{"title":"Zjednoczenie z Bogiem w życiu moralnym przez Eucharystię","authors":"Jan Kalniuk","doi":"10.12775/ticz.2021.018","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.018","url":null,"abstract":"Życie religijne i moralne chrześcijanina koncentruje się przede wszystkim na Bogu. W świetle Objawienia chrześcijańskiego Jezus Chrystus jest kulminacyjnym punktem zwrócenia się Boga do człowieka, a tym samym człowieka do Boga. Chrześcijanin przyjmujący z wiarą Objawienie wie, że do Boga idzie się tylko przez Chrystusa. Życie moralne jawi się zatem jako naśladowanie życia Chrystusa i udziału w jego życiu. Bycie uczniem Chrystusa i podążanie za Nim jest spełnieniem tego, co wyraża głębokie zjednoczenie z Chrystusem. Bóg objawia się człowiekowi przez swoje Słowo. Słowo Boże nadaje sens życiu ludzkiemu, wskazuje drogę i umożliwia życie w zjednoczeniu z Nim, ma nie tylko moc formacyjną, ale i uświęcającą. W swoim Słowie Bóg w pierwszej kolejności wzywa człowieka do zjednoczenia z samym sobą, obdarza go różnymi darami i powołuje do wykonania określonych zadań.Analizując temat zjednoczenia, nie sposób nie zatrzymać się na Eucharystii jako podstawie życia z Bogiem. Sam Jezus podkreślił niezwykłą rolę Chleba eucharystycznego: „Kto spożywa moje Ciało i Krew moją pije, trwa we Mnie, a ja w Nim” (J 6,56). Chrystus Eucharystyczny przemienia człowieka, upodabniając go do siebie. Chrystus może przemienić człowieka w siebie na tyle, na ile mu człowiek pozwala. Dlatego zadaniem człowieka powinna być nieustanna troska, a niekiedy nawet walka, aby sprawy doczesne, nieuporządkowane życie moralne, nie stanowiły przeszkody na drodze do zjednoczenia z Bogiem.Celem tego artykułu jest próba ukazania zjednoczenia z Bogiem jako łaski i zarazem ludzkiego wysiłku poprzez Eucharystię.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49665740","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wychowanie dojrzałego chrześcijanina jako nowego człowieka w Chrystusie według ks. Franciszka Blachnickiego","authors":"Ireneusz Werbiński","doi":"10.12775/ticz.2021.021","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.021","url":null,"abstract":"Ks. Franciszka Blachnickiego trzeba uznać za naukowca, który jest świadkiem. Świadek to człowiek, u którego jest pełna harmonia między tym, co myśli, co mówi, a jak żyje. Szczególnie dziś, gdy zauważamy upadek autorytetów wychowawczych, świadectwo życia jest ważniejsze od wiedzy, którą wychowawca też przekazuje.\u0000 Niniejsze refleksje zostały zatytułowane: Wychowanie dojrzałego chrześcijanina jako nowego człowieka w Chrystusie według ks. Franciszka Blachnickiego. Profesor Antoni Jozafat Nowak w książce Homo novus (Lublin 2002) mówi, że człowiek powinien pozwolić, aby Chrystus wychował (uformował) człowieka na obraz Boga, który został wpisany w struktury osoby ludzkiej w fakcie stworzenia. Dlaczego Chrystus? Św. Jan pisze: „Boga nikt nigdy nie widział. Jednorodzony Bóg [Jezus, przyp. I.W.], który jest w łonie Ojca, On nam Go objawił” (J 1,18). To znaczy, że Chrystus ma największe szanse na to, aby uformować człowieka na obraz Boga.\u0000 Wychowanie dojrzałego chrześcijanina w publikacjach ks. Blachnickiego jest bardzo szczegółowo omawiane. W niniejszym artykule skupimy się tylko na sposobach i pomocach w wychowaniu nowego człowieka, na jego osobowości oraz na wzorach osobowych dla nowego człowieka","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66641140","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Chrystologia aksjologiczna Józefa Tischnera","authors":"L. Wołowski","doi":"10.12775/TICZ.2021.012","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/TICZ.2021.012","url":null,"abstract":"Artykuł podejmuje zagadnienie aksjologicznego spojrzenia na chrystologię w myśli Józefa Tischnera. Ten wybitny polski myśliciel znany jest ze swojego wkładu w dziedzinie aksjologii. Prawie zupełnie nieznana jest natomiast jego myśl chrystologiczna. Tymczasem w swych pracach pokazuje on, że dzięki spojrzeniu aksjologicznemu na osobę Chrystusa możemy odświeżyć i pogłębić tradycyjne podejście do chrystologii. Analizując cztery nowożytne propozycje chrystologiczne, kwestionujące chrystologię tradycyjną, autorstwa neoheglistów, renanistów, Bultmanna i Jaspersa, krakowski myśliciel stara się wydobyć z nich wspólny, aksjologiczny rdzeń, który pozwala mu stworzyć nowe aksjologiczne podejście do chrystologii. Niniejszy artykuł ma na celu rekonstrukcję i tam gdzie to konieczne twórczą syntezę uzupełniającą zaproponowanej przez Tischnera wizji chrystologii na podstawie trzech jego prac: Filozofia czeka na wcielenie, Jezus egzystencjalizmu i Ku Transcendencji, która jest Osobą.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48115310","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Niewykorzystana szansa? O inkluzywnym potencjale niemieckiej koncepcji duszpasterstwa szkolnego jako źródle inspiracji dla Kościoła w Polsce","authors":"M. Chrostowski","doi":"10.12775/ticz.2021.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.008","url":null,"abstract":"Młodzi ludzie postrzegają Kościół katolicki w Polsce jako instytucję zamkniętą na osoby o innym światopoglądzie oraz niezdolną do podejmowania otwartego dialogu w obliczu przemian społeczno-kulturowych. Przezwyciężeniu dostrzeganych przez młodzież dyskrepancji w działalności Kościoła, ale także napięć zachodzących pomiędzy inkluzją a ekskluzją w podejściu do religii w ramach procesów wychowania, edukacji i socjalizacji mogłoby pomóc duszpasterstwo szkolne, które jest jednym z zapomnianych zasobów w polskiej koncepcji edukacji religijnej. W tym kontekście celem niniejszego artykułu jest prezentacja duszpasterstwa szkolnego jako oferty pozalekcyjnej i całkowicie dobrowolnej, będącej płaszczyzną szeroko rozumianej inkluzji, która w centrum swoich działań stawia konkretną osobę - ucznia, rodzica lub nauczyciela - z całym jej bagażem doświadczeń o charakterze indywidualnym lub społecznym.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"2 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66640679","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"De Pulchra, pax omnium rerum tranquillitas ordinis. Przyczynki do estetyki św. Augustyna","authors":"R. Warchał","doi":"10.12775/TICZ.2021.011","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/TICZ.2021.011","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł miał na celu odpowiedź na fundamentalne pytanie dotyczące sposobu istnienia idee w epistemologii Augustyna oraz zaznajomienie czytelnika z niektórymi (współczesnymi) interpretacjami tego zagadnienia. Autor budując podstawy dla średniowiecznej teorii powszechników czerpał z tradycji starożytnej oraz Biblii, w tym odnosił się do rozważań z zakresu ówczesnej astronomii, kosmologii i matematyki. Myśliciel z Tagasty określił idee jako niezmienne formy rzeczy. W jego ocenie całe stworzenie nosi pewien ślad podobieństwa względem Boga, co w konsekwencji przekłada się na pogląd, że każdy byt stanowi większą lub mniejszą realizację prawideł odnoszących się do uniwersalnego sposobu istnienia res intelligibiles. Wobec powyższego założenia ciekawie przedstawia się Augustyńska teoria piękna. Autor utrzymuje jej obiektywność obok innych transcendentalnych właściwości bytu: jedność, równość, liczba, rytm, proporcja i porządek są głównymi elementami jego estetyki. Szczególne znaczenie tej doktryny polega na tym, że niematerialne idee umożliwiają osiągnięcie doskonałości życia duchowego, a co za tym idzie zbliżają nas do Boga, który dla Augustyna jest pierwszym artystą a zarazem swoistym pryncypium dzieła stworzenia.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66641118","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Formacja prezbiterów do duszpasterstwa osób z niepełną sprawnością","authors":"Dariusz Lipiec","doi":"10.12775/TICZ.2021.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/TICZ.2021.009","url":null,"abstract":"Duszpasterstwo osób z niepełną sprawnością to forma działalności Kościoła, urzeczywistniającą posługę zbawczą Kościoła przez głoszenie takim ludziom słowa Bożego, działalność liturgiczną, posługę pasterską i świadectwo życia chrześcijańskiego. Specyfika niepełnosprawności i życia ludzi obarczonych nią wymaga odpowiedniego przygotowania przez niterów do pracy z nimi. Formacja ludzka polega w tym przypadku na kształtowaniu cech charakteru potrzebnych do współpracy z ludźmi z niepełną sprawnością. Z kolei formacja duchowa zmierza do pogłębienia miłości pasterskiej na wzór Jezusa Chrystusa Dobrego Pasterza oraz postawy służebnej wobec takich osób. Celem formacji intelektualnej jest przekazanie potrzebnej wiedzy dotyczącej niepełnosprawności i ludzi, którzy zostali nią dotknięci, natomiast formacja pastoralna zmierza do pogłębiania odpowiednich postaw nabywania umiejętności duszpasterskich. Formacja prezbiterów do duszpasterstwa osób z niepełną sprawnością powinna mieć charakter całościowy i integralny.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66640489","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Jezus w początkowej fazie judaizmu naukowego","authors":"M. Skierkowski","doi":"10.12775/TICZ.2021.010","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/TICZ.2021.010","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy początkowej fazy judaizmu naukowego w relacji do Jezusa. W XIX wieku niektórzy europejscy Żydzi przerwali swoje tradycyjne milczenie o najważniejszej ziemskiej postaci chrześcijństwa. Przede wszystkim zaczęli oni czytać Nowy Testament, traktując go w kategorach niezbędnego źródła na tym polu. Odkryli, że Jezus był prawdziwie żydowski. Niektórzy z nich (I.M. Jost, M. Zipser, L. Philippson, I.M. Rabbinowicz, A. Geiger, H. Rodrigues, M. Duschak, E. Grünebaum, M. Güdemann, A.A. Weill, E. Soloweyczyk, S. Hirsch) umieścili Go w centrum judaizmu, nawet jako faryzeusza, a niektórzy (J.L. Saalschütz, H. Graetz, J. Hamburger, E. Benamozegh, K. Magnus) ulokowali Go na obrzeżach judaizmu, np jako esseńczyka. W ten sposób chrześcijańska apologia, zwana tradycyjnie “Contra/Adversus Judaeos”, zyskała nowy konstruktywny i dynamiczny początek.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48734381","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Bazylika Grobu Pańskiego i powstanie kompleksu Haram al-Sharif w Jerozolimie","authors":"M. Paczkowski","doi":"10.12775/TICZ.2021.013","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/TICZ.2021.013","url":null,"abstract":"W IV wieku Jerozolima stała się miastem chrześcijańskim. Cesarz Konstantyn zbudował wspaniały kompleks Grobu Pańskiego. Na tamto miejsce zostały przeniesione wszystkie prerogatywy dawnej świątyni żydowskiej. Po zniszczeniach dokonanych przez Persów (614 r.), patriarcha Modest tylko w części mógł odbudować i odnowić tę wspaniałą świątynię. Jej opis przekazał nam Arkulf, który oglądał w 670 r. pozostałości struktur z poprzedniego okresu. W 638 r. święte miasto zostało zajęte przez kalifa Omara. W ten sposób rozpoczęła się sakralizacja Jerozolimy w tradycji islamskiej. Dla muzułmanów Jerozolima była pierwszą qibla, czyli wyznaczała kierunek modlitwy. To także miasto, do którego Mahomet odbył swoją cudowną, nocną podróż. Z tego powodu Jerozolima stała się trzecim świętym miejscem islamu, po Mekce i Medynie. Kalif Abd al-Malek (685-705) wzniósł w Jerozolimie muzułmańskie sanktuarium, rywalizujące z Mekką. Podobieństwo planu architektonicznego Haram al-Sharif i kompleksu konstantyńskiego bazyliki Grobu Pańskiego jest ewidentne. Przede wszystkim chodzi o oś, na której wzniesiono Kopułę Skały i meczet Al-Aksa. Te budowle były niejako przeciwstawione Anastazis i Martyrium konstantyńskiemu. Pod względem architektonicznym meczet Kopuły Skały jest budowlą o charakterze memoriału, tak jak rotunda Anastazis. Z kolei meczet al Aksa i Martyrium to miejsca zgromadzeń i sprawowania kultu.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-03-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66641205","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"W trosce o zwierzęta. Mistyczna komunia Boskiego stworzenia, teo-eko-centryzm i teoekologia. Szymon Hołownia, Boskie zwierzęta, wydawnictwo Znak, Kraków 2018, ss. 268","authors":"D. Brylla","doi":"10.12775/TICZ.2020.058","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/TICZ.2020.058","url":null,"abstract":"The aim of the book review is to discuss the problem of harming and suffering of animals as entities created by God, based on the text Boskie zwierzeta [God's Animals] by Szymon Holownia. This is an important attempt to provide arguments for the necessity of treating animals with respect and compassion. The priority of the author is to oppose intensive, profit-oriented industrial breeding. The second value of the book is an attempt to show the divine status of creation from the point of view of Catholic theology.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-02-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66640571","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Mirosław Krajewski, Do końca wierni… Orędownicy Maryi, Karmelu i dobrej ziemi, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Obory 2020, ss. 178","authors":"Janusz Gręźlikowski","doi":"10.12775/ticz.2020.047","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2020.047","url":null,"abstract":"Prezentowane opracowanie zostalo poświecone dwom wybitnym i zasluzonym duchownym zakonu karmelitow – o. Mateuszowi Wojnarowskiemu (1934–2020) i o. Michalowi Wojnarowskiemu (1938–2020), oredownikom kultu Matki Bozej Bolesnej i postulatorow koronacji Jej Wizerunku w 18 lipca 1976 r.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66640454","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}