{"title":"Moritz Brosig (1815–1887) – działalność organoznawcza na Śląsku Opolskim na podstawie zbiorów Archiwum Państwowego w Opolu","authors":"G. Poźniak","doi":"10.25167/sth.1950","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.1950","url":null,"abstract":"Moritz Brosig (1815–1887) był śląskim muzykiem, organistą i kompozytorem. Jego twórcza działalność koncentrowała się na szeroko pojętej muzyce liturgicznej. Archiwum Państwowe w Opolu przechowuje 35 opinii organoznawczych sporządzonych przez niego w latach 1871–1884, które dotyczą instrumentów na Śląsku Opolskim. Jest to niezwykle interesujący i bogaty zestaw dokumentów, pełen ciągle nieodkrytej wiedzy o śląskim budownictwie organowym XVIII–XX w. Artykuł prezentuje zawartość opinii eksperckich Moritza Brosiga. Autor skupia się na kwestiach brzmieniowych, ale wymienia także wiele nazw ówczesnych warsztatów organmistrzowskich.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"34 2","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114104231","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Niedrukowany dokument biskupa wrocławskiego Przecława z 9 lutego 1370 r. dotyczący klasztoru Dominikanek w Racibor","authors":"Grzegorz Kublin","doi":"10.25167/sth.1994","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.1994","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono dokument biskupa wrocławskiego Przecława z Pogorzeli, wystawiony 9 lutego 1370 r. w Otmuchowie, w którym potwierdza on dyplom księcia opawsko-raciborskiego Jana I z 12 listopada 1368 r. Książęcy dokument dotyczy sprzedaży rocznego czynszu 11 grzywien w Nowych Zagrodach (dziś część Raciborza) przez radę miasta Raciborza klasztorowi Dominikanek w Raciborzu. Oba dyplomy stanowią cenne źródło do dziejów klasztoru raciborskich zakonnic św. Dominika i miasta Raciborza. Szczególną wartość stanowią osoby wskazane w dokumentach, m.in. burmistrz, rajcy, ławnicy, cechmistrzowie.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128948928","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zur Homonymie der Rede vom Gewissen","authors":"W. Wolbert","doi":"10.25167/sth.1946","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.1946","url":null,"abstract":"In Publikationen zum Thema „Gewissen“ wird meist zu wenig die Mehrdeutigkeit dieses Terminus beachtet. Im Sinne von praktischer Vernunft etwa betrifft das Urteil des Gewissens alle Menschen nach dem gleichen Maßstab, als innerer Gesetzgeber und Richter nur die jeweilige Person, wobei sich für die Ethik die Frage stellt, wie solche innere Gesetzgebung (Autonomie) zu verstehen ist. Bisweilen bezeichnet „Gewissen“ auch das sittliche Subjekt, den Adressaten des Gewissensspruchs.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"127 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124218657","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Synoptyczne ujęcie roli Ducha Świętego w poczęciu Jezusa przez Maryję (Mt 1,18.20; Łk 1,35)","authors":"S. Witkowski","doi":"10.25167/sth.1942","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.1942","url":null,"abstract":"Artykuł opiera się na analizie trzech wersetów (Mt 1,18.20; Łk 1,35), które traktują o roli Ducha Świętego w poczęciu Jezusa przez Maryję. Mateusz dwukrotnie posługuje się formułą „z Ducha Świętego”, natomiast Łukasz stosuje w tym kontekście paralelę wskazującą, że Duch Święty jest mocą Najwyższego, czyli Boga. Duch Święty jest w tych tekstach odrębną Osobą, mającą więź z Ojcem i działającą w Jego imieniu. Dlatego poczęte Dziecko będzie Święte i nazwane od samego poczęcia Synem Bożym. W ten sposób tekst Mateuszowy otrzymuje pełniejsze zrozumienie, gdy jest odczytany w perspektywie Łukaszowej.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129365934","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Percepcja kapłaństwa przez świętą Elżbietę od Trójcy Świętej na podstawie jej listów do ks. Andrzeja Chevignard","authors":"J. Wilk","doi":"10.25167/STH.243","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/STH.243","url":null,"abstract":"W artykule przeprowadzono studium życia i posługi kapłana w świetle trzynastu listów, które zachowały się z korespondencji Elżbiety od Trójcy Świętej do Andrzeja Chevignarda – najpierw seminarzysty, a od 29 czerwca 1905 r. kapłana. W opracowaniu wyróżniono siedem aspektów badawczych: 1. kapłan jako człowiek miłości; 2. kapłan jako człowiek wiary; 3. kapłan jako „kopia Jezusa Chrystusa Najwyższego Arcykapłana”; 4. kapłan jako człowiek kontemplacji; 5. kapłan jako człowiek zamieszkany przez Boga; 6. kapłan jako człowiek Maryi; 7. kapłan jako człowiek żyjący modlitwą i potrzebujący modlitwy. W każdym z nich wyraźnie zarysowuje się potrzeba życia wewnętrznego (życia duchowego) kapłana, które można streścić w słowach: „Zjednoczenie i Miłość” (List 192). Urzeczywistnia się ono tym, że „Bóg jest wszystkim dla kapłana” (List 186).","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"51 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114191459","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Heilung durch Fragen","authors":"David Bouma","doi":"10.25167/STH.957","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/STH.957","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124544811","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nie tylko primus reformator klasztoru żagańskiego","authors":"Z. Witczak","doi":"10.25167/STH.395","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/STH.395","url":null,"abstract":"Działalność gospodarcza klasztoru Kanoników Regularnych z Żagania nie doczekała się jeszcze dogłębnej analizy historyków. Opat Trudwin (1325–1347) musiał borykać się z problemami reformy życia wewnętrznego i potrzebą rozwoju siły gospodarczej klasztoru. Zmiany te spotkały się z dużym oporem braci. Niekorzystnym czynnikiem, utrudniającym sprawne gospodarowanie klasztorem, była zmiana stosunków pomiędzy książętami a klasztorem, którzy do 1342 r. wspierali klasztor, jednak później sytuacja uległa pogorszeniu i konwent coraz częściej traktowany był przez władców jako konkurent ekonomiczny, co doprowadzało do licznych sporów, także na tle gospodarczym. W tej trudnej sytuacji opat sprostał wyzwaniom, powiększając jego ziemie i pozyskując kolejne czynsze i dochody. \u0000 ","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"48 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134073217","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Potęga świętości","authors":"P. Stefaniak","doi":"10.25167/sth.281","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/sth.281","url":null,"abstract":"Św. Małgorzata z dynastii Arpadów, mając 3,5 lat, została przez parę królewską przekazana do Veszprém, do tamtejszego klasztoru mniszek dominikańskich, gdzie przebywała do 10 roku życia, pobierając naukę, wychowując się i wzrastając do świętości. Następnie znalazła się w wybudowanym przez jej ojca, króla Bélę IV klasztorze na Wyspie na Dunaju koło Budy. Tam mając 12 lat, złożyła śluby zakonne i jako mniszka przeżyłajeszcze 16 lat. Prowadziła niezwykle intensywne życie modlitewne: mając dar kontemplacji, dostępowała stanów mistycznych. Jako zakonnica zajmowała się chorymi w klasztornej infirmerii oraz posługiwała w infirmerii. Choć stale przebywała w ścisłej klasztornej klauzurze, interesowała się sprawami państwowymi i angażowała się w politykę. Wszystko, co w swym życiu uczyniła, można uznać za krok do uzyskania świętości. Szybko też powszechnie uznano jej świętość i dzięki temu mogła swobodnie realizować swe życiowe powołanie z całą mocą jej niezwykłej osobowości i silnego charakteru. Małgorzata pozostaje przykładem silnej pozycji kobiety w społeczeństwie średniowiecznym.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"87 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122746797","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Przyczynek do dziejów ruchu pielgrzymkowego w Polsce na przykładzie parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kaliszu","authors":"Grzegorz Benedyk Klonowski","doi":"10.25167/STH.401","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/STH.401","url":null,"abstract":"Od XVII w. parafia pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP jest ważnym miejscem kultu św. Józefa. Władze komunistyczne koncentrowały się na zniechęceniu ludności do udziału w pielgrzymkach. Piesze pielgrzymki z Kalisza na Jasną Górę odbywały się pomimo prześladowania ich uczestników. W latach 80. głównym celem władz komunistycznych było ograniczenie wpływów „Solidarności” w ruchu pielgrzymkowym. Kult św. Józefa w Kaliszu pomimo prześladowań rozwijał się dzięki wysiłkom proboszczów parafii: Mieczysława Janowskiego, Bogumiła Kasprzaka, Zenona Kalinowskiego, Józefa Olczyka, Mariana Chwilczyńskiego oraz Lucjana Andrzejczaka.","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"87 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117118727","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Najstarszy, łaciński żywot świątobliwej Ofki Piastówny OP","authors":"P. Stefaniak","doi":"10.25167/STH.282","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/STH.282","url":null,"abstract":"Mimo że Ofka Piastówna (1299–1359)1 żyła i uświęciła się w XIV w., to formalnie do hagiografii polskiej jej osoba została włączona dopiero z początkiem XVII w. Wtedy bowiem, w 1606 r., ukazał się w Wenecji drukiem jej żywot. Został on zamieszczony jako fragment w książce o św. Jacku Odrowążu, dziejach polskiej prowincji dominikanów, jej poszczególnych klasztorów oraz jego godnych uwagi z powodu świętości i wielkich czynów członków, zatytułowanej barokowo, kwieciście: Propago D.[ivi] Hyacinthi Thravmaturgi Poloni seu De rebus praeclare gestis in Prouincia Poloniae Ordinis Praedicatorum. Commentarius. F.[rater]","PeriodicalId":305565,"journal":{"name":"Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122339858","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}