oraz ich metaanaliz wskazuje na skuteczność fluoksetyny u pacjentów z diagnozą depresji < 18r.ż. co nadal czyni ją lekiem pierwszego wyboru w tym wskazaniu. Wyniki metaanaliz nie pozwalają jednak na wyciagnięcie jednoznacznych wniosków co do skuteczności poszczególnych SSRI w leczeniu depresji u dzieci i młodzieży. Pojedyncze badania kontrolowane placebo wskazują na skuteczność sertraliny, escitalopramu oraz citalopramu w leczeniu depresji pacjentów w wieku <18r.ż., co czyni je istotnymi, godnymi rozważenia opcjami terapeutycznymi. Brak jest rzetelnych dowodów dotyczących efektywności fluwoksaminy.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"34 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.7,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139306295","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The risk of pulmonary embolism in the context of various clinical situations and management in psychiatric patients","authors":"Karolina Sapota-Zaręba, T. Nasierowski","doi":"10.12740/pp/152585","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/152585","url":null,"abstract":"Zatorowość płucna (ZP) wraz z zakrzepicą żył głębokich tworzą żylną chorobę zakrzepowo-zatorową (ŻChZZ), która jest trzecią co do częstości występowania chorobą układu krążenia. ZP to jeden z częstszych stanów kardiologicznych związanych z bezpośrednim zagrożeniem życia, a niewłaściwie leczona obarczona jest śmiertelnością sięgającą 30%. Osoby z zaburzeniami psychicznymi mają wyższe ryzyko zakrzepowo-zatorowe w porównaniu z populacją ogólną, a ZP jest częstym zjawiskiem w tej grupie pacjentów. Wynika to przede wszystkim z występowania dodatkowych czynników ryzyka zakrzepowo-zatorowego związanych z objawami chorób psychicznych oraz ich leczeniem. Skale rekomendowane do szacowania ryzyka ŻChZZ nie uwzględniają czynników specyficznych dla tej grupy chorych. W artykule omówiono mechanizmy aktywacji elementów triady Virchowa przez objawy zaburzeń psychicznych: psychotyczne, lękowe, depresyjne i katatoniczne. Przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat ryzyka zakrzepowo-zatorowego związanego ze stosowaniem przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia czterokończynowego. Podsumowano dotychczasowe dane na temat potencjału prozakrzepowego leków przeciwpsychotycznych i przeciwdepresyjnych oraz terapii elektrowstrząsowej. Opisano rekomendacje profilaktyki ZP w odniesieniu do pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"58 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.7,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139307875","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
M. Janas-Kozik, Agnieszka Słopień, Barbara Remberk, Marcin Siwek
{"title":"The place of selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) in the treatment of depressive disorders in children and adolescents. Recommendations of the Main Board of the Polish Psychiatric Association. Part 2 – pharmacological properties and safety of use","authors":"M. Janas-Kozik, Agnieszka Słopień, Barbara Remberk, Marcin Siwek","doi":"10.12740/pp/171464","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/171464","url":null,"abstract":"Celem pracy było dokonanie przeglądu badań oceniających właściwości farmakodynamiczne selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), jak i bezpieczeństwa ich stosowania. SSRI u pacjentów <18r.ż. odznaczają się niekiedy odmiennością parametrów farmakokinetycznych w porównaniu do osób dorosłych, co ma istotny pływ na ich skuteczność i tolerancję. Stężenie fluoksetyny, fluwoksaminy czy paroksetyny jest około 2x większe u dzieci w porównaniu do młodzieży i dorosłych co powinno być uwzględnione na etapie zarówno wprowadzania leku jak i ustalania dawek docelowych. W przypadku istotnych problemów z doborem leku i/lub dawki leku w związku z niezadowalającą skutecznością i/lub tolerancją u pacjenta <18r.ż. bardzo istotne znaczenie może mieć zbadanie polimorfizmu dominującego dla metabolizmu danego leku izoenzymu, dotyczy to zwłaszcza CYP2C19 w przypadku leczenia escitalopramem, a w mniejszym stopniu w trakcie leczenia sertraliną oraz CYP2D6 w przypadku stosowania fluoksetyny lub paroksetyny. Leki z grupy SSRI są na ogół dobrze tolerowane u pacjentów w wieku poniżej18 r.ż. a większość działań niepożądanych (TEAE) w trakcie leczenia ma nasilenie łagodne lub umiarkowane. W większości RCT oceniających skuteczność SSRI w leczeniu depresji u pacjentów w wieku <18r.ż. wskaźniki nasilenia lub wystąpienia myśli samobójczych w trakcie obserwacji są porównywalne do placebo, próby samobójcze są zjawiskiem rzadkim, a pojedyncze przypadki, występują tak w grupach aktywnego leczenia jak i w ramieniu placebo. Nie wykazano istotnie statystycznie zwiększonego ryzyka dla LPD (w tym wszystkich SSRI) lub psychoterapii czy też kombinacji LPD z psychoterapią (poza wenlafaksyną). Jedynie terapia wenlafaksyną wiązała się ze zwiększonym w porównaniu do placebo ryzykiem wystąpienia zachowań i/lub ideacji samobójczych w terapii krótkoterminowej.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"102 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.7,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139307185","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Karina Badura Brzoza, P. Dębski, Patryk Główczyński, Piotr Ścisło, M. Piegza, M. Błachut, P. Gorczyca
{"title":"Assessment of knowledge and beliefs concerning mental disorders among medical students - preliminary report.","authors":"Karina Badura Brzoza, P. Dębski, Patryk Główczyński, Piotr Ścisło, M. Piegza, M. Błachut, P. Gorczyca","doi":"10.12740/pp/152318","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/152318","url":null,"abstract":"Celem pracy była ocena postaw wobec osób z zaburzeniami psychicznymi.Badanie ankietowe przeprowadzono w grupie 93 studentów V roku studiów medycznych, kierunku lekarskiego, w tym 59 kobiet i 34 mężczyzn w wieku 24.34±1.28 lat.W przeprowadzanych badaniach osobisty kontakt z psychiatrą z powodu kłopotów z własnym zdrowiem psychicznym zadeklarowało 23% badanych. Wybór psychiatrii, jako dziedziny specjalizacji deklarowało 19% studentów. W analizie kwestionariusza dotyczącego przekonań aż 83% respondentów uznało, że choroba psychiczna jest powodem do wstydu. Analizując stosunek badanych do leczenia, wykazano, że aż 80% osób uważało, że przymusowa hospitalizacja jest słuszna. Należy podkreślić, że jedynie 31% badanych studentów uznało, że osoby z zaburzeniami psychicznymi powinny decydować się na potomstwo, a 36 % osób uważało, że osoby zaburzone psychicznie nie sprawdzą się w roli rodzica. Aż 30% badanych uważało, że osoby z zaburzeniami psychicznymi częściej popełniają przestępstwa niż osoby zdrowe, a 42% studentów wykazała brak zdecydowania w tym aspekcie.Wyniki badań sugerują konieczność poszerzania wiedzy i kształtowania właściwych postaw wobec osób z zaburzeniami psychicznymi wśród przyszły lekarzy.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"5 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.7,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139306311","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Personal hygiene in individuals with a diagnosis of schizophrenia: the role of gender, clinical characteristics, and the body self.","authors":"O. Sakson-Obada","doi":"10.12740/pp/152317","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/152317","url":null,"abstract":"Celem badania było sprawdzenie, czy osoby z diagnozą schizofrenii różnią się w zakresie higieny osobistej (HO) od osób z grupy kontrolnej oraz ocena znaczenia płci, charakterystyk klinicznych oraz Ja cielesnego (doświadczania ciała i obrazu ciała) dla HO.Przebadano 82 osoby z diagnozą schizofrenii w stabilnym stanie psychicznym oraz 82 osoby z grupy kontrolnej. Wszyscy badani wypełnili Skalę troski o higienę (STH), Kwestionariusz Ja cielesnego oraz odpowiedzieli na pytania Wywiadu do oceny cenestopatii. W celu potwierdzenia trafności odpowiedzi pacjentów, STH wypełniał także personel medyczny.Subiektywna ocena HO jest skorelowana z ocenami dokonywanymi przez personel medyczny. Osoby z grupy klinicznej gorzej oceniały swoją HO, niż badani z grupy kontrolnej. Mężczyźni gorzej oceniają swoją HO, niż kobiety. W przypadku chorujących mężczyzn, deficyty higieniczne szły w parze z licznymi zakłóceniami w doświadczaniu własnego ciała (cenestopatia, zakłócenia interpretacji, regulacji stanów ciała i tożsamości cielesnej) zaś w przypadku chorujących kobiet były powiązane jedynie z trudnościami w interpretacji i regulacji stanów ciała oraz negatywnymi symptomami.Osoby z diagnozą schizofrenii w stabilnym stanie psychicznym, przejawiają deficyty w trosce o higienę, które są związane nie tyle z negatywnym ustosunkowaniem do ciała, co z zaburzonym jego doświadczaniem. Uwarunkowania deficytów higienicznych w schizofrenii są zależne od płci. W badaniu nie uczestniczyły osoby z ciężkim przebiegiem choroby, co pozwala zrozumieć brak powiązań symptomów negatywnych schizofrenii z HO w grupie badanych mężczyzn.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"12 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.7,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139308653","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Psychiatria polskaPub Date : 2023-10-30DOI: 10.12740/pp/onlinefirst/171413
Patryk Rodek, Karolina Kucia, Artur Pastuszka, Wojciech Mędrala, Krzysztof Kucia
{"title":"Volunteers’ psychological condition during the war in Ukraine – a survey","authors":"Patryk Rodek, Karolina Kucia, Artur Pastuszka, Wojciech Mędrala, Krzysztof Kucia","doi":"10.12740/pp/onlinefirst/171413","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/onlinefirst/171413","url":null,"abstract":"Cel pracy Celem pracy była ocena wpływu wolontariatu na kondycję psychiczną wolontariuszy w trakcie wojny w Ukrainie. Metoda Wykorzystując platformę społecznościową \"Facebook\" woluntariusze zostali poproszeni o wypełnienie autorskiego kwestionariusza, dotyczącego ich kondycji psychicznej. Link do ankiety pozostawał otwarty od kwietnia do maja 2022 roku. W sumie uzyskano 867 odpowiedzi, z czego do ostatecznej analizy włączono odpowiedzi 703 respondentów. Uczestnicy badania zostali podzieleni na trzy grupy w zależności od tego w jaki sposób wolontariat wpłynął na ich zdrowie psychiczne. Następnie wyodrębniono dwie grupy: woluntariuszy działających na terenie Ukrainy oraz tych przyjmujących uchodźców pod swój dach. W każdej z grup oceniono wpływ wolontariatu na kondycję psychiczną wolontariuszy. Wyniki U 45.10% uczestników badania wolontariat miał pozytywny wpływ na kondycję psychiczną, 35.56% respondentów nie stwierdziło żadnego wpływu, a u 19.35% wolontariuszy doszło do pogorszenia kondycji psychicznej. Somatyczne objawy lęku występowały w 11.10% przypadków, a osiągały znaczne nasilenie w 8.25%. 14.10% uczestników częściej sięgało po substancje psychoaktywne. Wśród wolontariuszy przyjmujących uchodźców do swoich domów 52.23% odczuwało nasilone wewnętrzne napięcie i irytację. 18% wolontariuszy działających na terytorium Ukrainy zgłaszało potrzebę pomocy psychiatrycznej lub psychologicznej. Wnioski Wpływ wolontariatu na jednostkowe zdrowie psychiczne wolontariuszy waha się od pozytywnego do negatywnego. Wyjściowy nastrój ma znaczący wpływ na kondycję psychiczną po zakończeniu wolontariatu. Zjawisko traumy pośredniej jest wciąż niewystarczająco poznane i wymaga dalszych badań.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"63 8","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136133318","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Psychiatria polskaPub Date : 2023-10-16DOI: 10.12740/pp/onlinefirst/169912
Maciej Rogala, Piotr Brzyski, Daria Biechowska, Ewa Donesch-Jeżo, Iwona Kowalska-Bobko, Magdalena Kozela, Karolina Koziara
{"title":"Analysis of the feelings of patients with HIV/AIDS and HCV in contact with health professionals. Assessment based on cases of stigmatisation and discrimination","authors":"Maciej Rogala, Piotr Brzyski, Daria Biechowska, Ewa Donesch-Jeżo, Iwona Kowalska-Bobko, Magdalena Kozela, Karolina Koziara","doi":"10.12740/pp/onlinefirst/169912","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/onlinefirst/169912","url":null,"abstract":"Cel pracy Celem pracy było zbadanie przypadków stygmatyzacji i dyskryminacji ze strony przedstawicieli wybranych zawodów medycznych wobec pacjentów z HIV/AIDS oraz HCV i ocena jaki one miały wpływ na odczucia w obu tych grupach. Metoda W badaniu wzięło udział 160 pacjentów - 80 z rozpoznanym HIV/AIDS w grupie podstawowej oraz 80 z HCV w grupie porównawczej. Pacjentów zrekrutowano spośród chorych leczonych w dwóch poradniach przyklinicznych Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Wyniki Przypadki stygmatyzacji i dyskryminacji obserwowano znacząco częściej w grupie pacjentów z HIV/AIDS w porównaniu z grupą HCV. W ocenie pacjentów do przypadków stygmatyzacji i dyskryminacji ze strony personelu medycznego dochodzi z powodu lęku i poczucia zagrożenia przed zakażeniem tymi wirusami. Doświadczenie stygmatyzacji i dyskryminacji przez pacjentów manifestuje się utrudnieniami lub odmową udzielania świadczeń zdrowotnych ze strony przedstawicieli zawodów medycznych. Część personelu medycznego obciążała winą pacjentów za zakażenie, wyrażała wobec nich brak szacunku i agresję słowną, a także traktowała ich gorzej, kiedy dowiadywała się o zakażeniu. Ich stan emocjonalny był uzależniony od charakteru relacji z personelem medycznym wywołanym przez stygmatyzację i dyskryminację. Wnioski Stygmatyzacja i dyskryminacja przez personel medyczny wobec pacjentów może być powiązana z lękiem przed zakażeniem ale potwierdzenie tej zależności wymagałoby dalszych badań. W przebiegu tych przypadków pacjentów doświadczali pejoratywnej oceny słownej, utrudnień w dostępie do świadczeń zdrowotnych lub odmowy ich udzielenia, co może mieć dla nich określone konsekwencje zdrowotne. Tego typu postawy miały negatywny wpływ na ich stan emocjonalny.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"184 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136183784","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Psychiatria polskaPub Date : 2023-10-10DOI: 10.12740/pp/onlinefirst/168747
Małgorzata Machowicz, Jan Cieciuch
{"title":"Temperament and attachment dimensions as predictors for impairments of personality functioning according to DSM-5","authors":"Małgorzata Machowicz, Jan Cieciuch","doi":"10.12740/pp/onlinefirst/168747","DOIUrl":"https://doi.org/10.12740/pp/onlinefirst/168747","url":null,"abstract":"Cel pracy Celem badania było określenie roli wymiarów temperamentu i przywiązania dla zaburzeń osobowości, definiowanych zgodnie z kryterium A z DSM-5, jako nieprawidłowości w funkcjonowaniu intrapsychicznym i interpersonalnym. Metoda Badanie zostało przeprowadzone w Polsce w grupie 391 uczestników. Wykorzystano w nim następujące narzędzia: Krótką Skalę Poziomu Funkcjonowania Osobowości LPFS-BF 2.0 (Level of Personality Functioning Scale-Brief Form 2.0), Kwestionariusz Metawymiarów Temperamentu TMQ (Temperament Metadimensions Questionnaire), Kwestionariusz Stylu Przywiązania ASQ (Attachment Style Questionnaire) oraz Zrewidowaną Skalę Doświadczeń w Bliskich Związkach ECR-R ( Experiences in Close Relationships-Revised). Wyniki Łączne oszacowanie znaczenia temperamentu oraz przywiązania dla wyjaśniania nieprawidłowości w funkcjonowaniu osobowości doprowadziło do następujących konkluzji: (1) Temperament w większym stopniu wyjaśniał nieprawidłowości w funkcjonowaniu intrapsychicznym niż interpersonalnym. (2) Predyktorem zaburzeń osobowości była w większym stopniu temperamentalna Reaktywność niż Aktywność. (3) Dodanie przywiązania zwiększyło wielkość wyjaśnionej wariancji zaburzeń osobowości. (4) Przywiązaniowe Unikanie w większym stopniu wyjaśniało nieprawidłowości w funkcjonowaniu interpersonalnym, podczas gdy przywiązaniowy Lęk w większym stopniu wyjaśniał nieprawidłowości w funkcjonowaniu interpersonalnym. Wnioski Nieprawidłowości w funkcjonowaniu osobowości ujęte w Kryterium A DSM-5 są w znacznym stopniu wyjaśniane dwoma rodzajami zmiennych: bardziej trwałym i wrodzonym temperamentem oraz nabytym w toku wczesnych interakcji przywiązaniem. Takie rozróżnienie jest istotne z perspektywy klinicznej, w której skuteczne oddziaływania mogą być nakierowane na te właściwości, które mogą podlegać modyfikacji oraz brać pod uwagę te, których modyfikacja jest trudna lub niemożliwa.","PeriodicalId":20863,"journal":{"name":"Psychiatria polska","volume":"118 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135043583","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"医学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}