LudPub Date : 2023-11-10DOI: 10.12775/lud107.2023.02
Zbigniew Szmyt
{"title":"Syberyjskie mniejszości na wojnie w Ukrainie: od reprezentacji społecznych po wernakularne formy ideologizacji","authors":"Zbigniew Szmyt","doi":"10.12775/lud107.2023.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud107.2023.02","url":null,"abstract":"Przedstawiciele syberyjskich mniejszości etnicznych uczestniczyli w rosyjskiej agresji na Ukrainę od 2014 roku. Nadreprezentacja Buriatów i Tuwańczyków w szeregach rosyjskiej armii zmusiła wielu do zweryfikowania dotychczasowych romantycznych wyobrażeń przedstawiających mniejszości etniczne jako dążące do wolności ofiary rosyjskiej kolonizacji. Zaangażowanie syberyjskich grup etnicznych w wojnę na Ukrainie jest punktem wyjścia do analizy relacji między państwem, nacjonalizmem i mniejszościami etnicznymi we współczesnej Rosji. W artykule poddano analizie: (1) dyskursywne reprezentacje mniejszości syberyjskich w mediach ukraińskich i rosyjskich; (2) przyczyny i formy udziału tych mniejszości w wojnie; (3) kryzys nacjonalizmu mniejszościowego i wynikające z niego nowe formy oporu lub kolaboracji z państwem rosyjskim.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":" 2","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135191282","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2023-11-10DOI: 10.12775/lud107.2023.04
Karolina Dziubata-Smykowska
{"title":"Kryzys klimatyczny a lokalne praktyki wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego","authors":"Karolina Dziubata-Smykowska","doi":"10.12775/lud107.2023.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud107.2023.04","url":null,"abstract":"W artykule prezentuję założenia pilotażowych badań terenowych pt. Analiza zależności między antropogenicznymi zmianami klimatu a lokalnymi praktykami wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego, które rozpoczęłam jesienią 2022 roku. Zakładam, że wyniki badań umożliwią wstępną analizę wpływu kryzysu klimatycznego na ustalone tradycją obrzędy i zwyczaje związane z okresem wegetacyjnym, rocznym cyklem zalegania śniegu (por. Bolin 2009) oraz poziomem wód powierzchniowych. Artykuł nakreśla problem, obszar i metody badawcze, przyjęte perspektywy teoretyczne, m.in. etnoklimatologię i etnografię klimatu (Orlove, Chiang, Cane 2002; Crate 2011; Strauss 2018), zakres planowanych prac, a także wstępne wnioski.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":" 15","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135191432","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.11
A. Posern-Zieliński
{"title":"Trwanie, transformacja i awans lecznictwa tubylczego w krajach Ameryki andyjskiej","authors":"A. Posern-Zieliński","doi":"10.12775/lud106.2022.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.11","url":null,"abstract":"Tubylcze praktyki lecznicze zyskały znaczne uznanie w krajach andyjskiej Ameryki Południowej, ulegając profesjonalizacji i instytucjonalizacji. Dzięki akceptacji wielokulturowości, wieloetniczności i prawnego uznania różnorodności tradycyjne praktyki szamanistyczne, zielarskie, lecznicze i magiczne awansowały do kategorii tubylczej medycyny, akceptowanej przez społeczeństwo i publiczną służbę zdrowia. W ten sposób tubylcze tradycje lecznicze i koncepcje choroby i zdrowia wkroczyły także do miast, szpitali, przychodni, szkół wyższych i aptek zyskując szerokie uznanie w środowiskach nie-indiańskich. W rezultacie ukształtował się swoisty dualizm medycznych praktyk polegający na komplementarnym współistnieniu sektora medycyny popularnej o korzeniach tubylczych i sektora akademickiej biomedycyny skierowanego do zamożniejszych kręgów społecznych. \u0000Słowa kluczowe: tubylcza medycyna, Ameryka andyjska, instytucjonalizacja leczniczych tradycji.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"17 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77846074","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.04
Agnieszka Kosiorowska
{"title":"Matka Polka ekspertka","authors":"Agnieszka Kosiorowska","doi":"10.12775/lud106.2022.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.04","url":null,"abstract":"Bazując na etnograficznych badaniach terenowe przeprowadzonych wśród społeczności polskiej w Paryżu, odpowiadam na pytanie, dlaczego wykształcone Polki z klasy średniej skutecznie przekazują język polski swoim dzieciom. Zwracam uwagę, że członkowie społeczności polskiej we Francji nie zawsze uczyli dzieci polskiego i analizuję czynniki, które doprowadziły do utrwalenia się normy przekazywania języka w badanej grupie. Zgromadzony materiał przedstawiam w kontekście francuskiej historii imigracji i mniejszości, w którą wpisuje się historia polskiej imigracji do Francji. W szczególności, pokazuję, że społeczność polska skorzystała na osiągnięciach ruchów społecznych, które miały miejsce w latach osiemdziesiątych i były zainicjowane przez młodzież wywodzącą się z krajów Maghrebu. Analizuję także wpływ, jaki na kształtowanie praktyk językowych moich rozmówczyń wpływają dyskursy narodowe oraz eksperckie. Przyglądam się temu, w jaki sposób skonstruowany jest dyskurs ekspercki na temat dwujęzyczności i pokazuję, że posługiwanie się nim może stanowić strategię oporu wobec polityk asymilacyjnych państwa francuskiego. Zwracam także uwagę, jaki wpływ na opisywane zjawiska ma sytuacja moich rozmówczyń na francuskim rynku pracy.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"2017 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90884071","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.08
J. Burszta
{"title":"Religious individualism and how young religious LGBT+ persons approach parenthood in Poland","authors":"J. Burszta","doi":"10.12775/lud106.2022.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.08","url":null,"abstract":"The article is based on research material consisting of ethnographic interviews with young non-normative Poles practising as religious members of the Roman Catholic Church. The author analyses their life narratives, discussing how they are struggling to integrate their religious beliefs with their non-normative gender and sexuality, gradually distancing themselves from the institutional Church and sensing that they a becoming “a minority within a minority”. In the second part of the article, the author focuses on the non-normative religious Poles’ approach to reproduction, family and life plans.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"20 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"73816358","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.07
Rafał Miśta
{"title":"Representativeness and cultural variation of ethnic groups from the former Polish-Lithuanian Commonwealth in Murdock’s Ethnographic Atlas","authors":"Rafał Miśta","doi":"10.12775/lud106.2022.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.07","url":null,"abstract":"George Murdock's Ethnographic Atlas is one of the largest and most popular ethnographic databases in the world. It takes the form of a table containing systematically coded cultural characteristics for nearly 1,300 societies from around the world, and its structured form is particularly suited to cross-cultural quantitative research. One issue often raised in the context of using the Ethnographic Atlas is the underrepresentation of European ethnic groups. The aim of this paper is to examine how the database represents the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth: what are its deficiencies and what are the potential opportunities for its improvement in terms of representativeness and cultural diversity. For this purpose, a descriptive-statistical analysis of representativeness, cultural variation, and cultural similarities and differences between ethnic groups from the territory of the Commonwealth was conducted. The purpose of this paper is to help ethnographers decide what data in the Ethnographic Atlas can be added to or improved in a way that is effective in terms of the character and application of the dataset.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"49 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82211689","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.01
Justyna Marcinkowska
{"title":"Kultura oddolna w średnim mieście.","authors":"Justyna Marcinkowska","doi":"10.12775/lud106.2022.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.01","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie roli działaczy oddolnych organizujących życie kulturalne na zdegradowanych terenach pozametropolitarnych. Przyglądając się aktywistom z perspektywy uczestniczki/aktywistki/antropolożki, będę starać się wychwycić, jak osoby organizujące wydarzenia kulturalne, mogą wpływać na wytwarzanie, adaptację i rearanżację lokalnych i ponadlokalnych wzorów kultury poprzez nieoczywiste centro-peryferyjne związki, w które są uwikłani. Zapraszam na etnograficzną przechadzkę po jednym z byłych miast wojewódzkich.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"66 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"72868667","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.13
E. Ebertowska, Karolina Pawłowska
{"title":"Armenia - obieg zamknięty? Antropologiczna polemika z wybranymi aspektami książki Macieja Falkowskiego","authors":"E. Ebertowska, Karolina Pawłowska","doi":"10.12775/lud106.2022.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.13","url":null,"abstract":"Maciej Falkowski podejmuje w książce Armenia. Obieg zamknięty próbę krytycznego spojrzenia na kulturę ormiańską, przedstawiając ją w sposób mało zniuansowany i uproszczony. Stąd nasza potrzeba podjęcia polemiki z autorem i przedstawienia alternatywnej interpretacji kwestii związanych z kulturą ormiańską, w oparciu o znane nam badania oraz własną praktykę terenową i dostępne opracowania. Skupiamy się na trzech wybranych zagadnieniach: nacjonalizmie Ormian, ich stosunku do religii oraz problemom związanym z niską pozycją kobiet w społeczeństwie. Pokazujemy, że kwestie te są o wiele bardziej złożone, niż przedstawia to Falkowski, oraz próbujemy wyjaśnić je pełniej, w oparciu o dostępną literaturę oraz przy uwzględnieniu szerszych czynników społeczno-ekonomicznych oraz kulturowych. \u0000Słowa kluczowe: Armenia, Turcja, feminizm, Apostolski Kościół Ormiański, generalizacja, esencjalizacja, nacjonalizm","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"143 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77843863","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.02
Natalia Pomian
{"title":"Apatia czy sprawczość? Strategie i taktyki ubierania się warszawskiej młodzieży w latach 80. XX wieku","authors":"Natalia Pomian","doi":"10.12775/lud106.2022.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.02","url":null,"abstract":"Dla młodych ludzi w latach 80. w Warszawie moda była ważnym elementem życia społecznego, który wpływał na ich samopoczucie i pozycje społeczną. W latach kryzysu młodzież musiała jednak wykazać się dużą zaradnością, aby stworzyć wymarzony styl. Artykuł skupia się na przedstawieniu konkretnych praktyk związanych z ubieraniem się, np. szycie, przeróbki, wymiana ubrań z koleżankami czy wyjazdy zagraniczne. Odwołując się do pojęć „strategii” i „taktyk” Michela de Certeau, pokazane zostało, w jaki sposób młodzież zdobywała ubrania, które nie były dostępne w państwowych sklepach. Istotnym kapitałem była wiedza, która umożliwiała zdobycie wymarzonych ubrań i stworzenie własnego stylu, który bazował na guście. Pierre Bourdieu łączy to pojęcie z habitusem, który określa co wydaje się jednostce realne i możliwe do wprowadzenia we własnym życiu. Na habitus składają się normy narzucone przez otoczenie, które jednostka uznaje za własne.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"148 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"72884188","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
LudPub Date : 2022-12-16DOI: 10.12775/lud106.2022.05
Karolina Sydow
{"title":"Których imigrantów przyjmiemy?","authors":"Karolina Sydow","doi":"10.12775/lud106.2022.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/lud106.2022.05","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje percepcję radnych lokalnej wspólnoty, praktykowane sposoby tworzenia hierarchii i klasyfikacji. Autorka przygląda się wspólnocie lokalnej przede wszystkim przez pryzmat jej cudzoziemskich mieszkańców – imigrantów. Artykuł zawiera wnioski z badań przeprowadzonych w Poznaniu wśród samorządowców, a zaprezentowana interpretacja opiera się o analizę dyskursów obecnych w narracji radnych. W oparciu o analizę dyskursów autorka charakteryzuje, dlaczego i jak niektórzy migranci są akceptowani, a inni odrzucani ze wspólnoty lokalnej.","PeriodicalId":38355,"journal":{"name":"Lud","volume":"90 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83538697","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}