发布求助
文献互助 智能选刊 最新文献

Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica最新文献

筛选
英文 中文
Funkcja glosariuszy w tekstach literatury spekulatywnej
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-12-21 DOI: 10.18778/0208-6077.56.24
Klaudiusz Mirek
{"title":"Funkcja glosariuszy w tekstach literatury spekulatywnej","authors":"Klaudiusz Mirek","doi":"10.18778/0208-6077.56.24","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.56.24","url":null,"abstract":"Rozważania w niniejszym artykule dotyczą roli glosariuszy w tekstach literatury spekulatywnej. Definiuje się ją jako superkategorię obejmującą wszystkie teksty, które nie opisują rzeczywistości i typologizowane są w obrębie takich konwencji literackich, jak: fantasy, science fiction, horror. Perspektywą dla analiz jest teza, że we współczesnej praktyce komunikacyjnej wyraźnie wyodrębnia się kilka odmiennych sposobów rozumienia pojęcia glosariusz niż w tradycyjnym ujęciu, co ma swoje odzwierciedlenie w tekstach literatury spekulatywnej. Glosariusze przyjmują tutaj postać wariantu wzorca gatunkowego, stąd do analiz wykorzystuje się narzędzia genologii lingwistycznej. Badane glosariusze najbliższe wzorcowi są w aspekcie strukturalnym. W wymiarze makrostruktury stanowią wykaz haseł ułożonych alfabetycznie i umieszczonych na końcu książki lub w osobnym woluminie, w wymiarze mikrostruktury zawierają różne objętościowo i graficznie wyróżnione artykuły hasłowe. Ich odmienność sytuuje się na poziomie pragmatycznym i poznawczym, co jest uwarunkowane tym, że umieszczone na peryferiach tekstu, zajmują uprzywilejowany obszar pragmatycznego wymiaru dzieła, czyli jego oddziaływania na czytelnika. Pełnią one zarówno typową dla tego gatunku mowy funkcję preskryptywną, jak i wynikającą ze współczesnej praktyki komunikacyjnej funkcję deskryptywną. Glosariusze w tekstach literatury spekulatywnej wobec tekstu głównego odgrywają różnorodne role: od słowniczka definiującego wprowadzane nominacje bohaterów, nazwy toponimiczne, terminy itp., po różnorodne komentarze wyjaśniające na przykład niuanse fabuły, perspektywę kulturową czy mitologiczną przedstawianych treści. Często stanowią w pewnym sensie drugą narrację obok tej zasadniczej w tekście głównym.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"5 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82481501","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Leksem Internet jako przedmiot rozważań ortograficznych
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-12-21 DOI: 10.18778/0208-6077.56.04
Bartłomiej Cieśla
{"title":"Leksem Internet jako przedmiot rozważań ortograficznych","authors":"Bartłomiej Cieśla","doi":"10.18778/0208-6077.56.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.56.04","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono rozważania normatywne dotyczące pisowni leksemu Internet. Przegląd konkretnych rozstrzygnięć i opinii publikowanych na łamach słowników, internetowych poradni językowych oraz książek popularyzujących wiedzę o języku polskim poprzedzony jest przytoczeniem najważniejszych informacji na temat własności komunikacyjnych medium, a także wskazaniem ogółu problemów poprawnościowych związanych z użyciem słowa. Przyjęty tok rozważań zmierza do wskazania słabych punktów proponowanych rozstrzygnięć, które — zdaniem autora — wymagają uszczegółowienia bądź modyfikacji, po to by mogły być skutecznie stosowane przez użytkowników języka.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"96 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80907741","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Język potoczny a propagowanie poprawnej polszczyzny (na przykładzie wideobloga „Mówiąc Inaczej”)
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-12-21 DOI: 10.18778/0208-6077.56.03
Katarzyna Burska
{"title":"Język potoczny a propagowanie poprawnej polszczyzny (na przykładzie wideobloga „Mówiąc Inaczej”)","authors":"Katarzyna Burska","doi":"10.18778/0208-6077.56.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.56.03","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest ukazanie, w jaki sposób język potoczny, przede wszystkim słownictwo i frazeologia, może być wykorzystywany do budowania wspólnoty komunikacyjnej z odbiorcami w serwisie YouTube. Podstawę materiałową stanowią wypowiedzi Pauliny Mikuły propagujące posługiwanie się poprawnym językiem polskim wśród internautów z 50 losowo wybranych odcinków wyemitowanych na kanale “Mówiąc Inaczej”. Przeanalizowano, po jakie potocyzmy i w jakich sytuacjach sięga autorka wideobloga. Posługiwanie się leksyką i frazeologią potoczną, powoływanie się na przykłady z życia codziennego oraz nieunikanie słów wulgarnych i obraźliwych to celowe i świadome elementy kreowania wizerunku przez youtuberkę.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"119 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77950902","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Miejsce błędów w opisie gatunków internetowych
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-12-21 DOI: 10.18778/0208-6077.56.11
Martyna Szczepaniak
{"title":"Miejsce błędów w opisie gatunków internetowych","authors":"Martyna Szczepaniak","doi":"10.18778/0208-6077.56.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.56.11","url":null,"abstract":"W artykule prezentuję miejsce błędów w opisie gatunków internetowych. Wychodząc od opisów gatunkowych tworzonych przez innych badaczy, wskazuję na to, w jakich gatunkach kwestia błędów językowych się pojawia, a w jakich jest pomijana. Zwracam przy tym uwagę przede wszystkim na to, jak jest opisywana. Prezentuję cechy definicji i opisów gatunkowych, które implikują obecność błędów w analizowanych tekstach. Dodatkowo przedstawiam, w jaki sposób o błędach pisze się w internetowych poradnikach tworzonych przez użytkowników. Zastanowię się także nad zasadnością wskazywania tych cech w modelach gatunkowych, zarówno normatywnych, jak i deskryptywnych.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"43 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86704384","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Mieszkańcy i mieszkanki – symetryczne informowanie o płci jako przejaw języka niedyskryminującego
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-01-13 DOI: 10.18778/0208-6077.55.03
Anna Niepytalska-Osiecka
{"title":"Mieszkańcy i mieszkanki – symetryczne informowanie o płci jako przejaw języka niedyskryminującego","authors":"Anna Niepytalska-Osiecka","doi":"10.18778/0208-6077.55.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.55.03","url":null,"abstract":"Połączenia wyrazowe informujące o płci w sposób symetryczny, t akie jak mieszkańcy i mieszkanki, politycy i polityczki, pojawiają się w ostatnim czasie coraz częściej w różnych tekstach mówionych i pisanych. Splitting stosowany już w międzywojniu, a następnie kojarzony głównie z dyskursem feministycznym, wykracza poza ramy tego dyskursu. Można go traktować jako przejaw równościowego nastawienia uczestników danego kontaktu językowego. Celem przedstawianego tekstu jest zaprezentowanie różnorodnych źródeł, w których użytkownicy polszczyzny stosują split­ting, a także refleksja nad potrzebami i intencjami, jakie się kryją za takimi zachowaniami językowymi.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"8 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79256334","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
Różni ale tacy sami? – stereotypy związane z płcią w wybranych podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego (poziom A1 i A2)
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-01-11 DOI: 10.18778/0208-6077.55.14
Małgorzata Rybka, Marta Wrześniewska-Pietrzak
{"title":"Różni ale tacy sami? – stereotypy związane z płcią w wybranych podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego (poziom A1 i A2)","authors":"Małgorzata Rybka, Marta Wrześniewska-Pietrzak","doi":"10.18778/0208-6077.55.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.55.14","url":null,"abstract":"Artykuł podejmuje temat funkcjonowania stereotypów w procesie nauczania dorosłego ucznia języka i kultury polskiej jako obcych. Dzięki prezentowanym podczas lektoratów materiałom dydaktycznym, m.in. podręcznikom i zbiorom ćwiczeń, uczący się (re)konstruują stereotypy Polski, Polaka, Polki, polskiej rodziny, stosunków społecznych. Opis został ograniczony do stereotypów płci i związanych z nimi ról społecznych kobiet i mężczyzn, zainteresowań, a także ich wyglądu zewnętrznego i cech charakteru. Analiza materiału pozwala stwierdzić, że obecny w środkach dydaktycznych stereotypowy obraz płci występuje w różnym stopniu. W analizowanych podręcznikach do nauki języka polskiego jako obcego wydanych na początku XXI wieku treści stereotypu kobiety i mężczyzny ulegają modyfikacjom. Młodzi ludzie bez względu na płeć są otwarci na świat, studiują, podróżują po Polsce i Europie, utrzymują kontakty z rówieśnikami z całego świata. Kobiety, które skończyły już studia, jawią się jako osoby wykonujące zawody dotąd uznawane za profesje kobiece i męskie, podobnie w domu odpowiadają za niemal wszystkie czynności, a mężczyźni to osoby, dla których praca zawodowa jest najważniejsza.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"29 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78352549","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Rektorka, dziekana, kanclerka. Męskie i żeńskie nazwy kobiet zatrudnionych na stanowiskach uniwersyteckich w świetle badania ankietowego
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-01-11 DOI: 10.18778/0208-6077.55.02
Jolanta Szpyra-Kozłowska
{"title":"Rektorka, dziekana, kanclerka. Męskie i żeńskie nazwy kobiet zatrudnionych na stanowiskach uniwersyteckich w świetle badania ankietowego","authors":"Jolanta Szpyra-Kozłowska","doi":"10.18778/0208-6077.55.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.55.02","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest zbadanie preferencji nauczycielek akademickich dotyczących stosowania przez nie żeńskich i męskich nazw uniwersyteckich funkcji, stanowisk i stopni naukowych. Dane pozyskano w badaniu ankietowym, przeprowadzonym pod koniec 2020 roku z udziałem 228 pań z 15 polskich uczelni. Respondentki deklarują dwukrotnie częstsze stosowanie nazw męskich niż żeńskich, zwłaszcza w języku oficjalnym, częściej używają feminatywów utrwalonych już w języku niż neologizmów oraz chętniej akceptują nowe nazwy z przyrostkiem -ka niż rzeczowniki utworzone paradygmatycznie. Najwięcej form męskich stosują respondentki w stopniu magistra oraz z tytułem profesora, a najmniej w stopniu doktora i doktora habilitowanego. Im krótszy staż pracy ankietowanych na uczelni, tym większy udział feminatywów w ich odpowiedziach, i odwrotnie – wraz z dłuższym okresem zatrudnienia uczestniczek maleje użycie przez nie nazw żeńskich i wzrasta męskich.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"46 12 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82748199","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Polszczyzna w wymiarze stuletnim, RECENZJA: Stanisław Dubisz, Najnowsze dzieje języka polskiego. Rozwój polszczyzny w latach 1918–2018, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2020, ss. 181
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-01-11 DOI: 10.18778/0208-6077.55.16
M. Siuciak
{"title":"Polszczyzna w wymiarze stuletnim, RECENZJA: Stanisław Dubisz, Najnowsze dzieje języka polskiego. Rozwój polszczyzny w latach 1918–2018, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2020, ss. 181","authors":"M. Siuciak","doi":"10.18778/0208-6077.55.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.55.16","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"8 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90869293","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
RECENZJA: Waldemar Czachur, Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2020, ss. 313
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-01-11 DOI: 10.18778/0208-6077.55.17
Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz
{"title":"RECENZJA: Waldemar Czachur, Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2020, ss. 313","authors":"Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz","doi":"10.18778/0208-6077.55.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.55.17","url":null,"abstract":"Po blisko 15 latach od ukazania się dwuczęściowej publikacji poświęconej niemieckiej i polskiej lingwistyce tekstu (Bilut-Homplewicz, Czachur, Smykała 2008, 2009), która jest swoistym zamknięciem trwającego od 2. połowy XX wieku procesu włączania terminu tekst do językoznawczej siatki pojęciowej, otrzymujemy autorską monografię Waldemara Czachura, w której warszawski germanista poddaje naukowej syntezie proces włączania do językoznawstwa kolejnego pojęcia – pojęcia dyskursu. Początkowo jawiło się ono jako termin zaledwie modny i raczej zbędny w językoznawstwie, przynależny w większym stopniu do nauk filozoficznych lub społecznych. Za sprawą myśli Jürgena Habermasa i Michela Foucaulta następowała stopniowa adaptacja pojęcia do badań lingwistycznych. Na początku XXI wieku w artykułach zamieszczonych m.in. we wspomnianym wyżej tomie poświęconym lingwistyce tekstu w Niemczech Ingo Warnke zadawał prowokujące pytanie: „Żegnaj tekście – witaj dyskursie?” (Warnke 2008), a Wolfgang Heinemann pytał, czy lingwistykę tekstu należy przeciwstawić lingwistyce dyskursu (Heinemann 2008). Obaj niemieccy lingwiści jednoznacznie opowiedzieli się już wtedy za koniecznością włączenia kategorii dyskursywności do badań nad tekstem:","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"11 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88608463","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
Emancypacja, feminizm, sufrażyzm w słownikach języka polskiego
Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica Pub Date : 2022-01-11 DOI: 10.18778/0208-6077.55.13
Kornelia Jankowska
{"title":"Emancypacja, feminizm, sufrażyzm w słownikach języka polskiego","authors":"Kornelia Jankowska","doi":"10.18778/0208-6077.55.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6077.55.13","url":null,"abstract":"Przedmiotem niniejszego artykułu są nazwy ruchów społecznych mających na celu zabieganie o równouprawnienie kobiet, takich jak emancypacja, feminizm i sufrażyzm. Przybliżone zostały w nim losy tych wyrazów oraz ich derywatów w polszczyźnie na przestrzeni lat. Wykorzystano słowniki języka polskiego, począwszy od dziewiętnastowiecznych, poprzez dwudziestowieczne, aż do współczesnych. Oglądowi poddano przede wszystkim zawarte w nich definicje, ale także kwalifikatory oraz przykłady użycia. Ustalono chronologię badanych pojęć oraz ewolucję znaczenia na przestrzeni lat. Zwrócono także uwagę na liczbę derywatów – na ich przybywanie i zanikanie. Na końcu oceniono przydatność słowników w badaniu losów wyrazów w polszczyźnie, stwierdzając, że możliwe jest wydobycie z nich wielu interesujących informacji. Uzyskanie bardziej szczegółowej wiedzy na temat użycia danego wyrazu wymaga jednak ekscerpcji tekstowej.","PeriodicalId":34261,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Linguistica","volume":"1_OS 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87309068","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
首页 上一页 下一页 尾页
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整，为了账户安全，请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
现在去查看 取消
×
提示
确定
请完成安全验证×
相关产品
×
本文献相关产品
联系我们：info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务，方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号：604180095
Book学术官方微信