{"title":"Dönemeçte Romanına Edebiyat Sosyolojisi Açısından Bir Bakış","authors":"D. Çakır","doi":"10.16985/MTAD.571838","DOIUrl":"https://doi.org/10.16985/MTAD.571838","url":null,"abstract":"Tarik Bugra’nin Donemecte romani, edebiyat sosyolojisi baglaminda incelenmeye uygun metinlerden biridir. Eser, Tarik Bugra’nin cok partili hayata gecis donemini, bu donemin getirdigi olumlu ve olumsuz durumlari, bu surecin toplum ve aydinlar uzerindeki tesirini ve bakis acisini Doktor Şerif, Handan ve Orhan arasindaki ask ucgeninin arka plâninda anlattigi bir donem romanidir. Romanda toplum ve aydin arasindaki catismadan Demokrat Parti’nin gelisim surecine, Halk Partisi ve Milli Şef olarak nitelendirilen Ismet Inonu’ye, Demokrat Parti’nin kurulusuyla bakisin nasil degistigine, bugday fiyatlarinin artmasiyla birlikte bir anda maddi refahi artan halkin parayi nasil kullanacagini bilmeden savurmasina kadar donemin toplumsal tarihine isik tutan pek cok soruna deginilmistir. Bu bakimdan eser, sosyolojik okumaya cok musaittir. Adeta donemin toplumsal olaylarina deginen gizli bir hazine niteligi tasir. Bu calismada 1946 ve 1948 yillari arasi cok partili hayata gecis surecindeki sorunlar, bu surecin isleyisi, aydinlar ve halk uzerindeki tesirleri ornekler uzerinden anlatilmistir. Demokrat Parti’nin olusumunu yeni tamamladigi bu surecte politika, egitim, kadin – erkek iliskileri, aydin – halk kopuklugu gibi konulardaki sosyolojik saptamalar ve bu eksende yasanan aydin – toplum catismasi calismada genis bir sekilde ele alinmistir.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129644062","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ebru Altan, Antakya Haçlı Prinkepsliği Tarihi, Kuruluş Devri (1098-1112), Türk Tarih Kurumu, Ankara 2018, 227 s. + 16 fotoğraf + 13 resim + 7 minyatür + 6 harita + 1 çizim (ISBN 978-975-16-3502-0).","authors":"İsmail Koçuk","doi":"10.16985/MTAD.571862","DOIUrl":"https://doi.org/10.16985/MTAD.571862","url":null,"abstract":"\"Ebru Altan, Antakya Hacli Prinkepsligi Tarihi, Kurulus Devri (1098-1112), Turk Tarih Kurumu, Ankara 2018, 227 s. + 16 fotograf + 13 resim + 7 minyatur + 6 harita + 1 cizim (ISBN 978-975-16-3502-0).\" kunyeli kitabin tanitimi yapilmaktadir.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"175 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114937245","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"İngiliz General Allenby’nin Filistin ve Suriye’deki Faaliyetleri","authors":"Meral Balcı","doi":"10.16985/MTAD.571854","DOIUrl":"https://doi.org/10.16985/MTAD.571854","url":null,"abstract":"Buyuk Britanya, Birinci Dunya Savasi’nda, Avrupa’da savastigi cepheler disinda, en yogun carpismalarini Osmanli ordusuna karsi yapmistir. Ayni sekilde Osmanli ordusunun Birinci Dunya Savasi sirasinda, en genis cografi alanlarda, en fazla cephede ve en yogun catismalari da Britanya ordusu ile olmustur. Birinci Dunya Savasi’nda Osmanli ordusunun maglup oldugu Filistin ve Suriye Cephesi’nde, Ingiliz ordularina komuta eden General Allenby ve onun askeri stratejisi uzerine Turkiye’de yeterli arastirmalarin yapilmadigi gorulmektedir. General Allenby, yonettigi ordu ile Ortadogu’da stratejik acidan degerli sehirleri ele gecirip Osmanli ordusunun bu bolgelerden cekilmesini saglayarak onemli bir rol ustlenmistir. Allenby, hem Ingiliz hem de Ortadogu tarihinin onemli figurlerinden biridir. O, Turk tarihinde Filistin ve Suriye basta olmak uzere petrol yataklari ve kutsal mekanlarin da bulundugu buyuk bir cografyayla birlikte binlerce insan kaybini temsil etmektedir. Allenby, Ingiliz tarihi acisindan ise apayri bir yerde durmaktadir. Bu calismanin amaci, Osmanli ordusuna karsi 100 yil once zaferler kazanan General Allenby’nin hem kisiligi hem de askeri basarisini incelemektir. Buradan hareket ile calisma “Misir Sefer Kuvvet Komutani Olarak Allenby”, “General Allenby Filistin’de”, “General Allenby’nin Raporu” olarak alt basliklardan olusmaktadir.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117153981","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Azerbaycan Serbest Şiiri ve Şairleri Üzerinde Nâzım Hikmet Etkisi","authors":"Ramil Ahmadov","doi":"10.16985/MTAD.571825","DOIUrl":"https://doi.org/10.16985/MTAD.571825","url":null,"abstract":"1928 yilinda Nâzim Hikmet’in Baku’de yayimlanan Gunesi Icenlerin Turkusu adli ilk siir kitabi, Azerbaycan edebiyatinda buyuk yanki uyandirmistir. Bu kitapla Azerbaycan sairleri toplu halde farkli siir formu ile ilk defa karsilasmislardir. Ali Nâzim, Suleyman Rustem, Ekrem Cafer, Mikail Refili gibi sair ve elestirmenler bu kitap uzerine denemeler yazmistir. Azerbaycan edebiyatinda 1927-1928’lere kadar cesitli dergi ve gazetelerde serbest siir ornekleriyle karsilasilsa da, bunlar tam anlamiyla serbest siir tanimina uygun gelmemektedir. Nâzim Hikmet’in “Şair olabilirdin, profesor oldun” dedigi Mikail Refili, bir yazisinda Maarif ve Medeniyet dergisinde yayimlanan uc dort serbest siir orneginde Nâzim Hikmet etkisi oldugunun altini cizer. Nâzim Hikmet, Azerbaycan sairlerini siirleri ve hayati ile en cok etkileyen ediplerden biridir. Hem sagliginda, hem de olumunun ardindan Ali Nâzim, Mikail Refili, Semed Vurgun, Suleyman Rustem, Memmed Rahim, Medine Gulgun, Bahtiyar Vahapzade, Neriman Hasanzade gibi 20. yuzyil Azerbaycan siirinin onde gelen isimleri Nâzim Hikmet’e siirler adamislardir. Bu calismada oncelikle 1920-1930’lu yillarda Azerbaycan edebiyatinda Nâzim Hikmet’in etkisiyle kaleme alinan serbest siirlerin yazilis sureci islenecektir. Ardindan Azerbaycan sairlerinin 1950’lerde ve olumunden sonra Nâzim Hikmet’e adadiklari siirler incelenecektir.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"735 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116114090","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Diyarbakır Kalesi Cephanesi (1740-1746)","authors":"Veysel Göger","doi":"10.16985/MTAD.571843","DOIUrl":"https://doi.org/10.16985/MTAD.571843","url":null,"abstract":"Yenicagda Osmanli hâkimiyetindeki sehirlerin onemli bir kisminin kale-kent seklinde oldugu gorulmektedir. Bu tip sehirler icerisinde dikkat cekenlerden biri de Diyarbakir’dir. Diyarbakir kalekentinin Iran sinirina yakin olmasi ve Osmanlilarin da uzun sure Iran’da kurulan devletlerle savas icinde olmasi, Diyarbakir’in onemini artirmistir. 1639 Kasrisirin Antlasmasi’ndan sonra uzun suren catismasizlik doneminin XVIII. yuzyilda bozulmasi, sinir bolgesine yakin olan Diyarbakir’in, cevresindeki kale-kentler icin lojistik destek merkezi olarak da kullanilmasina sebep olmustur. Bu calismada, 1743-1746 Osmanli-Iran savasinin da yasandigi 1740-1746 tarihleri arasinda Osmanli merkezi yonetiminin Diyarbakir Kalesi cephanesine verdigi onem uzerinde durulacak ve bu cephane etrafinda gelisen olaylar baglaminda Diyarbakir kent tarihinin bir kesitine isik tutulmaya calisilacaktir. Osmanli yonetimi, zikredilen savas yuzunden bu donemde Diyarbakir Kalesi cephanesine payitaht Istanbul’dan yuklu miktarda muhimmat sevk etmistir. Ayrica Diyarbakir Kalesi’nde mevcut cephaneden ayri olarak bir serasker takimi olusturmustur. Gonderilen muhimmat arasinda yer alan barutun cephanede korunmasi icin kirik olan barut varilleri tamir ettirilmistir. Bu donemde Nadir Şah’in kusattigi sehirlerden biri olan Musul’a Diyarbakir cephanesinden muhimmat gonderilmis, azalan Diyarbakir Kalesi cephanesi ise Halep Kalesi’nden sevk edilen muhimmatla yeniden doldurulmaya calisilmistir.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126106917","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Çarlık Rusyası’nda Yahudi Siyaseti ve Pogrom Hareketleri","authors":"Burcu Özdemir","doi":"10.16985/MTAD.571858","DOIUrl":"https://doi.org/10.16985/MTAD.571858","url":null,"abstract":"Yahudi karsitligi soz konusu oldugunda Avrupa ulkeleri ilk akla gelenlerdir. Cunku ilk getto Avrupa’da teskil edilmis ve Yahudilere yonelik ilk toplu kiyim ve surgunler burada meydana gelmistir. Bununla birlikte XVIII. yy’in ikinci yarisinda, Polonya’nin paylasimindan sonra cok sayida Yahudi’nin sinirlarina dâhil oldugu Rusya’da da yogun bir Yahudi karsiti siyaset mevcuttu. Nitekim en buyuk Yahudi gettolarindan biri, “Pale yerlesimi” adiyla Carlik Rusyasi’nda bulunuyordu. Oyle ki, XX. yy’in sonlarinda Rusya’daki 5 milyon Yahudi, Pale yerlesiminde ikamet ediyordu. Rusya, bilhassa XIX. yy sonlarindan itibaren Yahudilere yonelik cok sayida siddet olaylarina tanik olmustu. Rusya’daki ilk pogrom, 1113 yilinda Kiev’de meydana geldi. Yahudilere yonelik siddet olaylarinda kilit hadise, Car II. Aleksandr’in suikast sonucu oldurulmesi oldu. Bu olaydan kisa sure sonra, pogromlar tum imparatorlukta bir dalga halinde yayildi. Pogromlar, cok sayida Yahudi’nin ulkeden goc etmesine neden oldu. Bu calismada Carlik yonetiminin Yahudilere yonelik politikalari hakkinda ana hatlariyla bilgi verilmis, ardindan Carlik Rusyasi’nda yasanan pogrom hadiseleri ele alinmis ve bu hadiselerin hangi gerekcelerle meydana geldigi aciklanmaya calisilmistir.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129133801","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Türk Tarihinde Liderler ve Liderlik Stratejileri Sempozyumu 19-20 Mart 2019’da İstanbul (Türkiye)’da Düzenlendi.","authors":"Bihter Gürışık Köksal","doi":"10.16985/MTAD.571870","DOIUrl":"https://doi.org/10.16985/MTAD.571870","url":null,"abstract":"Turk Tarihinde Liderler ve Liderlik Stratejileri Sempozyumu 19-20 Mart 2019’da Istanbul (Turkiye)’da Duzenlendi.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"61 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134629325","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}