Acta Baltico-Slavica最新文献

{"title":"Językowo-kulturowa wizja dworu na Litwie","authors":"K. Rutkowska","doi":"10.11649/ABS.2018.010","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.010","url":null,"abstract":"A linguistic and cultural image of the manor in LithuaniaThe aim of this article is to provide a description of the linguistic-cultural vision of the manor on the Baltic-Slavic border. The object of the analysis is autobiographical narratives of the oldest residents of Polish villages in the districts of Meikštai and Smalvos in north-eastern Lithuania, on the border with Belarus. The people living there have perfectly retained the memory of old manors and estates, local nobility, and the relations between the peasants and the manor. The article aims to present their memories about the manor, the impact of the manor on the formation of their personalities and attitudes towards the surrounding world, and to characterise the places important for the formation of a multi-ethnic, multicultural borderland and its unique character.The analysis of the conceptualisation of the manor and the landlord by the residents of Smalvos district is based on the general assumptions of oral history, especially those concerning the narrator’s position, his/her worldview and his/her relation with the described reality. The reconstructed vision of the manor, based on the autobiographical narratives, is clearly positive. The described behaviour of the landlord to the peasants dispels the established stereotype of the landlord as a ruthless exploiter and the myth of relations with the peasants based on exploitation. Although cognitive definitions of the concepts under consideration describe the manor as a place distinct from the countryside, at the same time, however, it was a place where peasant children were welcome, taught prayers and the basics of reading and writing. The landlord is described as an educated, tolerant and understanding person who took care about his peasants and supported them. Językowo-kulturowa wizja dworu na LitwieCelem niniejszego artykułu jest opis językowo-kulturowej wizji dworu na pograniczu bałtycko-słowiańskim. Przedmiotem analizy są narracje autobiograficzne pozyskane od najstarszych mieszkańców polskich wsi położonych na terenie północo-wschodniej Litwy, przy samej granicy z Białorusią, w okolicach Mejkszt (lit. Meikštai) i Smołw (lit. Smalvos) w latach 2000–2001 i 2010. Są to miejsca, gdzie w pamięci ludzi bardzo dobrze zachowały się do dziś wspomnienia o dawnych dworach i majątkach, miejscowej szlachcie, relacjach łączących dwór i chłopa udającego się tam do pracy. W artykule została podjęta próba przekazania tego, co ludzie pamiętają o dworze, pokazania, jaki wpływ miał dwór na kształtowanie się ich osobowości, na wypracowanie określonej postawy wobec otaczającego ich świata, i niemniej ważne zagadnienie – przedstawienie znaczących dla wieloetnicznego i wielokulturowego pogranicza miejsc, które przyczyniły się do jego ukształtowania i świadczą o jego wyjątkowości.Analiza sposobu konceptualizacji dworu i pana przez mieszańców Smołwieńszczyzny została oparta na ogólnych założeniach historii mówionej (ang. oral history), ze szczególnym uwzg","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45500109","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Dychotomia pamięci w postkomunistycznej Bułgarii","authors":"Dorota Gołek-Sepetliewa","doi":"10.11649/ABS.2018.001","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.001","url":null,"abstract":"The dichotomy of memory in post-communist BulgariaThe democratic breakthrough of 1989 in Bulgaria has resulted in a clearly problem-oriented approach of society towards memory and the past. The process of developing an efficient model of reckoning with the traumatic heritage of communism divides the national community into dichotomous memory groups with their own understanding, assessment and modes of using the past. Developing a memory policy without a clear institutional support (Georgi Lozanov) oscillates between the attitudes of retribution and reconciliation (Ana Luleva, Svetla Kazalarska). Bulgarian society is characterised by a lack of remembrance of the past and its excess at the same time (Ivaĭlo Znepolski). The recent national past remains unprocessed, which results in the emancipation of private memory, characterised by the ability to overcome the impasse thanks to reliance on shared, non-conflicting, fragmentary memories of ordinary reality (Az zhiviakh sotsializma, I lived socialism, Georgi Gospodinov, et al.). As it is today, Bulgarian culture of memory is characterised by diverse collective memories, the multiplication of conflicts over the interpretation of the past and the fragmentation of memory, which leads to growing antagonisms and social crises. Dychotomia pamięci w postkomunistycznej BułgariiPrzełom demokratyczny z 1989 roku w Bułgarii spowodował wyraźne sproblematyzowanie stosunku społeczeństwa do pamięci i przeszłości. Wypracowanie modelu rozliczenia z traumatycznym dziedzictwem komunizmu dzieli wspólnotę narodową na dychotomiczne grupy pamięci, posiadające własne rozumienie, ocenę i sposób wykorzystywania przeszłości. Tworzone polityki pamięci, nieposiadające wyraźnego umocowania instytucjonalnego (Georgi Łozanow), oscylują między postawami retrybucji oraz rekoncyliacji (Ana Łulewa, Swetła Kazałarska). Społeczeństwo bułgarskie charakteryzuje się jednoczesnym niedostatkiem i nadmiarem pamięci o przeszłości (Iwajło Znepołski). Nieprzepracowana niedawna przeszłość narodowa powoduje emancypację pamięci prywatnej, którą cechuje zdolność przełamania impasu, dzięki oparciu na wspólnych niekonfliktogennych fragmentarycznych wspomnieniach potocznej rzeczywistości (Аз живях социализма, Georgi Gospodinow i inni). W bułgarskiej kulturze pamięci dochodzi do różnicowania się pamięci zbiorowej, mnożenia konfliktów o interpretację minionego okresu oraz fragmentacji pamięci, co doprowadza do pogłębiających się antagonizmów i kryzysów społecznych.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41678373","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The patterns of recording the names of German residents in Kėdainiai in the nineteenth century: Introductory remarks","authors":"Alma Ragauskaitė","doi":"10.11649/ABS.2018.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.009","url":null,"abstract":"The patterns of recording the names of German residents in Kėdainiai in the nineteenth century: Introductory remarksThe article analyses the patterns of recording German surnames in the town of Kėdainiai in the nineteenth century on the basis of about 350 names extracted from archival records; all of them refer to different individuals. Although the settlers of German origin who arrived in Kėdainiai from 1629 already had their surnames, the patterns of their recording varied. This is particularly obvious in cases where members of the same family (e.g. husband and wife) were recorded side by side. In some instances, the woman’s given and maiden names were omitted. Furthermore, some record files of the magistrate indicate only the surname of the litigating spouses. Also, a person (plaintiff, defendant, etc.) mentioned in one document could be referred to in a shorter, simpler or just different form in another record of the trial. More diversity can be observed in the case of the names of female members of the German community in Kėdainiai. On the 1840 list of persons who fulfilled religious rites (received communion) in Kėdainiai (in Keydan), as well as in other parish registers, the surnames of women of German ancestry appear in the same form as those of their husbands or fathers, i.e. without Slavic suffixes (unlike in the book of acts of Kėdainiai of the seventeenth and eighteenth centuries). The surnames were recorded in German by persons who were ethnic Germans or had a good command of the language. Formy zapisu nazwisk mieszkańców Kiejdan pochodzenia niemieckiego w XIX wieku. Uwagi wstępneArtykuł analizuje formy zapisu niemieckich nazwisk mieszkańców Kiejdan w XIX wieku na podstawie materiału obejmującego około 350 nazw osobowych wyselekcjonowanych z zapisów archiwalnych. Pomimo tego, że osoby pochodzenia niemieckiego, które osiedlały się w Kiejdanach od 1629 roku, miały już uformowane nazwiska, sposób ich zapisu był niejednorodny. Jest to wyraźnie widoczne zwłaszcza w przypadkach, gdy członkowie jednej rodziny (np. mąż i żona) figurują w księgach obok siebie. Imię kobiety i jej nazwisko panieńskie niejednokrotnie pomijano. Niektóre zapisy ksiąg magistrackich podają jedynie nazwisko małżonków będących stroną procesu. Zdarza się również, że osoba występująca w procesie cywilnym (powód, pozwany itd.) jest określana różnie w rozmaitych zapisach odnoszących do tej samej sprawy: forma może być krótsza, prostsza lub po prostu inna. W kiejdańskich źródłach archiwalnych zaobserwowano większą rozbieżność form zapisu w przypadku niemieckich nazwisk osób płci żeńskiej. Na pochodzącej z roku 1840 liście osób, które przystąpiły do sakramentu komunii, jak również w innych księgach parafialnych nazwiska pojawiają się w identycznej formie bez względu na płeć, tzn. bez słowiańskich przyrostków żeńskich (czyli odmiennie niż w księgach kiejdańskich z XVII i XVIII wieku). Nazwiska zapisywane były przez osoby pochodzenia niemieckiego lub dobrze posługujące się ni","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47093843","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Hybrid identities in the era of ethno-nationalism: The case of the \"krajowcy\" in Lithuania","authors":"Darius Staliūnas","doi":"10.11649/ABS.2018.005","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.005","url":null,"abstract":"Hybrid identities in the era of ethno-nationalism: The case of the krajowcy in LithuaniaThis article deals with the identification of the so-called krajowcy – a relatively small group of Polish-speaking activists in Lithuania and Belarus in the late nineteenth and early twentieth century who promoted an idea of the re-establishement of the Grand Duchy of Lithuania. This article claims that the krajowcy democrats (Michał Römer, Tadeusz Wróblewski, Konstancja Skirmuntt and others) were not nationally indifferent. On the contrary, they promoted a clearly formulated national identity ideology, different to the dominant (ethno-linguistic) one. First of all, the krajowcy were nationalists in a civic sense: they were Lithuanians, citizens of Lithuania within its historical boundaries. In addition, some of them, for example Wróblewski, suggested strengthening ethno-linguistic nationalism as well, otherwise his national personal autonomy concept would simply not have worked. Others, such as Konstancja Skirmuntt, Juozapas Albinas Herbačiauskas and Michał Römer, expressed a hybrid identification with several national cultures, and sometimes their self-identification was even reminiscent of identity ideologies that had dominated in earlier historical periods. Tożsamości hybrydowe w erze etnonacjonalizmu – „krajowcy” na LitwieArtykuł jest poświęcony identyfikacji tak zwanych krajowców, stosunkowo nielicznej grupy polskojęzycznych aktywistów działających na Litwie i Białorusi pod koniec XIX i na początku XX wieku, promujących ideę odtworzenia Wielkiego Księstwa Litewskiego. Artykuł wykazuje, że reprezentanci demokratycznego skrzydła tego ruchu (Michał Römer, Tadeusz Wróblewski, Konstancja Skirmuntt i inni) nie byli narodowo obojętni. Wręcz przeciwnie, promowali jasno sformułowaną ideologię tożsamości, odmienną od dominującej wówczas narracji etnolingwistycznej. Byli przede wszystkim narodowcami w sensie obywatelskim – Litwinami, obywatelami Litwy w jej historycznych granicach. Co więcej, niektórzy z nich, na przykład T. Wróblewski, postulowali także wzmocnienie nacjonalizmu etnolingwistycznego, w przeciwnym bowiem razie proponowana koncepcja autonomii osobistej nie miałaby szans na zaistnienie. Inni działacze, tacy jak Konstancja Skirmuntt, Juozapas Albinas Herbačiauskas (Józef Albin Herbaczewski) i Michał Römer, identyfikowali się z wieloma kulturami narodowymi, a ich samoidentyfikacja przywodzi czasem na myśl ideologie tożsamości, dominujące we wcześniejszych epokach historycznych.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41312613","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"In memoriam: Aina Blinkena (5.09.1929 – 22.11.2017)","authors":"Ilga Jansone","doi":"10.11649/ABS.2018.011","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.011","url":null,"abstract":"In memoriam: Aina Blinkena (5.09.1929 – 22.11.2017)Professor Aina Blinkena passed away on 22 November 2017. Upon her graduation from the Latvian State University in 1953, she began working for the Institute of Language and Literature of the Latvian SSR Academy of Sciences (today: the Institute of the Latvian Language of the University of Latvia), which became her only permanent workplace. Starting her work as a junior research associate and later – a deputy director and a full member of the Latvian Academy of Sciences, Aina Blinkena shaped the linguistic thought in Latvia for almost fifty years. Aina Blinkena pursued broad interests in the history of language and linguistics, as well as morphology and syntax. She also devoted attention to the aspects of language culture and terminology. Her most important monographs are Latviešu interpunkcija (Latvian punctuation) and Latviešu rakstības attīstība (The development of written Latvian, co-authored by Anna Bergmane). The output of her lifelong work was collected in two volumes of her studies entitled Caur vārdu birzi (Through the forest of words, 2014, 2017). In recognition of her scholarly work and social activity, Aina Blinkena was awarded the highest Latvian distinction – the Order of the Three Stars. Aina Blinkena (5.09.1929 – 22.11.2017). WspomnienieProfesor Aina Blinkena zmarła 22 listopada 2017 roku. Po ukończeniu studiów na Łotewskim Uniwersytecie Państwowym w 1953 roku, rozpoczęła pracę w Instytucie Literatury i Językoznawstwa Akademii Nauk Łotewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (obecnie Instytut Języka Łotewskiego Łotewskiej Akademii Nauk), z którym pozostała związana przez cały czas pracy naukowej, najpierw na stanowisku asystenta, a później – jako jego wicedyrektor i członek rzeczywisty Łotewskiej Akademii Nauk. Aina Blinkena miała ogromny wpływ na rozwój łotewskiej myśli językoznawczej w ciągu ostatniego półwiecza. Jej szerokie zainteresowania naukowe obejmowały zarówno historię języka i językoznawstwa, jak i morfologię i składnię. Zajmowała się także kwestiami kultury języka oraz terminologią. Najważniejsze monografie Profesor Blinkeny to Latviešu interpunkcija (Interpunkcja łotewska) i Latviešu rakstības attīstība (Rozwój łotewskiego języka pisanego; współautorka: Anna Bergmane). Jej najważniejsze prace ukazały się w dwutomowym wydaniu dzieł zebranych, zatytułowanym Caur vārdu birzi (Przez las słów). W uznaniu jej osiągnięć w pracy naukowej i zaangażowania w działalność społeczną Aina Blinkena została uhonorowana Orderem Trzech Gwiazd, najwyższym łotewskim odznaczeniem państwowym.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48242550","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Kultura pamięci i polityka historyczna w dzisiejszej Rosji","authors":"Alvydas Nikžentaitis","doi":"10.11649/ABS.2018.006","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.006","url":null,"abstract":"Memory culture and historical politics in today’s RussiaConsidering that other countries are still conducting their studies, it is too early to make conclusions and summarise the question of Russia’s memory culture and historical politics. However, it is possible to share some insights concerning this topic:(1) This analysis indicates that Russia’s case is in stark contrast to the opinions of those theorists who negate the existence of national memory culture. In Russia, this culture began to materialise in 2005, after the complicated period of post-Soviet transformation. What became central was the narrative of the empire (derzhava), whose status should also be recognised by the rest of the world. The main symbolical resource used in the construction of the motif of powerful Russia is a myth of victory in the Great Patriotic War. More recently, however, this general myth has been strengthened by selected facts from other historical periods.(2) Symbolical figures of Russia’s memory culture – both those developing and those already formed – are continuously reinterpreted. Since 1992 the myth of victory has undergone a few stages of transformation: the first years of Boris Yeltsin’s presidency (until 1995) were dominated by active efforts to deconstruct this myth; in the period between 1995 and 2000 it was restored, with a particular stress put on the status of Russian people as the unconquered victim; in 2000–2005, the State regained its vital place in the structure of the myth. Recently, the myth has been instrumentalised and used as an argument in Russia’s confrontation with the West. The period since 2011 has seen a noticeable increase in attempts to expand the symbolic instrumentarium through active use of selected facts from other historical periods(3) Although what dominates in Russia is the imperial mega narrative (derzhava),there is also an alternative stream that makes a substantial opposition – the myth of a victim. The years 2009–2013 have shown us that the memory of Stalin’s crimes is really strong. In this sense, the structure of memory in Russia, although with some exceptions, is comparable to the Polish one. On the other hand, substantial differences are noticed in comparison with Germany, Lithuania or Belarus. Those countries have only one memory culture, although with different topics included in the content. Ukraine remains beyond the regional context: even though the process of forming a single policy of remembrance is in place, it is only in its initial phase.  Kultura pamięci i polityka historyczna w dzisiejszej RosjiBadania nad zagadnieniem kultury pamięci w Rosji i krajach ościennych ciągle trwają, dlatego nie można jeszcze mówić o ich podsumowaniu. Istnieją jednak przesłanki, by przedstawić pewne wnioski na ten temat.1. Przeprowadzona analiza ukazuje, że przypadek Rosji wyraźnie przeczy poglądom tych teoretyków, którzy negują możliwość istnienia narodowej kultury pamięci. Po skomplikowanym etapie transformacji postsowieckie","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46945938","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wprowadzenie: o kulturze pamięci w Europie Środkowej i Wschodniej","authors":"Małgorzata Kasner, Mindaugas Kvietkauskas","doi":"10.11649/ABS.2018.018","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.018","url":null,"abstract":"Introduction: On culture of memory in Central and Eastern EuropeThis issue of the Acta Baltico-Slavica, entitled “Bałtyckie i słowiańskie konteksty (nie) pamięci” (The Baltic and Slavic contexts of (non-)memory, vol. 42/2018), is devoted to interdisciplinary research on culture of memory, which – after Christoph Cornelißen – we understand as a formal notion superior to all possible forms of conscious memory of past events. This volume presents the state of research on memory from the perspective of two turning points in European history: 1918 and 1989. The events immediately following the fall of empires and the communist regime (including the rise of new states, shifts and modifications of state borders, international and ethnic conflicts, transformation of political and economic systems) not only changed the geopolitical map, but also exerted enormous influence on shaping identity and memory of Europeans and their historical and biographical narrations. Wprowadzenie: o kulturze pamięci w Europie Środkowej i WschodniejTegoroczny numer rocznika „Acta Baltico-Slavica” zatytułowany Bałtyckie i słowiańskie konteksty (nie)pamięci został poświęcony interdyscyplinarnym badaniom nad kulturą pamięci, którą rozumiemy zgodnie z definicją Ch. Cornelißena jako „formalne pojęcie nadrzędne dla wszelkich możliwych form świadomej pamięci człowieka o wydarzeniach historycznych, osobistościach i procesach, niezależnie od tego, czy są one natury estetycznej, politycznej czy poznawczej”. Celem niniejszego tomu jest przedstawienie stanu badań nad pamięcią z perspektywy dwóch szczególnie ważnych dla Europy cezur dziejowych: 1918 roku i 1989 roku. Wydarzenia, które nastąpiły bezpośrednio po upadku imperiów i reżimu komunistycznego (m.in. powstanie nowych państw, przesunięcia i zmiany granic, konflikty międzypaństwowe i narodowościowe, transformacja systemu politycznego i gospodarczego) nie tylko zmieniły mapę geopolityczną, ale także wywarły ogromny wpływ na kształtowanie się tożsamości i pamięci Europejczyków, ich narracji historycznych i biograficznych.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47666171","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Formy dialogu pamięci i historii w humanistyce litewskiej po roku 1990 (wykorzystanie metody \"oral history\")","authors":"Aurimas Švedas","doi":"10.11649/ABS.2018.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.008","url":null,"abstract":"Forms of dialogue between memory and history in the Lithuanian humanities after 1990: On the use of oral historyThis article is devoted to the tradition of research using the method of oral history which has developed in the Lithuanian humanities since the country’s independence. It attempts to explain how Lithuanian scholars have employed the method and what challenges they face using it; what research problems they have resolved as a result and what they still hope to achieve in the near future; what studies based on the method of oral history should be considered the most important and display the highest potential in the context of developments in the Lithuanian humanities. The first part of the article discusses various challenges faced by Lithuanian scholars who rely on oral history as their main research tool. In the second part the focus is on the presentation of particular cases of successful studies employing the interview method; it also shows how scholars working on these projects addressed different problems which they encountered. Formy dialogu pamięci i historii w humanistyce litewskiej po roku 1990 (wykorzystanie metody oral history)Przedmiotem artykułu jest ukształtowana w litewskiej humanistyce niepodległej Republiki Litewskiej tradycja badań z wykorzystaniem metody historii mówionej (ang. oral history). Podczas pisania tego artykułu poszukiwano odpowiedzi na następujące pytania: W jaki sposób na przełomie XX i XXI wieku litewscy przedstawiciele nauk humanistycznych korzystają z metody badawczej oral history oraz wobec jakich wyzwań stają? Jakie zagadnienia badawcze były, są i będą rozwiązane w najbliższej przyszłości dzięki wykorzystaniu tej metody? Jakie teksty wykorzystujące metodę oral history należy uznać za najważniejsze i o największym potencjale w kontekście procesów zachodzących w litewskiej humanistyce? Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej omówiono różnego rodzaju wyzwania, przed którymi stają badacze litewscy wykorzystujący oral history jako główne narzędzie badawcze. W drugiej części tekstu skupiono się na prezentacji i omówieniu konkretnych przykładów zakończonych sukcesem badań z wykorzystaniem metody wywiadu oraz sposobów rozwiązywania pojawiających się problemów.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41686273","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Oral history in Belarus: Present state and development trends","authors":"Aliaksandr Smalianchuk","doi":"10.11649/ABS.2018.013","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/ABS.2018.013","url":null,"abstract":"Oral history in Belarus: Present state and development trendsThe oral history in Belarus has become an important line of enquiry in the humanities and a significant field of interdisciplinary dialogue. It also functions as an important research practice. Nevertheless, under the conditions of the current Belarusian historical policy, imbued with Soviet ideological dogmas, there is no prospect of transforming it into an academic discipline. At present, prospects for the development of oral history in Belarus are connected with the activity of scholarly and community NGOs. The most important of them is an online project called The Belarusian Archives of Oral History, active since 2011. Historia mówiona na Białorusi: aktualny stan i tendencje rozwojoweObecnie historia mówiona na Białorusi stała się ważnym kierunkiem badań naukowych w dziedzinie nauk humanistycznych oraz obszarem dialogu interdyscyplinarnego. Funkcjonuje też jako ważna praktyka humanistyczna. Jednak w sytuacji obecnej polityki historycznej, wciąż przepełnionej dogmatami ideologii sowieckiej, nie ma szans na jej przekształcenie w dyscyplinę akademicką. Perspektywy rozwojowe historii mówionej na Białorusi związane są z działalnością naukowych i społecznych organizacji pozarządowych, wśród których najważniejszy jest projekt online „Białoruskie Archiwum Historii Mówionej”, realizowany od 2011 roku.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41287656","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"A challenge to collective memory: Yitskhok Rudashevski’s \"Diary of the Vilna Ghetto\"","authors":"Mindaugas Kvietkauskas","doi":"10.11649/abs.2018.015","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2018.015","url":null,"abstract":"A challenge to collective memory: Yitskhok Rudashevski’s Diary of the Vilna GhettoThis article aims to analyse the diary of Yitskhok Rudashevski (1927–1943), the story of its writing and publication and the existing biographical material about the author. It attempts to answer the question of what is or could be the significance of this lieu de mémoire for the current developments in Holocaust memory culture in Lithuania. The adopted definitions of cultural and collective memory and sites of memory are based on the concepts proposed by Jan and Aleida Assmann and Pierre Nora. On the one hand, the diary written by a child in the Vilnius ghetto is of major documentary, moral and aesthetic significance and stimulates individual empathy. On the other hand, the text raises acute issues reflecting a conflict between different memory narratives and interpretations of history. Pro-Soviet sympathies of the author, negative imagery of Lithuanians and certain deheroisation of the ghetto community make the text a “problematic” memory site. These challenges of the diary are interpreted as indicators showing whether contemporary Holocaust narrative in Lithuania is already mature enough to accept the dialogical forms of cultural memory. Wyzwanie dla pamięci zbiorowej: Pamiętnik z wileńskiego getta Icchaka RudaszewskiegoTematem niniejszego artykułu jest analiza dziennika napisanego w getcie przez czternastoletniego Icchaka Rudaszewskiego (1927–1943), historia jego powstania, publikacji i zachowania dla przyszłych pokoleń, a także materiał biograficzny dotyczący postaci autora. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakie jest i jakie mogłoby być znaczenie tego miejsca pamięci (lieu de mémoire) w kształtującej się obecnie na Litwie kulturze pamięci Holocaustu. Badania pamięci kulturowej i zbiorowej, a także miejsc pamięci, zostały oparte na koncepcjach badawczych Jana i Aleidy Assmanów oraz Pierre’a Nory. Z jednej strony, napisany przez dziecko w getcie wileńskim pamiętnik ma dla pamięci kulturowej Litwy ogromne znaczenie symboliczne, etyczne i estetyczne, wzmocnione przez silne uczucie empatii wobec autora. Z drugiej strony, tekst pamiętnika stawia wysokie wymagania badawcze wynikające z konfliktu różnych interpretacji historii II wojny światowej i narracji pamięci. Socjalistyczne i proradzieckie poglądy autora, negatywny obraz Litwinów i swoista deheroizacja społeczności getta przekształca ten tekst w „problematyczne” miejce pamięci. Powyższe wyzwania badawcze są interpretowane w artykule jako znaki, które mogą opisać stan współczesnej litewskiej narracji Holocaustu i odpowiedzieć na pytanie, czy jest ona na tyle dojrzała, by w drodze dialogu zintegrować różne warianty pamięci kulturowej.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43841434","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}