RECENZJA: Waldemar Czachur, Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2020, ss. 313

Abstract

Po blisko 15 latach od ukazania się dwuczęściowej publikacji poświęconej niemieckiej i polskiej lingwistyce tekstu (Bilut-Homplewicz, Czachur, Smykała 2008, 2009), która jest swoistym zamknięciem trwającego od 2. połowy XX wieku procesu włączania terminu tekst do językoznawczej siatki pojęciowej, otrzymujemy autorską monografię Waldemara Czachura, w której warszawski germanista poddaje naukowej syntezie proces włączania do językoznawstwa kolejnego pojęcia – pojęcia dyskursu. Początkowo jawiło się ono jako termin zaledwie modny i raczej zbędny w językoznawstwie, przynależny w większym stopniu do nauk filozoficznych lub społecznych. Za sprawą myśli Jürgena Habermasa i Michela Foucaulta następowała stopniowa adaptacja pojęcia do badań lingwistycznych. Na początku XXI wieku w artykułach zamieszczonych m.in. we wspomnianym wyżej tomie poświęconym lingwistyce tekstu w Niemczech Ingo Warnke zadawał prowokujące pytanie: „Żegnaj tekście – witaj dyskursie?” (Warnke 2008), a Wolfgang Heinemann pytał, czy lingwistykę tekstu należy przeciwstawić lingwistyce dyskursu (Heinemann 2008). Obaj niemieccy lingwiści jednoznacznie opowiedzieli się już wtedy za koniecznością włączenia kategorii dyskursywności do badań nad tekstem: