{"title":"LUDWIKA KULCZYCKIEGO WIZJA SOCJALISTYCZNEGO PAŃSTWA PRZYSZŁOŚCI","authors":"P. Koprowski","doi":"10.12775/splp.2022.010","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.010","url":null,"abstract":"W artykule przybliżono Ludwika Kulczyckiego wizję socjalistycznego państwa przyszłości, pochodzącą z przełomu XIX i XX stulecia. Wizja autorstwa socjologa, publicysty, członka Polskiej Partii Socjalistycznej nie obfituje w szczegółowe analizy i rozwiązania. Uczony na przełomie XIX i XX wieku nie twierdził, że koncepcja przyszłości Europy, oparta na fundamencie socjalizmu, bez wątpienia zostanie zrealizowana w praktyce społeczno-politycznej. Nawet jeśli – w jego ocenie – jawiła się ona jako postępowa, to wcale nie znaczy, iż musi się „przydarzyć” mieszkańcom starego kontynentu. Kulczycki, mimo iż nie odrzucił rewolucyjnej drogi walki o nowy ład, preferował bezkrwawy i pokojowy sposób przejścia do socjalistycznego systemu organizacji państwa i społeczeństwa. Państwo przyszłości powinno określać normy życia zbiorowego, utrzymywać ład społeczny i porządek w produkcji. W życiu przyszłych, cywilizowanych społeczeństw Europy miało być instytucją niezbędną, podobnie jak określone normy prawno-konstytucyjne.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123627465","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"JÓZEFA TISCHNERA REFLEKSJE O RODZINIE","authors":"M. Lewicka","doi":"10.12775/splp.2022.012","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.012","url":null,"abstract":"W artykule podjęta została próba ukazania roli rodziny w myśli Józefa Tischnera z perspektywy pedagogicznej. Kolejno ukazano potrzebę dialogu w rodzinie. Przedstawiono znaczenie rodziny jako źródła miłości i odpowiedzialności. Zaprezentowano wychowanie w rodzinie w ujęciu Józefa Tischnera.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"104 3","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120909057","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"SPIS ŚLUBNEJ WYPRAWY HELENY KATARZYNY DZIAŁYŃSKIEJ, ŻONY ZYGMUNTA WIKTORA DENHOFFA Z DNIA 27 PAŹDZIERNIKA 1681 ROKU","authors":"Piotr Maciej Dziembowski","doi":"10.12775/splp.2022.004","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.004","url":null,"abstract":"W Archiwum Państwowym w Poznaniu znajduje się zbiór dokumentów dotyczących majątku Konarzewo. W aktach tych, w serii Akta rodzinne rodów, do których Konarzewo przejściowo należało oraz akta ich posiadłości leżących poza Konarzewem, znajduje się dokument powstały w związku z małżeństwem Heleny Katarzyny Działyńskiej z Zygmuntem Wiktorem Denhoffem. Dokument ten datowany na 27 października 1681 roku jest spisem rzeczy, które Helena otrzymała jako swoją wyprawę od ojca Zygmunta Działyńskiego, wojewody kaliskiego. Ze spisu dowiadujemy się o przekazanych kosztownościach, ubiorach i rzeczach codziennego użytku. Wykaz tych wszystkich rzeczy świadczy o dużej zamożności ojca Heleny – Zygmunta Działyńskiego.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124133426","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"FORMACJA DUCHOWA MŁODZIEŻY PRZYGOTOWUJĄCEJ SIĘ DO SAKRAMENTU MAŁŻEŃSTWA","authors":"Włodzimierz Gałązka","doi":"10.12775/splp.2022.007","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.007","url":null,"abstract":"W artykule autor przedstawia zagadnienie formacji młodzieży przygotowującej się do sakramentu małżeństwa. Wskazuje na elementy charakterystyczne takiej formacji. Ukazuje wpływ formacji duchowej nie tylko na przyszłych małżonków, ale również na ich rodziny. Celem takiej formacji jest ukształtowanie stylu życia konkretnej osoby w oparciu o stały, niezmienny fundament, którym jest Jezus Chrystus. Zwraca uwagę na fakt, że związek małżeński wzorowany jest na miłości Boga do człowieka. Autor wskazuje również na to, aby formacja duchowa służyła przede wszystkim umocnieniu postaw wiary. W artykule zostały ukazane różne metody formacji. Pierwsza polega na przekazywaniu prawdy o Bogu przez osoby zaangażowane w formację kandydatów do małżeństwa, a drugie zadanie wskazuje na wysiłki osobiste formowanej osoby. Autor wskazuje także na środki formacji: nauczanie, życie sakramentalne, wprowadzenie w życie modlitwy i liturgii Kościoła, ascezę zawartą w rachunku sumienia oraz indywidualne kierownictwo duchowe.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132513278","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"UWAGI DO SALVE REGINA JANA KASPROWICZA","authors":"Edward Jakiel","doi":"10.12775/splp.2022.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.009","url":null,"abstract":"Przedstawiam tu dwie, dotąd niepodjęte w kasprowiczologii, istotne uwagi na temat utworu Salve Regina, zestawiając ze sobą dwa zagadnienia łączące ten hymn Kasprowicza z liturgią rzymską i obrzędowością. Wątki tematyczne i strukturalne, jakie w tym utworze odczytuję, ponad wszelką wątpliwość mają rodowód liturgiczno-obrzędowy. Najwyraźniej związek tego hymnu poety z utworem religijnym o tym samym tytule wyraża się w ujęciu czasu. Tak jak w liturgii mszalnej i liturgii pogrzebowej, ale też tak jak w pobożności klasztornej i pia exercitia hymn ten wiąże się z doświadczeniem krańcowym. Śpiewany lub recytowany na koniec mszy, na koniec pogrzebu, na koniec dnia – jest i w tym utworze Kasprowicza ściśle związany z końcem ziemskiego życia człowieka. Dlatego mamy tu do czynienia z rodzajem anaklezy liturgicznej, a przede wszystkim anamnezy wydarzeń biblijnych z ich liturgicznym kontekstem zorientowanym soteriologicznie.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"69 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114960440","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"POJĘCIE „DYSTANSU” W RELACJI PACJENT – PERSONEL MEDYCZNY I JEGO WYMIAR PERSONALISTYCZNY","authors":"Wojciech Gliniecki","doi":"10.12775/splp.2022.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.008","url":null,"abstract":"Pobyt osoby chorej w szpitalu jest często momentem jej buntu i niezrozumienia sytuacji. Personel medyczny ma rolę fundamentalną nie tylko leczyć, ale i wejść w dialog z pacjentem, towarzyszyć w akceptacji danej sytuacji. W niniejszej pracy autor wprowadza pojęcie właściwego dystansu jako przestrzeni dialogu między personelem medycznym a pacjentem. Artykuł akcentuje szczególnie charakter personalistyczny dialogu. Tak ujęta relacja chroni człowieka jako osobę, jego człowieczeństwo i godność. Nasze refleksje ukazują konieczność dystansu personelu medycznego z osobą chorą po to, aby relacja między nimi była właściwa i ukierunkowana na dobro osobiste człowieka. Dystans nie jest zatem brakiem uczuć. Jest to przestrzeń właściwego dialogu, opartego na szacunku do osoby chorej, jak i do personelu.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123937624","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ŻYCIE CODZIENNE KAMEDUŁÓW W EREMIE WIGIERSKIM (1667–1800)","authors":"Józef Łupiński","doi":"10.12775/splp.2022.014","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.014","url":null,"abstract":"Stosunkowo wiele napisano na temat działalności Kongregacji Kamedułów Pustelników \u0000Góry Koronnej na terenach dawnej Rzeczypospolitej. Najczęściej przedmiotem badań są materialne dokonania zakonu, brakuje natomiast analiz dotyczących sfery duchowej, zachowywania reguły zakonnej, czy też życia codziennego kamedułów. Współczesna historiografia coraz częściej interesuje się codziennością osób konsekrowanych. Léo Moulin – belgijski historyk mediewista zauważył: „świat zakonny jest rozległy, rozmaity, złożony”. Zakony w historii Kościoła katolickiego realizowały własne charyzmaty poprzez modlitwę lub np. działalność na polu miłosierdzia. Zgromadzenie kamedułów zostało założone w Italii w XI wieku. Z czasem zakon stopniowo zmienił swój charakter z eremickiego na cenobicki. Na początku XVI wieku bł. Paweł Giustiniani zainicjował powrót do dawnego radykalnego życia pustelniczego. Centralnym eremem odnowionego zakonu kamedulskiego stała się Góra Koronna (Monte Corona) koło Perugii. Życie codzienne Kongregacji Kamedułów określały Reguły życia eremickiego napisane przez Giustinianiego w 1516 roku, oparte na regułach spisanych przez św. Benedykta oraz św. Romualda2. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie życia codziennego kamedułów w eremie wigierskim działającym w latach 1667–1800, jednym z najbogatszych na ziemiach polskich w oparciu o teksty źródłowe – Reguły i Konstytucje kamedulskie oraz inne dokumenty archiwalne odnoszące się do omawianej wspólnoty eremickiej.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116121424","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"WOLNOŚĆ WOBEC SOLIDARNOŚCI I MIŁOŚCI MAŁŻEŃSKIEJ W MYŚLI JÓZEFA TISCHNERA","authors":"Przemysław Zientkowski","doi":"10.12775/splp.2022.027","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.027","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest odszukanie i wskazanie powiązań pomiędzy solidarnością małżeńską, miłością małżeńską a wolnością w oparciu o twórczość filozoficzną i homiletyczną ks. prof. Józefa Tischnera. Tekst opiera się na założeniu, że solidarność małżeńska zależna jest tylko od ludzi, a miłość małżeńska od ludzi i obecności Boga między nimi. Całości dopełnia specyficzna dialektyka, według której solidarność małżeńska jest tezą, miłość małżeńska antytezą, a wolność syntezą, jako pochodną obu.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"322 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128485695","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"MARKSIZM WYZWANIEM IDEOWYM DLA MYŚLI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ W NAUCZANIU JOSEPHA RATZINGERA/BENEDYKTA XVI","authors":"Janusz Szulist","doi":"10.12775/splp.2022.024","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.024","url":null,"abstract":"Joseph Ratzinger/Benedykt XVI dokonuje interpretacji zagrożenia wynikającego z marksizmu i neomarksizmu dla myśli chrześcijańskiej, a w efekcie dla integralnej koncepcji człowieka i świata. Niemiecki teolog zwraca uwagę na trzy znamienne zagrożenia tych ideologii: materializm, dominację konfliktu klasowego oraz kwestionowanie wolności jednostkowej. Odpowiadając na wskazane niebezpieczeństwa, Joseph Ratzinger postuluje integralną koncepcję człowieka, co odpowiada obiektywnej prawdzie, obnażającej redukcjonistyczne tendencje ideologii. Docelowym punktem rozwoju jest pokój, będący w istocie promowaniem kultury praw człowieka jako Bożego stworzenia. Zagwarantowanie wolności jednostkowej jest ochroną godności osobowej. Religia chrześcijańska, nawiązująca do natury człowieka, a równocześnie zawierająca Boskie objawienie, sprzyja ukazaniu iluzoryczności marksizmu i neomarksizmu w świecie. Materiałem źródłowym artykułu jest nauczanie Josepha Ratzingera/Benedykta XVI.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"12 3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131734347","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"POLEMIKA AUGUSTYNA Z PORFIRIUSZEM W PAŃSTWIE BOŻYM X, I–XXII","authors":"Marek Łangowski","doi":"10.12775/splp.2022.013","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/splp.2022.013","url":null,"abstract":"Według Augustyna z Hippony jego nauka i teorie neoplatońskie nie pozostawały ze sobą w konflikcie, jeśli chodzi o pochodzenie szczęścia, które ma swoje źródło w Bożym świetle. Porfiriusz twierdził jednak, że szczęście mogło być dane przez pośredników, którymi były według niego dobre demony, na drodze kultu i teurgii, która pozwala człowiekowi oczyścić swoją duszę, aby mógł on pozostać w relacji z Bogiem. Przeciwko tej teorii Augustyn zmuszony jest sformułować kilka argumentów. Teurgia, według Porfiriusza, pozwala człowiekowi na bycie w relacji z Bogiem dzięki interwencji pośrednictwa dobrych demonów. Proces ten, według niego, usprawiedliwia kult dobrych demonów, które same w sobie są szczęśliwe i które są w stanie, według tej teorii, przekazać owo szczęście człowiekowi. Augustyn już w Księdze IX nie zgadza się na pojęcie „dobrego demona”. Według niego istnieją anioły, jedne dobre, inne złe, lecz nie można się zgodzić na istnienie dobrych demonów. Słowo „demon” posiada więc sens pejoratywny. W Księdze X Augustyn rozpoczyna swoją argumentację od tego, że demony mogą być jedynie fałszywymi mediatorami w osiąganiu szczęścia przez człowieka. Prawdziwym Mediatorem, który pozwala człowiekowi osiągnąć błogosławieństwo, jest Chrystus. To on zbliża nas do Boga i przekazuje nam szczęście. W efekcie, jedynie Chrystus jest tym, który może oczyścić naszą duszę. Staje się on prawdziwym Mediatorem pomiędzy Bogiem a ludźmi. Jest on jednocześnie prawdziwą Ofiarą i Kapłanem, czyli tym który ofiaruje. W życiu Kościoła absolutnie wszystko odnosi się do jego jedynej Ofiary. Jest on więc jedynym Mediatorem, dzięki któremu przez prawdziwy kult sakramentu Eucharystii, człowiek może odnaleźć prawdziwą drogę ku szczęściu, które się urzeczywistnia w zjednoczeniu ludzi z Bogiem. Ta prawda Chrystusa, jako jedynego Mediatora, jest potwierdzona przez cuda zawarte w Piśmie Świętym. Cuda Pisma Świętego są doskonalsze niż sztuczki teurgów. W języku polskim należy zwrócić uwagę na rozgraniczenie pojęć „pośredników” i „Mediatora” dla podkreślenia diametralnej różnicy między nimi w odniesieniu do ich sensu teologicznego.","PeriodicalId":422788,"journal":{"name":"Studia Pelplińskie","volume":"490 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114936389","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
求助内容：
应助结果提醒方式：
京公网安备 11010802042870号
