{"title":"The interiors of a Protestant church as a sign of social conservativeness of the nobility in the Duchy of Prussia","authors":"Piotr Birecki","doi":"10.51974/KMW-137629","DOIUrl":"https://doi.org/10.51974/KMW-137629","url":null,"abstract":"Artykuł szkicuje zmiany reformacyjne w Prusach Książęcych zainicjowane przez Albrechta Hohenzollerna oraz przedstawia rolę obrazu – dzieła, którego rolą jest wsparcie procesu chrystianizacji Prusów oraz nauczania podstawowych prawd wiary uwypuklonych przez teologię luterańską. Autor przedstawia najpierw wygaszenie ruchów ikonoklastycznych przez władze księstwa w czasie definiowania roli obrazu w nowym Kościele oraz podjętą przez Marcina Lutra \u0000ewolucyjną drogę eliminacji obrazu jako medium pomiędzy Bogiem a człowiekiem. Obraz pozostał aż do II połowy XVIII wieku istotnym elementem wyposażenia kościoła tworzonym w wiodącym ośrodku artystycznym jakim był Królewiec i pracujący w nim artyści.Budowa luterańskiego państwa w Prusach Książęcych wiązała się z wymianą elit władzy, odejściem zakonników krzyżackich i oparciem się księcia o nową, napływającą do Prus arystokrację. Mimo wymiany elit nastąpiło skostnienie struktur społecznych w Prusach, bowiem zachowano feudalną strukturę władzy. Ośrodkiem decyzyjnym pozostał Królewiec, a książę ciągle miał decydujący wpływ na obsadę stanowisk duchownych oraz na wszelkie inicjatywy kolatorów związane z budową kaplic rodowych, nowego wyposażenia czy przeprowadzanych remontów. Szlachta wykorzystywała sztukę jako narzędzie do autoprezentacji, komemoracji własne-go rodu oraz niejako sprywatyzowała wnętrze wiejskiego kościoła parafialnego wprowadzając epitafia, płyty nagrobne oraz elementy heraldyczne na ołtarze, empory, organy i konfesjonały.Ikonografia przedstawień liturgicznych pozostała odporna na nowe ruchy wewnątrz luteranizmu, takie jak pietyzm, który proponował nowe przedstawienia malarskie, ale przegrał z tradycyjną, dydaktyczną ikonografią ołtarzy, empor, chrzcielnic i ambon. Wnętrze kościoła luterańskiego w Prusach do końca epoki nowożytnej nie uległo zasadniczym zmianom i skon-centrowało się zarówno na utrwalaniu chwały rodowej kolatora jak i ilustrowaniu rudymentarnych prawd konfesji luterańskiej.","PeriodicalId":113970,"journal":{"name":"Masuro-Warmian Bulletin","volume":"42 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132289847","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sprawozdanie z Konferencji Budowa Niepodległej. Granice Rzeczypospolitej w latach 1918–1921","authors":"Konrad Bączek","doi":"10.51974/kmw-134780","DOIUrl":"https://doi.org/10.51974/kmw-134780","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":113970,"journal":{"name":"Masuro-Warmian Bulletin","volume":"76 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-08-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116954056","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"From Bory Tucholskie to Warmia. Documents and photographs of Bronisław Chabowski\u0000(1892–1942) from the collection of the House of “Gazeta Olsztyńska”","authors":"Danuta Syrwid","doi":"10.51974/kmw-134820","DOIUrl":"https://doi.org/10.51974/kmw-134820","url":null,"abstract":"The article was prepared in connection with the 90th anniversary of Polish education in Warmia and Mas�uria. It shows the collections of the Museum of Warmia and Masuria in Olsztyn, related to the professional and \u0000social activity of Bronisław Chabowski (1892–1942), who in 1929–1934 worked in Polish schools in Warmia. De�scriptions of documents and photographs are a pretext to present applicable legal provisions, which in the interwar \u0000period regulated the functioning of education in the Polish state as well as the education of the German minority, \u0000enabling these to be presented in a broader historical context. At the same time, they enable the fate, professional \u0000career, educational and cultural and social activities of Polish teachers to be reconstructed through the prism of \u0000individual life events. The analysis of B. Chabowski’s team also gives a picture of the typical personality of a Polish \u0000teacher who decided to work in schools founded in Warmia from 1929. In the vast majority of cases they were \u0000people with pedagogical and organisational skills, who had artistic and social passion.","PeriodicalId":113970,"journal":{"name":"Masuro-Warmian Bulletin","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-11-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114443910","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}