{"title":"Z pomocą człowiekowi grzesznemu, czyli o miłosiernym towarzyszeniu Kościoła","authors":"Zbigniew Zarembski","doi":"10.12775/ticz.2021.033","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.033","url":null,"abstract":"Człowiek został stworzony przez Boga na Jego obraz i podobieństwo. Jednak na skutek grzechu pierwszych rodziców skażona została ludzka natura. Grzech wprowadził nieład w ludzkie życie i oddalił człowieka od Boga. Bóg jednak nie zrezygnował z niego. Z pomocą grzesznej ludzkości przyszedł Boży Syn, który dokonał dzieła odkupienia poprzez ofiarę złożoną na drzewie krzyża. Z tej ofiary płynie zbawcza moc i siła. Jednak człowiek w swej wolności ma możliwość decydowania o swoim szczęściu i opowiadania się po stronie dobra bądź zła. Okazuje się, że człowiek w swej egzystencji ulega ciągle pokusie i popełnia grzech, oddalając się tym samym od Bożej miłości. Bóg jednak nadal przychodzi mu z pomocą, a czyni to we wspólnocie Kościoła, który powołany jest do głoszenia prawdy i urzeczywistniania Bożego miłosierdziu. Tak więc człowiek grzeszny może ciągle liczyć na Bożą pomoc. Ta pomoc przychodzi do niego w słowie Bożym i w sakramentach świętych, a także poprzez miłosierne towarzyszenie Kościoła. Jednak Bóg do niczego nikogo nie zmusza, stąd też decyzja o odrzuceniu grzechu należy do człowieka.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66641549","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"From the Person to the Institution: Religious Freedom and Institutions in Democratic States","authors":"Juan Antonio Gómez García","doi":"10.12775/ticz.2021.017","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.017","url":null,"abstract":"Based on the assumption that the fundamental rights of people in most democratic states are governed by the personalist principle and that, of course, the religious freedom of the individual is an indisputable fundamental right, this paper reflects on the implications of these premises in the institutional field.\u0000The article consists of four chapters: the first two chapters are of a more general nature, and the next two chapters apply the general principles to the Spanish context.\u0000The first part discusses the personalist foundation that forms the basis of laws in democratic states. The author highlights the fact that the ethical value of the dignity of every human person provides an axiological foundation for the rules and fundamental laws enacted in the democratic constitutional order.\u0000The second part of the paper is devoted to the principle of subsidiarity, which – in a way – constitutes a bridge that makes it possible to transpose the dignity of the person to the functioning of the institutions that operate within a democratic state. Subsidiarity is an essential complement to personalism as it prioritizes the activity of the person that should be supported by the institutions of the State.\u0000The application of these general principles to the situation in Spain exemplifies them in the context of the understanding and enforcement of the right to religious freedom. By presenting specific legal solutions implemented in Spain in recent years, the author illustrates the challenges that the right to religious freedom is facing in modern democracies. The paper offers a compelling study of the joint effect of the principle of secularism in a democratic State and the principle of cooperation between the State and religious institutions (a concept referred to in the Spanish model as “positive secularism”) as they act upon social life to guarantee the implementation of a fundamental right of human persons: the right to religious freedom.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"43 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66640917","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nauczanie religii w kulturze cyfrowej","authors":"Beata Bilicka","doi":"10.12775/ticz.2021.014","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.014","url":null,"abstract":"Artykuł Nauczanie religii w kulturze cyfrowej jest ujęciem syntetycznym, podzielonym na trzy zasadnicze części. W pierwszej scharakteryzowano kulturę nazywaną w Dyrektorium o katechizacji (2020) „kulturą cyfrową”, która wywiera bardzo duży wpływ na zmiany w komunikacji i życiu współczesnych ludzi, także na zmiany w edukacji religijnej. Technologie informacyjno-komunikacyjne mają wiele zalet, nie są jednak pozbawione niebezpieczeństw, dlatego stawiają przed katechetami nowe zadania, które opisano w drugiej części. W ostatniej części wskazano na możliwość prowadzenia edukacji medialnej dzieci i młodzieży szkoły podstawowej na lekcjach religii w korelacji z innymi przedmiotami, przede wszystkim w zakresie wychowania uczniów do odpowiedzialnego korzystania z nowych technologii.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66640791","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Pozytywne definicje rodziny chrześcijańskiej w magisterium papieskim po Soborze Watykańskim II jako wyzwanie dla inicjatyw duszpasterskich w Roku Rodziny Amoris Laetitia","authors":"M. Potoczny","doi":"10.12775/ticz.2021.022","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.022","url":null,"abstract":"W nauczaniu Kościoła rodzina oparta na związku mężczyzny i kobiety jawi się jako duszpasterski priorytet i podstawowa rzeczywistość, której należy poświęcać szczególną uwagę. W związku z Synodem Biskupów o Rodzinie ów temat często pojawiał się w medialnych i naukowych dyskusjach. Należy jednak zauważyć, że prezentowany w nich obraz rodziny nie zawsze odnosił się do jej pozytywnego wymiaru. W debatach niejednokrotnie pojawiały się kwestie związane z kryzysem rodziny, podejmowano dyskusje dotyczące miejsca rozwodników w Kościele i ich ewentualnego dopuszczenia do komunii św., zajmowano się szeregiem niepokojących faktorów zmierzających do osłabienia czy nawet dezintegracji tej podstawowej komórki społeczeństwa. Warto jednak zauważyć, że w nauczaniu Kościoła rodzina przede wszystkim ukazywana jest jako rzeczywistość pozytywna. W niniejszym opracowaniu autor skupił się na dwóch podstawowych terminach, do których w nauce o rodzinie odwoływali się następcy św. Piotra począwszy od św. Pawła VI do Franciszka, a które znalazły swoje potwierdzenie także w adhortacji Amoris laetitia. Są to: rodzina jako podstawowa komórka społeczna oraz rodzina jako Kościół domowy.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66641222","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Motyw drogi w myśli teologicznej o Kościele ks. prof. Janusza St. Pasierba","authors":"Agnieszka Laddach","doi":"10.12775/ticz.2021.019","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.019","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi analizę wybranych publikacji ks. prof. dra hab. Janusza Pasierba ze szczególnym uwzględnieniem homilii wygłoszonej w kościele parafialnym w Żabnie w drugą niedzielę adwentu, 7 grudnia 1986 r. z okazji trzystulecia istnienia tejże świątyni. W pierwszej części przedstawiono treści zawarte w homilii. W drugiej zwraca się uwagę na dane dotyczące ludzi tworzących różnego rodzaju grupy społeczne przebywające na przestrzeni wieków w Żabnie. Ustalenia na ten temat zostają odniesione do obrazu Kościoła rozumianego jako wspólnota ludzi ochrzczonych. W zakończeniu wskazane są wnioski, jakie płyną z nauczania ks. J.S. Pasierba. W podsumowaniu zaakcentowano wyprowadzenie przez kaznodzieję wniosków o charakterze teologicznym z danych historycznych dotyczących dziejów Żabna oraz przybywającej do miasteczka ludności.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48191921","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Liturgical Anamnesis as an Element of the Euchology of the Mass","authors":"D. Brzezinski","doi":"10.12775/ticz.2021.015","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.015","url":null,"abstract":"In modern liturgical theology, the concept of “anamnesis” has become a dominant feature that defines the liturgy. Without understanding the essence of anamnesis, it is impossible to grasp the essence of the Christian liturgy. In other words, without anamnesis, the liturgy would not be liturgy. Liturgical anamnesis is, above all, an objective remembrance and actualization hic et nunc of the Paschal Mystery of Christ. It is a reminder of the past, but also an anticipation of the salvific future and the heavenly liturgy. In a narrower sense, the anamnesis is an integral part of the Christian euchology. This paper presents the latter understanding of the word “anamnesis” as a formal element in the structure of the euchology that recalls not only the different stages and facts of Christ’s life, but also the entire history of salvation in both a theological and a chronological sense.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"10 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66640807","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Miejsce wspomnienia wydarzeń historycznych w liturgii","authors":"Łukasz Golec","doi":"10.12775/ticz.2021.016","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.016","url":null,"abstract":"Wiele obchodów liturgicznych zawiera wątki związane z historią powszechną (narodu, państwa). Są to związki o różnym charakterze. Artykuł ma na celu poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o miejsce i sposób obchodu w liturgii wspomnienia wydarzeń historycznych, które nie mają bezpośredniego związku z celebrowaną danego dnia tajemnicą zbawienia. Pierwsza część artykułu jest przeglądem oraz próbą systematyki związków wybranych obchodów liturgicznych z wydarzeniami historycznymi. Część druga podejmuje zagadnienie dotyczące doboru tekstów związanych z celebracją w perspektywie posoborowych norm liturgicznych, dotyczących doboru tekstów związanych z celebracją liturgiczną, mającą kontekst patriotyczny. Trzecia część poświęcona jest praktycznej możliwości powiązania gestów i symboli liturgicznych z symbolami narodowymi. Znajdują się tu także przykłady zaczerpnięte z ceremoniału wojskowego, poddane analizie pod kątem zgodności z normami i duchem liturgii.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47701164","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Das Interesse des Theologen an naturwissenschaftlichem Wissen. Die Suche nach den Gründen","authors":"Andrzej Anderwald","doi":"10.12775/ticz.2022.001","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2022.001","url":null,"abstract":"Abstract. A theologian interested in the knowledge from natural science. In search of the reasons. This paper is an attempt to indicate the reasons why a theologian should be interested in other sciences. The openness of the Church towards science is a relevant issue for Christian faith. Its justification today is in a climate of scientific thinking, in which scientific tools of recognising of the world, as well as the scientific picture of the world play an important role. This article will demonstrate the following: 1) the anthropological reason; (2) the ecological reason; (3) the kerygmatic reason.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66641645","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wychowanie dojrzałego chrześcijanina jako nowego człowieka w Chrystusie według ks. Franciszka Blachnickiego","authors":"Ireneusz Werbiński","doi":"10.12775/ticz.2021.021","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.021","url":null,"abstract":"Ks. Franciszka Blachnickiego trzeba uznać za naukowca, który jest świadkiem. Świadek to człowiek, u którego jest pełna harmonia między tym, co myśli, co mówi, a jak żyje. Szczególnie dziś, gdy zauważamy upadek autorytetów wychowawczych, świadectwo życia jest ważniejsze od wiedzy, którą wychowawca też przekazuje.\u0000 Niniejsze refleksje zostały zatytułowane: Wychowanie dojrzałego chrześcijanina jako nowego człowieka w Chrystusie według ks. Franciszka Blachnickiego. Profesor Antoni Jozafat Nowak w książce Homo novus (Lublin 2002) mówi, że człowiek powinien pozwolić, aby Chrystus wychował (uformował) człowieka na obraz Boga, który został wpisany w struktury osoby ludzkiej w fakcie stworzenia. Dlaczego Chrystus? Św. Jan pisze: „Boga nikt nigdy nie widział. Jednorodzony Bóg [Jezus, przyp. I.W.], który jest w łonie Ojca, On nam Go objawił” (J 1,18). To znaczy, że Chrystus ma największe szanse na to, aby uformować człowieka na obraz Boga.\u0000 Wychowanie dojrzałego chrześcijanina w publikacjach ks. Blachnickiego jest bardzo szczegółowo omawiane. W niniejszym artykule skupimy się tylko na sposobach i pomocach w wychowaniu nowego człowieka, na jego osobowości oraz na wzorach osobowych dla nowego człowieka","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66641140","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zjednoczenie z Bogiem w życiu moralnym przez Eucharystię","authors":"Jan Kalniuk","doi":"10.12775/ticz.2021.018","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ticz.2021.018","url":null,"abstract":"Życie religijne i moralne chrześcijanina koncentruje się przede wszystkim na Bogu. W świetle Objawienia chrześcijańskiego Jezus Chrystus jest kulminacyjnym punktem zwrócenia się Boga do człowieka, a tym samym człowieka do Boga. Chrześcijanin przyjmujący z wiarą Objawienie wie, że do Boga idzie się tylko przez Chrystusa. Życie moralne jawi się zatem jako naśladowanie życia Chrystusa i udziału w jego życiu. Bycie uczniem Chrystusa i podążanie za Nim jest spełnieniem tego, co wyraża głębokie zjednoczenie z Chrystusem. Bóg objawia się człowiekowi przez swoje Słowo. Słowo Boże nadaje sens życiu ludzkiemu, wskazuje drogę i umożliwia życie w zjednoczeniu z Nim, ma nie tylko moc formacyjną, ale i uświęcającą. W swoim Słowie Bóg w pierwszej kolejności wzywa człowieka do zjednoczenia z samym sobą, obdarza go różnymi darami i powołuje do wykonania określonych zadań.Analizując temat zjednoczenia, nie sposób nie zatrzymać się na Eucharystii jako podstawie życia z Bogiem. Sam Jezus podkreślił niezwykłą rolę Chleba eucharystycznego: „Kto spożywa moje Ciało i Krew moją pije, trwa we Mnie, a ja w Nim” (J 6,56). Chrystus Eucharystyczny przemienia człowieka, upodabniając go do siebie. Chrystus może przemienić człowieka w siebie na tyle, na ile mu człowiek pozwala. Dlatego zadaniem człowieka powinna być nieustanna troska, a niekiedy nawet walka, aby sprawy doczesne, nieuporządkowane życie moralne, nie stanowiły przeszkody na drodze do zjednoczenia z Bogiem.Celem tego artykułu jest próba ukazania zjednoczenia z Bogiem jako łaski i zarazem ludzkiego wysiłku poprzez Eucharystię.","PeriodicalId":56225,"journal":{"name":"Teologia i Czlowiek","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49665740","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}