{"title":"Fragen an die Grundsätze der christlichen Kriegs- und Friedensethik angesichts des Krieges in der Ukraine","authors":"K. Glombik","doi":"10.25167/sth.5133","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.5133","url":null,"abstract":"Der Krieg in der Ukraine ist seit Februar 2022 ein Hauptthema vieler Diskussionen, vor allem in politischen Kreisen, aber auch eine wichtige Frage, die für ganze Gesellschaften in Europa und weltweit relevant ist. Es werden darin viele Dimensionen und Argumente berücksichtigt, nicht nur die rein geopolitischen und wirtschaftlichen, sondern auch die ethischen. Der vorliegende Beitrag beschäftigt sich mit Fragen, die angesichts des Krieges an die Grundsätze der christlichen bzw. katholischen Kriegs- und Friedensethik gestellt werden. Einige dieser Grundsätze scheinen, ähnlich wie politische Bemühungen, wirkungslos zu sein und bedürfen der Reflexion und Neuformulierung. Eine der Fragen betrifft die allgemeine Einstellung zum Krieg, andere beziehen sich auf die Bedingungen für die traditionell verstandene gerechte Lehre von der Notwehr und den Ursachendes Krieges. Der Krieg in der Ukraine regt auch Fragen nach der Verantwortung und Rolle der internationalen Organisationen an sowie auch nach den Mitteln zur Sicherung des Friedens. Der christlichen bzw. katholischen Kriegs- und Friedensethik ist ein radikaler Pazifismus fremd, ihre Grundsätze müssen jedoch in konkreten Einzelfragen angesichts des Krieges in der Ukraine neu durchdacht und formuliert werden.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134423115","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Joseph: A different ethics is possible","authors":"A. Autiero","doi":"10.25167/sth.5092","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.5092","url":null,"abstract":"The matter of this paper is the ethics of masculinity in the contemporary world from the perspective of the figure of St. Joseph. As a “just man” St. Jospeh has been understood in the writings of St. Alphon M. Liguori as a man who posseses all the virtues. Starting from this assertion the autor developes the ethics of masculinity. In the first point is the speach about the masculine form of justice. The next point concerns somes problem with the masculinity in the contemporary world. At the end of this article the author speaks about concrete proposes for the masculinity of our days on the base of the figure of St. Joseph. The paper presents possibility of morality, that abandons the paradigm of control and dominion and embraces the style of sharing and of caring.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"54 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132863301","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Theologians About the War in Ukraine","authors":"K. Glombik","doi":"10.25167/sth.5144","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.5144","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"48 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132722594","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Od redakcji","authors":"Konrad Józef Glombik, Piotr Górecki","doi":"10.25167/sth.5145","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.5145","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136186188","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"„Boża opieka była z nami” Niemieccy jezuici w Festung Oppeln i powojennym Opolu (1945 r.)","authors":"Kacper Rosner-Leszczyński","doi":"10.25167/sth.4852","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.4852","url":null,"abstract":"Autor przybliża czytelnikowi powojenną relację niemieckich jezuitów, którzy w Opolu przeżyli okrucieństwa 1945 r. i zapisali je w sprawozdaniu, którego odpis przechowywany jest Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie. Relacja Niemców, jako osób wysiedlonych, ukazuje tragizm sytuacji, który nie mógł być dostrzeżony przez ich polskich współbraci. Artykuł stanowi niejako uzupełnienie znanej w kręgu czytelniczym relacji polskich jezuitów z sierpnia 1945 r., którzy po niemieckich współbraciach objęli opolskąplacówkę zakonną.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117258351","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"A Spiritual Consolation i The Ways to Perfect Religion – pisma więzienne św. Jana Fishera (1469–1535), biskupa i męczennika","authors":"M. Kuźba","doi":"10.25167/sth.5087","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.5087","url":null,"abstract":"Św. Jan Fisher, przez lata związany z Uniwersytetem w Cambridge i dynastią Tudorów, stał się szczególnym obrońcą jedności Kościoła w Anglii ze Stolicą Apostolską oraz nierozerwalności małżeństwa Henryka VIII z Katarzyną Aragońską. Gdy po raz drugi trafił do więzienia, skierował do swojej siostry, Elżbiety – zakonnicy benedyktyńskiej teksty stanowiące jego duchowy testament: A Spiritual Consolation oraz The Ways to Perfect Religion. Pierwsze dzieło, zredagowane z duchu teologii średniowiecznej, stanowi ostrzeżenie przed możliwą Bożą karą. Drugie, zawierające perspektywę myśli renesansowej, wskazuje 9 dróg do osiągnięcia dojrzałej religijności, umożliwiającejosiągnięcie nieba. Oba dzieła stanowią wartościową literaturę teologiczną, również dla współczesnej teologii.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"175 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134131165","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Motywy graficzne w inicjałach dokumentów biskupów wrocławskich w średniowieczu","authors":"Iwona Pietrzyk","doi":"10.25167/sth.4870","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.4870","url":null,"abstract":"Pośród motywów graficznych wykorzystywanych do ozdabiania inicjałów na średniowiecznych dokumentach biskupów wrocławskich wyróżnić można kilka dominującychtendencji jak: zdobienia z motywem zwierzęcym – ryby, roślinnym – dębu oraz winorośli, a także w postaci wzorów geometrycznych. Stosunkowo częstą praktyką byłołączenie ze sobą elementów geometrycznych z roślinnymi czy zwierzęcymi, co owocowało powstawaniem swoistych zdobniczych hybryd. Ponadto inicjały ozdabiano poprzez wypełnianie je atramentem, którym został spisany cały dokument, zwiększeniem go względem całego tekstu oraz wrysowywaniem jedynie konturu litery, z prawdopodobnym zamiarem jej późniejszego wypełnienia. Analizowanym dokumentom nieobce było również pozostawieniepustych przestrzeni w miejscach, gdzie powinny widnieć inicjały.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"101 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133343749","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"L’educazione morale dei catecumeni","authors":"Anna Grzywa","doi":"10.25167/sth.4925","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.4925","url":null,"abstract":"Artykuł charakteryzuje katechezę moralną Ambrożego,biskupa Mediolanu, skierowaną do katechumenów na podstawie traktatu De Abraham. Pomimo iż nie jest to dzieło przeznaczone wyłącznie dla przygotowujących się do chrztu,można w nim znaleźć szereg pouczeń, w których katecheta, zwracając się bezpośrednio do kandydatów, przedstawia wskazania chrześcijańskiego życia moralnego w kwestii małżeństwa, rodziny, wychowania dzieci, relacji społecznych. W artykule ukazano, w jaki sposób biskup, wykorzystując epizody z życia Abrahama, przedstawia go jako model do naśladowania także dla tych, którzy pragną wejść do wspólnoty Kościoła.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125462545","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sprawiedliwa wśród Narodów Świata z Sosnowca","authors":"M. Misztal","doi":"10.25167/sth.5054","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.5054","url":null,"abstract":"Wśród osób odznaczonych przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata najliczniejszą grupę stanowią Polacy. Jedną z nich była Matka Teresa Janina Kierocińska (1885–1946), przełożona Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus w latach 1921–1946. W domu zakonnym w Sosnowcu ukrywała zarówno dzieci żydowskie, jak i osoby dorosłe. Pomagała również osobom represjonowanym przez okupacyjne władze niemieckie, m.in. więźniom obozów koncentracyjnych i członkom ruchu oporu. W niniejszym artykule zaprezentowane zostały okoliczności, które sprawiły, że zakonnica zaangażowała się w niesienie pomocy ludności żydowskiej. W tekście obszernie cytowano wspomnienia sióstr zakonnych i mieszkańców Sosnowca, z których wyłania się jej obraz jako „Matki Zagłębia”.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"122 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128201101","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Diecezja gliwicka w 31. roku swojego istnienia","authors":"P. Górecki","doi":"10.25167/sth.5101","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.5101","url":null,"abstract":"Rok 2022 upłynął pod znakiem przeżywanych na Śląsku jubileuszy. Powstała w 1992 r. diecezja gliwicka świętowała jubileusz 30-lecia swojego istnienia. Autor, od lat zajmujący się dziejami Kościoła na Dolnym i Górnym Śląsku, kreśli obraz jednej z najmniejszych diecezji w Polsce. Podaje także informacje dotyczące biskupów gliwickich, istniejących w diecezji instytucji administracji kościelnej, sanktuariów, domów formacyjnych itp. Ostatnia część poświęcona została ważniejszym wydarzeniom w dziejach tej wciąż młodej jednostki Kościoła lokalnego w Polsce.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"51 4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129291469","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}