{"title":"(Nie)równy pojedynek na argumenty","authors":"P. Lipski","doi":"10.18290/rf23714.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23714.5","url":null,"abstract":"W swojej książce Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej Jacek Wojtysiak podejmuje temat Bożego ukrycia. W początkowych rozdziałach wchodzi w polemikę z argumentem J.L. Schellenberga, który z istnienia rzetelnej niewiary wyciąga wniosek o nieistnieniu Boga. W celu zneutralizowania tego argumentu Wojtysiak odwraca go, konstruując argument na rzecz istnienia Boga z faktu istnienia rzetelnych wierzących, a następnie wzmacnia go do argumentu z wielkiego faktu wiary (i jego kolejnych wersji). Argumentuję, że odwrócone argumenty Wojtysiaka (z rzetelnych wierzących i z wielkiego faktu wiary) nie są symetrycznym odbiciem wyjściowego argumentu z rzetelnych niewierzących, gdyż są od niego słabsze. Wskazuję, że niektóre argumenty Wojtysiaka mogą być odwrócone przez ateistę. Podnoszę też kwestię, że wniosek końcowych argumentów Wojtysiaka nie jest satysfakcjonujący dla teisty.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139150219","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Chrześcijańska koncepcja stworzenia i jej implikacje w perspektywie problematyki „Deus absconditus – Deus revelatus”","authors":"M. Słomka","doi":"10.18290/rf23714.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23714.12","url":null,"abstract":"W świetle niektórych tez, wywodu i argumentacji zawartych w najnowszej książce Jacka Wojtysiaka Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej (2023) w niniejszym artykule prezentuję ważne elementy chrześcijańskiej koncepcji aktu stwórczego i relacji Bóg-–świat oraz wynikających z tego konsekwencji dla wyrażania istotnych składników doktryny religijnej. Argumentuję, że nie jest możliwe stworzenie świata z (względną) autonomią oraz (względną) ludzką wolnością, w którym nie ma zła naturalnego i zła moralnego. W tym kontekście podkreślam wagę aspektowego i racjonalnego ujęcia relacji Stwórca–stworzenie oraz znaczenie teorii kenozy, w której akt kreacji przedstawiany jest jako swoiste samoograniczenie Boga.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139150731","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wiara, zło, testimonium: Odpowiedź Dyskutantom","authors":"J. Wojtysiak","doi":"10.18290/rf23714.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23714.14","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi odpowiedź na dziesięć tekstów, w których zgłoszono zarzuty lub uwagi do mojej książki Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej (Wojtysiak 2023). Odpowiedź podzieliłem na trzy grupy tematyczne: teistyczny argument z wielkiego faktu wiary, krytyka ateistycznego argumentu ze zła oraz obrona religii z jej testymonialnego charakteru. W pierwszej części artykułu bronię tezy, że mój teistyczny argument z wielkiego faktu wiary jest, pomimo wysuniętych trudności i dzięki jego ulepszeniom, silniejszy od (sformułowanego przez J.L. Schellenberga) ateistycznego argumentu z faktu niewiary. Wciąż uważam, że teizm najlepiej wyjaśnia fakt powszechności i trwania wiary w Boga lub „czegoś” do Niego podobnego. W drugiej części artykułu uzasadniam tezę, że właściwie rozumiana zasada łaski kreacyjnej zarówno pozwala spodziewać się zła w świecie (w podobnym stopniu co ateizm), jak i nie narusza naszych intuicji na temat dobroci Boga. Dodatkowo bronię racjonalności wiary w stan „pierwotnej sprawiedliwości”. W trzeciej części podtrzymuję swoje przekonanie, że religia jest jedną z tych dziedzin życia, w których jesteśmy skazani na wiedzę testymonialną. Dlatego religia ma prima facie wartość poznawczą.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139153094","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Does Hallie See a White Cup an a Desk? A Phenomenological Account of Hallucination Indiscriminability","authors":"Hicham Jakha","doi":"10.18290/rf23713.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.9","url":null,"abstract":"In this paper, I argue for phenomenology, Husserlian phenomenology to be precise, as providing a solid paradigm on how to determine and assess hallucination. To be more explicit, in the context of my deliberations, I analyze Susanna Schellenberg’s arguments for “phenomenal” evidence and “factive” evidence, as regards her evidential theory of perception. To pinpoint the inadequacies raised in her account of (the hallucinating) Hallie and (the veridically perceiving) Percy sharing any kind of evidence, I propose Edmund Husserl’s epistemic fulfillment as a detailed epistemological analysis of perception, which takes into consideration the latter’s phenomenological complexity.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135536712","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dydaktyka filozofii — cenne dzieło dla polskiej filozofii i kultury","authors":"Stanisław Kowalczyk","doi":"10.18290/rf23713.19","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.19","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135536836","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Is the Rothbardian Theory of Punishment Retributive?","authors":"Łukasz Dominiak","doi":"10.18290/rf23713.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.1","url":null,"abstract":"Murray Rothbard claims that it is “evident that our theory of proportional punishment—that people may be punished by losing their rights to the extent that they have invaded the rights of others—is frankly a retributive theory of punishment, a ‘tooth (or two teeth) for a tooth’ theory.” The present paper argues that it is not. The role that Rothbard assigns for victims in determining punishment justifies classifying his theory of punishment as corrective rather than retributive, for vesting victims with rights over punishment defeats the retributive justice requirement that criminals are punished solely because they deserve it and in accordance with their respective deserts. Instead of giving offenders what they objectively deserve, the Rothbardian theory of punishment allows victims to seek compensation in various forms, including revenge.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135537900","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Multiwersytet, czyli poza dobrem i złem w nauce","authors":"Jan P. Hudzik","doi":"10.18290/rf23713.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.2","url":null,"abstract":"Uniwersytet jako biurokratycznie i rynkowo zarządzane przedsiębiorstwo był obiektem krytyki od lat 80. minionego wieku — w Stanach Zjednoczonych Allan Bloom nazwał go wtedy multiwersytetem, a trochę później Bill Readings pisał już o „uniwersytecie w ruinie” (in ruins), który ukrywa się za szyldem „doskonałości”. Polski uniwersytet przejął ekonomiczne kryteria ewaluacji nauki — wymierne w liczbach grantów i punktów. Merkantylizacja wiedzy stwarza szereg problemów także natury etycznej — prowadzi do zaniżenia lub porzucenia wszelkich standardów akademickich, do degradacji autorytetu w nauce, krytyki naukowej, faktycznej jakości badań i nauczania. Czy na współczesnym uniwersytecie jest w ogóle miejsce na zachowania podlegające ocenie moralnej? Jakie są umiejętności wymagane do — i warunki możliwości — stosowania norm moralnych w życiu akademickim?","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135536711","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Etyka i „sztuka działania”. Odpowiedź Jackowi Jaśtalowi","authors":"Barbara Chyrowicz","doi":"10.18290/rf23713.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.14","url":null,"abstract":"Przyjęcie perspektywy „widoku stąd” sprawia, że etyka nie jest traktowana jako kompletny zbiór gotowych odpowiedzi na problemy natury moralnej. Normy są ogólne i obiektywne, sytuacja decyzyjna podmiotu indywidualna i subiektywna. Decydujemy zawsze „tu i teraz” i „tacy a nie inni”. Perspektywa „widoku stąd” może być redukowana, ale nie da się od niej całkowicie uwolnić. Nie znaczy to jednak, że perspektywy subiektywnej nie da się pogodzić z obiektywną. Normy obiektywne pozostają punktem odniesienia dla subiektywnych decyzji, a kiedy jakiś element indywidualnego (subiektywnego) kontekstu naszego działania udaje się nam zobiektywizować, zostaje włączony w „widok stąd”.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135536715","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The New Anthropomorphism Debate and Researching Non-Human Animal Emotions: A Kantian Approach","authors":"Maja Białek","doi":"10.18290/rf23713.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.10","url":null,"abstract":"Researchers of non-human animal emotions tend to defend some forms of anthropomorphism and seek ways to make it more critical, self-aware, and useful for scientific purposes. I propose that to achieve this goal, we need first to conduct a Kantian investigation into the deeper structure of anthropomorphism. I argue that we can distinguish at least three levels of anthropomorphising: a narrative level, a cognitive level and an in-between, metatheoretical level which is the deeper structure determining how we anthropomorphise. Because the current debate tends to focus either on the narrative level or on the cognitive level, this paper concentrates on the metatheoretical level, discusses its role in emotion research, the possible errors it may cause, and how we can work on it, drawing on predictive processing-based theories of emotions and an evolutionary approach. The key to being critical in anthropomorphism is to be aware of the complexity of this whole structure, as well as to be able to challenge and put into question all and any of its elements.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135537902","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}