Acta Baltico-Slavica最新文献

{"title":"Internet jako podstawa do badań nad tożsamością etniczną. Polskie blogi na Litwie","authors":"K. Rutkowska","doi":"10.11649/abs.2869","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2869","url":null,"abstract":"The Internet as a Basis for Research on Ethnic Identity: Polish Blogs in LithuaniaThis article discusses an important type of public communication taking place in Lithuania – internet blogs written in Polish. The study presents how they function, outlines the reasons behind their creation, and analyses the topics which they concern. As this is a sphere of uncontrolled communication, the author makes an attempt to present various social attitudes and to analyse subjective opinions on cultural and identity issues. The linguistic ways of expressing them are also an equally important issue. In this study, we assume that the sphere of the internet, although so far little explored, can be a very good basis for research on the way ethnic identities are shaped. The analysis of the genres of texts posted on blogs or social networking sites indicates that they are characterised by rhetorical coherence, enter into various relationships with each other, creating a blogosphere, and have a dialogical nature. They are usually written in a general language with regional accretions. A frequent phenomenon is using these features as the hallmark of a group, a factor integrating the internet community. Due to the fact that the authors of these websites are usually young people, a common phenomenon is the colloquial linguistic marking of statements, striving to exaggerate certain events, using stylistically marked lexis. We are dealing here with the colloquial style preserved in the written version.Internet jako podstawa do badań nad tożsamością etniczną. Polskie blogi na LitwieCelem niniejszego artykułu jest próba zbadania jednego z typów komunikacji publicznej na Litwie, jakimi są blogi internetowe, a także określenia sposobu ich funkcjonowania, omówienie przyczyn ich powstania i analiza ich tematyki. Ponieważ jest to sfera komunikacji niekontrolowanej, jednocześnie została podjęta próba przedstawienia różnorodnych postaw społecznych, analiza subiektywnych zdań dotyczących tematów kulturowych i tożsamościowych. Zagadnieniem nie mniej ważnym są też językowe sposoby ich wyrażania. W opracowaniu przyjęto założenie, że mało dotychczas zbadana sfera Internetu może być bardzo dobrą podstawą do badań nad sposobem kształtowania się tożsamości etnicznych. Jak wynika z analizy gatunków tekstów, zamieszczanych na stronach blogów lub portali społecznościowych, charakteryzują się one spójnością retoryczną, wchodzą ze sobą w różne relacje, tworząc blogosferę, i są ustawione na dialogowość. Zazwyczaj pisane są językiem ogólnym, w którym występują naleciałości regionalne. Częstym zjawiskiem jest wykorzystywanie tych cech regionalnych jako znaku rozpoznawczego grupy, czynnika integrującego społeczność internetową. W wyniku tego, że autorami portali internetowych są zazwyczaj osoby młode, częstym zjawiskiem jest potoczne nacechowanie wypowiedzi, wyrażające się na różnych poziomach języka, a dążenie do przejaskrawienia niektórych wydarzeń szczególnie widoczne jest poprzez użycie leks","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48919352","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The Name of the City – Social Memory and Oblivion: Wrocław Case","authors":"Kamilla Biskupska","doi":"10.11649/abs.2639","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2639","url":null,"abstract":"The Name of the City – Social Memory and Oblivion: Wrocław CaseIn this paper, the author raises the question about the role of the study of oiconyms in the memory studies approach. The problem presented is the relationship between the city’s past (and culturally alien) name and the contemporary construction of its past and modern identity. The main thread discussed is the construction of the presence/absence of the pre-war name Breslau in the contemporary discourses about the city’s past of Wrocław’s elites and inhabitants. To present the issue the author analysed samples of the discursive strategies derived from academic (historical and literary) discourses and from colloquial discourses of Wrocław inhabitants (thirty in-depth narrative interviews).Nazwa miasta – pamięć społeczna i zapomnienie. Przypadek WrocławiaW artykule autorka stawia pytanie o rolę studiów nad ojkonimami w badaniach nad pamięcią społeczną. Omawiane w artykule zagadnienie to relacja między minioną (i kulturowo obcą) nazwą miasta a współczesnym konstruowaniem jego przeszłości i współczesnej tożsamości. Głównym wątkiem analizy jest konstruowanie obecności/nieobecności przedwojennej nazwy Breslau we współczesnych dyskursach elit i mieszkańców Wrocławia. Dla zaprezentowania zagadnienia autorka analizuje przykłady strategii dyskursywnych pochodzących z dyskursu akademickiego (historycznego i literaturoznawczego) oraz potocznego dyskursu mieszkańców Wrocławia (trzydzieści pogłębionych wywiadów narracyjnych).","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47268421","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Litewska leksykografia gwarowa z przełomu XX i XXI wieku (na tle wybranych polskich słowników regionalnych)","authors":"Vilija Sakalauskienė, Zofia Sawaniewska-Mochowa","doi":"10.11649/abs.2823","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2823","url":null,"abstract":"Lithuanian Dialect Lexicography at the Turn of the Twenty-First Century (against the Background of Selected Polish Regional Dictionaries)The aim of this co-authored article is to provide an overview of contemporary Lithuanian dialect dictionaries in terms of their macro- and microstructure as compared to the concepts of description applied in selected recently published Polish regional dictionaries.The study considers the following issues in a comparative perspective:The range of entries (integral or differential, with selection made by lexicographers according to the adopted criteria).The arrangement of entries (alphabetical, alphabetical-cluster, thematic).The form of headwords (single- or multi-word).The way of defining the meaning (descriptive, synonymic, referential).The choice of textual illustrations and their notation.The use of grammatical information and the level of its complexity.The use of lexical maps and other visuals complementing the content of the definitions of headwords.As discussed, the comparison reveals significant similarities between the concepts of constructing Lithuanian and Polish dialect dictionaries. In both cases lexicographers compile integral dictionaries, which document the entire spoken language of the inhabitants of a given village or area, as well as differentia dictionaries, which focus on dialectal vocabulary. Although there is a preference for the alphabetical arrangement of entries, Polish dialect lexicographers have made some very successful attempts to compile thematic dictionaries (e.g. the ten-volume Dialect Dictionary of the Lublin Region (Słownik gwar Lubelszczyzny)). There are no dictionaries with this type of structure in Lithuanian lexicography.Lithuanian dialect lexicographic practice is strongly influenced by the pattern of description used in the Academic Dictionary of Lithuanian (Lietuvių kalbos žodynas). This tradition is also the source of the mixed alphabetical-cluster arrangement of entries and the single-word form of the headwords, which are followed by phrases. On the other hand, the ways of defining the meaning in the Polish and Lithuanian dictionaries under discussion are very similar. One novelty in Polish dialect lexicography as compared to the Lithuanian dictionaries is the practice of listing phraseologisms and verbal aspect pairs, or even triads, as separate entries.The use of grammatical terminology is not at the same level of complexity. The Lithuanian dictionaries include extensive grammatical information, unlike most of the Polish ones, where it is rather selective, apart from those compiled by Józef Kąś, which contain a full range of such data. The Latin grammatical terminology used in the Lithuanian dictionaries may be difficult to understand for non-linguists. The same applies to quotations illustrating the use of particular lexical items: they are provided in a full phonetic form, including the stress marking. In the case of Polish regional dictionaries, the tradition of s","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44236652","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Od idei do osobistej historii","authors":"Ramunė Bleizgienė","doi":"10.11649/abs.2678","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2678","url":null,"abstract":"From Ideas to Personal HistoryReviewOlga Mastianica, Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [The Nobility in the Lithuanian National Project (Late 19th – Early 20th Centuries)], Vilnius: Lietuvos istorijos institutas, 2016, 198 pp. Mečislovas Davainis-Silvestraitis, Dienoraštis: 1904–1912 [Diary, 1904–1912], Bibliotheca Archivi Lituanici 11, ed. Olga Mastianica-Stankevič, Jurgita Venckienė, Vilnius: Lietuvos istorijos institutas, 2020, 287 pp.This review presents two books that are closely related. The study by Olga Mastianica entitled Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Nobility in the Lithuanian National Project (Late 19th – Early 20th Centuries)] analyses the projects of including the nobility into the vision of modern Lithuania that were proposed from the publication of the first Lithuanian newspaper, Aušra [Dawn] (1883–1886), until the beginning of the First World War. The other book under discussion is the diary of Mečislovas Davainis-Silvestraitis, edited by Olga Mastianica-Stankevič and Jurgita Venckienė. Davainis-Silvestraitis (1849–1919), who was engaged in the Lithuanian national movement in the second half of the nineteenth century, wanted to display by his own example that it was possible to “re-Lithuanise” the Polish-speaking nobility. He was the editor of the magazine Litwa [Lithuania] (1908–1914), which was published in Polish and the main audience of which was the Polish-speaking nobility of Lithuania.Od idei do osobistej historiiRecenzjaOlga Mastianica, Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia), Vilnius: Lietuvos istorijos institutas, 2016, 198 ss. Mečislovas Davainis-Silvestraitis, Dienoraštis: 1904–1912: Bibliotheca Archivi Lituanici 11, red. Olga Mastianica Stankevič, Jurgita Venckienė, Vilnius: Lietuvos istorijos institutas, 2020, 287 ss.W niniejszej recenzji przedstawione zostały dwie ściśle ze sobą powiązane książki. W monografii Olgi Mastianicy zatytułowanej Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Szlachta w litewskim projekcie narodowym (na przełomie XIX i XX wieku)] analizowane są rozmaite projekty włączenia szlachty w wizję nowoczesnego państwa litewskiego, powstałe w okresie litewskiego odrodzenia narodowego – od momentu ukazania się pierwszego nielegalnego litewskiego czasopisma „Aušra” [„Jutrzenka”] (1883–1886) aż do wybuchu I wojny światowej. Drugą omawianą publikacją jest opracowany przez Olgę Mastianicę-Stankevič i Jurgitę Venckienė Dziennik Mieczysława Dowojny-Sylwestrowicza (Mečislovas Davainis-Silvestraitis). Dowojna-Sylwestrowicz (1849–1919), który w działalność litewskiego ruchu narodowego zaangażował się jeszcze w drugiej połowie XIX wieku, na swoim przykładzie chciał udowodnić, że możliwe jest ponowne „zlitewszczenie” polskojęzycznej szlachty. Był redaktorem wydawanego po polsku czasopisma „Litwa” (1908–1914), którego głównym odbiorcą była właśnie polskojęzyczna litewska szlachta","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43236811","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Lwów jedyny i zwielokrotniony. O pamięci miejskiej w opowieściach ukraińskich pisarek (na przykładzie cyklu opowiadań „Seria lwowska”)","authors":"Anastazja Podluk","doi":"10.11649/abs.2654","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2654","url":null,"abstract":"The Unique and Multiplied Lviv: On Urban Memory in the Tales of Ukrainian Writers (on the Example of the Cycle of Stories The Lviv Series)This article is devoted to the literary images of Lviv in the cycle of stories L’vivska seriia [The Lviv Series]. Created by contemporary Ukrainian women writers, the cycle can be considered a special archive of memory, illustrating the ways of experiencing the city and thinking about it. The study analyses the stories included in the series in two aspects: what Lviv as an entity is like in the memory of Ukrainian writers, and what selected fragments of the remembered Lviv reality they refer to in creating the literary image of the city. These two ways of remembering have been defined as the memory of the city and the memory of the place: the first term is about a systemic approach, presenting the city as a gestalt, and the second one is about specific fragments of urban reality.Lwów jedyny i zwielokrotniony. O pamięci miejskiej w opowieściach ukraińskich pisarek (na przykładzie cyklu opowiadań „Seria lwowska”)Artykuł jest poświęcony literackim obrazom Lwowa w stworzonym przez współczesne ukraińskie pisarki cyklu opowieści „Seria lwowska”, który może być uznany za szczególne archiwum pamięci, ilustrujące sposoby doświadczania miasta i myślenia o nim. Autorka niniejszego tekstu analizuje wchodzące w skład serii opowiadania pod dwoma aspektami: jaki jest Lwów jako całość w pamięci ukraińskich pisarek oraz do jakich wybranych fragmentów zapamiętanej rzeczywistości lwowskiej odwołują się one w kreowaniu literackiego obrazu miasta. Te dwa sposoby pamiętania określone zostały jako pamięć miasta i pamięć miejsca: w pierwszym przypadku mamy do czynienia z podejściem systemowym, ujmującym miasto jako gestalt, w drugim zaś – z konkretnymi wycinkami miejskiej rzeczywistości.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48659074","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Język polski w krajobrazie językowym Wilna","authors":"Kinga Geben","doi":"10.11649/abs.2867","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2867","url":null,"abstract":"The Polish Language in the Linguistic Landscape of VilniusThe aim of this article is to analyse the use of Polish-language signs in public space in Vilnius and to identify the reasons for the presence or, conversely, absence of Polish in the linguistic landscape of Vilnius in 2022. The subject of the study is inscriptions in Polish found in public space in the Old Town in Vilnius. As a result of the exploration carried out from December 2021 to May 2022, 52 photos of inscriptions in Polish were taken. The signs were analysed using the method adopted in the study of the linguistic landscape. They were classified according to their linguistic specificity into (1) monolingual, (2) polyphonic and (3) mixed signs. Apart from this, they were also classified into public and private ones. The specificity of the functioning of the Polish language in Vilnius is that it functions in speech rather than writing. Poles from Vilnius are multilingual and use several languages alternately. The willingness to remain anonymous by assigning oneself to the majority of society speaking a more prestigious language means that informal inscriptions (e.g. graffiti) are not created in Polish. Information signs in languages other than Lithuanian are not seen by the respondents as necessary, and their installation is effectively hampered by the system of administrative penalties.Język polski w krajobrazie językowym WilnaCelem artykułu jest analiza użycia polskich znaków językowych w przestrzeni publicznej w Wilnie i znalezienie odpowiedzi na pytanie, jakie są przyczyny obecności lub nieobecności języka polskiego w krajobrazie językowym Wilna w roku 2022. Przedmiotem badań są napisy w języku polskim znalezione w przestrzeni publicznej na Starówce wileńskiej. W wyniku eksploracji prowadzonej od grudnia 2021 do maja 2022 roku zgromadzono 52 zdjęcia napisów, na których występuje język polski. Znaki zostały zanalizowane metodą przyjętą w badaniach krajobrazu językowego, podzielono je według specyfiki językowej na znaki: (1) jednojęzyczne, (2) polifoniczne oraz (3) mieszane. Ponadto podzielono znaki na publiczne i prywatne. Specyfiką funkcjonowania języka polskiego w Wilnie jest jego forma mówiona, mieszkańców cechuje wielojęzyczność oraz naprzemienne użycie kilku języków. Chęć pozostania anonimowym, przypisania siebie do większości społeczeństwa mówiącej bardziej prestiżowym językiem wpływa na to, że nie powstają napisy nieformalne (np. graffiti) w języku polskim. Tablice informacyjne w innych językach niż litewski nie są postrzegane przez respondentów jako konieczne, w dodatku ich instalowanie skutecznie jest hamowane przez system kar administracyjnych.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43189680","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Obrazy Sofii w poezji bułgarskiej u schyłku XX i na początku XXI wieku","authors":"Dorota Gołek-Sepetliewa","doi":"10.11649/abs.2638","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2638","url":null,"abstract":"Images of Sofia in Bulgarian Poetry in the Late Twentieth and Early Twenty-First CenturiesThis article is devoted to the image of Sofia in Bulgarian poetry in the late twentieth and early twenty-first centuries. The study analyses and interprets poems of four well-known Bulgarian poets: Zlatomir Zlatanov (b. 1953), Ani Ilkov (b. 1957), Edvin Sugarev (b. 1953) and Vladimir Sabourin (b. 1967). The starting point is a synthetic presentation of the genesis and evolution of the Sofia motif in Bulgarian literary works from between the mid-eighteenth century and the 1970s. The motif of the capital city initially functions in opposition to the rural theme. Urban space is a sphere of foreign Western European influences and threatens traditional patriarchal culture. The evolution of the city motif takes place in the context of the developing new literary trends and tendencies in the interwar period (including expressionism and avant-garde). Images of the capital city as a place where the bourgeoisie lives and where poverty and social injustice reign, come from literature entangled in ideological and political contexts (the leftist poetry of the 1920s). Contemporary poets draw on traditional themes of the alienation of the city and the problematic situation of its inhabitants. Still, their thoughts are framed by postmodern philosophical reflection and native cultural and historical contexts. The subjective experience of the city of Sofia creates its various dimensions – physical, cultural, symbolic, social, mythical. A common experience for the poets is the signs of the communist ideological legacy. The periphery of the city undergoes a process of degradation and disintegration. In an existentialist perspective, Sofia’s lyrical conceptualisation points to the constant presence of irresolvable contrasts, paradoxes, and a sense of the scandalous absurdity of existence.Obrazy Sofii w poezji bułgarskiej u schyłku XX i na początku XXI wiekuNiniejszy artykuł został poświęcony obrazowi Sofii w poezji bułgarskiej u schyłku XX i na początku XXI wieku. Analizie i interpretacji zostały poddane wiersze czterech znanych bułgarskich poetów – Złatomira Złatanowa (ur. 1953), Ani Iłkowa (ur. 1957), Edwina Sugarewa (ur. 1953) oraz Władimira Sabourina (ur. 1967). Za punkt wyjścia uznano syntetyczne przedstawienie genezy i ewolucji motywu Sofii w piśmiennictwie bułgarskim od połowy XVIII do końca lat 70. XX wieku. Motyw miasta stołecznego początkowo funkcjonuje w opozycji do tematyki wiejskiej. Przestrzeń miejska jest sferą oddziaływania obcych wpływów zachodnioeuropejskich i zagraża tradycyjnej kulturze patriarchalnej. Ewolucja motywu miasta następuje w ramach rozwijających się nowych nurtów i tendencji literackich w okresie międzywojennym (m.in. ekspresjonizmu, awangardy). Obrazy stołecznego miasta jako miejsca życia burżuazji, panoszącej się biedy i niesprawiedliwości społecznych pochodzą z literatury uwikłanej w konteksty ideologiczno-polityczne (nurt poezji lewicowej lat ","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47759614","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Współczesne badania pogranicza polsko-białorusko-litewskiego na przykładzie monografii Anny Żebrowskiej","authors":"Ewa Golachowska","doi":"10.11649/abs.2870","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2870","url":null,"abstract":"Contemporary Research on the Polish-Belarusian-Lithuanian Borderland on the Example of Anna Żebrowska’s MonographReviewAnna Żebrowska, Komarowszczyzna. Język pogranicza białorusko-polsko-litewskiego, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019, 320 pp.This review article is a discussion of the study by Anna Żebrowska Komarowszczyzna. Język pogranicza białorusko-polsko-litewskiego [The Village of Kamarova (Minsk Region): The Language of the Belarusian-Polish-Lithuanian Borderland]. The study presents the contemporary sociolinguistic situation of this borderland and describes in detail the local Belarusian dialect as it is today. Współczesne badania pogranicza polsko-białorusko-litewskiego na przykładzie monografii Anny ŻebrowskiejRecenzjaAnna Żebrowska, Komarowszczyzna. Język pogranicza białorusko-polsko-litewskiego, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019, 320 ss.Artykuł recenzyjny stanowi omówienie książki Anny Żebrowskiej Komarowszczyzna. Język pogranicza białorusko-polsko-litewskiego, w której autorka przedstawia aktualną sytuację socjolingwistyczną na tym pograniczu, a także szczegółowy opis lokalnej gwary białoruskiej w jej obecnym kształcie.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48818569","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The Image of Lesia Ukrainka in the Modern Urban Cultural Space of Ukraine: On the Issue of Various Forms of Keeping the National Memory on the Way to European Integration","authors":"Y. Kravchenko, O. Nikolova","doi":"10.11649/abs.2628","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2628","url":null,"abstract":"The Image of Lesia Ukrainka in the Modern Urban Cultural Space of Ukraine: On the Issue of Various Forms of Keeping the National Memory on the Way to European IntegrationThis article is devoted to determining the key trends in visual “modernization” of the image of the renowned Ukrainian writer and poetess Lesia Ukrainka in the urban cultural space of twenty-first-century Ukraine as a state that is going along its way to European integration. The study examines the peculiarities of transformation of her iconic figure under the conditions of changing value paradigms which reflect the significant processes of renovation in the society’s art and ideology. The analysis conducted indicates that it is the visual methods of “modernizing” her image that reflect the emergence of several social trends oriented at the average Ukrainian of the new generation – one who, in search of the form of self-identification, is willing to connect aesthetic and axiological categories of the past with the demands of the present, to connect national identity with European identity. The transformation of Lesia Ukrainka’s image in urban culture is realized, on the one hand, by means of symbolization and sacralization, and, on the other hand, by means of kitsch, play, breaking the axiological hierarchy (de-iconization), fetishization, simulacrization, and others.Obraz Łesi Ukrainki we współczesnej miejskiej przestrzeni kulturowej Ukrainy. O problemie różnych form zachowania pamięci narodowej na drodze do integracji europejskiejArtykuł jest poświęcony określeniu kluczowych trendów wizualnej „modernizacji” portretu słynnej ukraińskiej pisarki i poetki Łesi Ukrainki w miejskiej przestrzeni kulturowej Ukrainy XXI wieku jako państwa na drodze do integracji europejskiej. Opracowanie analizuje osobliwości przetwarzania jej ikonicznej postaci w warunkach zmieniających się paradygmatów wartości, które odzwierciedlają istotne procesy odnowy w sztuce i ideologii społeczeństwa. Przeprowadzona analiza wskazuje, że wizualne metody „modernizacji” jej sylwetki odzwierciedlają pojawienie się kilku trendów społecznych zorientowanych na przeciętnego Ukraińca nowego pokolenia – takiego, który w poszukiwaniu formy samoidentyfikacji jest skłonny łączyć estetyczne i aksjologiczne kategorie z przeszłości z wymogami teraźniejszości, łączyć tożsamość narodową z tożsamością europejską. Przetwarzanie wizerunku Łesi Ukrainki w kulturze miejskiej dokonuje się z jednej strony za pomocą symbolizacji i sakralizacji, z drugiej zaś za pomocą m.in. kiczu, gry, obalania hierarchii aksjologicznej (deikonizacji), fetyszyzacji czy też symulakryzacji.","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42763512","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Mitonimia międzywojennego Kowna","authors":"Justyna Prusinowska","doi":"10.11649/abs.2442","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/abs.2442","url":null,"abstract":"Mythonymy of Interwar KaunasThe present article describes and examines the lexical tissue of the city of Kaunas related to the pagan past of the Balts – Prussians and Lithuanians. The mythonyms appear basically in three periods of the city’s existence: in the interwar period, at the turn of the 1990s and after 2004, i.e. at critical and borderline moments, when emphasising individuality, exposing identity and referring to its sources was of utmost importance. The most interesting phenomena took place in the interwar period, when by placing in the city tissue numerous objects with names borrowed from Baltic mythology, collective memory was clearly shaped and mobilised in the space previously marked by “strangers” – Imperial Russia and the German Empire. In this way, this space was effectively tamed. The importance of this process is evidenced by dozens of names associated with the pagan Balts (Kaunas is a phenomenon in this respect on the map of Lithuania), which were given in the interwar period mostly to streets and buildings located, importantly, in the then very centre of the city. In the other two periods, mythonyms were not so popular anymore: the names of deities and other creatures historically worshiped by Lithuanians were usually given to streets far away from the city centre, often in newly created districts. Thanks to this, however, Kaunas has a clearly drawn identity that spreads from the centre towards the suburbs. A place that is thoroughly permeated with the “spirit of Lithuanianness” is the Unity Square (Lith. Vienybės aikštė), scrupulously cleansed of the traces of the aforementioned dependencies, whose important point is an inconspicuous dwarf who watches over the symbolic spring of the Lithuanian nation. It is this mythonymic element that is treated with special attention in this article, and on its example, a detailed cultural analysis of the city’s space is proposed. It should be emphasised that in Kaunas the mythonyms form a thought-out, multi-layered structure, as if a separate city that is inaccessible and foreign to the strangers. The study discusses individual collections and elements of this extensive web of meanings, deliberately created by town planners and urban designers, the basis of which is the historical experience of Kaunas and Lithuania.Mitonimia międzywojennego KownaCelem artykułu jest opis i analiza tkanki nazewniczej Kowna, związanej z pogańską przeszłością Bałtów – Prusów i Litwinów. Mitonimy pojawiają się zasadniczo w trzech okresach istnienia miasta: w międzywojniu, na przełomie lat 80. i 90. oraz po roku 2004, a więc w momentach przełomowych, granicznych, kiedy podkreślanie odrębności, eksponowanie tożsamości i sięganie do jej źródeł ma niepoślednie znaczenie. Najbardziej interesujące zjawiska zachodzą w okresie międzywojennym, kiedy to poprzez umieszczanie w tkance miasta licznych obiektów o nazwach zapożyczonych z mitologii bałtyckiej wyraźnie kształtowano i mobilizowano zbiorową pamięć w przestrzeni ","PeriodicalId":53746,"journal":{"name":"Acta Baltico-Slavica","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49418109","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}