{"title":"Wpływ afazji pierwotnie postępującej na możliwość dokonywania kategoryzacji semantycznej","authors":"Renata Gliwa-Patyńska","doi":"10.18778/2544-7238.06.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.06.05","url":null,"abstract":"Celem badań była ocena możliwości dokonywania weryfikacji kategorialnej (semantycznej) przez pacjentkę ze zdiagnozowaną afazją pierwotnie postępującą wariantem logopenicznym. W badaniu wykorzystano metodę eksperymentu klinicznego. Wyniki zostały poddane analizie jakościowej oraz ilościowej. Wskazano najlepiej zachowane relacje semantyczne, określono zjawiska świadczące o jakości dostępu do słownika mentalnego, wyszczególniono objawy degradacji słownika semantycznego, ustalono, na którym etapie przetwarzania dochodzi do zaburzeń. Obserwowane u badanej znaczne obniżenie możliwości wyszukiwania nazw kategorii semantycznych przy względnie dobrze zachowanej możliwości dokonywania weryfikacji semantycznej to m.in. efekt spadku szybkości przetwarzania poznawczego, zaburzeń sterowania, spadku jakości procesów przeszukiwania słownika semantycznego, zaburzeń selektywności i możliwości podtrzymywania uwagi, dysfunkcji połączeń pojęcie–znaczenie, zaburzeń relacji w obrębie kategorii semantycznych, zaburzeń słuchowej pamięci słownej.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45776386","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Diagnoza i terapia zaburzeń percepcji słuchowej u 65‑letniej kobiety","authors":"Justyna Antczak‑Kujawin","doi":"10.18778/2544-7238.06.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.06.01","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono opis przypadku 65‑letniej kobiety z głuchotą starczą oraz trudnościami w przetwarzaniu słuchowym. Omówiono wyniki diagnozy i treningu funkcji słuchowych, wzrokowych i motorycznych przy zastosowaniu założeń metody Warnkego. Wykazano pozytywny wpływ treningu słuchowego metodą Warnkego na funkcjonowanie językowe pacjentki.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47742378","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Stan kompetencji i sprawności językowej 6‑letniego chłopca z sieroctwem społecznym. Studium porównawcze","authors":"Karolina Małocha-Pytlak","doi":"10.18778/2544-7238.06.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.06.11","url":null,"abstract":" \u0000W literaturze medycznej, psychologicznej i pedagogicznej podkreśla się, że brak zaspokajania podstawowych potrzeb psychicznych dziecka ma wpływ na jego rozwój somatyczny, powoduje zakłócenia w sferze emocjonalnej, opóźnia rozwój psychoruchowy. Kwestie te są poruszane jednak dość ogólnikowo, a wpływ sieroctwa społecznego na językowy rozwój dziecka na gruncie różnych nauk jest traktowany marginalnie – w logopedii stanowiąc swoiste novum.\u0000Niniejszy artykuł dotyczy stanu kompetencji i sprawności językowej sześcioletniego chłopca z sieroctwem społecznym w porównaniu do chłopca w tym samym wieku, wychowanego w pełnej rodzinie, bez deprywacji podstawowych potrzeb fizycznych i emocjonalnych. Dokonano analizy porównawczej – ilościowej na podstawie Testu Rozwoju Językowego oraz jakościowej – z uwzględnieniem wszystkich podsystemów języka. Zainicjowane badania są badaniami wyznaczającymi nową perspektywę w logopedii – rozważanie o języku z uwzględnieniem aspektu środowiskowego, a szczególnie wpływ sieroctwa społecznego na rozwój językowy dziecka.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46287830","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ocena słuchu fonematycznego dziecka z alalią prolongatą. Studium przypadku","authors":"Julita Sobańska","doi":"10.18778/2544-7238.06.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.06.16","url":null,"abstract":"Słuch fonematyczny pozwala właściwie dekodować znaczenie wyrazów, rozpoznawać sylaby i różnicować głoski, zapewniając odbiór dźwięków mowy na podstawie czynności recepcji, rozróżniania, różnicowania i pamięci słuchowej. Zaprezentowane w artykule wyniki testu słuchu fonematycznego sześcioletniego dziecka z alalią prolongatą wskazują podstawowe trudności, wyznaczają potrzeby programowe, a jednocześnie nakreślają perspektywę zadań edukacyjnych i terapeutycznych. Utrzymujące się deficyty w rozwoju mowy i artykulacji wraz z zaburzeniami słuchu fonematycznego mogą mieć decydujący wpływ na ocenę gotowości szkolnej, a następnie pomyślny start na etapie edukacji wczesnoszkolnej.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44276363","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Recenzja książki Magdaleny Grycman, Moniki Jerzyk i Magdaleny Bucyk, \"Model aktywny. Komunikacja wspomagająca i alternatywna\", Wydawnictwo Poligraf, Wrocław 2020, ss. 454, ISBN 978-83-939907-3-3","authors":"Agnieszka Kamyk-Wawryszuk","doi":"10.18778/2544-7238.05.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.05.14","url":null,"abstract":"Szeroko rozumiana komunikacja, a co za tym idzie – możliwość przekazania innym osobom swojej wiedzy, doświadczenia, emocji czy samopoczucia, jest niezwykle ważnym elementem życia każdego człowieka. W momencie gdy się to czyta, brzmi to trywialnie, ale kryje w sobie całe spektrum działań mających na celu umożliwienie komunikacji lub poprawienie jej jakości. Jej tłem są sytuacje rodzinne, szkolne czy społeczne. W przypadku gdy rozważamy ją, myśląc o dzieciach i dorosłych ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi, dostrzegamy konieczność wprowadzenia umożliwiających im porozumiewanie się indywidualnych systemów komunikacyjnych i metod aktywnych w komunikacji. Publikacje dotyczące komunikacji alternatywnej i wspomagającej (augmentative and alternative communication – AAC) są nieliczne. Można je podzielić na te, które opisują określone metody, jak na przykład książka pod redakcją Jacka J. Błeszyńskiego [2006], czy te, które podejmują próbę przedstawienia ujęcia lingwistyczno-logopedycznego, jak pozycje autorstwa Mirosława Michalika [2018; 2020]. Pojawiły się także publikacje o charakterze praktycznym, można nawet powiedzieć metodycznym, jak prace Magdaleny Grycman [2014] i Moniki Jerzyk [2018]. Jednak świat AAC nadal jest obszarem, który wymaga badań i współpracy naukowców ze specjalistami – praktykami. Kolejną książką,","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48123031","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The Sense of Smell in Logopaedic Theory and Practice","authors":"Renata Marciniak-Firadza","doi":"10.18778/2544-7238.05.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.05.08","url":null,"abstract":"Olfactory disorders concern many diseases of laryngological, neurological, oncological and gerontological origins, and sometimes are one of the diagnostic symptoms of a serious illness. The aim of this article is to describe the sense of smell (anatomy, physiology, functions, etiology and characteristics of disorders) and, in particular, to present this sense in the context of logopedic theory and practice. Speech therapists may inter alia assess the functioning of the sense of smell on the basis of an interview with the patient or caregiver, make a general evaluation of the functioning of the sense of smell, using different olfactory samples. As part of speech therapy, speech therapists may include stimulation of the sense of smell through various exercises, e.g. odour differentiation exercises, exercises in guessing and naming different odours, exercises in differentiating odour intensity, exercises in searching the source of smell.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45658469","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Niepełnosprawność głosu u nauczycieli. Raport z badań","authors":"Agnieszka Hamerlińska","doi":"10.18778/2544-7238.05.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.05.04","url":null,"abstract":"Nauczyciele to grupa zawodowa, w której najczęściej diagnozowane są zaburzenia głosu. Niepełnosprawność głosowa może rozwijać się przez wiele lat, co utrudnia wykonywanie pracy i codzienne funkcjonowanie. W ostatnim czasie obserwuje się zarówno wzrost liczby szkoleń z profilaktyki zaburzeń głosu, jak i samych zaburzeń. Wśród 221 nauczycieli przeprowadzono badania mające na celu przedstawienie stanu niepełnosprawności głosowej w danej populacji oraz tego, ile z badanych osób znajduje się pod opieką foniatry. Z badań wynika, że u większości nauczycieli – 173 osób (78 proc.) – stopień niepełnosprawności głosu był niski, u 41 osób (18 proc.) średni, u 6 (3 proc.) nie występował, a u 1 osoby (1 proc.) był duży. Spośród badanych nauczycieli 62 proc. znajduje się pod stałą opieką foniatry. Najbardziej narażona chorobowo jest sfera fizyczna głosu. Nauczyciele nadużywają głosu (co widać przy subiektywnej ocenie procentowej używania głosu – p = 0,025). Należy podkreślić, że stanowią grupę zawodową, która potrzebuje wzmożonego wsparcia w zakresie profilaktyki opisywanego problemu.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42697239","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Recenzja książki Krystyny Baranowicz, \"Mój związek z Parkinsonem. Niestety nierozerwalny\", Pretekst Agencja Reklamowo-Promocyjna, Łódź 2020, ss. 36, ISBN 978-83-957291-0-2","authors":"Ewa Gacka","doi":"10.18778/2544-7238.05.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.05.13","url":null,"abstract":"Choroba Parkinsona (Parkinson’s disease – PD) to schorzenie neurodegeneracyjne mózgu o idiopatycznej przyczynie. Jego nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego lekarza Jamesa Parkinsona, który w 1817 roku jako pierwszy opisał symptomy tej choroby. Charakterystyczne dla PD zmiany w istocie czarnej mózgu manifestują się klinicznymi objawami w postaci spowolnienia ruchowego, drżenia kończyn, sztywności mięśni i zaburzeń równowagi. Mogą im towarzyszyć zaburzenia mowy i głosu (najczęściej jest to dyzartria – nieprawidłowości oddechowo-fonacyjno-artykulacyjno-prozodyczne), a także trudności z połykaniem, gryzieniem i żuciem pokarmów. U części pacjentów pojawiają się wahania nastroju oraz depresja, trudności w zakresie pamięci, uwagi oraz widzenia przestrzennego. W literaturze przedmiotu podkreśla się również obecność u chorych zaburzeń żołądkowo-jelitowych, nieprawidłowości sercowo-naczyniowych oraz problemów urologicznych [por. Poewe, 2008; Gatkowska, 2012; Brabenec i wsp., 2017; Dutkiewicz, Friedman, 2020; Wang i wsp., 2020]. Pacjenci z chorobą Parkinsona wymagają wielospecjalistycznej opieki, przede wszystkim neurologa, fizjoterapeuty, rehabilitanta, ale także logopedy, psychologa, psychiatry, gastrologa, kardiologa czy urologa – w zależności od występujących objawów. Potrzebują wsparcia i zrozumienia ze strony najbliższego otoczenia oraz akceptacji środowiska społecznego.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43176271","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ocena dwujęzyczności dziecięcej przy zastosowaniu formuły RIOT","authors":"R. Młyński","doi":"10.18778/2544-7238.05.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.05.10","url":null,"abstract":"Międzynarodowe standardy logopedyczne przewidują różne formuły diagnozy dzieci wielojęzycznych (w tym dwujęzycznych). Jedną z nich jest formuła RIOT (Review, Interaction, Observation, Test), oparta na etnograficznym studium pacjenta/klienta w różnych kontekstach funkcjonowania, analizie zgromadzonej dokumentacji oraz testowaniu kompetencji językowej. Niniejszy artykuł stanowi przykład zastosowania formuły RIOT w badaniu dwujęzycznej, polsko-rosyjskiej dziewczynki (B.) z Białorusi. Przeprowadzone badania były wielokontekstową analizą dwujęzyczności dziecka, zakończoną diagnozą rosyjskich i polskich podsystemów językowych.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":"63 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41243907","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Karolina Milewska, Bożena Okurowska-Zawada, Justyna Kackieło-Tomulewicz, Maciej Jerzy Samusik
{"title":"Taksonomia afazji – kryteria klasyfikacji oraz rodzaje zespołów zaburzeń","authors":"Karolina Milewska, Bożena Okurowska-Zawada, Justyna Kackieło-Tomulewicz, Maciej Jerzy Samusik","doi":"10.18778/2544-7238.05.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2544-7238.05.09","url":null,"abstract":"W artykule zestawiono istotne kryteria podziałów afazji, które prezentują różne metody podejścia do schorzenia. Omówiono klasyczne postacie afazji, nieklasyczne postacie afazji oraz podział afazji ze względu na stanowiska wybranych autorów. Każde przyjęte kryterium zostało wzbogacone o opisy najważniejszych właściwości danego typu afazji, spotykanych w praktyce logopedycznej. Przedstawiono także współczesne podejście do diagnozy i terapii tego zaburzenia.","PeriodicalId":33254,"journal":{"name":"Logopaedica Lodziensia","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46932775","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}