The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.115
A. Wawrzyniak
{"title":"Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 listopada 2022 r., sygn. akt I OPS 2/22","authors":"A. Wawrzyniak","doi":"10.37873/legal.2023.6.115","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.115","url":null,"abstract":"Przedmiotem niniejszej glosy jest uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 listopada 2022 r., sygn. I OPS 2/22, w której stwierdzono, że: 1) warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych osobom wskazanym w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, jest legitymowanie się przez rodziców osoby wymagającej opieki, osoby spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; 2) warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, z tytułu sprawowania opieki nad osobą pozostającą w związku małżeńskim osobie wskazanej w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, innej niż współmałżonek, jest legitymowanie się przez współmałżonka osoby wymagającej opieki orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. W niniejszej glosie zaaprobowano pogląd przedstawiony przez Naczelny Sąd Administracyjny.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":" 19","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139145077","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.116
Łukasz Bernaciński
{"title":"Nabywanie osobowości prawnej przez kościelne jednostki organizacyjne jako przykład causae mixtae","authors":"Łukasz Bernaciński","doi":"10.37873/legal.2023.6.116","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.116","url":null,"abstract":"Autonomia i niezależność kościołów i państwa – każdego w swoim zakresie oznacza, że w obszarze funkcjonowania obu podmiotów wyodrębnić można ich sprawy własne. Współdziałanie wspólnot religijnych i państwa skutkuje zarysowaniem także takich sfer, które można zaliczyć do spraw mieszanych, w których podmioty te muszą współdziałać. Przykładem w tym zakresie pozostaje nabywanie osobowości cywilnoprawnej przez kościelne jednostki organizacyjne. W artykule opisano różnorodne sposoby nabywania osobowości prawnej przez wyżej wymienione jednostki, pod kątem zarysowania i analizy sfer współdziałania władzy kościelnej i państwowej dla osiągnięcia przedmiotowego skutku. W odniesieniu do stowarzyszeń wyznaniowych, organizacji świeckich zakładanych dla realizacji celów religijnych oraz fundacji kościelnych ukazane zostały także wybrane obszary ich funkcjonowania objęte współdziałaniem wspólnot religijnych i państwa. Całość kończy wniosek o konieczności uproszczenia procedur i zapewnienia pewności obrotu prawnego, które to cele można osiągnąć tworząc odpowiedni rejestr.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":"157 S633","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139145817","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.104
Marcin Bury
{"title":"Działania podejmowane przez św. Jana Pawła II ws. pedofilii wśród duchownych na przykładzie byłego kardynała Theodore’a Edgara McCarricka","authors":"Marcin Bury","doi":"10.37873/legal.2023.6.104","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.104","url":null,"abstract":"Artykuł ma za zadanie przedstawić reakcję Jana Pawła II na nadużycia seksualne w Kościele katolickim, na przykładzie byłego kardynała Theodore’a E. McCarricka. Głównym materiałem źródłowym jest Raport Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej na temat instytucjonalnego dochodzenia i procesu decyzyjnego Stolicy Apostolskiej dotyczącego byłego kardynała Theodore’a Edgara McCarricka (od 1930 do 2017). Lektura tegoż raportu jasno pokazuje, że nie sposób przypisać papieżowi żadnych zarzutów w tym aspekcie.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":" 85","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144711","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.118
M. Szymański
{"title":"Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r. (K 1/20) w świetle koncepcji metafizycznych Arystotelesa","authors":"M. Szymański","doi":"10.37873/legal.2023.6.118","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.118","url":null,"abstract":"Legalność aborcji to jeden z fundamentalnych problemów etycznych i prawnych – w wyniku wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r. (K 1/20) doszło do usunięcia z polskiego porządku prawnego tzw. przesłanki eugenicznej. Zwolennicy liberalizacji prawa do aborcji głoszą, że płód ludzki nie jest człowiekiem, dlatego przerwanie ciąży powinno być legalne. Kategorie wprowadzone do filozofii przez Arystotelesa (materia i forma oraz możność i akt) wskazują jednak, że płód jest człowiekiem – jest on, podobnie jak człowiek narodzony, jedną z form człowieka, który rozwija się od poczęcia aż do śmierci. Tym samym należy ocenić pozytywnie orzeczenie K 1/20, które zwiększyło ochronę prawną dzieci nienarodzonych.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":" 53","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144396","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.110
M. Lis
{"title":"Prawa i wolności jednostki w świetle dobra wspólnego","authors":"M. Lis","doi":"10.37873/legal.2023.6.110","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.110","url":null,"abstract":"Źródłem praw i wolności człowieka jest jego godność. Zagwarantowane w ustawie zasadniczej prawa i wolności nie mają charakteru absolutnego. Ustrojodawca szczegółowo określił przesłanki dopuszczające w wyjątkowych sytuacjach możliwość ograniczenia przez ustawodawcę praw i wolności jednostki. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podnosi się jeszcze jedno kryterium, które powinno być uwzględniane przy uchwalaniu przepisów prawa, a następnie przy ich realizacji – mowa tu o dobru wspólnym.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":"161 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139145779","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.114
Rafał Kaczkowski
{"title":"Nierozerwalność małżeństwa i instytucja rozwodu w polskiej tradycji prawnej","authors":"Rafał Kaczkowski","doi":"10.37873/legal.2023.6.114","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.114","url":null,"abstract":"Instytucja rozwodu to zagadnienie prawne budzące silne emocje. Jak przedstawia się historia tej instytucji w Polsce? Czy jest ona zgodna z wielowiekową polską tradycją prawną? Stwierdzenie nieważności czy też rozwiązanie małżeństwa jest sprawą leżącą w gestii państwa czy Kościoła? Zwięzły przegląd historii kształtowania się procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa i instytucji rozwodu w polskiej tradycji prawnej rzuca światło na charakter przemian w tym zakresie oraz ułatwia wyciągnięcie wniosków co do pożądanego kierunku przemian, w jakim powinno zmierzać dzisiejsze prawo rodzinne, aby było słuszne i zgodne z polskim dziedzictwem prawnym.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":" 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144380","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.117
Eugene Kontorovich
{"title":"Amicus curiae brief for the Polish Constitutional Court by Prof. Eugene Kontorovich on the Istanbul Convention","authors":"Eugene Kontorovich","doi":"10.37873/legal.2023.6.117","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.117","url":null,"abstract":"The Istanbul Convention imposes a variety of obligations that could be constitutionally problematic for many democratic countries. Understanding the Polish Constitutional Court is currently considering the legality of the Convention, I have undertaken a detailed analysis of the provisions that might be most problematic.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":" 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139145118","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.119
Ireneusz Kunicki
{"title":"Kilka uwag na temat projektu Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób, które angażują się w debatę publiczną, przed ewidentnie bezpodstawnymi lub stanowiącymi nadużycie postępowaniami sądowymi („strategiczne powództwa zmierzające do stłumienia debaty publicznej”)","authors":"Ireneusz Kunicki","doi":"10.37873/legal.2023.6.119","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.119","url":null,"abstract":"W niniejszym opracowaniu zgłoszono kilka uwag, na ogół krytycznych, pod adresem projektu dyrektywy SLAPP. Na wstępie, w sposób ogólny została wyrażona aprobata dla projektowanej dyrektywy, gdyż tłumienie debaty publicznej przy pomocy postępowań cywilnych staje się coraz częstszym zjawiskiem. Opracowanie dotyczy jednak, przede wszystkim, dostrzeżonych niebezpieczeństw zastosowania przepisów dyrektywy oraz ustawodawstwa krajowego wydanego w celu jej transpozycji. W opracowaniu tym wskazano także na kilka problemów stojących przed ustawodawcą polskim przy dokonywaniu transpozycji dyrektywy SLAPP.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":"48 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139146771","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.109
Krystian Jabłoński
{"title":"The operation of child welfare offices in the Scandinavian model in the light of international and Polish law","authors":"Krystian Jabłoński","doi":"10.37873/legal.2023.6.109","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.109","url":null,"abstract":"In the article, I will discuss the issues already examined by the institute regarding the rights of families in Scandinavian countries. I will take into account a few cases and look for an answer about the cause and effect relationship. The chapter on the history of the Scandinavian countries, regarding sterilization laws and eugenics policy, will be important.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":" 24","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139143715","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Legal CulturePub Date : 2023-12-29DOI: 10.37873/legal.2023.6.105
A. Mrozowska
{"title":"Walka o suwerenność Rzeczypospolitej w pierwszych utworach publicystycznych Stanisława Konarskiego","authors":"A. Mrozowska","doi":"10.37873/legal.2023.6.105","DOIUrl":"https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.105","url":null,"abstract":"Artykuł ma na celu zbadanie stanowiska Stanisława Konarskiego wobec osiemnastowiecznych sąsiadów Rzeczypospolitej – Rosji, Prus i Austrii w świetle jego pierwszych pism publicystycznych – Rozmowy pewnego ziemianina ze swoim sąsiadem o teraźniejszych okolicznościach oraz Epistolae familiares sub tempus interregni. Ponadto przedstawiane są również refleksje Konarskiego dotyczące konieczności obrony suwerenności i niezależności Rzeczypospolitej. W wyniku analizy utworów zakonnik jawi się jako gorący orędownik polskiej niezawisłości, zaniepokojony kolejnymi próbami ingerencji obcych mocarstw w rację stanu Ojczyzny. Krytykuje wrogie działania sąsiadów Rzeczypospolitej, a także bierność i marazm współobywateli. Artykuł wykazuje, że stosunek publicysty do Rosji, Prus i Austrii jest jednoznacznie negatywny; sąsiedzi bowiem stają się symbolem zagrożenia i niebezpieczeństwa dla polskiej państwowości.","PeriodicalId":347002,"journal":{"name":"The Legal Culture","volume":" 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144057","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}