发布求助
文献互助 智能选刊 最新文献

Povijesni Prilozi最新文献

筛选
英文 中文
Povijesni podatci u marginalijama glagoljskih misalai brevijara iz Berma u Istri 伊斯特里亚的伯马的格拉戈神话边缘的历史数据
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-12-11 DOI: 10.22586/pp.v41i63.23200
Ivan Botica, Sandra Požar
{"title":"Povijesni podatci u marginalijama glagoljskih misala\u0000i brevijara iz Berma u Istri","authors":"Ivan Botica, Sandra Požar","doi":"10.22586/pp.v41i63.23200","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i63.23200","url":null,"abstract":"U radu su donesene marginalije povijesne tematike koje se nalaze u glagoljskim misalima i brevijarima iz Berma u Istri. Riječ je o rukopisnim knjigama koje su u liturgijskoj, molitvenoj i čitalačkoj uporabi lokalne glagoljaške zajednice bile od druge polovine 15. do početka 17. stoljeća. Korisnici tih knjiga povremeno bi na rubovima ili zadnjim stranicama dodavali vlastite bilješke. U pet je takvih rukopisnih knjiga iz Berma sedamdesetak marginalija vrijednih historiografskoga zapažanja. Sve su, izuzev jedne, napisane glagoljicom na hrvatskom jeziku. Najčešće su nastale u vremenu vrijednu bilježenja bilo da je riječ o događaju od osobne važnosti (npr. svladavanje pisma), bilo o događaju od važnosti za zajednicu (npr. dobročiniteljeva smrt). Vanjski čimbenici poput onih u doba velike opasnosti i pogibelji (npr. krvavi okršaji s Mlecima, kužne epidemije, elementarne nepogode, klimatsko zahladnjenje, podbačaj ljetine, godine gladi) također su bili poticatelji njihova nastanka.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47955073","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Vukovarsko vlastelinstvo – slavonsko-srijemskiprostor prema popisima stanovništva i kartografskim izvorima u prvoj polovini18. stoljeća Vukovarsko vlastnost–根据上半年的人口和地图来源，斯洛文尼亚人Sri Skyprostor。18几个世纪以来
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-12-11 DOI: 10.22586/pp.v41i63.21701
Milan Vrbanus, Ante Grubišić
{"title":"Vukovarsko vlastelinstvo – slavonsko-srijemski\u0000prostor prema popisima stanovništva i kartografskim izvorima u prvoj polovini\u000018. stoljeća","authors":"Milan Vrbanus, Ante Grubišić","doi":"10.22586/pp.v41i63.21701","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i63.21701","url":null,"abstract":"Premda se autori u radu osvrću na sve komorske popise do sredine 18. stoljeća (popisi iz 1698., 1722., 1728., 1736. i 1749.), kao i na kartografiju koja je prethodila najvažnijem kartografskom izvoru, dovršenom 1733. u formi atlasa, usredotočuju se na analizu komorskoga popisa iz 1728. i navedeni atlas kao izvore iz približno istoga vremena, obilježenog transformacijom jednoga velikog područja iz državnoga vlasništva (komorskoga okruga) u privatno vlasništvo (vlastelinstvo). Na osnovi tih izvora, koji se dopunjavaju, nastoje dati širu sliku stanja jednoga slavonsko-srijemskoga vlastelinskoga gospodarstva prve polovine 18. stoljeća u trenutku njegova stvaranja, tim više što zbog nepostojanja odgovarajućih kartografskih izvora to nije moguće ni za jedno drugo vlastelinstvo. Osim osnovnih podataka kao što su broj i veličina naselja, zastupljenost pojedinih kategorija zemljišnih površina, demografsko i imovinsko stanje i sl., analizom i usporedbom također se nastoji utvrditi relevantnost i vjerodostojnost obaju izvora te podudarnost i različitost sadržaja primjenom deskriptivnih i kvantitativnih metoda.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46446990","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Political Expressions ofPragmatic Literacy in Thirteenth-Century Trogir 13世纪Trogir语用文化的政治表达
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.20100
Tomislav Popić
{"title":"Political Expressions of\u0000Pragmatic Literacy in Thirteenth-Century Trogir","authors":"Tomislav Popić","doi":"10.22586/pp.v41i62.20100","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.20100","url":null,"abstract":"The author analyses the crucial factors in the development of pragmatic literacy in thirteenth-century Trogir, which is associated with significant transformations of the communal political and social order, primarily the increasing power of the municipal government at the expense of episcopal authority. Accumulation of power in the hands of not so many urban families resulted in the growing need to (re)define the position of communal institutions in relation to the external (the king, the Croatian nobility, Venice) and internal (the bishop, the contending factions) centres of power and other members of the local community. Greater reliance of the local political elite on the written word as a means to shape and maintain a desirable social order was becoming increasingly pronounced in this context. Hence, the paper regards the development of pragmatic literacy in thirteenth-century Trogir as one of the major pillars in configuring new government institutions and power relations, which is then associated with the creation of the first city statute, professionalization of the chancery, and transition from charters to notarial, court, council, and other communal registers.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47786656","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
In confinibus Turcorum 在confinibus Turcorum
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.18231
Davor Salihović
{"title":"In confinibus Turcorum","authors":"Davor Salihović","doi":"10.22586/pp.v41i62.18231","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.18231","url":null,"abstract":"The paper discusses the backgrounds and careers of several lesser-known officials who occupied various positions along the Hungarian-Ottoman frontier during the reign of King Matthias Corvinus of Hungary (r. 1458-1490). By examining their biographies and their place within the ruling elite of Corvinus’s Hungary, the study moreover elucidates how changes in King Matthias’s authority in the borderlands were reflected in the changes in his personnel policies, showing that the king gradually gained more control over his southern lands through a growing network of loyal retainers. The latter, moreover, successfully replaced the vestiges of older regimes – whose representatives often stood in opposition to royal politics – thus allowing the introduction of greater royal control.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46592876","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Od kontumca do bolnice 从集装箱到医院
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.18620
Iva Salopek Bogavčić
{"title":"Od kontumca do bolnice","authors":"Iva Salopek Bogavčić","doi":"10.22586/pp.v41i62.18620","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.18620","url":null,"abstract":"Dosadašnje spoznaje o sanitarnom kordonu na granici prema Osmanskom Carstvu, organiziranom putem karantena, čardaka i raštela od Primorja do Ugarske, pokušat će se ovim radom upotpuniti usmjeravanjem posebne pozornosti na trgovački prijelaz i utvrdu Gradiška na Savi. Uvidom u arhivsku građu, novine i neobjavljene planove kontumca te raštela koji su bili sagrađeni pored pogranične utvrde Gradiška tijekom 18. i 19. stoljeća pokušalo se razumjeti funkcioniranje kontumca sredinom 18. stoljeća, slijediti proces njegova napuštanja krajem 18. stoljeća, stvaranje raštela, kao i organiziranje prvih bolnica. Zdravstvena skrb krajem 18. stoljeća organizirana je u unutrašnjosti utvrde u vidu formiranja garnizonske bolnice oko 1780. u Staroj Gradiški. Na temeljima javnozdravstvene ostavštine rada kontumca, garnizonske bolnice te zalaganjem pukovnika Gradiške pukovnije Franje Horaka sagrađena je 1842. pukovnijska bolnica u Novoj Gradiški. Javnozdravstvenu vojnu infrastrukturu naslijedila je civilna vlast te je novogradiška bolnica krajem 19. stoljeća postala županijska bolnica.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49456045","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Običaji u nasljeđivanju u pelješkim oporukama u 18. i prvoj polovini 19. stoljeća 传统的沙子遗产将在18日和19世纪上半叶几个世纪以来
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.16012
Jasenka Maslek
{"title":"Običaji u nasljeđivanju u pelješkim oporukama u 18. i prvoj polovini 19. stoljeća","authors":"Jasenka Maslek","doi":"10.22586/pp.v41i62.16012","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.16012","url":null,"abstract":"Analizom oporuka iz zapadnoga, sjeverozapadnoga i središnjega dijela poluotoka Pelješca nastoji se pokazati kako je oporučitelj namjeravao očuvati cjelovitost imanja i osigurati opstanak i prosperitet obitelji. Različitosti običaja pri nasljeđivanju bilo je dosta. Način nasljeđivanja ovisio je i o tome kojom se gospodarskom djelatnošću bavio oporučitelj ili nasljednik, odnosno je li se radilo o pomorcima, trgovcima ili seljacima kmetovima. O tome je ovisila i forma oporuka, postojanje uvjeta ili povjerbe, ali i vrijeme početka odjeljivanja braće i razvrgnuća proširenih obitelji ili kućnih zadruga. Slabljenjem spona zadružnoga života i gospodarskim jačanjem u pomorskoj ili trgovačkoj djelatnosti, tijekom 19. stoljeća nestaje i potreba da domazet uzima ženino prezime jer kuća više ne nosi prezime. Najslabije se bolje financijsko stanje obitelji odrazilo na nasljeđivanje njezinih ženskih članova, kćeri, koje su i dalje kao nasljedni dio ili otpremninu dobivale miraz.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44787533","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Vjenčana kumstva na Mljetu u drugoj polovini 19. stoljeća 19世纪下半叶银河系的婚姻艺术几个世纪以来
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.21109
Marija Gjurašić, Ahmet Kalajdžić
{"title":"Vjenčana kumstva na Mljetu u drugoj polovini 19. stoljeća","authors":"Marija Gjurašić, Ahmet Kalajdžić","doi":"10.22586/pp.v41i62.21109","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.21109","url":null,"abstract":"Na temelju podataka iz matičnih knjiga vjenčanih župa Babino Polje (od 1870. do 1877.) i Maranovići (od 1870. do 1884.) i relevantne literature u radu se prikazuju godišnji i mjesečni intenzitet te ritam vjenčanja na Mljetu, praksa odabira svjedoka na vjenčanju (kolokvijalno zvanih vjenčani kumovi), njihov broj, spolna struktura i društveni status, višekratna kumstva te međusobno srodstvo mladenaca i vjenčanih kumova. Sporadično se razmatraju srodnički i udovički brakovi, „brakovi na probu” te mljetski svadbeni običaji i slično.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44384051","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Između „tiranije”i političkoga legitimiteta. Prilog poznavanju političke kulture kasnosrednjovjekovne Dalmacije i Hrvatske 介于暴政和政治合法性之间。了解达尔马提亚和克罗地亚后期政治文化的建议
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.19687
Ante Bećir
{"title":"Između „tiranije”\u0000i političkoga legitimiteta. Prilog poznavanju političke kulture kasnosrednjovjekovne Dalmacije i Hrvatske","authors":"Ante Bećir","doi":"10.22586/pp.v41i62.19687","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.19687","url":null,"abstract":"Namjera je ovoga rada problematizirati odnos između „legitimne” i „nelegitimne” vlasti u kasnosrednjovjekovnim političkim poimanjima kroz prizmu izabranih primjera iz kasnosrednjovjekovne povijesti Dalmacije i Hrvatske. Radi boljega razumijevanja tematike, primjeri će se smjestiti u teorijski okvir srednjovjekovne političke misli. Naime, svaki primjer predstavlja zaseban kut gledanja, čime se želi upozoriti na supostojanje različitih političkih shvaćanja, koja proizlaze iz suprotstavljenih interesa. Drugim riječima, ono što je za jedne „tiranija”, za druge je legitimna i opravdana vlast. Frakcijske borbe u Trogiru početkom 14. stoljeća, kroničarski diskurs Mihe Madijeva i njegovo portretiranje hrvatskih velikaša te na kraju stavovi koje iznose poklisari trogirskoga puka u Veneciji 1421. ogledni su primjeri. Na tragu raščlambe spomenutih i nekih drugih primjera izvest će se (komparativni) zaključci o srednjovjekovnoj političkoj kulturi.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41546612","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Slavonskai petrinjska krajina (Varaždinski generalat) u 17. stoljeću
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.18364
Nataša Štefanec
{"title":"Slavonska\u0000i petrinjska krajina (Varaždinski generalat) u 17. stoljeću","authors":"Nataša Štefanec","doi":"10.22586/pp.v41i62.18364","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.18364","url":null,"abstract":"Članak prezentira funkcioniranje Slavonske i petrinjske krajine, također poznate kao Slavonska krajina ili Varaždinski generalat, u 17. stoljeću. Rekonstruira administrativnu i teritorijalnu organizaciju tog segmenta Vojne krajine, brojnost i funkciju rodova stajaće vojske te njihove plaće i zapovjednu strukturu. Uspoređuje stanje u 17. stoljeću sa situacijom u 16. stoljeću s ciljem ocrtavanja trendova u taktičkom i strateškom razvoju habsburških snaga na Vojnoj krajini (Militärgrenze).","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44453899","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Kunakao simbol novčane vrijednosti i heraldički znamen u prošlosti i sadašnjosti 被赋予货币价值和过去和现在的纹章科学的象征
Povijesni Prilozi Pub Date : 2022-07-15 DOI: 10.22586/pp.v41i62.21810
Mario Jareb
{"title":"Kuna\u0000kao simbol novčane vrijednosti i heraldički znamen u prošlosti i sadašnjosti","authors":"Mario Jareb","doi":"10.22586/pp.v41i62.21810","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/pp.v41i62.21810","url":null,"abstract":"U radu je dan pregled uporabe pojma kune kao ekvivalenta novčane vrijednosti odnosno obračunskoga novca od srednjega vijeka. Pritom je razmotreno prvobitno podavanje u kuninim kožama te dokumentirano korištenje kunine kože kao novca u jednom izvoru iz 12. stoljeća. Spomenut je i porez marturina/kunovina, o kojemu je u historiografiji već dosta pisano. Također je razmotrena pojava lika kune na novcu, slavonskom banovcu, i to na njegovu licu, na kojemu je taj lik predstavljao oznaku vrijednosti. Pretpostavka je da je upravo gotovo više od stoljeća pojave lika kune na banovcu utjecalo na njegovu preobrazbu u simbol zemlje, pa i na kasniju prisutnost na grbu Slavonije. Preko toga grba ostao je lik kune trajno prisutan u javnosti od njegove najstarije zabilježene pojave u 15. stoljeću do danas. Pojam kune kao ekvivalenta novčane vrijednosti oživljen je objavom niza historiografskih radova od kraja 19. stoljeća. Upravo na tome temelju Ustaška organizacija donijela je 1934. odluku o uvođenju kune kao hrvatskoga novca, a o nazivu kuna za novac radilo se i u doba Banovine Hrvatske. Ona je upravo na temelju razloga iz 1934. uvedena kao novčana jedinica u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj. Ponovo se kuna kao novčana jedinica pojavila u Republici Hrvatskoj 1993. (u optjecaj je puštena 1994.), pri čemu su njezino uvođenje pratile rasprave o opravdanosti zbog korištenja kune kao novčane jedinice u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj. Ponovo su slične rasprave dospjele u javnost nakon odluke o stavljanju lika kune na nacionalnu stranu kovanice od 1 eura.","PeriodicalId":52430,"journal":{"name":"Povijesni Prilozi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47319670","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
首页 上一页 下一页 尾页
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整，为了账户安全，请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
现在去查看 取消
×
提示
确定
请完成安全验证×
相关产品
×
本文献相关产品
联系我们：info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务，方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号：604180095
Book学术官方微信