BibliotekaPub Date : 2020-12-30DOI: 10.14746/B.2020.24.7
Izold Kiec
{"title":"Zuzanna Ginczanka w archiwach i bibliotekach","authors":"Izold Kiec","doi":"10.14746/B.2020.24.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/B.2020.24.7","url":null,"abstract":"Artykuł omawia najważniejsze dokumenty związane z osobą i twórczością Zuzanny Ginczanki, zebrane w archiwach i bibliotekach: zarówno spuściznę poetki, jak i materiały wytworzone w miejscach i przez instytucje, z którymi była związana. Największa część spuścizny znajduje się w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, w tym młodzieńcze rękopisy, będące podstawą prac edytorskich. Zbiory warszawskiego muzeum i problemy edytorskie związane z rękopisami Ginczanki (i pierwodrukami jej wierszy oraz edycjami tej twórczości z lat 1953 i 1980) zostały omówione w pierwszych dwóch częściach tekstu. Następnie autorka opisała domniemaną historię rękopisu Ginczanki znalezionego w 2018 roku w Bibliotece Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, wskazała materiały archiwalne do biografii poetki (w tym odnalezione w 2020 roku dokumenty złożone przez Zuzannę Gincburg w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie w roku 1935) oraz zasygnalizowała problem zaginionego rękopisu ostatniego wiersza poetki.","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43836881","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
BibliotekaPub Date : 2019-12-15DOI: 10.14746/b.2019.23.8
Iuliana Grażyńska
{"title":"Utwory pisane prozą i wierszem, do użytku Towarzystwa Wolnomularzy z Lorient","authors":"Iuliana Grażyńska","doi":"10.14746/b.2019.23.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/b.2019.23.8","url":null,"abstract":"Znajdujące się obecnie w Collegium Martineum UAM zbiory masońskie wciąż zaskakują swoją unikalnością. W toku ich opracowywania znaleziono niezwykły rękopis XVIII-wieczny przedstawiający spuściznę francuskich pieśni wolnomularskich z okresu panowania Ludwika XV, napisany przez anonimowego autora. W wyniku analizy rękopisu udało się zidentyfikować: okres, kiedy został zapisany, śpiewniki, z których pochodzi większość tekstów, autorów dwóch pieśni i przewidywane miejsce warsztatu jego składania oraz autora 27 cennych rycin, którymi jest ozdobiony rękopis, czyli założyciela słynnej sieci grawerów w Paryżu w XVII wieku. Rękopis zachwyca techniką składania i równocześnie otwiera pole dla historyków muzyki wolnomularskiej do dalszych poszukiwań w zbiorach muzycznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":"209-220"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42945296","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
BibliotekaPub Date : 2019-12-15DOI: 10.14746/b.2019.23.1
J. Wojciechowski
{"title":"Biblioteczna mediacja pod lupą","authors":"J. Wojciechowski","doi":"10.14746/b.2019.23.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/b.2019.23.1","url":null,"abstract":"Rola bibliotek w społeczeństwie, pomimo kontynuacji, wymaga nowych przemyśleń. Nie grozi im zanik, ale paninformacjonizm oraz mity automatyzacji i digitalnej hiperświadomości trzeba koniecznie przezwyciężyć. Biblioteczne pośrednictwo w komunikacji jest nadal niezbędne, ale usługi wymagają znacznych udogodnień. Ogólna oferta informacyjna potrzebuje uporządkowania i weryfikacji, a do tego konieczne byłoby powiązanie bibliotek w system. Oczywiście trzeba kontynuować przedsięwzięcia bibliograficzne, tworzyć (w skoordynowaniu) katalogi oraz rozwijać biblioteczne, środowiskowe informacje użytkowe. Oferta elektroniczna to tylko jedno z ogniw informacyjnej transmisji. Biblioteki muszą nadal wspierać instytucjonalne formy edukacji oraz samokształcenie spontaniczne, natomiast odnosząc się ostrożnie do kształcenia zautomatyzowanego. Wsparcie nauki, obok międzybibliotecznej oferty zasobów piśmienniczych, wymaga tworzenia repozytoriów oraz zatrudniania bibliotekarzy dziedzinowych. Finalnym efektem procesów komunikacyjnych powinny być nowe i kreatywne refleksje, wsparte emocjonalnie, czemu sprzyjają zwłaszcza literatura piękna i ogólnie: piśmiennictwo. To zaś wyznacza bibliotekom powinności szczególne. Trzeba też odrzucić uprzedzenia wobec zadań rekreacyjnych, umożliwiających wszak zagospodarowanie czasu wolnego oraz odreagowanie zmęczenia i znużenia: biblioteki mogą i powinny służyć temu także. Jak również możliwie licznie i bogato realizować bezpośrednie programy ponadusługowe, dla wsparcia środowiskowych kontaktów i miejscowych integracji.","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":"9-40"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46532160","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
BibliotekaPub Date : 2019-12-15DOI: 10.14746/b.2019.23.14
J. Wojciechowski
{"title":"Bibliotekarz – biblioteka – historia","authors":"J. Wojciechowski","doi":"10.14746/b.2019.23.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/b.2019.23.14","url":null,"abstract":"Recenzja. Bibliotekarz – biblioteka – historia, red. Andrzej Wałkówski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich 2018, s. 282. ISBN 978-83-65741-15-8 (Propozycje i materiały)","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":"325-331"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47009458","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
BibliotekaPub Date : 2019-12-15DOI: 10.14746/b.2019.23.5
K. Szymańska
{"title":"Użytkownicy zbiorów biblioteki i archiwum kościoła św. Jana w Lesznie w świetle dokumentów archiwalnych od XIX wieku do 1939 roku","authors":"K. Szymańska","doi":"10.14746/b.2019.23.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/b.2019.23.5","url":null,"abstract":"W artykule poruszono problem udostępniania zbiorów archiwum i biblioteki kościoła św. Jana w Lesznie. Zbiory te – o historycznym znaczeniu dla dziejów Leszna, Jednoty Braci Czeskich i historii protestantyzmu w Polsce i Europie – od XVIII wieku budziły zainteresowanie badaczy. W XIX wieku, na fali rozwoju badań nad życiem i dorobkiem Jana Amosa Komeńskiego oraz braćmi czeskimi, wzrosła potrzeba dostępu do tych materiałów. Na podstawie dostępnych źródeł archiwalnych z XIX–XX wieku przedstawiono, kto i w jakim celu korzystał z archiwum i biblioteki ulokowanych na terenie dawnego kościoła braci czeskich w Lesznie.","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":"97-120"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43765264","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
BibliotekaPub Date : 2019-12-15DOI: 10.14746/b.2019.23.4
Henryk Hollender
{"title":"Kurator, kuratela, kuracja? Bibliotekarz wśród naukowców w pięćdziesiąt lat po „lekarzu wiedzy” Władysława Piaseckiego","authors":"Henryk Hollender","doi":"10.14746/b.2019.23.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/b.2019.23.4","url":null,"abstract":"Z porównań bibliotekarstwa z innymi zawodami wynika odkrywanie w nim jego nowych cech i zadań. Choć „lekarz wiedzy” był koncepcją mówiącą raczej o potrzebie prestiżu i pozycji społecznej niż o istocie zawodu bibliotekarza, idee lekarskich możliwości działania i lekarskiej odpowiedzialności za pacjenta mogą mieć coś wspólnego ze współczesną potrzebą wdrażania procesów „kuratorowanych”, to znaczy wymagających wyjątkowo wnikliwej znajomości przedmiotu i zróżnicowanych metod zarządzania. Dotyczy to wszelkich pól związanych z obiegiem informacji. Za pomocą dwóch dobranych dla przykładu, skomplikowanych tekstów naukowych i wskazaniu, jak może odbywać się wokół nich publiczna dyskusja, w artykule próbuję rozpoznać kluczowe punkty, w których bez mediacji bibliotekarza nauka może generować nieporozumienia lub ulegać marginalizacji. Proponuję też dostrzegać przejawy kuratorowania w różnych działaniach podejmowanych już przez bibliotekarzy. Tekst jest wezwaniem do wzmocnienia naukoznawczych kompetencji bibliotekarzy, szczególnie ze względu na potrzebę rozwijania nauki interdyscyplinarnej i sprawowania opieki nad badaniami, prowadzonymi przez wieloosobowe zespoły, oraz nad tekstami pisanymi zbiorowo przez kilku autorów.","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":"77-96"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48518564","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
BibliotekaPub Date : 2019-12-15DOI: 10.14746/b.2019.23.12
Michał Muraszko
{"title":"Krakowska oprawa księgi Jana Korzboka Witkowskiego ze zbiorów Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie","authors":"Michał Muraszko","doi":"10.14746/b.2019.23.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/b.2019.23.12","url":null,"abstract":"W komunikacie zaprezentowano oprawę zbioru listów św. Hieronima ze Strydonu, wydanych w trzech tomach w 1524 roku w bazylejskiej oficynie Jana Frobena. Pierwotnym posiadaczem woluminu był Jan Korzbok Witkowski (zm. 1572), którego superekslibrisami (herbowym i napisowym) opatrzono jej dolną okładzinę. Oprawę księgi wykonano w 1527 roku w warsztacie Macieja z Przasnysza (Mistrza Główek Anielskich). Jest ona stosunkowo wczesnym przykładem egzemplarza udekorowanego w typie architektonicznym z motywem portalu z tympanonem. Stanowi przy tym reprezentatywny przykład ukazujący wpływ introligatorstwa włoskiego na tę gałąź polskiego rzemiosła w pierwszej połowie XVI wieku.","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":"277-287"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49029979","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
BibliotekaPub Date : 2019-12-15DOI: 10.14746/b.2019.23.20
Justyna Łopaczyk
{"title":"Prasa dla dzieci i młodzieży 1824–1918","authors":"Justyna Łopaczyk","doi":"10.14746/b.2019.23.20","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/b.2019.23.20","url":null,"abstract":"Recenzja. Prasa dla dzieci i młodzieży 1824–1918, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego 2018, s. 362 (tom 1, ISBN 978-83-8084-181-9), s. 343 (tom 2, ISBN 978-83-8084-183-3), s. 306 (tom 3, ISBN 978-83-8084-185-7)","PeriodicalId":30937,"journal":{"name":"Biblioteka","volume":"1 1","pages":"379-391"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49079898","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}