Geography and Natural Resources最新文献

筛选
英文 中文
Development Outlook of Communication Geography: Trends, Meta-Tasks, New Networks 传播地理学的发展前景:趋势、元任务、新网络
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-03-22 DOI: 10.1134/s1875372823040054
V. I. Blanutsa
{"title":"Development Outlook of Communication Geography: Trends, Meta-Tasks, New Networks","authors":"V. I. Blanutsa","doi":"10.1134/s1875372823040054","DOIUrl":"https://doi.org/10.1134/s1875372823040054","url":null,"abstract":"<h3 data-test=\"abstract-sub-heading\">Abstract</h3><p>The article generalizes the global experience of research on communication geography with the goal to identify future directions of study of the spatial and temporal deployment and functioning of telecommunications networks. An original algorithm of semantic search for publications in bibliographic databases has returned about 400 articles on communication geography published in 1981–2020 in scientific journals worldwide. An analysis of these publications shows that six types of communications: fiber-optic, mobile, telephone, postal, telegraph, and satellite—have been studied within infrastructural, statistical, impact, streaming, and optimization directions of communication geography. Trends are identified using the methods of the moving average and bi-proportional indices. Linear extrapolation of trends in the number of publications by type of communications and by research directions suggests that in the future preference will be given to geographical study of fiber-optic and mobile networks within infrastructural and statistical approaches with the objective to optimize the line-nodal structure. Based on a comparative analysis of unsolved problems, it is established that the priority in future research should be given to the following meta-tasks: transferring the experience of geographical study of a given type of communications to other types; using big data of telecom operators for geographical analysis of the functioning of networks; transitioning from descriptive to constructive communication geography; identifying geographical patterns for deployment of telecommunication networks, and developing the concept of a territory telecommunications complex. The following research objects are identified as promising: machine-to-machine information exchange networks, 6G mobile communication networks, and multifunctional networks.</p>","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-03-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140198068","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Regional Specific Features of the Age Structure of the Siberian Population 西伯利亚人口年龄结构的地区特点
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-03-22 DOI: 10.1134/s1875372823040066
Yu. N. Dmitrieva
{"title":"Regional Specific Features of the Age Structure of the Siberian Population","authors":"Yu. N. Dmitrieva","doi":"10.1134/s1875372823040066","DOIUrl":"https://doi.org/10.1134/s1875372823040066","url":null,"abstract":"<p>The dynamics of Siberia’s total population and changes in age groups by working capacity are considered. The focus is on a significant reduction in the working-age population and an increase in number in the group older than working age. The dynamics of three types of demographic load coefficients over a 20-year period is analyzed: potential (children), pension, and general. It is shown that since 2000, the coefficients of the potential load on Siberia have increased by 16%, and the pension load, by 23%. Significant territorial disproportions in the coefficients of the total demographic load were revealed, and the difference between the minimum and maximum values in the regional context is 1.5 times. It has been established that the minimum loads are typical of the Khanty-Mansi Autonomous Okrug-Yugra (KhMAO-Yugra) and Yamalo-Nenets Autonomous Okrug (YaNAO) as centers of attraction for the young able-bodied population; the maximum values of the demographic load are recorded in regions with a high proportion of children in the population structure: in the republics of Tyva and Altai, as well as in regions characterized by an aging population, namely, Altai krai, Kemerovo oblast, and Omsk oblast. The problem of the demographic potential of regions is considered with the index of potential demographic load. The maximum excess of the load of children over the load of pensioners (by 67%) was revealed in the Republic of Tyva. The maximum excess of the load of pensioners over the load of children (by 43%) was noted in Altai krai. The influence of regional socioeconomic factors on the formation of the demographic load index is emphasized: the level of fertility and mortality, migration activity, the influx of able-bodied population, and aging of the population.</p>","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-03-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140888538","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Influence of Atmospheric Processes on the Dynamics of Kodar Glaciers 大气过程对科达尔冰川动力学的影响
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-03-22 DOI: 10.1134/s1875372823040108
O. P. Osipova, E. Yu. Osipov
{"title":"Influence of Atmospheric Processes on the Dynamics of Kodar Glaciers","authors":"O. P. Osipova, E. Yu. Osipov","doi":"10.1134/s1875372823040108","DOIUrl":"https://doi.org/10.1134/s1875372823040108","url":null,"abstract":"<h3 data-test=\"abstract-sub-heading\">Abstract</h3><p>Based on daily data on the isobaric surface altitude 700 hPa (lower troposphere) of the NCEP/NCAR reanalysis, we carried out an objective classification of synoptic types over the Kodar Range (Transbaikalia) for the period 1970‒2020 and investigated seasonal and interannual variability of cyclonic and anticyclonic weather types frequency. It was found that the advective atmospheric circulation regime dominates at the level of the lower troposphere over the Kodar Range, and cyclonic types prevail over anticyclonic types in all seasons except summer (June‒August). It was further found that the frequency of occurrence of anticyclonic types has had a tendency to increase in summer and decrease in autumn over the last 50 years, and the frequency of cyclonic types has shown a trend to decrease in spring and, conversely, increase in autumn. It is concluded that the atmospheric circulation over the Kodar Range may influence changes in the mass balance of mountain glaciers. According to the ratio of cyclones and anticyclones in different seasons, three main modes of atmospheric circulation were established that govern possible changes in the mass balance of glaciers. Until the mid-1980s, the increased frequency of winter and spring cyclones contributed to stabilization of the glacier mass balance. From the mid-1980s to the early 2000s, the frequency of winter, spring, and summer cyclones decreased and the number of summer anticyclones increased. It is concluded that such conditions contributed to a decrease in winter precipitation and summer cloud cover, an increase in the net radiation and accelerated ablation of glaciers in the 1990s. Since the early 2000s the atmospheric circulation has contributed to a partial restoring of the glacier mass balance.</p>","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-03-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140888636","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
QARABAĞ REGİONUNUN GÜNƏŞ VƏ KÜLƏK ENERJİSİ EHTİYATLARI 能源与气候变化区域中心
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI: 10.59423/gnr.2023.26.45.013
R.H. Qardaşov, E.R. Qardaşov, N.S. İmamverdiyev
{"title":"QARABAĞ REGİONUNUN GÜNƏŞ VƏ KÜLƏK ENERJİSİ EHTİYATLARI","authors":"R.H. Qardaşov, E.R. Qardaşov, N.S. İmamverdiyev","doi":"10.59423/gnr.2023.26.45.013","DOIUrl":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.26.45.013","url":null,"abstract":"Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş Qarabağ bölgəsində günəş və külək enerjisinin po­ten­sialı qiymətləndirilir. İndi bölgədə şəhər və kəndlərin dağılmış infrastrukturunun intensiv bərpası davam et­di­rilir və yaşıl texnologiyaların tətbiqi pri­ori­tet məsələdir. Bölgə ərazisinin 28%-nin yüksək günəş enerji po­ten­sialına (1501-1607 kVt/m2/il) malik olduğu göstərilir. Bu ərazinin yalnız 1%-nin günəş enerji potensialı təqribən 10 milyard kVt/saat təşkil edir ki, bu da 2022-ci ildə Azərbaycan Respublikasında isteh­sal olunan elektrik enerjisinin 35%-ni təşkil edir. Kəl­bəcər-Laçının ən küləkli ərazilərinin 10%-də orta illik külək enerjisi 35, 50 və 100 metr hündürlüklərdə uy­ğun olaraq 610 Vt/m², 673 Vt/m² və 764 Vt/m²-dır. Külək ener­ji­sinin texniki potensialı təqribən 3 milyard kVt/il-dir. İl­kin he­sablamalara görə, bölgədə külək ener­jisi istehsalı üçün kiçik ölçülü külək turbinləri qu­raşdırılması iqtisadi ba­xımdan daha səmərəlidir.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139879282","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
KİÇİK QAFQAZ VİLAYƏTİNİN CƏNUB HİSSƏSİNDƏ İQLİM DƏYİŞMƏLƏRİNİN TEMPERATUR REJİMİNƏ TƏSİRİNİN XÜSUSİYYƏTLƏRİ 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə 在 "我的朋友 "网站上,您可以找到:Ə
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI: 10.59423/gnr.2023.10.20.003
C. S. Hüseynov, X.G. Şirinov
{"title":"KİÇİK QAFQAZ VİLAYƏTİNİN CƏNUB HİSSƏSİNDƏ İQLİM DƏYİŞMƏLƏRİNİN TEMPERATUR REJİMİNƏ TƏSİRİNİN XÜSUSİYYƏTLƏRİ","authors":"C. S. Hüseynov, X.G. Şirinov","doi":"10.59423/gnr.2023.10.20.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.10.20.003","url":null,"abstract":"Mə­qa­lə­də re­gio­nal iq­lim də­yiş­mə­lə­ri­nin 1991-2015-ci il­lər­də Ki­çik Qaf­qaz vi­la­yə­ti­nin cə­nu­bun­da ha­va tem­pe­ra­tu­ru re­ji­mi­nə gös­tə­ri­di­yi tə­sir­lər təd­qiq edil­miş­dir. Təh­lil­lər­də Ki­çik Qaf­qaz dağ sil­si­lə­si­nin cə­nu­bun­da dü­zən­lik, al­çaq­dağ­lıq və or­ta­dağ­lıq qur­şa­ğın­da yer­lə­şən 13 hid­ro­me­teo­ro­lo­ji stan­si­ya­nın ha­va tem­pe­ra­tu­ru­nun mü­şa­hi­də və peyk mə­lu­mat­la­rın­dan is­ti­fa­də edil­miş­dir. Təd­qi­qat­da 1991-2015-ci il­lər üz­rə ha­va tem­pe­ra­tu­ru­nun or­ta sta­tis­tik gös­tə­ri­ci­lə­ri 1961-1990-cı il­lə­rin (nor­ma) ey­ni­ad­lı gös­tə­ri­ci­lə­ri ilə mü­qa­yi­sə edil­miş­dir. Re­gi­on­da iq­lim də­yiş­mə­lə­ri­nin tem­pe­ra­tur re­ji­mi­nə gös­tər­di­yi tə­sir­lə­rin  ay­lıq, fə­sil­lik, il­lik xü­su­siy­yət­lə­ri və ço­xil­lik di­na­mi­ka­sı araş­dı­rıl­mış­dır.  Təh­lil­lər gös­tə­rir ki, re­gi­on­da  bü­tün ay­lar­da ha­va tem­pe­ra­tu­ru art­mış­dır və ar­tı­mın il­lik gös­tə­ri­ci­si 0.80C-ə ya­xın­dır. İl ər­zin­də yay fəs­lin­də da­ha çox ar­tım mü­şa­hi­də edil­miş­dir. Ço­xil­lik ər­zin­də bü­tün stan­si­ya­la­rın tem­pe­ra­tur gös­tə­ri­ci­lə­ri­nin di­na­mi­ka­sı üz­rə qu­rul­muş trend xət­lə­ri gös­tə­rir ki, stan­si­ya­la­rın trend­lə­ri Styu­dent me­ya­rı­na gö­rə sta­tis­tik əhə­miy­yət­li­yə ma­lik­dir. Bu­nun­la ya­na­şı, CİS mü­hi­tin­də tər­tib edil­miş müa­sir tem­pe­ra­tur pay­lan­ma­sı xə­ri­tə-sxe­mi gös­tə­rir ki, yük­sək­li­yə doğ­ru ha­va­nın tem­pe­ra­tur gös­tə­ri­ci­lə­ri aza­lır. Bu re­gi­on­da ha­va tem­pe­ra­tu­ru­nun təd­qi­qi müa­sir dövr üçün ye­ni­dən qu­rul­maq­da olan re­gio­nun iq­lim xü­su­siy­yət­lə­ri­nin mü­əy­yən­ləş­mə­sin­də xü­su­si rol oy­na­ya­caq­dır. Bu­ra­da hid­ro­me­teo­ro­lo­ji şə­rai­tin ye­ni­dən öy­rə­nil­mə­si, so­si­al-iq­ti­sa­di, ya­şa­yış inf­rast­ruk­tu­ru­nun qu­rul­ma­sın­da təd­qi­qat işi­nin nə­ti­cə­lə­rin­dən is­ti­fa­də edi­lə bi­lər.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139823110","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
İQLİM DƏYİŞMƏLƏRİNİN XƏZƏR DƏNİZİNİN SƏTH TEMPERATURU REJİMİNƏ TƏSİRİNİN TƏDQİQİ 我的工作是什么?
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI: 10.59423/gnr.2023.11.15.012
S.H. Səfərov, V.H. İsmayılov, E.S. Səfərov
{"title":"İQLİM DƏYİŞMƏLƏRİNİN XƏZƏR DƏNİZİNİN SƏTH TEMPERATURU REJİMİNƏ TƏSİRİNİN TƏDQİQİ","authors":"S.H. Səfərov, V.H. İsmayılov, E.S. Səfərov","doi":"10.59423/gnr.2023.11.15.012","DOIUrl":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.11.15.012","url":null,"abstract":"Mə­qa­lə­də 1980-2021-ci il­lər MER­RA-2 rea­na­liz mə­lu­mat­la­rı­na əsa­sən və müx­tə­lif sta­tis­tik me­tod­la­rın tət­bi­qi ilə Şi­ma­li, Or­ta və Cə­nu­bi Xə­zə­rin səth tem­pe­ra­tu­run­da baş ve­rən də­yi­şik­lik­lər və on­la­rı ya­ra­dan sə­bəb­lər təd­qiq edil­miş, həm­çi­nin mü­va­fiq xət­ti trend­lər sta­tis­tik üsul­lar­la qiy­mət­lən­di­ril­miş­dir. Ba­xı­lan dövr­də də­ni­zin hər üç his­sə­sin­də il­lik or­ta səth tem­pe­ra­tu­ru­nun art­ma­sı qey­də alın­mış­dır. Ən bö­yük ar­tım Or­ta Xə­zər­də (0,392 ºC/10 il), ən az isə  Şi­ma­li Xə­zər­də (0,202 ºC/10 il) mü­şa­hi­də edil­miş­dir. Cə­nu­bi Xə­zər­də səth tem­pe­ra­tu­ru­nun  ar­tım ten­den­si­ya­sı 0,299 ºC/10 il  təş­kil edir. Qlo­bal is­ti­ləş­mə və Xə­zər də­ni­zi sə­viy­yə­si­nin azal­ma­sı şə­rai­tin­də ak­va­to­ri­ya­nın müx­tə­lif his­sə­lə­rin­də  səth tem­pe­ra­tu­ru­nun ilin  müx­tə­lif  fə­sil­lə­ri üz­rə fərq­li də­yiş­mə ten­den­si­ya­la­rı aş­ka­ra çı­xa­rıl­mış­dır. Bü­tün fə­sil­lər­də səth tem­pe­ra­tu­ru­nun bu və ya di­gər də­rə­cə­də art­ma­sı qey­də alı­nır, la­kin yal­nız qış fəs­lin­də Şi­ma­li Xə­zər­də səth tem­pe­ra­tu­ru nə­zə­rə­çar­pa­caq azal­ma ten­den­si­ya­sı­na ma­lik­dir.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139832523","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
XÜSUSİ MÜHAFİZƏ  OLUNAN TƏBİƏT ƏRAZİLƏRİNİN QƏBƏLƏ RAYONUNUN EKOLOJİ VƏZİYYƏTİNƏ TƏSİRİ tƏbi̇Ət Ərazi̇Əri qƏbƏl rayonun ekoloji vƏziƏtimeƏtƏsiodiaodiari
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI: 10.59423/gnr.2023.71.52.014
F.C. Ağayeva
{"title":"XÜSUSİ MÜHAFİZƏ  OLUNAN TƏBİƏT ƏRAZİLƏRİNİN QƏBƏLƏ RAYONUNUN EKOLOJİ VƏZİYYƏTİNƏ TƏSİRİ","authors":"F.C. Ağayeva","doi":"10.59423/gnr.2023.71.52.014","DOIUrl":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.71.52.014","url":null,"abstract":"Zən­gin tə­bii sər­vət­lə­ri və fü­sün­kar tə­biə­ti ilə se­çi­lən Qə­bə­lə  ra­yo­nu Baş Qaf­qaz sil­si­lə­si­nin cə­nub ya­ma­cı­nın yük­sək dağ­lı­ğın­dan baş­la­mış mər­kə­zi his­sə­si Qa­nıx-Əy­ri­çay va­di­sin­də, cə­nub his­sə­si isə Acı­no­hur ön dağ­lı­ğın­da yer­lə­şir. Təd­qi­qat əra­zi­sin­də sərt, kəs­kin par­ça­lan­mış rel­ye­fin  ol­ma­sı, bu­ra­da in­ten­siv ge­dən aşın­ma, yu­yul­ma, sü­rüş­mə, uç­qun pro­ses­lə­ri, sel ha­di­sə­lə­ri və me­şə yan­ğın­la­rı ekol­ji tar­qaz­lı­ğa mən­fi tə­sir gös­tə­rir.Ey­ni za­man­da tə­bii komp­leks­lə­rə mü­da­xi­lə, müx­tə­lif tə­sər­rü­fat fəa­liy­yət­lə­ri  tə­bii mü­va­zi­nə­tin po­zul­ma­sı­na – eko­lo­ji ger­gin­li­yin art­ma­sı­na sə­bəb olur. Qə­bə­lə ra­yo­nu­nun da­ya­nıq­lı in­ki­şa­fı­nı tə­min et­mək üçün eko­lo­ji ta­raz­lı­ğın qo­run­ma­sı müt­ləq­dir. Eko­lo­ji ta­raz­lı­ğın qo­run­ma­sın­da Xü­su­si Mü­ha­fi­zə Olu­nan Tə­bi­ət əra­zi­lə­ri­nin ro­lu çox əhə­miy­yət­li­dir. 1990-cı il­lər­dən son­ra təd­qi­qat əra­zi­sin­də XMO­TƏ-nin sa­hə­si 5,7 də­fə art­mış­dır. Əra­zi­si­nin 46,7%-ini XMO­TƏ təş­kil edir. Qə­bə­lə ra­yo­nu tə­biə­ti­nin mü­ha­fi­zə­si­nə diq­qə­tin ar­tı­rıl­ma­sı, qo­ruq, ya­saq­lıq, mil­li par­kın ya­ra­dıl­ma­sı və mü­ha­fi­zə­nin güc­lən­mə­si, Qə­bə­lə re­gio­nal me­şə tə­sər­rü­fa­tı mər­kə­zi­nin fəa­liy­yə­ti, me­şə­lər­də və yay və qış ot­laq­la­rın­da tə­bii bər­pa­nın for­ma­laş­ma­sı­na sə­bəb ol­muş­dur. Mə­qa­lə­də sa­da­la­nan pro­ses­lə­rin son və­ziy­yə­ti araş­dı­rıl­mış, həm çöl təd­qi­qa­tı həm də ka­me­ral şə­ra­it­də apa­rı­lan araş­dır­ma­nın nə­ti­cə­si ola­raq Qə­bə­lə ra­yo­nun XMO­TƏ-nin xə­ri­tə­si, ey­ni za­man­da aero­kos­mik şə­kil­lə­rin de­şif­rə­lən­mə­si za­ma­nı əl­də edi­lən mə­lu­mat­lar əsa­sın­da “Əra­zi­dən is­ti­fa­də və səth ör­tü­yü” xə­ri­tə­si tər­tib edil­miş­dir.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139891515","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
DÖVLƏT PROQRAMLARINDA TİKİNTİ MATERİALLARI SƏNAYESİNİN İNKİŞAF ETDİRİLMƏSİNİN PERSPEKTİVLİYİ VƏ ƏTRAF MÜHİTİN MÜHAFİZƏSİ MƏSƏLƏLƏRİNİN ƏSASLANDIRILMASI 您的购物篮已开通,您可以在这里找到您喜欢的商品和服务,也可以在这里找到您的购物车。
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI: 10.59423/gnr.2023.20.44.009
N.K. Abdullayeva
{"title":"DÖVLƏT PROQRAMLARINDA TİKİNTİ MATERİALLARI SƏNAYESİNİN İNKİŞAF ETDİRİLMƏSİNİN PERSPEKTİVLİYİ VƏ ƏTRAF MÜHİTİN MÜHAFİZƏSİ MƏSƏLƏLƏRİNİN ƏSASLANDIRILMASI","authors":"N.K. Abdullayeva","doi":"10.59423/gnr.2023.20.44.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.20.44.009","url":null,"abstract":"Mə­lumdur ki, son il­lər­də pay­taxt və ət­raf böl­gə­lər­də ya­ra­nan  eko­lo­ji prob­lem­lə­rin bö­yük bir qis­mi ti­kin­ti ma­te­ri­al­la­rı sə­na­ye­si­nin  sü­rət­lə in­ki­şa­fı ilə əla­qə­dar­dır. Son 20 il­də res­pub­li­ka­da ar­tan ti­kin­ti-qu­ru­cu­luq iş­lə­ri ti­kin­ti ma­te­ria­lı  is­teh­la­kı­nı ar­tır­maq­la da­ha çox ti­kin­ti ma­te­ria­lı xam­ma­lı­nın ha­si­lat və ema­lı­na gə­ti­rib çı­xar­dıb. Əl­bət­tə, ti­kin­ti ma­te­ria­lı xam­ma­lı­nın  ha­si­lat və ema­lı­nın art­ma­sı ət­raf alə­min da­ha çox çirk­lən­mə­si de­mək­dir. Ey­ni za­man­da ha­si­lat və emal­da­kı ar­tım xam­mal eh­ti­yat­la­rın da­ha tez tü­kə­nə­cə­yi ilə əla­qə­dar na­ra­hat­lıq­la­rın ya­ran­ma­sı­na sə­bəb olub.  Bu məq­səd­lə mə­qa­lə­də Ba­kı və Ab­şe­ron-Xı­zı  iq­ti­sa­di ra­yon­la­rın­da ti­kin­ti ma­te­ri­al­la­rı sə­na­ye­si­nin in­ki­şaf et­di­ril­mə­si­nin pers­pek­tiv is­ti­qa­mət­lə­ri və ət­raf mü­hi­tin mü­ha­fi­zə­si mə­sə­lə­lə­ri təh­lil edil­miş­dir. İlk növ­bə­də hər iki iq­ti­sa­di ra­yon­da ti­kin­ti ma­te­ri­al­la­rı sə­na­ye­si­nin in­ki­şa­fı­na və ət­raf mü­hi­tin çirk­lən­mə­si­nə tə­sir gös­tə­rən tə­bii və iq­ti­sa­di amil­lər öy­rə­nil­miş­dir. Re­gi­on­da ti­kin­ti ma­te­ri­al­la­rı sə­na­ye­si­nin müa­sir və­ziy­yə­ti, pers­pek­tiv­lə­ri və ət­raf mü­hi­tin mü­ha­fi­zə­si mə­sə­lə­lə­ri  sta­tis­tik  və el­mi ma­te­ri­al­lar əsa­sın­da təh­lil edil­miş­dir.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139832244","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
QARABAĞ VƏ ŞƏRQİ ZƏNGƏZUR İQTİSADİ RAYONLARININ EKOTURİZM POTENSİALI VƏ ONDAN İSTİFADƏ YOLLARI 卡拉巴赫和Şərqi zəngəzur经济区的生态旅游潜力及利用方式
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI: 10.59423/gnr.2023.89.86.010
Z.T. İmrani
{"title":"QARABAĞ VƏ ŞƏRQİ ZƏNGƏZUR İQTİSADİ RAYONLARININ EKOTURİZM POTENSİALI VƏ ONDAN İSTİFADƏ YOLLARI","authors":"Z.T. İmrani","doi":"10.59423/gnr.2023.89.86.010","DOIUrl":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.89.86.010","url":null,"abstract":"Eko­tu­rizm eko­lo­ji cə­hət­dən da­ya­nıq­lı tu­rizm növü olub, tə­biət əra­zi­lə­ri­nə sə­ya­hət et­mək­lə bə­ra­bər, maa­rif­lən­dir­mə və re­gio­nal so­si­al-iq­ti­sa­di in­ki­şa­fa yö­nəl­dil­miş bir fəa­liy­yət­dir. La­kin unut­maq ol­maz ki, eko­tu­rizm küt­lə­vi tu­riz­min bir his­sə­si de­yil, al­ter­na­tiv tu­rizm ki­mi qə­bul olu­nur. Be­lə bir ya­naş­ma, da­vam­lı tu­rizm­lə ey­ni ol­ma­sa da, tə­biə­tə əsas­la­nan, eko­lo­ji cə­hət­dən da­ya­nıq­lı, maa­rif­lən­di­ri­ci, sə­ya­hət və tu­rist məm­nu­niy­yə­ti­ni ar­tı­rır. Bu ba­xım­dan, ye­ni in­ki­şaf mər­hə­lə­sin­də olan Qa­ra­bağ və Şər­qi Zən­gə­zur iq­ti­sa­di ra­yon­la­rın­da eko­tu­riz­mi in­ki­şaf et­dir­mək­lə yer­li so­si­al-iq­ti­sa­di in­ki­şa­fa na­il ol­maq, elə­cə də iş­ğal­dan azad edil­miş əra­zi­lə­rə ge­ri qa­yı­dan əha­li­ni qis­mən də ol­sa iş yer­lə­ri ilə tə­min et­mək müm­kün olar­dı. Təd­qi­qat işin­də Qa­ra­bağ və Şər­qi Zən­gə­zur iq­ti­sa­di ra­yon­la­rı­nın eko­tu­rizm po­ten­sia­lı mü­əy­yən olun­muş, xə­ri­tə tər­tib edil­miş və tu­riz­min müx­tə­lif sa­hə­lə­ri­nin in­ki­şaf et­di­ril­mə­si is­ti­qa­mət­lə­ri verilmişdir.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139876816","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
NAXÇIVAN MR-İN TƏBİİ LANDŞAFTLARININ TRANSFORMASİYASININ SAV, NDV VƏ NDM İNDEKSLƏRİNDƏ YARATDIĞI DƏYİŞİKLİKLƏR 纳希切万干旱和半干旱地区的土地变化在 sav、ndv 和 ndm 指数中引起的变化
IF 0.3
Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI: 10.59423/gnr.2023.47.24.006
L.P. İbrahimova
{"title":"NAXÇIVAN MR-İN TƏBİİ LANDŞAFTLARININ TRANSFORMASİYASININ SAV, NDV VƏ NDM İNDEKSLƏRİNDƏ YARATDIĞI DƏYİŞİKLİKLƏR","authors":"L.P. İbrahimova","doi":"10.59423/gnr.2023.47.24.006","DOIUrl":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.47.24.006","url":null,"abstract":"Məqalədə Naxçıvan MR ərazisində yayılmış landşaftları, onlarda trans­for­ma­siya prosesini intensivləşdirən səbəbləri, həmçinin nəticələri təhlil edil­miş­dir. Landşaftların transformasiyası həm təbii, həm də antropogen tə­sirlər nə­ti­cə­sində baş verir. Onların intensivliyi geosistemlərdə landşaftlarda geri dön­məyən dəyişikliklər yarada bilir. Tədqiqat zamanı müasir metodlardan istifadə edilmişdir. Landsat 5, 8 və 9 peykinin məlumatları emal edilmiş və nəticələr müqayisə edilmişdir. Bitki örtüyünü öyrənmək və müqayisə etmək üçün SAV və NDV indeksindən, su örtüyünü təhlil etmək üçün NDW və NDM indek­sin­dən istifadə edilmişdir. Landsat 5 peykinin 1987-ci ilə aid olan, Landsat 8 və 9 peykinin 2022-ci ilə aid olan şəkilləri emal edilmişdir. Müəyyən edilmişdir ki, antropogen və təbii təsirlər nəticəsində landşaftın komponentləri dəyi­şil­mişdir. Su hövzələrində suyun səviyyəsi azalmış, sahəsi kiçilmiş, bitki ilə ör­tülmə dərəcəsi zəifləmişdir. Həmçinin rütubətlilik aşağı düşmüşdür. SAV indeksinin mənfi qiymət aldığı ərazilərin sahəsi 91% kiçilmiş,müsbət indeksli ərazilərin sahəsi isə artmışdır. NDM indeksinin 0,2-ə qədər olduğu ərazilərin sahəsi artmış, digər indeksli ərazilərin sahəsi isə kiçilmişdir. NDW indeksinin 0,4-ə qədər olan ərazilərin sahəsi artmış, indeksin 0,4-dən yüksək olduğu əra­zilərin sahəsi kiçilmişdir.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139892958","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
相关产品
×
本文献相关产品
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信